Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!
- NOS: Hulp gevraagd: heksenboek is abracadabra voor Amerikaanse bieb
- Der Spiegel: G20-Mythen – Vorwürfe, Verschwörungstheorien, Fakten
- The Guardian: ‘Tired of medals’: new letters reveal how Alfred Russel Wallace shunned Darwin’s fame – Alfred Russel Wallace, mede-ontdekker van de evolutietheorie, is een stuk minder bekend dan Charels Darwin. Hij had dan ook weinig trek in publiciteit rondom zijn persoon.
- The New York Times: While Some Cry ‘Fake,’ Spotify Sees No Need to Apologize – na Fake News nu ook al Fake Music?
- The New York Times: Every Year, the Sky ‘Rains Fish.’ Explanations Vary.
- Kloptdatwel Facebook: Foutje bedankt – aluhoedjes Facebookpagina deelt oude artikel van Kloptdatwel, omdat ze niet verder lazen dan titel en eerste alinea. De achterban heeft ook niets door.
- Raw Story: ‘Is there cheese on the moon?’: Internet erupts after GOP rep asks NASA if Mars had ancient civilizations
- Leeuwarder Courant: Bijzondere graankubus op het Bildt (en in 2018 moet hij nog groter) – eindelijk eens wat origineler graancirkelwerk dan dat van Robbert van den Broeke
- Omroep Brabant: ‘Geef me nog drie maanden’, aldus 250 jaar oude beuk in Mastbos die doodgaat – Bomenfluisteraar denkt dat de zieke boom lijdt aan oorlogstrauma, Staatsbosbeheer houdt het op een sterke aantasting door de reuzenzwam. Zonder ‘zwammenfluisteraar’ gaan we hier natuurlijk niet uitkomen …
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
Die mevrouw die met die stervende beuk praat, dat is toch pure religie!
Maar wie was haar prediker? Of verzint iedereen zelf maar wat en creëert een eigen religie?
Misschien Irene?
“Als ik contact maak met de boom, zegt hij “geef me nog 3 maanden tijd”.”
Ik ben benieuwd hoe en via welke organen zo’n boom met mevrouw zou communiceren.
Daar zal ze nog nooit over hebben nagedacht, neem ik aan.
Vooralsnog houd ik het met u maar op knotsgek.
U gebruikte dat woord niet, maar voor mij is alle religie identiek met knotsgekke fantasie.
Ik weet niet wat pure religie is. Ook heb ik niet zo gauw een mooie definitie van religie. Wel meen ik te weten dat religie veelzijdig is en dat het lang niet altijd om macht, status en aandacht gaat. Voor een definitie van religie zou ik mijn licht opsteken bij de godsdienstwetenschap, niet te verwarren met theologie. Maar ik heb wel een kleine voorlopige en enigszins onhandige werkdefinitie van religie: geloven dat A bestaat, en op de één of andere wijze in die A geloven. Geloven dat … is wat anders dan geloven in … Maar misschien is geloven in … voldoende. Vadertje Stalin heeft bestaan. Maar als je hem verafgoodt, is er sprake van een seculiere religie.
Afijn, wat ik maar wel zeggen, we moeten met een empirisch wetenschappelijke blik naar religie kijken en een open oog hebben voor haar veelzijdigheid. Eerst een goede beschrijving en pas daarna een waardeoordeel, een waarheidswaardeoordeel. Maar op zo’n prikbord als dit moge beide in de praktijk best vrolijk door elkaar lopen.
Een empirisch wetenschappelijke blik op religie? Hoe stelt u zich dat voor?
Persoonlijk zie ik het wetenschappelijk gehalte van godsdienstwetenschap niet, hoogstens bijvoorbeeld de verklaring waarom Mozes wel met hoorntjes is afgebeeld Maar dat is taalwetenschap.
Waarom zou men geen waardeoordeel mogen hebben over religieuze beweringen die op geen enkele manier controleerbaar zijn en die absoluut niet stroken met “de kennis van nu”? Er heeft echt nog nooit iemand over water gelopen hoor, wijn verandert nooit en te nimmer in bloed, mensen veranderen niet in zoutpilaren en maagdelijke geboortes zijn sinds die vrome fantasie over 2 millennia geleden nooit gezien. Waarom zou daar eerst die empirisch wetenschappelijke blik overheen moeten? Het doet me sterk denken aan de beweringen van homeopaten in de zin van: het is nog niet bewezen maar we zijn al een heel eind en we zien toch dat het werkt?
Aan Hans
Godsdienstwetenschappers zijn geen gelovige homeopaten maar noeste wetenschappelijke onderzoekers. En nogal wat van hen zijn ongelovig en wie van hen wel gelovig is, zet zijn eigen geloof tussen haken.
Een deel van die onderzoekers buigt zich over het onderwerp cognitie en religie. Een boeiend deelgebied.
Een ander deel buigt zich over de Bijbel. En haalt aldus een aantal mythes over de bijbel onderuit.
En dan heb je de godsdienstfilosofie. Ik noem Herman Philipse. In één van zijn bekendste boeken haalt uit diverse zogeheten godsargumenten onderuit. Ook internationaal staat Philipses boek hoog aangeschreven. Wil je meepraten over filosofische argumenten pro en contra God, lees dan Philipse. Qua filosofie wordt iemand als Dawkins niet erg serieus genomen. Een aardige polemicus maar niet erg op de hoogte van allerlei metafysische argumenten pro en contra het godsidee.
Afijn, je hoeft niet overal specialist in te zijn. Ik vind jouw opmerkingen over het kruidengeloofje al een specialisme op zich.
Vr. gr.
RV
@RV
Ik heb geen enkele behoefte met filosofen mee te praten over argumenten pro en contra het bestaan van een of meer goden.
Dat doet de wetenschap maar, voorzover je bij dit onderwerp inderdaad over wetenschap kunt spreken.
Het boek van Philipse heb ik gelezen. Zijn argumenten tégen nemen niet veel ruimte in beslag en zijn volstrekt helder en onwrikbaar. Verdere discussie over iets irrationeels (zie reactie van Nienhuys hieronder) en onbestaands is dus nogal zinloos.
Een antropologische definitie van religie is dat het in de eeerste plaats gaat om overtuigingen die zowel tegen de gewone intuïtie ingaan, als onbewezen zijn.
Grote stukken wetenschap gaan tegen de intuïtie in, maar daar is allemaal bewijs voor.
Voorts gaat het om overtuigingen die erg serieus genomen worden. De gelovige offert er veel voor op.
Dat laatste is essentieel, want anders zou elk fantasieproduct bijv. Mickey Mouse ook religie zijn. Immers pratende dieren gaat tegen de intuïtie in en er is geen bewijs dat Mickey Mouse bestaat.
Doorgaans betreffen die overtuigingen wezens die doelbewust handelen, kortom zich als mensen gedragen, en de overtuigingen hebben te maken met ‘existentiële zorgen’.
Bij religie heb je doorgaans religieuze leiders, met andere woorden personen die het contact met die contra-intuïtieve en contrafactuele wezens bemiddelen.
Tal van andere dingen die velen met religie associëren zijn minder essentieel, of ze maken deel uit van de grote verzameling methoden die (doorgaans lang geleden) door de religieuze leiders zijn bedacht om de gelovigen aan zich te binden.
De reden is natuurlijk dat die zogeheten bemiddeling waardeloos is, dus de bemiddelaars bedenken van alles en nog wat om zichzelf belangrijker en onontbeerlijker te maken.
Antropologen denken dat de meeste of misschien wel alle religies in dit schema vallen.
De reden om in religies te blijven geloven is voor de meeste gelovigen dat dit een irrationeel proces is. Door de diverse technieken van de leiders zijn er veel verschillende intuïtieve redenen die samen de doorslag geven. De ene tegenstem die zegt ‘ja maar dat kan toch eigenlijk niet’ wordt door vele andere stemmen tegengesproken.
Twee artikelen over Von Däniken:
http://sargasso.nl/von-daniken/#more-277994
Betaalmuur:
https://www.volkskrant.nl/wetenschap/hij-werd-bestsellerauteur-met-de-ontdekking-dat-de-goden-buitenaardse-wezens-zijn~a4507512/
Religies beginnen met mediums e.d. die beweren contact te hebben met onmogelijke entiteiten (overleden voorouders, heilige bergen, pratende bomen). De ideeën zijn meestal niet bijster origineel.
In sommige gevallen weten de mediums gelovigen aan te trekken, school te maken, politieke macht te krijgen. Dan treedt een proces van standaardisatie op. Ook de onzichtbare geesten worden steeds verder gestandaardiseerd tot ‘goden’. Maar daardoor wordt de religie meer abstract. De priesters/sjamans passen allerlei methoden toe om de gelovigen te blijven binden, want iedereen kan zelf weer zich voordoen als medium, paragnost, geestenbezweerder of goeroe. En dat gebeurt ook.
Deze mevrouw is gewoon een van de vele concurrenten van de ‘gevestigde religie’.
Dat er geen goeroe is, betekent niets. Bij elke religie moet je letten op wie er beter van wil worden (aanzien en geld krijgen in ruil voor onbestaanbare onzin). In dit geval is het de mevrouw die graag aandacht wil, en de journalist geeft haar die.
De beste methode om gelovigen te binden, is m.i. angst inboezemen voor een straffende “god” die alles weet en ziet, vooral als je je niet helemaal houdt aan de religieuze verkooppraatjes.
Kortom: wacht u voor de toornende boomgeest!
Ik snap niet dat gelovigen in zo’n spagaat kunnen leven. Immers, vaak straft hun god zogenaamd met natuurrampen, epidemieën, individueel ongemak et cetera. Al dan niet omdat het homohuwelijk is gelegaliseerd. Met grotendeels per definitie onschuldige slachtoffers waaronder baby’s en kinderen.
Maar dictators, misdadigers, (massa)moordenaars, oorlogsmisdadigers e.d. worden nooit door hun god getroffen met een bliksem bij heldere hemel. Daar moet de mens zelf op af met zijn eigen politie, daar doet hun god overduidelijk niks mee. Ook ongelovigen laat hun god doorgaans met rust, zelfs godslasteraars een cartoonisten hebben niks van hun god te vrezen. Ze hebben wel te vrezen van fanatici die dat vuile werk voor hun god willen uitvoeren.
https://mainzerbeobachter.com/2017/07/20/de-everest-fallacy-opnieuw/
Het is voor de gelovigen ook moeilijk. Vandaar dat de geloofsleiders erg hun best doen om ze toch te binden.
Ik denk niet dat angst voor een straffende god het beste werkt. Angst voor de concrete maatregelen van de volgelingen werkt in elk geval beter. Doodstraf voor godlastering, ketterij e.d. Sociale uitsluiting voor ongelovigen werkt ook heel goed. Dat aan de negatieve kant. Wat ook heel goed werkt is indrukwekkende rituelen, leuke feesten, en diverse charitatieve activiteiten. Als het een beetje meezit kun je heel veel mensen ervan overtuigen dat bij jouw religie onderwijs, zorg voor zieken, armen en bejaarden in goede handen is en dat jouw religie het monopolie heeft op ‘moraal’, en doe in jouw religie mee met zoveel mogelijk vooroordelen en bijgeloof.
Ten behoeve van de intellectuelen moet je zorgen voor ingewikkelde theologie, zodat twijfelaars kunnen geloven dat het om zoiets als kwantummechanica gaat: goe uitgezocht, maar te ingewikkeld voor gewone gelovigen.
Zorg dat de taal zo wordt dat de naam voor jouw religie synoniem is voor ‘goed’ en dat woorden voor ongelovigen (althans personen met een ander geloof dan het jouwe) allemaal synoniem zijn voor ‘slecht’.
Zorg dat belangrijke momenten in het leven (geboorte, volwassenheid, huwelijk, dood) door jouw religie begeleid worden. Als het even kan, probeer je van politieke macht meester te maken.
Je moet ook de mogelijkheid niet uitvlakken om kinderen vanaf de geboorte al in te lijven. Naar het beste werkt als je niet één methode gebruikt, maar vele.
Een goed huis heeft vier muren en een dak. Van een auto kun je ook al niet zeggen dat er één onderdeel (de wielen? het stuur? de motor? … ) het belangrijkste is.
Maar in hoeverre is dit alles ook van toepassing op een groep zogeheten vrijdenkers?
Hou me te goede, ik ben zelf ongelovig. Er zijn geen deugdelijke argumenten pro God, noch apriori noch aposteriori. In plaats van argumenten zijn er sentimenten.
Allerlei organisaties doen hun best om hun leden te binden. Maar de meeste organisaties hebben hun leden iets te bieden. De religies hebben alleen hun bemiddelaarschap met niet-bestaande entiteiten te bieden.
Ik denk niet dat vrijdenkersorganisaties voor hun leden contact met contrafactuele entiteiten verzorgen.
Ik vermoed dat bijv. geweld daar gebruikt wordt waar de organisatie erg bang is dat de leden weglopen of niet meer mee willen doen. Dat geldt voor wrede dictaturen, waarschijnlijk voor de mafia, en voor religies met politieke macht. Die wreedheid is in de eerste plaats bedoeld om de eigen aanhang te intimideren.
Mafia met 1 f. Dat doet me deugd!
Vermink dus de jongetjes zo jong mogelijk en geef ze het gevoel dat ze daar blij mee moeten zijn omdat ze anders uitgesloten zouden zijn van hun gemeenschap.
En laat je dochter besnijden. En daarna haar vagina dichtnaaien.
Ik vind besnijdenis ridicuul en mensonterend. Maar lang niet elke gelovige is fan van de besnijdenis.
In de Middeleeuwen waren er zoveel voorhuidjes van Jezus in omloop als relikwie dat je er een circustent van kon bouwen.
Ik weet niet of besnijdenis van meisjes ook op religieuze gronden gebeurt, daarom heb ik dat niet vermeld. In beide gevallen vind ik het gruwelijk.