Kloptdatwel?

Paranormaal

Knotsgekke Janet Ossebaard scoort met knotsgekke complotvideo’s

by 60 Comments

De Nederlandse Janet Ossebaard draait al jarenlang mee in paranormale en pseudowetenschappelijke kringetjes. Zij was vooral bekend vanwege haar flauwekul omtrent graancirkels en als fangirl van Robbert van den Broeke. Enige tijd terug heeft zij zich volledig gestort op de volkomen gestoorde Qanon-samenzweringstheorieën en heeft met een serie YouTube video’s, die je kunt vinden als je zoek op ‘Fall Cabal’, wereldwijd succces, afgemeten in het aantal views dat in de miljoenen loopt. Recent heeft ze ook een serie vol complotflodders over het coronavirus aan haar kanaal toegevoegd.

De schier oneindige hoeveelheid onzin die Ossebaard in die video’s naar voren brengt, maakt het veel werk om er een complete debunk van te maken. En de vraag is of dat nodig is, want zo goed als alles wat zij te berde brengt is ouwe koek, die reeds lang onderuit is gehaald, of het ontbeert elke onderbouwing of bron. Hitchens’s razor is daarom voor erg veel in de video’s het juiste gereedschap: “What can be asserted without evidence can also be dismissed without evidence.” 

** Update 15 april: ondanks Hitchens’s razor, toch zelf ook maar een uitgebreide debunk geschreven op mijn eigen site in het Engels. **

Journalist, schrijver en standup comedian Harry Hol heeft er evenwel toch een beginnetje mee gemaakt met inmiddels twee YouTube video’s:

Een van de video’s (deel 5 van de Fall Cabal serie) is overigens door YouTube verwijderd, waarschijnlijk omdat die te nadrukkelijk over Pizzagate gaat en vol zit met beschuldigingen van kindermisbruik aan het adres van tal van bekende personen. In andere delen wordt er echter ook aan gerefereerd, het zou me daarom niet verbazen als er meer delen van het platform verdwijnen. Ook omdat YouTube zegt  strenger op te treden tegen video’s die een verband leggen tussen 5G en de verspreiding van het coronavirus.

John Oliver over mediums

by 23 Comments

In zijn show Last Week Tonight nam John Oliver deze week op zijn karakteristieke manier het fenomeen mediums onder de loep:

Minister van Financiën kan maar weinig doen tegen de kletskousen van ‘Dit is mijn Toekomst’

by 20 Comments

Minister van Financiën kan maar weinig doen tegen de kletskousen van 'Dit is mijn Toekomst' 1
Op Twitter wekt Dit is mijn Toekomst nou niet bepaald de indruk in de voorspellingsbusiness te zitten…

De late uurtjes op de commerciële zenders worden dikwijls vervuild door het gekakel van zelfbenoemde mediums, die er in feite alleen maar op uit zijn om de bellers naar het programma zoveel mogelijk geld afhandig te maken door ze aan de lijn te houden op de duurbetaalde telefoonnummers. De wet biedt er ruime mogelijkheid voor. Maar blijkbaar zijn er ergens toch grenzen, en die werden mogelijk overschreden door Dit is mijn Toekomst dat op de zenders van RTL wordt uitgezonden. 

Toen journalist Mark Hulstein een wel heel dubieuze oproep van deze kletskousen opviel en op Twitter deelde, veroorzaakte dat genoeg ophef om Tweede Kamerleden Joost Sneller en Mahir Alkaya in de pen te doen klimmen en de minister van Financiën een paar vragen te stellen. Die kwam gisteren met antwoorden. Eerst moet hij de vragenstellers echter even corrigeren, want die waren een beetje slordig:

Het programma en de concrete uitzending (30 oktober 2018) die de aanleiding hebben gevormd voor het stellen van uw vragen betreffen echter niet Astro TV van Net5, maar het programma “Dit is mijn toekomst” van RTL.

Ah ja, Dit is mijn Toekomst,  daar hebben we op Kloptdatwel al eerder over geschreven. De vragen werden gesteld, omdat de ‘mediums’ opriepen om in te bellen voor wat extra financiële voorspoed. Vooral de  mensen die ‘het nu keihard nodig hebben’ zouden moeten bellen, voor een euro per minuut dus.

Wie de antwoorden van de minister goed leest, zal er echter geen uitspraak in vinden waaruit blijkt dat het niet mag wat de dames deden. Mogelijk kan de Autoriteit Consument en Markt er naar kijken, maar die bepaalt haar eigen prioriteiten. De minister:

Het is mij niet bekend of de ACM onderzoek doet naar Astro TV of “Dit is mijn toekomst”. Ik zal deze uitzending onder haar aandacht brengen. De ACM kan over lopende onderzoeken geen mededelingen doen. Mocht de uitzending voor de ACM aanleiding zijn om in te grijpen, dan kan zij daarover publiceren. De ACM bepaalt als onafhankelijk toezichthouder zelf haar toezichtprioriteiten.

Eigenlijk is het binnen de Mediawet allemaal overgelaten aan de media zelf, en de Luxemburgse zender RTL trekt zich sowieso al niet al te veel aan van het Commissariaat van de Media. RTL heeft aangegeven dat ze er nog eens goed naar gekeken hebben met hun eigen mediacode en kondigt wel wat aanpassingen aan:

Naar aanleiding van uw vragen over de bewuste uitzending van “Dit is mijn toekomst” heeft RTL maatregelen genomen om herhaling van dit incident te voorkomen. Er is uitvoerig met de makers van het programma gesproken en er zijn strikte kaders afgesproken waarbinnen er adviezen mogen worden gegeven (liefde-werk-relaties). Er zullen geen adviezen meer worden gegeven die op enige manier gerelateerd kunnen worden aan de persoonlijke financiële omstandigheden van de gebruikers van de diensten. Verder heeft RTL mij laten weten dat zij zich beraden over de toekomst van het programma op haar zenders.

Slappe hap, dus. En je kunt je ook afvragen wat erger is: dat iemand een paar euro verliest, omdat hij verleid wordt om te bellen voor een financieel advies – waarvan in dit geval waarschijnlijk snel genoeg duidelijk wordt of het zinnig is – of dat iemand afgaat op de adviezen op het gebied van liefde, werk en relaties van deze ongekwalificeerde praatjesmakers, die mogelijk veel ergere schade aanrichten die niet altijd in harde euro’s is uit te drukken.

De tweet die de aanleiding was voor de kamervragen:

Lees verder bij de NRC: Helderzienden RTL mogen geen financiële ‘boost’ meer beloven

Hersenonderzoek bij Robbert van den Broeke?

by 60 Comments

Met het verstrijken van de tijd worden de strapatsen van zelfverklaard medium Robbert van den Broeke steeds bizarder. Zo zat hij begin 2016 zes dagen vast op verdenking van bedreiging via internet, liggen er naar verluidt nog alien tentakels in zijn vriezer te wachten op DNA-onderzoek en beweert hij recentelijk de vrouw van Joran van der Sloot bezwangerd te hebben. Er was echter ook een periode waarin sommigen zijn claims nog serieus wilden onderzoeken. Nederlandse wetenschappers zouden zelfs hersenonderzoek hebben gedaan bij Van den Broeke waaruit zou blijken dat hij nagenoeg hersendood is tijdens zijn paranormale sessies.

Dit is onder andere opgetekend door parapsycholoog Richard Krebber in een stuk in ParaAstro (2014, pdf). Het zou gaan om EEG-metingen:

Als eerste willen we met E.E.G.-apparatuur (Elektro Encefalo Gram; meet de activiteit van de hersenen aan de oppervlakte van de schedel) uitgebreid onderzoek doen naar de bewustzijnstoestand van Robbert, terwijl hij mentale foto’s maakt op digitale camera’s. Robbert is eerder al op die manier onderzocht en uit de twee onderzoeken bleek, dat Robbert inderdaad in staat was om mentale foto’s te maken terwijl zijn E.E.G. op die momenten aangaf dat hij nagenoeg hersendood was.

Hersenonderzoek bij Robbert van den Broeke? 2
Van den Broeke in een Engelstalige YouTube-video waarin hij ook spreekt over het wetenschappelijk onderzoek dat naar hem gedaan zou zijn.

Nu kun je met EEG-metingen alleen helemaal geen hersendood vaststellen, maar erg veel details staan er sowieso niet in het stuk over dat onderzoek. En die zijn ook nauwelijks elders te vinden. Wel wordt door het kamp Van den Broeke de suggestie gewekt dat de betrokken wetenschappers met de resultaten verlegen zijn en onder de pet willen houden. Zie bijvoorbeeld deze video uit 2013 (vanaf 5:15).

Dit blijkt niet helemaal het zoveelste onzinverhaal rond Van den Broeke. In een recent audioberichtje (vanaf 3:15) onthult Stan Pluijmen (partner in crime van Van den Broeke) aan Constantia Oomen dat er in ieder geval onderzoek zou zijn gedaan door Hans Gerding en Klaas van Egmond.  Geen onbekende wetenschappers, beiden waren hoogleraar. Gerding was bijzonder hoogleraar metafysica in de geest van de theosofie aan de universiteit van Leiden en directeur van het Parapsychologisch Instituut. Van Egmond is een prominente persoon in duurzaamheidskringen en tot voor kort hoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Van Egmond staat ook bekend om zijn interesse in het graancirkelfenomeen en zal via die hoek vermoedelijk in contact gekomen zijn met Van den Broeke.

Een onderzoek aan het Parapsychologisch Instituut was indertijd misschien nog niet zo’n gek idee. Wijlen Rob Nanninga opperde in 2006 (dus nog na het genverbrander-incident) op het Fok!-forum dat dat misschien wel een geschikte partij zou zijn om een eerste onderzoek uit te voeren als redelijk neutrale partij die niet verdacht kan worden van een vooringenomen (skeptische) houding tegenover het paranormale. Op een eerdere uitnodiging (in 2005) vanuit Skepsis was Van den Broeke niet ingegaan, hoewel die altijd riep – en nog steeds roept – dat hij graag onderzocht wil worden.

Uit onafhankelijke bron kreeg ik bevestiging dat deze hooggeleerde heren inderdaad iets van een onderzoek gedaan hadden met Van den Broeke. Maar toen ik ze zelf per e-mail vroeg om een toelichting over wanneer het plaatsgevonden zou hebben en waar (aan het Parapsychologisch Instituut?), wie er nog meer bij betrokken waren, wat de onderzoeksvragen en onderzoeksopzet waren geweest, en natuurlijk wat de resultaten waren, kreeg ik helaas nul op het rekest. Na een keer aandringen schreef Van Egmond namens beiden: “eerdere ervaringen en mailwisselingen hebben duidelijk gemaakt dat onze wederzijdse mens- en wereldbeelden dermate ver uit elkaar liggen, dat verdere uitwisseling van informatie over dit onderwerp zinloos is.” en dat ze dus niet bereid waren mij meer informatie te verschaffen.

Beetje jammer en wat flauw, vond ik. Met Van Egmond heb ik in het verleden inderdaad wel eens een akkefietje gehad, maar met Gerding had ik nog nooit eerder contact gezocht en ook nog nooit over zijn activiteiten geschreven.
Gelukkig lieten de heren via een tussenpersoon toch wat meer los. Ja, Gerding en Van Egmond hebben een verkennend onderzoekje met Van den Broeke gedaan. En ja, daar was ook sprake van een soort EEG-meting. Die was echter wat provisorisch, met slechts twee elektroden (normaal gebruik je er iets van 20). Het is dus niet echt verrassend dat er niets bijzonders uit kwam. De elektrische signalen van het hart zouden al voor te veel storing hebben gezorgd om iets over hersenactiviteit te kunnen zeggen, laat staan dat ze iets als ‘hersendood’ of een gebrek aan hersenactiviteit hebben waargenomen.
Wat ze nog meer gedaan hebben aan tests met Van den Broeke is me niet bekend. Volgens Pluijmen beschouwden ze de paranormale foto’s van Robbert als bedrog en waarom zouden we daaraan twijfelen als het vanuit die hoek gemeld wordt?

Of het onderzoek van Van Egmond en Gerding hetzelfde onderzoek betreft als waarover Krebber het heeft, is overigens niet helemaal zeker, maar het lijkt voor de hand te liggen. Of we de overige details van het verhaal van Pluijmen kunnen vertrouwen, is ook maar de vraag, bijvoorbeeld over dat onderzoek bij spiritueel therapeut Rens Hendriks (‘het extreme geval’), die er mede verantwoordelijk voor is dat Van den Broeke het spirituele pad op ging.

Veel blijft nog onduidelijk, maar in ieder geval is nu weer een detail uit de ‘Van den Broeke-saga’ enigszins opgehelderd en wie weet volgt de rest ook nog wel een keer.