• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Overig

Spreekbeurt, presentatie of werkstuk over homeopathie, ufo’s of gedachtelezen?

9 September 2015 by Jan Broekhof 17 Comments

Spreekbeurt, presentatie of werkstuk over homeopathie, ufo's of gedachtelezen? 1Heb je ooit gegoogeld naar informatie voor een werkstuk of spreekbeurt over bijvoorbeeld homeopathie*? Het merendeel van deze informatie lijkt te komen van homeopaten* zelf. Je moet de informatie dan wel kritisch beoordelen. Vaak is het wat mooier gemaakt dan het daadwerkelijk is. Maar slechts weinig scholen hebben ‘kritisch denken’ op het programma staan. En dat is jammer, want kritisch denken scherpt je verstand en ligt aan de basis van echte wetenschap.

Wanneer je toch op zoek bent naar een bijzonder thema voor je scriptie of spreekbeurt, dan zul je in het onderstaande overzicht veel van je gading vinden. Het is een lijst van onderwerpen van alternatieve, paranormale en pseudowetenschappelijke aard: prima kandidaten om onder de loep genomen te worden. Skepsis, de stichting van Nederlandse skeptici, heeft zich tot doel gesteld vooral kritisch te kijken naar dit soort beweringen en die op hun wetenschappelijke waarde te toetsen. Op Skepsis.nl, SKEPP.be, of Kloptdatwel.nl tref je veel informatie aan die je kan helpen over zulke onderwerpen een werkstuk te maken of spreekbeurt te houden. Of gebruik deze speciale zoekmachine die alleen skeptische sites doorzoekt: Skeptische Zoekmachine.

Voor homeopathie, UFO’s en cold reading geven we alvast een opzet aan voor het maken van een opdracht. Je kunt ze gebruiken als een soort kapstok om je werkstuk, scriptie of spreekbeurt structuur te geven.

Werkstuk homeopathie

Werkstuk UFO’s

Werkstuk cold reading

Verder hebben we een kort stuk geschreven (Kritisch denken, wie doet dat nou niet) over (het nut van) kritisch denken in het algemeen. Doe er je voordeel mee, veel leesplezier en … succes met je opdracht!

 

* Voor homeopathie kan je ook een ander onderwerp nemen. Bijvoorbeeld acupunctuur. De homeopaten worden dan natuurlijk acupuncturisten.

Suggesties voor werkstukonderwerpen in de pseudowetenschappelijke, paranormale en alternatieve wereld:

Bovennatuurlijk & buitenzintuiglijk

Bijnadoodervaring (BDE, Pim van Lommel, operatie, uittreding)
Buitenzintuigelijke waarneming (BZW, ‘ESP’)
Helderziendheid (paragnost, politieonderzoek, verleden)
Helderziendheid (paragnost, toekomst, voorspelling)
Mediums en paragnosten (overzicht: Char, Uri Geller, Jomanda, Derek Ogilvie)
Parapsychologie (paranormaal onderzoek)
Reïncarnatie (karma, volgende en vorige levens)
Spiritisme (Harry Houdini, medium, ouijabord, seance, spreken met overledenen)
Spook (ectoplasma, fotografie, geest, orb, overledene)
Spookhuis (apparaat, onderzoek)
Stemmen (band, ‘EVP’, geest, opname, overledene)
Telekinese (‘the men who stare at goats’, toevalsexperiment, verplaatsen met gedachten)
Telepathie (Ganzfeld, gedachten lezen, Zenerkaart)

Filosofie & geloof

Antroposofie (Rudolf Steiner, Vrije School)
Einde der tijden (Harold Camping, eschatologie, Mayakalender)
Raëlianen (buitenaards wezen, kloneren, ufo, Claude Vorilhon)
Scientology (dianetica, L. Ron Hubbard, psychologieontkenning, sciencefiction, thetaan, Xenu)
Sekte (cultus, goeroe, volgeling)
Theosofie (madame Helena Blavatsky, wortelras)

Gezondheid & medisch

Acupunctuur (acupressuur, Chinees, meridiaan, qi)
Alternatieve geneeswijze (allopathie, oosterse, westerse)
Aromatherapie
Bachbloesemtherapie (Edward Bach)
Bioritme
Chiropraxie
Dieet (bedrog, zin en onzin van)
Edelsteen (geneeskracht, therapie)
Gebedsgenezing
Homeopathie (‘gelijke geneest gelijke’, C.F.S. Hahnemann, potentiëren, schudden, verdunnen)
Iriscopie
Jomanda (genezend medium, ingestraald water, kosmische energie, Sylvia Millecam)
Macrobiotiek
Magnetische armband en ketting (geneeskracht)
‘Psychic healing’ (kippenbloed, nepoperatie, valse duim)
Regressietherapie (jeugd, valse herinnering, vorig leven)
Reiki (Japans, ki)
Therapeutische aanraking (‘therapeutic touch’)
Vaccinatie (autisme, doofpot, kwikverbinding, religieuze bezwaren)
Voedingssupplementen (toevoegingen)
Voetreflexologie

Magisch & mythisch

Aardstraal (detectie, neutralisatie)
Aura (fotografie, kleur, lezen, therapie)
Hekserij (heks, Maan, spreuk, tovenarij, Wicca)
Holisme
Hypnose (podium, therapie, valse herinnering)
Leylijn (kerk, tempel, verbinding)
Mythisch wezen (eenhoorn, elf, engel, kabouter, vampier, weerwolf)
Nieuwetijdskind (indigokind)
Pendel (ideomotorisch effect)
Tarot (kaartlegging, voorspelling)
Vrijdag de dertiende
Waarzeggerij (kermis, kristallen bol, voorspelling)
Wichelroede (detectie, ideomotorisch effect, water)

Pseudowetenschap & morosofie

Astrologie (dierenriem, geboortetijdstip, horoscoop, sterrenbeeld)
Atlantis (Charles Berlitz, Ignatius Donnelly, Lemurië, Moe, Plato, verdwenen beschaving)
Bermudadriehoek
Bijbelcode (“Moby Dick”,verborgen boodschap)
Buitenaardse god (Erich von Däniken, Ezechiël, Nibiru, oudheid, Zecharia Sitchin)
‘Close encounter’ (buitenaards wezen, B. en B. Hill, Eduard Meier, ontmoeting, ontvoering)
Creationisme (evolutieontkenning, intelligent ontwerp, jonge Aarde, oude Aarde)
Cryptozoölogie (Bigfoot, film, foto, hoax, Nessie, Ogopogo, plesiosaurus)
Enneagram (George Gurdjieff, Pjotr Ouspensky)
Geschiedherschrijving (Holocaustontkenning, revisionisten)
Graancirkel (Doug Bower, buitenaards, David Chorley, hoax, ingewikkeld figuur, paranormaal)
Grafologie (handschriftkunde)
Handlijnkunde
Kosmisch biljart (Bijbelverklaring, Nibiru, Zecharia Sitchin, Immanuel Velikovsky)
Maanlandingshoax (schaduw, ster, vlag)
Numerologie (cijfers en letters, geboortedatum, naam)
Piramidiotie (Cheops, Kees de Jager, Charles Piazzi Smyth, jaartallen, kosmische kennis)
Pseudoarcheologie (menhir, piramide, sfinx, Stonehenge)
Straling (gsm, hormese, nucleair)
Ufo (Kenneth Arnold, getuige, J. Allen Hynek, lichtverschijnsel, Roswell, vliegende schotel)
Verdwenen kennis (Dogon, Charles Hapgood, kaart, Piri Reis)

Samenzweringen & geheime genootschappen

9/11 (bom, explosie, Pentagon, ‘Truthers’, vliegtuig, WTC)
Buitenaardse regering (David Icke, koninklijk huis, reptiel, wereldregering)
Illuminati (Beieren, wereldregering)
Samenzwering (complot, vermeende en echte)
Tempeliers (Rennes-le-Château, schatrijk)
Ufo (alien, Area 51, autopsiefilm, doofpot, Roswell)

Wetenschap & skepsis

Barnumuitspraak
‘Cold reading’ (koud lezen)
Controlegroep
Drogredeneringen (zo moet het dus niet)
Fraude (zo mag het dus niet)
Gerechtelijke dwalingen
Gezichtsbedrog (optische illusie, pareidolie)
Glossolalie
Hoax (film, foto, Oulipo)
Ideomotorisch effect
Infrageluid
Kwakzalverij
Mentalist
Natuurkundige begrippen misbruikt (energie, frequentie, kwantum, magnetisme, trilling)
Perpetuum mobile (eeuwigdurende beweging, gratis energie)
Placebo en nocebo
Schade door pseudowetenschap (alternatieve schade, www.whatstheharm.net)
Scheermes van Occam (William of Ockham)
Skeptici (overzicht: Kees de Jager, Joe Nickell, J.W. Nienhuys, Ronald Plasterk, James Randi)
Skeptische organisaties (overzicht)
Toeval
Valse herinnering (satanisch misbruik, seksueel misbruik, valse beschuldiging)
Wetenschap versus pseudowetenschap
Zelfbedrog

Met dank aan Jan van der Gaag

Filed Under: Overig, Skepticisme Tagged With: onderwerp, presentatie, skeptisch, spreekbeurt, werkstuk

Kloptdatwel over Klopdatwel 2013 – 2014

27 October 2014 by Maarten Koller 3 Comments

Kloptdatwel bestaat inmiddels ruim 4 jaar. Zoals ieder jaar geven we inzicht in het afgelopen jaar, de bezoekersaantallen, ‘scores’ op Twitter en Facebook, de highlights,  en de toekomstplannen.

Unieke bezoekers
Ook in het vierde jaar zien we een stijgende lijn, die wel iets bescheidener is dan het voorgaande jaar. Dit jaar hebben we meer dan 187.000 unieke bezoekers mogen ontvangen! Dat is, gezien de bijna 150.000 van vorig jaar, een stijging van ongeveer 25%, en daar zijn we erg trots op! Gemiddeld hebben we (gemeten in september 2014) 693 unieke bezoekers per dag, tegenover 645 vorig jaar in oktober. Een kleine opmerking over de statistiek: Google heeft wat veranderd; ‘Sessions’ zijn de nieuwe ‘visits’ en ‘Users’ zijn de nieuwe ‘unique visitors’ geworden.

De piek die je ziet komt door een opleving van het tuinkers-wifi-experiment, waar we mei vorig jaar over schreven. Op 24 &25 februari hadden we respectievelijk ongeveer 2500 en 2700 unieke bezoekers.

Kloptdatwel-bezoekers-1okt13-30sept14
Bezoekersstatistieken Kloptdatwel.nl van 1 oktober 2013 t/m 30 september 2014

Artikelen
Het afgelopen jaar hebben we 140 artikelen gepubliceerd (meer dan 125.000 woorden), geschreven door 15 verschillende auteurs. Pepijn van Erp nam 80(!) artikelen voor zijn rekening. Voor de overige artikelen wil ik speciaal Laurens Dragstra, Leon Korteweg, Cees Renckens, Thomas de Boer, Martin Bier en Willem-Jan van Zeist bedanken voor hun inzet. Zij schreven of vertaalden allemaal meerdere artikelen of columns.

Social media
Ook op Facebook en Twitter zijn we erop vooruit gegaan. We hebben op moment van schrijven 492 likes op Facebook t.o.v. 372 vorig jaar. Op Twitter hebben we nu 701 volgers terwijl we er vorig jaar 605 hadden.

Techniek / features
– Server
Vorig jaar schreef ik dat we waren verhuisd naar WPEngine voor onze hosting. Ik hoopte dat we geen technische problemen meer zouden krijgen. Laat ik het zo stellen: krijg je problemen met je WordPress site, neem dan WPEngine en je bent van alle problemen verlost. Heerlijk om je over dat soort bijzaken niet meer druk te hoeven maken.

– WordPress theme
Trouwe Kloptdatwel-lezers hebben natuurlijk gemerkt dat er visueel wel wat is veranderd. Zoals vorig jaar aangekondigd hebben we een nieuw WordPress-theme, wat we zelf erg mooi en vooral leesbaarder vinden. Daarnaast zorgde het oude theme ervoor dat de RSS-feed niet meer werkte. Mocht je dus gebruik maken van RSS: hij doet het weer ;). Ook is de leesbaarheid nu op verschillende apparaten verbeterd vanwege het zogenaamde ‘Fluid responsive layout’.

– Tumblr
Omdat we niet meer iedere dag een artikel publiceren, maar je toch graag een reden willen geven om iedere dag even op Kloptdatwel te kijken, hebben we een Kloptdatwel-Tumblr gemaakt. Gert Jan van ‘t Land schrijft iedere dag een kort stukje over een skeptisch onderwerp. Je vindt het natuurlijk in de zijbalk aan de –> rechterkant.

– Skeptic Shop
Vorig jaar schreef ik over Kloptdatwel-merchandise en een Skeptic-shop. Er is nog steeds geen merchandise, maar sinds augustus wel een shop! Lees er alles over in dit artikel en support Kloptdatwel door een aanschaf te doen via deze Bol.com-shop, gevuld met uitsluitend artikelen interessant voor skeptici.

Toekomst
Omdat we het liefste helemaal geen reclame op de site willen, terwijl dit wel nodig is om onze kosten te dekken, willen we dit jaar de mogelijkheid gaan onderzoeken om voor een klein bedrag ‘Vriend van Kloptdatwel’ te worden. Als een ‘Vriend’ is ingelogd, verdwijnt de reclame. Dat is iets wat technisch maar ook financieel goed geregeld moet worden. Hopelijk begin 2015 :). Natuurlijk staat Kloptdatwel-merchandise ook nog steeds in de planning ;). Om onze plannen wat meer te stroomlijnen denk we ook na over een ‘missie/visie’. Als ‘Vriend’ moet je wel weten waar je achter staat natuurlijk.

Lezers
Ook dit jaar hebben jullie weer ontzettend veel gelezen, geschreven, reacties geplaatst, artikelen doorgestuurd, geliked, getweet, geretweet, gemaild, gevraagd en ons mentaal gesteund. Namens alle betrokkenen bij Kloptdatwel wil ik jullie dan ook enorm bedanken! Jullie zijn top!

Wil je zelf eens een artikel schrijven? Schroom dan niet en klim in de pen! Info@kloptdatwel.nl staat absoluut voor je open.

Filed Under: Overig Tagged With: artikelen, bezoekersaantallen, jaaroverzicht, kloptdatwel, toekomstplannen

Prijsvraag: Wat is dit?

22 October 2014 by Maarten Koller 26 Comments

Update 23-10-2014: Gefeliciteerd Wilmamazone met het goede antwoord: de Cuspis!
De Cuspis wordt besproken in dit artikel: Onzin over Spininversie en elektrosmog

—————————————-

Wegens zomaar houden we een simpele prijsvraag: Wat staat er op deze foto’s?

image

image (1)Als prijs geven we een Bol.com bon van €10 weg. En je wint natuurlijk de eer als skeptisch-expert ;).

Meedoen is gemakkelijk: laat een reactie achter met het juiste antwoord.

De winnaar wordt bepaald aan de hand van ontvangen e-mails die automatisch worden verzonden na het plaatsen van een comment. Alleen het eerste antwoord is dus geldig. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd. Skepsis werkgroep- & bestuursleden en Kloptdatwel-auteurs zijn uitgesloten van deelname.

 

image (2)

 

Filed Under: Overig Tagged With: prijsvraag

DNA-bewijs identiteit Jack the Ripper niet afdoende

9 September 2014 by Pepijn van Erp 101 Comments

Klaar is Kees. Mysterie opgelost na 126 jaar. Eindelijk weten we wie Jack the Ripper was. Dat claimt tenminste Russel Edwards aan de hand van geanalyseerde DNA-fragmenten die zitten op een sjaal, aangetroffen bij één van de slachtoffers. Bloedspetters van  de vermoorde Catherine Eddowes én sperma van één van de personen die altijd al op het verdachtenlijstje had gestaan: de Poolse immigrant Aaron Kosminski. ‘Ladies and gentleman, we got him!’

Jack the Ripper is misschien wel de meest tot de verbeelding sprekende seriemoordenaar. Talloze boeken en films verschenen over de gruwelijke moorden op prostituees die in 1888 in Londen plaatsvonden. En talloze wilde en minder wilde theorieën over de identiteit van the Ripper doen de ronde. Is nu het laatste woord erover gezegd?

Edwards mocht zijn verhaal uitgebreid doen in de Mail. Kort samengevat: alles draait om de sjaal die gevonden zou zijn bij het lichaam van Eddowes. Omdat de politie er in die tijd niet echt iets mee kon doen, kon het zomaar gebeuren dat een politieman hem mee naar huis nam om aan zijn vrouw te geven. Uiteindelijk kwam de sjaal bij het Crime Museum terecht, maar omdat de herkomst niet met zekerheid kon worden vastgesteld, lag die daar alleen maar in de opslag. In 2007 werd het stuk zijde op een veiling aangeboden.
Op grond van een wat vergezochte associaties had Edwards het idee, dat de sjaal toch wel eens authentiek zou kunnen zijn en kocht hem daarom op die veiling. Hij wist vervolgens dr. Jari Louhelainen, expert op het gebied van de analyse van genetisch materiaal verkregen bij dit soort oude misdaden, zo ver te krijgen om de vlekken op de sjaal te analyseren. DNA dat daarin werd aangetroffen bleek overeen te komen met DNA van nazaten van (familieleden van) slachtoffer Eddowes en verdachte Kosminski. Daarmee zou aangetoond zijn dat de sjaal authentiek is en zeer sterk wijzen op Aaron Kosminski als dader.

Whitehall_murder_school_illustrationIn de New Statesman plaatst Ian Steadman toch wat kanttekeningen bij dit verhaal. Allereerst is het gevaarlijk al te zeer op Edwards verhaal alleen te leunen, die verdient immers zijn geld met het Jack the Ripper verhaal via een souvenirwinkel en georganiseerde wandeltours. Het boek over ‘zijn oplossing’ kan natuurlijk ook wel publiciteit gebruiken en dat doe je niet door heel genuanceerd de beperkingen van je analyse aan te wijzen.
En die nuanceringen zijn wel op zijn plaats zoals Steadman schrijft. De herkomst van de sjaal is nog een stuk minder zeker dan Edwards in de Mail doet voorkomen. Het verhaal van de agent die de sjaal mee naar huis nam, klopt volstrekt niet met de officiële verslagen. De enige ‘harde’ link met Eddowes zijn feitelijk die aangetroffen DNA fragmenten. Mitochondriaal DNA (mtDNA) is echter veel minder specifiek dan DNA uit de celkern, je erft het over in vrouwelijke lijn. Er zijn dus veel personen met hetzelfde materiaal. De analyse gebeurde met een polymerasekettingreactie, een methode waarmee je heel weinig materiaal kan vermenigvuldigen tot er genoeg is voor verdere analyse. Maar het is ook een methode die heel gevoelig is voor besmetting met andere DNA. Als je weet dat nazaten van Eddowes aanwezig zouden zijn geweest bij die veiling in 2007, is een recente besmetting met hun genetisch materiaal bijvoorbeeld niet uitgesloten. Ook heeft Edwards het over zes DNA profielen die Louhelainen aantrof, waarvan er één (?) overeenkwam met Eddowes. Hoe zit het eigenlijk met de rest? De DNA-analyse is niet in een wetenschappelijk artikel gepubliceerd, over de precieze methoden die gebruikt zijn, valt dus nog niet zoveel te zeggen.

Aaron Kosminski
Aaron Kosminski

Die Kosminski zou altijd al op het lijstje verdachten hebben gestaan als verdachte, maar dat was in zijn geval slechts een aantekening van een rechercheur betrokken bij de zaak (zonder voornaam of nadere aanduiding). Van die Kosminski schreven politieagenten ook op dat hij kort na opname in een gesticht zou zijn overleden. Toen latere onderzoekers gingen zoeken in de archieven van het gesticht naar Kosminksi kwamen ze bij Aaron Kosminski uit, maar die overleed pas in 1919. Zo sterk wijst dat dus allemaal niet naar de verdachte Kosminski.
Maar zelfs als we aannemen dat het aangetroffen materiaal inderdaad van Catherine Eddowes en Kosminski (of een van zijn twee broers) is, weet je niet veel meer dan dat die beiden op een bepaald moment in aanraking zijn geweest met de lap stof. Daar kun je allerlei scenario’s voor bedenken, die misschien net zo waarschijnlijk zijn als dat de moordenaar van Eddowes zijn zijden sjaal, waar hij eerder zijn zaad op had geknoeid, bij zich had tijdens de moord en daar besmeurde met haar bloed en vervolgens vergat mee te nemen. Bewijs van schuld van Aaron Kosminski aan de moord op Eddowes is het zeker niet.

Het verhaal van Edwards is dus niet zo sterk als hij doet voorkomen. Het berust op aannames waarop allemaal wel wat valt aan te merken en daarmee wordt het een sterk staaltje tunnelvisie. En zelfs als Aaron Kosminski Catherine Eddowes ombracht, is hij dan Jack the Ripper? Van april 1888 tot februari 1891 werden elf vrouwen omgebracht in Whitechapel die als één zaak onderzocht werden. Vijf daarvan worden nu als de moorden van Jack the Ripper gezien, maar er is geen zekerheid dat die vijf door één en dezelfde persoon werden begaan. Jack the Ripper bestaat misschien niet eens.

[via Peter Burger]

 

 

Filed Under: Algemeen, Overig Tagged With: Aaron Kosminski, bewijs, dna, Jack the Ripper

Het kind van de koning

26 August 2014 by Laurens Dragstra 12 Comments

In zijn vorig jaar verschenen biografie van koning Willem III (1817-1890) bespreekt neerlandicus en biograaf Dik van der Meulen ook het gerucht dat deze tegenwoordig weinig tot de verbeelding sprekende vorst helemaal niet de vader van de latere koningin Wilhelmina (1880-1962) was. De echte vader zou de particulier secretaris van de koning zijn geweest, of anders een liberale politicus. Van der Meulen schrijft dat het gerucht sinds eind negentiende eeuw regelmatig opduikt en een heuse hype op het internet heeft veroorzaakt. Dat kan goed kloppen. Eerder dit jaar kreeg voormalig lijsttrekker van de SOPN Johan Oldenkamp ruimte op de site van de Volkskrant om het gerucht daar rond te toeteren. Lezing van de fraaie biografie van Van der Meulen leert evenwel dat er voor het gerucht geen bewijs is. Of dat mensen als Oldenkamp op andere gedachten zal brengen, valt echter te betwijfelen.

Biografie van koning Willem III door Dik van der Meulen
Biografie van koning Willem III door Dik van der Meulen

Ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden verschenen vorig jaar vuistdikke biografieën van de eerste drie Oranjekoningen, Willem I, II en III. Het zijn bijzonder gedetailleerdere, maar toch goed leesbare historische werken, met uitgebreide notenapparaten en literatuurlijsten. De auteurs hebben voor hun onderzoek toegang gekregen tot de archieven van de drie koningen in het Koninklijk Huisarchief, hetgeen veel nieuwe informatie (o.a. persoonlijke correspondentie) heeft opgeleverd. Van der Meulen schetst in zijn biografie over Willem III een genuanceerd beeld van de man die 41 jaar op de Nederlandse troon heeft gezeten (1849-1890). Aan de ene kant is dat beeld weinig positief: veel van de geruchten over zijn omgang met andere vrouwen zijn waar. De koning was bepaald geen intellectueel, militaire zaken en jagen hadden zijn voorkeur, de koning lokte een onnodige oorlog met Atjeh uit, misdroeg zich in Zwitserland, kon bijzonder opvliegend en sadistisch zijn en was voor zijn zonen bepaald geen liefhebbende vader. Aan de andere kant was de koning gedurende een groot deel van zijn regering wel tamelijk populair bij de bevolking, vooral vanwege zijn ‘vaderlijke’ optreden bij rampen als de Watersnood van 1855 en soortgelijke watersnoden in 1861.

Uit het eerste huwelijk van Willem III met Sophie van Württemberg (1818-1877) werden drie zonen geboren. Het huwelijk was desondanks slecht en de echtelieden leefden vanaf 1855 gescheiden van tafel en bed. Na het overlijden van Sophie op 3 juni 1877 hertrouwde de koning op 7 januari 1879 met een prinses uit het tamelijk onbeduidende Duitse vorstendom Waldeck-Pyrmont, Emma geheten. Emma (1858-1934) was op het moment van het huwelijk nog maar 20 jaar oud, terwijl de koning al de – zeker voor die tijd – respectabele leeftijd van 61 jaar had bereikt. Op 31 augustus 1880 werd hun dochter Wilhelmina geboren. Op zichzelf is het heel goed mogelijk dat een man van dik in de zestig nog kinderen weet te verwekken bij een vrouw van begin twintig. Daar hebben we in Nederland recent nog een kras voorbeeld van gezien. In het geval van Wilhelmina zijn er echter kennelijk vragen gerezen over het vaderschap van Willem III. In plaats van de grijze koning wordt wel diens particulier secretaris Sebastiaan de Ranitz als werkelijke vader aangewezen, of anders de liberale politicus Joan Roëll, die na het overlijden van de koning nog een naar hem genoemd kabinet (1894-1897) zou formeren. Ik heb al aangegeven dat Van der Meulen geen bewijzen voor het gerucht heeft gevonden, maar laten we eens kijken welke argumenten Johan Oldenkamp aanvoert voor de stelling dat het gerucht waar is.

Syfilis

Portret van koning Willem III door Nicolaas Pieneman (foto via Wikimedia Commons)
Portret van koning Willem III door Nicolaas Pieneman (foto via Wikimedia Commons)

In het al genoemde interview met de Volkskrant stelt Oldenkamp dat het ‘algemeen bekend’ is dat Willem III twee jaar voor de geboorte van Wilhelmina syfilis opliep en daardoor geen kinderen meer kon krijgen met Emma. Het leek hem ‘goed als dat een keer wordt gemeld in de media’. Kennelijk vond hij deze boodschap nog niet genoeg, want een dag later publiceerde hij een uitgebreider artikel op zijn eigen website. Daarin herhaalt hij nog maar eens het verhaal over de vermeende syfilis van de koning, als gevolg van zijn uitbundige seksleven. Nu kan met betrekking tot dat laatste met recht gezegd worden dat Willem vele affaires met vrouwen heeft gehad, maar voor het syfilisverhaal (of voor welke andere geslachtsziekte ook) lijkt geen spat bewijs te bestaan. Van der Meulen heeft voor zijn boek diverse ziekteverslagen van de koning bestudeerd. Die kwalificeert hij als ‘weinig verhullend’, maar aanwijzingen voor syfilis of andere geslachtsziekten heeft hij er niet in gevonden (p. 594). Daarnaast analyseerde Van der Meulen uit het Koninklijk Huisarchief opgediepte correspondentie van een hofarts van de koning aan een collega-arts. Daarin schreef de hofarts over de medicatie die de koning gebruikte. Hij noemde laxeermiddelen als bitterwater, aqua laxativa viennensis en senna, en daarnaast kalmerende middelen als scopolamine en broomkalium. Geen van deze middelen, zo schrijft Van der Meulen, werd destijds ingezet tegen geslachtsziekten.

Dat de auteur niet over één nacht ijs is gegaan, bewijst het notenapparaat. In een eindnoot legt hij uit dat hij de haastig en in afkorting genoteerde medicijnen uit de correspondentie liet ontcijferen door twee deskundigen, waaronder Toine Pieters. Als dat deze Toine Pieters is, betreft het een bijzonder hoogleraar op het gebied van de geschiedenis van de farmacie. Een deskundige bij uitstek, lijkt me. Wat stelt iemand als Oldenkamp daar tegenover? Voor de mogelijkheid van het vaderschap van De Ranitz of Roëll – en, naar ik aanneem, de onvruchtbaarheid van de koning – beroept hij zich in zijn artikel op “de feiten uit het boek ‘De nachtwaker; het koningscomplot’ van Thomas Ross”. Ross is een thrillerschrijver, geen historicus en zijn boeken zijn romans, geen geschiedkundige onderzoeken. Het plot in zijn boeken is doorgaans wel op feiten gebaseerd, maar altijd vermengd met fictie (‘faction’). Ik beken dat ik het door Oldenkamp genoemde boek niet heb gelezen, maar blijkens deze recensie gaat het om een thriller speciaal geschreven ter gelegenheid van de heropening van het Rijksmuseum. In het boek komt blijkens de recensie ook een fictieve dichter Klaas van Os voor. Zou die nu volgens Oldenkamp echt bestaan hebben? Voor hem betekent ‘Wholly Science’, de kreet waaronder hij zegt wetenschap te bedrijven, kennelijk zoiets als ‘alles is wetenschap’. Daaronder vallen dan blijkbaar ook romans.

DNA

Maar Oldenkamp heeft meer pijlen op zijn boog. Hij beweert tevens dat prinses Juliana altijd zou hebben geweigerd mee te werken aan een DNA-onderzoek. Datzelfde zou gelden voor haar dochter Beatrix, door Oldenkamp ooit omschreven als een ‘inhalige, machtsgeile, dictatoriale, tirannieke en parasitaire topcrimineel’. Hij licht niet nader toe om welk DNA-onderzoek het zou gaan en wie daarom gevraagd zou hebben, maar Van der Meulen noemt (p. 593-594) het verhaal dat Russische onderzoekers in de jaren negentig van de 20e eeuw om het DNA van prinses Juliana zouden hebben gevraagd om vast te kunnen stellen of in 1991 opgegraven beenderen toebehoorden aan de in 1918 vermoorde tsaar Nicolaas II van Rusland en leden van zijn gezin. Juliana zou het verzoek geweigerd hebben, maar Van der Meulen schrijft stellig dat een dergelijk verzoek nooit is ingediend. In een eindnoot wijdt hij hier verder over uit door te verwijzen naar een verklaring uit 1998 van de leider van het gerechtelijk onderzoek naar de moord op de Romanovs tegenover een Nederlandse journalist. Deze Vladimir Solovjov verklaarde geen verzoek te hebben gedaan. De echtheid van de botten stond al vast door vergelijking met DNA-materiaal van een broer van de tsaar en van de Britse prins Philip, een achterneef van tsarina Alexandra Fjodorovna. Ook het DNA-verhaal snijdt dus geen hout.

Toondoof

Koning Willem III en zijn tweede vrouw, Emma van Waldeck-Pyrmont (foto via Wikimedia Commons)
Koning Willem III en zijn tweede vrouw, Emma van Waldeck-Pyrmont (foto via Wikimedia Commons)

Van der Meulen noemt nog een derde argument dat wordt aangevoerd om te bewijzen dat Willem III niet de vader van Wilhelmina was. De genoemde Sebastiaan de Ranitz zou toondoof zijn geweest, wat wil zeggen dat hij geen tonen kon onderscheiden. Deze aandoening treft zo’n 4% van de bevolking en is erfelijk. Ook Wilhelmina zou eraan lijden, maar Willem III en Emma niet, hetgeen zou pleiten voor het vaderschap van De Ranitz. Van der Meulen is hierover kort (p. 593): “Een bron hiervoor is niet bekend”, waarmee hij kennelijk wil zeggen dat er geen (betrouwbare) bron is die de stelling ondersteunt dat Wilhelmina daadwerkelijk toondoof was. Jammer genoeg wijst de auteur er in de voetnoot slechts op dat de vermeende toondoofheid bijvoorbeeld helemaal niet genoemd wordt in de Wilhelmina-biografie van Cees Fasseur. Uit andere eindnoten blijkt dat Fasseur wel ingaat op de relatie tussen De Ranitz en Wilhelmina (hij werd in 1894 haar kamerheer), dus het had voor de hand gelegen dat hij het verhaal over hun beider toondoofheid had vermeld als hij daar concrete aanwijzingen voor had. Nu staan de kwaliteiten van Fasseur buiten kijf, maar omdat hem nog wel eens verweten wordt wat al te Oranje-vriendelijk te zijn, is het jammer dat Van der Meulen de kwestie van de toondoofheid niet iets verder heeft uitgezocht (wat overigens ook geldt voor de vele ano- en pseudoniemen die het ‘feit’ zonder nadere onderbouwing op internetfora en blogs melden). Dat neemt niet weg dat het natuurlijk aan degenen die het verhaal geloven is daar ook een geloofwaardige bron voor te tonen. Johan Oldenkamp heeft die niet – hij noemt het verhaal niet eens – dus wie doet het beter?

De roode duivel en Koning Gorilla

Van der Meulen traceert het gerucht dat Willem III niet de vader van Wilhelmina was tot het satirische en antimonarchistische weekblad De roode duivel, dat tussen 1 augustus 1892 en 13 december 1897 verscheen. Hoofdredacteur van het blad was Louis Maximiliaan Hermans (1861-1943), die later politicus voor de SDAP zou worden. In het blad konden de avonturen gevolgd worden van koning Gorilla III (ook wel Billem III genoemd), diens vrouw koningin Emmer (Koningin van Kikkerland) en hun dochter Heintje. Ook ene Raspie komt in de verhalen voor. Lezers herkenden in deze figuren gemakkelijk koning Willem III, diens vrouw Emma, dochter Wilhelmina en jonkheer De Ranitz. Van der Meulen citeert een aantal versjes uit het blad waarin wordt gesteld dat Heintje het kind ‘van een partikulier sjikkeretaris’ is en dat de koning ‘die zelfs zijn keukenmeid vol wellust haalde in zijn bed’ door zijn gestoei met vrouwen ‘aan lager wal’ was geraakt, waardoor ‘er toch niets van kwam’ toen hij de liefde bedreef met zijn wettige echtgenote. Raspie zou de echte vader van Heintje zijn. In de geciteerde versjes wordt het woord syfilis niet gebruikt, maar dat was kennelijk de eerste geslachtsziekte waaraan tijdgenoten dachten als het ging om onvruchtbare, overspelige mannen.

Standbeeld van koningin Wilhelmina voor de Grote Kerk te Apeldoorn.
Standbeeld van koningin Wilhelmina voor de Grote Kerk te Apeldoorn.

Van der Meulen noemt het gerucht over de onvruchtbaarheid van koning Willem III ‘een vrolijk bedenksel’ van hoofdredacteur Hermans. Het paste goed bij het zowel antimonarchistische als satirische karakter van het tijdschrift. Daar kan ik aan toevoegen dat De Ranitz pas op 1 oktober 1881 ‘partikulier sjikkeretaris’ van de koning werd, ruim een jaar na de geboorte van Wilhelmina. Van der Meulen merkt ten slotte op dat het opmerkelijk is dat het gerucht niet wordt vermeld in het pamflet Uit het leven van Koning Gorilla, een schotschrift uit 1887 van de hand van de publicist Sicco Roorda van Eysinga(1825-1887). In het stuk staan veel boude beweringen, waaronder de beschuldiging dat prins Gorilla (i.e. Willem toen hij nog Prins van Oranje was) zijn vader had doodgeslagen met een ploertendoder om de troon te verwerven (in werkelijkheid bevond de prins zich op het moment van overlijden van zijn vader in Schotland). Verhalen over onvruchtbaarheid en een andere vader voor Wilhelmina komen er niet in voor. Dat dit bedenksels waren van een allesbehalve koningsgezinde satiricus als Hermans lijkt inderdaad de meest voor de hand liggende verklaring te zijn. Wie bewijs voor het tegendeel wil leveren, is natuurlijk welkom. Ik vermoed echter dat het bij het recyclen van het gerucht via internet zal blijven.

Filed Under: Algemeen, Overig Tagged With: dna, geschiedenis, johan oldenkamp, koningshuis, syfilis, toondoof, Willem III

  • Go to page 1
  • Go to page 2
  • Go to page 3
  • Interim pages omitted …
  • Go to page 10
  • Go to Next Page »

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 36.1 – Lentenummer 2023
25 February 2023 - SkepsisBlogBeheerder
Skepter 36.1 – Lentenummer 2023

De eerste Skepter van 2023 is eergisteren van de drukker gekomen en zit in de verzending. Hij zal ergens komende week wel bij abonnees en donateurs bezorgd worden. Weer veel moois in dit nummer. Herkent u zich in het portret hier rechts? Dit is volgens de kunstmatig intelligente plaatjesgenerator DALL·E hoe een skepticus eruitziet. Gert Jan van ’t ... Meer lezen Het bericht Skepter 36.1 – Lentenummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.4 – Winternummer 2022
1 December 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.4 – Winternummer 2022

Brengen genetici de mammoet, de dodo en de buidelwolf weer terug? Komt kernfusie er sneller dan velen denken? Het nut van sciencefiction als lesmateriaal. Een interview met pendelwinnaar Marieke Kuypers, en nog veel meer in dit nummer. Het bericht Skepter 35.4 – Winternummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan
20 November 2022 - Pepijn van Erp

Marieke Kuypers onderscheiden door Skepsis voor haar video's op TikTok en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met een feestrede met het 35-jarig bestaan Het bericht Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Komeet van Halley in “Het verhaal van Vlaanderen”?
13 February 2023 - Paul De Belder

De aflevering van ‘Het verhaal van Vlaanderen’ over de Guldensporenslag heeft ongetwijfeld de meeste commentaar opgewekt. Ook vanuit de astronomie valt er kritiek op te leveren. Inderdaad begon de bewuste aflevering met een voorstelling van de komeet van Halley.  Bij het kijken dacht ik heel even dat ik in een documentaire over sterrenkunde en niet over geschiedenis zat. Maar meteen werd de band duidelijk. [...]

Desmet dwaalt, draait en duikt
9 January 2023 - Paul De Belder

Hoewel de uitspraken van Desmet over de coronamaatregelen al langer op veel kritiek van factcheckers stuiten, kwam hij pas recentelijk echt flink in opspraak. Op een tournee langs verschillende Amerikaanse talkshows en podcasts om de Engelse vertaling van zijn boek te promoten, was hij ook te gast bij Infowars, de show van Alex Jones. Het optreden bij deze veroordeelde complotdenker en het doen van nogal stellige uitspraken over openhartoperaties onder hypnose waren de aanleiding voor een hausse aan kritische artikelen in de Vlaamse media. [...]

QAnon
26 October 2022 - Ledenadmin Skepp

In de herfst van 2016 verspreidde zich het gerucht dat de Amerikaanse Democratische Partij vanuit de kelder van een pizzeria in Washington D.C. een pedofielennetwerk organiseert. De pizzeria met de grappige naam Comet Ping Pong was allesbehalve willekeurig gekozen. Met zijn eigenzinnige atmosfeer is het een hotspot voor excentriekelingen: punkers, holebi’s, kunstenaars, outsiders en linksen1. Het was een voor de hand liggend doelwit voor mensen uit de alt-rightbeweging2,die vatbaar zijn voor complotdenken. [...]

Peddling Misinformation About Diet and Cancer
22 March 2023 - Steven Novella

Selling dubious nutrition products often involve attacking, and suing, your critics. The post Peddling Misinformation About Diet and Cancer first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Part of a Complete Breakfast
21 March 2023 - Mark Crislip

Infection control. When one adheres to compliance it is effective. Like masks and COVID 45. The post Part of a Complete Breakfast first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Ivermectin is now fast becoming the new MMS
20 March 2023 - David Gorski

A recent VICE story described a Telegram channel devoted to promoting veterinary ivermectin to treat autism. It has echoes of autism quackery going back at least to the use of MMS (a kind of bleach) to "cure" autism by eliminating "parasites." The post Ivermectin is now fast becoming the new MMS first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on De linke weekendbijlage (11-2023)VU Amsterdam hoogleraar Ronald Meester, Wouter Aukema en Theo Schetters hadden in december 2021 een preprint gepubliceerd op ResearchGate me
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (11-2023)@ Hans Inderdaad heel veel gaat vanzelf over. Als iets normaal 7 dagen duurt, dan duurt het met gebruik van
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (11-2023)@Renate1 Veel kwalen gaan "vanzelf" over. Als je dan uit ongeduld ivermectine hebt gebruikt, krijg je de reactie: zie je
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (11-2023)@ Hans, Dat was mijn idee ook. Als mensen denken dat autisme veroorzaakt wordt door parasieten (wat natuurlijk de grootst
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (11-2023)@Renate1 Geneesmiddelen zijn gebaseerd op een logisch werkingsmechanisme. Zo hoef je bij Ivermectine niet eens serieus te overwegen om het

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in