Kloptdatwel?

De linke weekendbijlage (10-2021)

by 51 Comments

De linke weekendbijlage (10-2021) 1
Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

Tussen Waarheid en Waanzin – Een encyclopedie der pseudowetenschappen

De Gish-gallop gesprekstechniek

by 20 Comments

Over chaotische gespreksvoering die de ander in verwarring brengt

In het programma Op 1 van dinsdag 16 februari gaf Willem Engel een praktijk-college in de Gish-gallop methode. Dat is een vorm van gespreksvoering waarbij een debater probeert een tegenstander te overweldigen met een buitensporig aantal argumenten, zonder rekening te houden met de nauwkeurigheid of kracht van die argumenten. De term is genoemd naar de creationist Duane Gish, die de techniek vaak gebruikte tegen voorstanders van evolutie.

De Gish-gallop gesprekstechniek 2

Gedurende de hele TV-uitzending zaaide Engel verbaal en non-verbaal verwarring. Zo merkte hij terloops op dat hij diezelfde dag een vraaggesprek had met een onderzoeker uit Taiwan die heeft bewezen dat het coronavirus uit een laboratorium komt. Het was op dat moment van het gesprek totaal irrelevante informatie. Maar het ging zó snel en zó terloops dat niemand van de gasten aan tafel daar een vraag over kon stellen. Non-verbaal reageerde hij o.a. voortdurend op gespreksdeelnemers die een andere mening hadden door te gaan lachen of contact te zoeken met zijn Viruswaarheid-compagnon Jeroen Pols.

Het gaat bij deze manier van debat voeren vooral om de snelheid waarmee je met argumenten komt. Je doet het met een dusdanige snelheid en je vertelt zoveel schijnbare details dat het de ander in verlegenheid brengt. Die persoon kan namelijk niet op al jouw argumenten in gaan en daardoor lijkt het alsof jij gelijk hebt. Bovendien is op zo’n moment helemaal niet controleerbaar of je je verhaal wel goed hebt onderbouwd.

Als de onderbouwing van de ‘feiten’ wordt gecontroleerd, dan blijkt meestal dat er nauwelijks een bron te vinden is. Je kunt het ook meer algemeen houden door te beweren dat ‘het meest recente wetenschappelijk onderzoek onomstotelijk heeft bewezen dat’… Toch komt dat minder sterk over als wanneer je kans ziet om te goochelen met namen, jaartallen en titels.

Het gaat bij de Gish-gallop discussie dus niet om de inhoud. Wie het snelste de meeste argumenten heeft binnen gebracht in een tempo dat de ander absoluut niet kan volgen wint (ogenschijnlijk) het debat. Bij het publiek komt het over dat die persoon de beste argumenten heeft, want hij heeft de meeste argumenten en de ander heeft niet voldoende tijd om die te weerspreken. Eigenlijk draait het allemaal om het zaaien van verwarring.

De Gish-gallop gesprekstechniek 3
Duane Gish (1921-2013)

De stappen van de Gish-gallop discussie

  1. Tijdens een Gish-gallop confronteert een debater een tegenstander met een snelle reeks van vele misleidende argumenten, halve waarheden en verkeerde voorstellingen. Dat gaat heel snel, waardoor het voor de tegenstander onmogelijk wordt om ze allemaal tijdens het gesprek te weerleggen.
  2. Als de ander zo’n ‘snelle’ bewering wil weerleggen heeft hij daar veel meer tijd voor nodig. In een snel TV-programma heb je die tijd niet, je bent in verbaal opzicht bijna kansloos.
  3. Daardoor heeft de ander dus dus ook onvoldoende tijd  om op elk punt in te gaan. Ook kan die persoon in verwarring raken door alle grillige informatie die naar voren is gebracht. Het publiek krijgt dan mogelijk de indruk dat de tegenstander niet goed geïnformeerd is, zijn feiten niet kent of ongelijk heeft.
Willem Engel in een interview voor Wees de Weerstand: ‘We gaan de overheid in de verdediging drukken. Als ze aan het verdedigen zijn kunnen ze niet meer aanvallen’. Hoe duidelijk wil je het hebben wat de werkelijke bedoeling van Gish-gallop Engel is?

Reactie op kritische vragen

Stel dat de tegenstander er in slaagt het debat te doorbreken en hij stelt een wedervraag, dan worden de genoemde argumenten herhaald zonder deze verder te onderbouwen. Of de persoon vraagt: ‘Is het dan mijn taak om jouw onderzoek te doen?’ (boodschap: je had je beter voor moeten bereiden). Als iemand zegt dat er iets niet klopt in de onderbouwing wordt de ander beschuldigt van ‘cherry picking’: de ander pikt er een klein deel van het betoog uit en weigert in te gaan op de belangrijke argumenten.

De snelle verandering van onderwerp stelt de spreker in staat om een ongewenst onderwerp of een ongemakkelijk feit te vermijden voordat het een blijvende indruk achterlaat. Door de aanval te richten op een heel ander onderwerp raakt de vragensteller in verwarring. (Ryan Mackay in The Great Internet Conspiracy)

 Sociale media

Een variant op de Gish-gallop gespreksvorm kan gezien worden op sociale media. Het is opvallend hoe lang de video’s met de verspreiding van informatie op internet zijn. Minstens een uur, maar vaak nog veel langer.

Dat is opvallend in een tijd dat alles alleen maar korter en sneller moet. Maar dat heeft een functie…  Vaak zijn het eigenlijk monologen: een verbaal duet voor twee personen die het helemaal met elkaar eens zijn en die elkaar alleen maar versterken.

Kenmerkend voor deze tactiek is ook dat er in de titel of bij aanvang al meteen wordt gezegd dat de ander manipuleert, liegt of de ‘tegenstander’ wordt op een andere manier verdacht gemaakt, bijvoorbeeld met beelden (een foto van Hugo de Jonge gemonteerd in een massabijeenkomst van de NDSAP). Die uitspraak of dat beeld blijven dan op zo’n manier hangen dat de kijker niet kritisch meer naar het programma kan kijken. Je zou kunnen denken dat dat eerlijk is, maar het is een vorm van bewuste en vooropgezette brainwash. De verwarring zit vooral in de dubbele boodschap: een zware verdachtmaking in een zo vriendelijk mogelijk opgestelde opname.

Je vindt deze manier van werken o.a. bij de video’s van Blue Tiger Studio’s en van de Nieuwe Wereld. De geïnterviewde spreekt voor eigen parochie en kan zich te buiten gaan aan oncontroleerbare redeneringen en het noemen van bronnen zonder dat de interviewer ook maar één kritische vraag zal stellen. Er kan gegoocheld worden met statistieken die de stelling van de spreker onderstrepen, zonder dat de kijker zo’n statistiek kan controleren. De achterliggende gedachte is dat een enorme muur aan tekst tevens als bewijs kan dienen.. Voor een publiek dat niet bekend is met deze techniek en een zeer beperkte kennis van de onderwerpen heeft gaat de boodschap er vervolgens ongecontroleerd als zoete koek in.

De punten die in de gallop naar voren worden gebracht, zijn vaak kort en niet-specifiek. Het kost veel moeite om alles volledig te weerleggen en het is voor de auteur veel gemakkelijker om er nog een vraag toe te voegen dan voor de respondent om een ​​passend antwoord te formuleren. Dat is dan ook de tactiek: zeg niet zoveel concreet dat je weersproken kunt worden en bedelf niettemin de tegenstander met een enorme voorraad aan veelsoortige ‘bewijzen’ die zó gevarieerd zijn dat het een hoop tijd kost om ze allemaal te bestrijden. Als iemand bewijst dat er iets niet klopt is de reactie: ‘maar u gaat hiermee voorbij aan de kern van mijn betoog’.

De linke weekendbijlage (9-2021)

by 29 Comments

De linke weekendbijlage (9-2021) 4
Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

Het broodje aap recept

by 1 Comment

Het broodje aap recept 5

 

Her en der wordt de laatste tijd de poster Broodje-aap detector gesignaleerd. De poster noemt tien vragen die je jezelf kan stellen, als je niet weet wat je van een uitspraak moet denken. Moet je de bewering serieus nemen, of is het een broodje aap verhaal? Ondergetekenden besloten uit te proberen hoe je de tien vragen op een concrete uitspraak toe kan passen.

Als ‘oefenmateriaal’ nemen wij de uitspraak

“Er is geen klimaatcrisis. De alarmerende opwarming (van de aarde) bestaat alleen in de virtuele werkelijkheid van computer-klimaatmodellen.”

Dit is een uitspraak van Hans Labohm, in de Gezond verstand krant nummer 1, pagina 8 en 9. Het artikel is gratis te lezen op: gezondverstand.eu.

Het mag wat overdreven lijken om de hele batterij vragen (zie de poster) op een achterhaald standpunt los te laten, maar het gaat ons erom een voorbeeld te geven van hoe je de poster kan gebruiken (met excuses aan de heer Labohm).

De tien vragen van de broodje-aap detector

1: Hoe betrouwbaar is Labohm?

Dat staat te bezien.

Hans Labohm is geen klimaatwetenschapper, maar een gepensioneerde econoom. Hij heeft een eigen website (https://www.climategate.nl) en verschijnt regelmatig in de binnen- en buitenlandse media.

Labohm wordt vaak bekritiseerd omdat hij manipulatief zou omgaan met gegevens. Door de NRC en de Volkskrant wordt hij actief uit de krant geweerd, omdat men vindt dat hij het grote publiek tracht te misleiden door middel van achterhaalde standpunten. Dit leidt bij sommigen tot kritiek; men spreekt van “censuur”.

Maar Labohm verwijdert zelf op zijn website reacties van lezers die fouten aanwijzen in zijn artikelen, kritiek geven op zijn visie, of zijn argumentaties weerleggen. Hij neemt dergelijke reacties niet serieus, en weigert de discussie aan te gaan.

2: Zegt hij wel vaker dit soort dingen?

Ja.

Zie zijn Climategate website. Ook ging hij ooit een weddenschap aan waarbij hij wedde dat het klimaat in de jaren 2010-2014 niet zou opwarmen, of zelfs zou afkoelen. Hij heeft die weddenschap verloren.

3: Is de bewering door anderen bevestigd?

Nee.

Er zijn meerdere varianten van deze uitspraak die door verschillende mensen worden geuit, maar die zijn niet gebaseerd op eigen onderzoek, maar op herhaling van wat anderen zeggen. Of er wordt kritiek geuit zonder dat men aangeeft hoe het dan wel zit. Dat  is dus geen ‘bevestiging’ in wetenschappelijke zin.

De klimaatsceptische organisatie CLINTEL doet in hun World Climate Declaration vergelijkbare uitspraken als Labohm. De meer dan 800 internationale wetenschappers die dit ondersteunen hebben echter weinig tot geen klimaatonderzoek verricht.

De temperatuur op aarde wordt door verschillende partijen gemeten, zoals bijv. door Berkeley Earth, een onafhankelijke non-profit organisatie die ronduit hetzelfde vindt als de ‘gevestigde’ klimaat-wetenschappers, zie  http://berkeleyearth.org. De bewering wordt dus niet door anderen bevestigd, integendeel.

4: Klopt zijn bewering met hoe de wereld in elkaar zit?

Daar lijkt het niet op.

Wetenschap en ook klimaatwetenschap maakt gebruik van verschillende methoden om de opwarming van de aarde te duiden. Zo wordt er naar temperatuur gekeken met behulp van meetinstrumenten. Ook biologische indicatoren worden gebruikt. De temperatuur in het verleden wordt bijv. gereconstrueerd aan de hand van koralen en bomen. De migratie van diersoorten wordt als indicator van veranderend klimaat gebruikt. Ook de geologie levert bewijs voor klimaatverandering, zie https://www.geolsoc.org.uk/climaterecord. Het smelten van de ijskappen en het terugtrekken van de gletsjers is bekend.

De opwarming van de aarde blijkt dus niet alleen uit meteorologische metingen, maar wordt bevestigd door veel waarnemingen op andere wetenschappelijke terreinen. De uitspraak van Labohm lijkt dus niet te kloppen met (wat wij nu begrijpen van) hoe de wereld in elkaar zit.

5: Heeft er al iemand geprobeerd om de bewering te weerleggen?

Ja.

Vergelijkbare beweringen (als die van Labohm) zijn al vele malen weerlegd. Dit heeft echter niet tot een zinnige discussie geleid. Men blijft de weerlegde standpunten herhalen.

“Dat het allemaal maar modellen zijn” is een vaak gehoorde kritiek van klimaatsceptici. Een computer-klimaatmodel is een zo goed mogelijke benadering van de werkelijkheid. Elk model kent zijn onzekerheden. Maar de uitkomsten van de huidige modellen kloppen met in het verleden gemeten temperatuurwaarden, en voorspellen waarden die sindsdien door waarnemingen bevestigd zijn. Zie bijvoorbeeld https://skepticalscience.com/climate-models.htm en https://klimaatveranda.nl/2019/12/12/de-meeste-klimaatmodellen-doen-het-prima/

6: In welke richting wijst de meerderheid van de gegevens?

Dat de aarde opwarmt.

De overweldigende meerderheid van de gegevens wijst erop dat de gemiddelde temperatuur op aarde sinds 1900 aan het stijgen is.

Zie bijv. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/AR5_SYR_FINAL_SPM.pdf en https://climate.nasa.gov/evidence/ .

7: Houden degenen die de bewering doen zich aan de regels van de wetenschap?

Nee.

Een van de regels van de wetenschap is: houd je aan je stiel. Dat je een expert bent op één vakgebied betekent niet dat je uitspraken over andere vakgebieden per definitie gezaghebbend zijn. Bovendien kan elke wetenschapper het fout hebben; daarom worden wetenschappelijke artikelen standaard door collega’s beoordeeld (peer-reviewed).

De wetenschappelijke publicaties van Hans Labohm gaan voorzover wij kunnen vinden niet over temperatuur of klimaatmodellen. En de artikelen die wij tegenkwamen die er wel over gingen, lijken niet peer-reviewed te zijn en zijn ook niet met klimaat experts geschreven.

Een andere regel van de wetenschap is: staar je niet blind op resultaten die je mening lijken te bevestigen, maar bekijk het hele plaatje. Dat is niet wat klimaatskeptici als Labohm doen. Studies die de gevestigde opvattingen over het klimaat lijken tegen te spreken worden door hen bejubeld en benadrukt. De kritieken en weerleggingen daarop uiteraard niet.

8: Worden er serieuze bewijzen voor de bewering gegeven?

Het lijkt er niet op.

Het artikel zelf geeft een citaat van Frederick Seitz, een wetenschapper met een lange historie van twijfel zaaien over issues als de schadelijkheid van tabak, zure regen, pesticiden en klimaatverandering.

De bronvermeldingen bij het artikel op de site gezondverstand.eu bevatten verwijzingen naar klokkenluiders en onafhankelijke wetenschappers die de broeikaseffect zouden hebben ontkracht, met bronnen die vaak leiden naar onprofessionele websites met stukken met ronkende titels, zoals The Club of Romes Nazi Environmentalism to murder humanity.

Dit kunnen geen serieuze bewijzen genoemd worden.

9: Verklaart de nieuwe theorie/bewering evenveel als gangbare theorieën?

Nee.

De bewering gaat niet inhoudelijk in op de talloze onderzoeken die tot nu toe de opwarming van de aarde, en de rol van de CO2 uitstoot daarbij, bevestigen.

Volgens Labohm is de wereldwijde bezorgheid over klimaatverandering het gevolg van een complot van oliemagnaten en bankiers, die dit idee gebruiken als politiek wapen om controle over de energievoorziening te blijven behouden. De Verenigde Naties en het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) zouden hierbij als propaganda apparaat functioneren.

Deze complot theorie verklaart echter niet waarom wetenschappers uit zoveel verschillende disciplines (meteorologen, biologen, geologen, astronomen) op het gebied van klimaat data vinden die de modellen bevestigen. Zijn die allemaal omgekocht?

10: Zijn er persoonlijke belangen in het spel?

Voor zover wij weten niet. Maar wel bij de financiers.

Labohm is o.a. ‘klimaatexpert’ van het Heartland Institute, een conservatieve Amerikaanse denktank die voor de vrije markt is en een bekende financierder is voor klimaatontkenning. Het instituut is/wordt gesteund door diverse olie- en gasmaatschappijen, tabaksfabrikanten en farmaceutische bedrijven.

Er is natuurlijk helemaal niets mis mee dat Labohm werk doet voor een instituut waarmee hij het qua doelstellingen eens is, maar het geld voor de verspreiding van dit soort standpunten komt dus van bedrijven die een duidelijk belang hebben bij voortzetting van het traditionele industriebeleid.

Het broodje aap recept 6

Algemene conclusie: De bewering van Labohm is waarschijnlijk uitstekend geschikt om een broodje aap mee te maken. Smakelijk eten!

Rob Biemond
Arthur Bijl

De poster Broodje-aap detector is gratis te bestellen op https://skepsis.nl

 

De linke weekendbijlage (8-2021)

by 61 Comments

De linke weekendbijlage (8-2021) 7
Vaak komen we zaken op internet tegen die niet groot genoeg zijn om een heel stuk over te schrijven of soms hebben we daar de tijd niet voor. Daarom willen wij in deze nieuwe rubriek een verzameling interessante of gewoon vermakelijke berichtjes van de afgelopen week met de lezers van Kloptdatwel delen. Leesvoer voor in het weekend!

Deze week doen we het met drie interessante video’s.

Moleculair bioloog dr. Dan Wilson maakt in een korte presentatie duidelijk waarom het zogenaamde retraction paper van Peter Borger cs. dat de PCR test aanvalt, nergens op slaat:

En Harry Hol maakt zich boos over het optreden van Willem Engel bij Op1:

Tenslotte een presentatie die klimaatwetenschapper Michael Mann gaf voor Center for Inquiry: