Op 16 oktober jl. daagde Michael Marshall van de Merseyside Skeptics Society de beste mediums van het Verenigd Koninkrijk uit om de door hun geclaimde paranormale gaven te laten testen. Een aantal bekende namen werd specifiek uitgedaagd: Sally Morgan, Colin Fry, Gordon Smith, T J Higgs and Derek Acorah. Deze toppers op het gebied van paranormaal entertainment gaven echter niet thuis. Twee anderen durfden de uitdaging wel aan: Kim Whitton en Patricia Putt. Op 21 oktober onderwierpen zij zich aan een test die opgezet was onder toezicht van Chris French, hoogleraar Psychologie aan de University of London, en de bekende wetenschapsjournalist Simon Singh.
Putt had zich al een keer eerder (in 2009) laten testen toen zij opging voor de Million Dollar Challenge van de James Randi Educational Foundation. Ze faalde, maar dat zal geen verrassing zijn: nog niemand wist Randi van zijn miljoen te verlossen tot dusver.
De opzet van de recente test was als volgt: de mediums werd gevraagd een reading te doen bij vijf vrijwilligers, waarvan bekend was dat het allemaal vrouwen tussen de 18 en 30 jaar oud waren. Deze vrijwilligers zaten achter een scherm, zodat de mediums hen niet konden zien. Dit om bepaalde technieken van ‘cold reading’ uit te sluiten. Onder ‘cold reading‘ verstaan we het vertellen van allerlei zaken over de gesprekspartner zonder daar van te voren informatie over te hebben. Mediums doen dit vaak door op kleine aanwijzingen in het gezicht of de lichaamshouding te letten, die kunnen verraden dat ze al dan niet op het juiste spoor zitten.
De mediums schreven hun reading op en gaven die ook een score hoe zeker ze er van waren dat de proefpersoon zich er later in zouden herkennen. Patt en Whitton waren behoorlijk zelfverzekerd van hun readings, ze gaven die gemiddeld een score van respectievelijk 5,8 en 5,2 op een schaal van 1 tot 7.
Nadat de mediums hun werk gedaan hadden, werd aan de proefpersonen telkens alle vijf readings van één medium gegeven en gevraagd die per stuk te scoren op een schaal van 1 tot 10; hogere cijfers als de reading ‘beter klopte’.
Er was maar één proefpersoon die haar eigen reading de hoogste score gaf, het ging om de volgende reading van Whitton:
Affectionate, touchy-feely sort of person. Can’t sleep well at night, all sorts of thoughts running through my head. Badminton, tennis. Wants children. Not yet, too young. Glasgow is an important place. Singing and dancing. Would like to develop performance skills. Collecting old photos of places I’ve been to. Individual likes and dislikes – laws and government, not good. Learn to get along together better would be a good start. Can’t get him out of my head. I wish we could be together. Sometimes pain in leg. Like things with salt not sugar. Dutch ancestry? Optimistic and open-minded. Want to get university degree. Living in London enjoyed very much. September is an important month. Help in canteen sometimes. Brother in Holland at home. I can get into paints and crayons. Birthday November. I enjoy winter months. Have many friends here in London. Want to go home soon to see family. Wants to go to South America.
Wat klopte zo goed aan deze reading? Behalve een aantal zaken die voor een hoop kandidaten op konden gaan (‘Living in London’, ‘wants children’) was het vooral de opmerking over Zuid Amerika, waar zij een reis naar toe aan het plannen was. Andere details bleken er echter volstrekt naast te zitten, zoals de Nederlands afstamming.
Statistisch gezien was het resultaat van de test niet anders dan je zou verwachten als de proefpersonen willekeurig een reading zouden hebben gekozen. De twee mediums lieten in deze test dus niet zien dat ze over paranormale capaciteiten beschikken.
De dames reageerden verschillend op dit resultaat: Whitton benadrukte dat ze blij was dat die ene kandidaat haar reading goed had herkend, Putt legde de nadruk erop dat zij normaal gesproken wel face to face zit met de persoon die een reading krijgt. In ieder geval hadden beide dames het een enjoyable experience gevonden, geen zure verliezers dus.
Singh vatte het gebeuren als volgt samen:
Pat and Kim clearly felt that they were receiving psychic messages, and their regular clients are convinced that they have psychic powers, but our test showed no such supernatural power.
Instead, I suspect that people like Pat and Kim are intuitive and are subconsciously picking up on subtle hints, such as body language, verbal cues and so on. This provides the illusion of psychic power. Our test removed such clues, because the sitters were hidden and silent, and I think this explains why Kim and Pat failed. Nevertheless, I respect the fact that they were willing to come forward and be tested.
Bronnen:
http://www.guardian.co.uk/science/2012/oct/31/halloween-challenge-psychics-scientific-trial
http://www.ghosttheory.com/2009/05/06/psychic-patricia-putt-took-the-randi-challengeand-failed
