Eind oktober vonden in Groningen de eerste schaatswedstrijden plaats in het kader van de strijd om de KNSB-cup. Zo vanzelfsprekend als dat lijkt was het deze maal niet. Lange tijd zag het er namelijk naar uit dat deze geen doorgang zouden kunnen vinden omdat de schaatsers zich onder aanvoering van veelvoudig wereldkampioen Sven Kramer verzetten tegen de KNSB en de manier waarop daar met geld en premies werd omgegaan. Een staking dreigde.
De KNSB leed afgelopen jaar een verlies van 2,7 miljoen euro en had problemen, maar op het nippertje werd overeenstemming bereikt. Kramer presteerde nu goed, maar maakte een jaar geleden nog een zeer slecht seizoen door ten gevolge van een overdosering aan vitamine B6, hem voorgeschreven door de orthomoleculaire kwakzalver Dirk Zoutewelle, die was toegevoegd aan de schaatsploeg. Hij had bij Kramer ‘enorme deficiënties’ geconstateerd, waarop hij hem o.a. vitamine B6 voorschreef in een dosering van 25 mg per dag, hetgeen neerkomt op ruim zestien maal de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van de Gezondheidsraad.
Kramer slikte in die periode twee dozijn pillen per dag en was op het ijs niet meer vooruit te branden. Hij formuleerde het later zelf zo: ‘Ik was naar de kloten’. In een ziekenhuis werden in het bloed van Kramer toxische spiegels aan dit vitamine gemeten en de daarbij passende geleidingsstoornissen van zijn beenzenuwen. Na het stoppen van de megadosis B6 herstelde de kwaal en inmiddels is het leed geleden en bijna vergeten.
Recent verscheen in een vaktijdschrift over voedingswetenschap een overzichtsartikel over de werking en bijwerkingen van voedingssupplementen bij topsport: Potential harmful effects of dietary supplements in sports medicine, Deldicque & Francaux, Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care (2016). Werkzaamheid en nut komen nauwelijks voor, terwijl bijwerkingen, deels door verontreiniging, regelmatig voorkomen. De auteurs, verbonden aan de Gentse universiteit, formuleren het zelf in hun artikel zo:
The consumption of over-the-counter supplements is very popular in athletes. Although most supplements may be considered as safe when taking at the recommended doses, athletes should be aware of the potential risks linked to the consumption of supplements. In addition to the risks linked to overdosage and cross-effects when combining different supplements at the same time, inadvertent or deliberate contamination with stimulants, estrogenic compounds, diuretics or anabolic agents may occur.
Sven Kramer, die is verbonden aan Team LottoNL-Jumbo, zal inmiddels wel zijn bekomst hebben van dat riskante slikken van overdoses aan supplementen, maar of de talrijke schaatsers die onder contract staan bij resp. Team Plantina Sprint en Team Plantina all round, zich die luxe ook kunnen permitteren, dat is nog maar de vraag.
Plantina is tegenwoordig de handelsnaam van het orthomoleculaire bedrijf van de beruchte orthomoleculaire apotheker n.p. Schuitemaker. Zelf maakt Kramer, die eerder onder contact stond bij Procter & Gamble, dat overigens ook supplementen produceert, wijselijk geen deel meer uit van een door vitamine-pushers gesponsord merkteam. Maar als de schaatsers van de Plantina-ploegen gedwongen zouden worden om het spul van Gert ‘Ortho’ Schuitemaker te slikken, waarvoor zij nu reclame maken, dan kunnen we gewoon wachten op de volgende vergiftiging in die gelederen. Dat geldt a fortiori als zij zich laten adviseren door ‘orthomoleculaire voedingsdeskundigen’ van het kaliber Dirk Zoutewelle, veelal opgeleid op de cursussen van de MBOG, een club ook al opgericht door Schuitemaker. Het had Kramer gesierd als hij ook dit probleem in zijn meningsverschillen met de KNSB had aangekaart. Helaas lijkt dat niet het geval te zijn geweest.