• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Columns / Kennismaken met Jeroen Geurts

Kennismaken met Jeroen Geurts

7 August 2017 by Cees Renckens 1 Comment

Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma
Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma

Medisch Contact van 20 juli ruimde maar liefst 5 pagina’s, waaronder de coverfoto, in voor een ‘zomer-interview’ van Henk Maassen met Jeroen Geurts. Een snelle blik op het bijgeleverde CV maakt duidelijk dat het om een bijzonder persoon gaat: opgeleid als neurobioloog, nu MS-onderzoeker, lid van de KNAW, hoogleraar aan de VU, sinds 2016 columnist van NRC-wetenschap en sinds dit jaar bestuursvoorzitter van ZonMw. En nog maar 41 jaar oud. Zijn voorganger bij ZonMw was Pauline Meurs en deze had een uitgesproken pro-alternatief profiel met haar liefde voor pluriforme wetenschap en haar onwil om ook maar iets te ondernemen tegen de diverse ZonMw-signalementen over ‘complementaire geneeswijzen’, een onwil die haar de Meester Kackadorisprijs 2015 opleverde.

Zou Geurts die koers voortzetten of slaagt hij erin die broeierige initiatieven de kop in te drukken? Op een beantwoording van die vraag zullen wij nog even moeten wachten: dat onderwerp komt in het interview niet aan de orde. Vanuit mijn eigen preoccupaties was ik verder benieuwd naar zijn opvattingen over alternatieve geneeswijzen, over modeziekten en over de invulling van zijn NRC-column.

Over zijn uitverkiezing als NRC-columnist: zou hij als opvolger van Piet Borst, die die plek 20 jaar geleden van wijlen Dunning overnam, op die invloedrijke plek in de NRC wel een unverfroren regulier standpunt gaan innemen? Beide eminente voorgangers deden dat zeker wel. Ik werd bij het lezen van de inleidende woorden in het interview op dit punt enigszins gealarmeerd door de aankondiging dat hij ‘verklaard anti-reductionist’ is. Dat deugt natuurlijk niet, want wetenschap, zeker de medische wetenschap, is weinig anders dan reduceren. Van uiterlijke kenmerken naar DNA, van plantaardige stoffen tot een werkzaam molecule en van onduidelijke loopstoornis tot de diagnose MS: het is allemaal reductie! Later in het interview bleek Geurts hier vooral de psychiatrie en de overschatting van MRI-beeldvorming in die discipline op het oog te hebben. Op liefde voor die ‘holistische’ alternatieve geneeswijzen konden wij hem gelukkig niet betrappen.

Wij lazen ook dat hij enkele jaren geleden nog krachtig stelling had genomen tegen alternatieve geneeswijzen, maar – daarover op de vingers getikt door een VU-filosofe – zich in de filosofie was gaan verdiepen. Hij noemt daarbij het begrip ‘paradigma-shift’ van Kuhn, in de beginjaren van de alternatieve geneeskunde steevast aangeroepen om het ontbreken van wetenschappelijk bewijs te disculperen, gelukkig nog net niet. Zijn afkeer van reductionisme in de psychiatrie is natuurlijk terecht, want ons geestelijk leven is veel te gecompliceerd om gereduceerd te kunnen worden tot stoornissen in de neurotransmitters. Ook geeft hij de overschatte Dick Swaab even een veeg uit de pan: ‘Wij zijn niet ons brein, wij hebben een brein’. Volkomen juist. Hij zorgde ervoor dat er aan de VU naast hem een hoogleraar filosofie van de neurowetenschappen werd aangesteld. De confrontatie met de beperkingen van de neurowetenschap terzake van het stof-geest probleem maakt zo’n leerstoel natuurlijk opportuun, want dat probleem zal wetenschappelijk voorlopig nog niet worden opgelost. Hier past bescheidenheid en onderzoekers die zich op dat probleem stortten werden er in het lab van Watson en Crick zelfs van verdacht aan een vroeg stadium van de ziekte van Alzheimer te lijden. Het is meer voer voor filosofen.

Een echt ernstige uitglijder maakt Geurts als hij stelt overeenkomsten te zien tussen MS en het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS). In beide gevallen zou er schade aan de grijze stof optreden, waarbij er bij MS een massale immunologische reactie volgt, terwijl die bij het CVS zou ontbreken. Hij mag CVS graag betitelen als ’MS-light’. Gelukkig wordt hem dat, zo zegt hij zelf, door zijn vakbroeders niet in dank afgenomen, want hij zou toch moeten weten dat de speurtocht naar een somatische afwijking bij die diagnose vruchteloos is gebleven en als afgesloten moet worden beschouwd. Het betreft een zogenaamd ‘functional somatic syndrome’ (Wessely) en Geurts’ suggestie dat er een organische afwijking in het spel is is zeer lichtvaardig en contra-therapeutisch. Deze patiëntencategorie wil niets liever dan hun kwaal als een lichamelijke afwijking erkend krijgen en de losse opmerking van Geurts zal zeker zijn weg vinden naar de CVS-lijders, die daardoor minder vatbaar worden voor de enige therapievorm, die enig succes bij deze aandoening kan claimen: cognitieve gedragstherapie. Als onze overijverige jonge professor daarvoor de tijd kan vinden zou hij zich toch eens wat nader in deze materie moeten verdiepen.

Steun Kloptdatwel

Kennismaken met Jeroen Geurts 1Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De linke weekendbijlage (31-2017)
Next Entry »
De Reclame Code Commissie en gezondheidsclaims

Filed Under: Columns

Reader Interactions

Comments

  1. Martin_Bier says

    7 August 2017 at 08:17

    Ik vond het aardig om te lezen dat neurowetenschappers die zich op het stof-geest probleem gaan storten van Alzheimeriaans afglijden werden verdacht in het lab van Watson en Crick. In de natuurkunde hebben we iets soortgelijks. Wanneer een coryfee na tien jaar emeritaat aankondigt dat hij of zij nu de ware aard van de Tweede Hoofdwet (https://en.wikipedia.org/wiki/Second_law_of_thermodynamics) wil gaan doorgronden, dan wordt dat vaak als een slecht teken gezien.

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Het ‘Red Panda Effect’
8 October 2025 - Ward van Beek
Het ‘Red Panda Effect’

.In de Skeptical Inquirer van october/november (Volume 49, No. 5) wordt door Craig A. Foster en Kelsey M. McGinn teruggeblikt naar een uitgave van het blad uit 1979, met daarin een verhaal over een verdwenen panda, ontsnapt uit Blijdorp, wiens ontsnapping…Lees meer Het ‘Red Panda Effect’ › [...]

Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?
16 September 2025 - Ward van Beek
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?

.In het dagelijks leven loop je als skepticus tegen heel andere zaken aan dan klassieke skeptische thema’s als homeopathie of een platte aarde. Dubieuze kleurentests op werk, vasten zou gezond zijn, en de kracht van positieve mindsets. Skepsis-podcastpresentator Richard Engelfriet sluist u door alledaagse…Lees meer Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance
8 October 2025 - Steven Novella

Each year I like to write a post about the Nobel Prize in Physiology or Medicine. While advocating for higher standards of science in medicine we tend to spend much of our time criticizing pseudoscience, so I like to balance that by occasionally just celebrating great medical science, and the Nobel Prize is a great opportunity. The 2025 award for physiology or […] The post Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good.
7 October 2025 - Jonathan Howard

The dangers of Kennedy and crew were blindingly obvious. Yet some doctors sought to bolster MAHA by undermining and discrediting those who warned about it. The post Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines
6 October 2025 - David Gorski

People who keep whistling past the graveyard (of vaccines) to assure themselves that RFK Jr,. won't take away their vaccines are deluding themselves. One seven-minute video he posted last week shows that, weaponizing an old one deceptive antivax trope claiming that vaccines didn't do that much to improve global health. The post Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)Gevaarlijke sprookjes.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)@Renate1 Men fantaseert maar lekker verder over hun obscure sprookjes.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Ik dat het dreigend er voor zorgt dat het geneesmiddel misschien wel gebruikt mag worden. Maar goed, om
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Tja, dan maar blind, als straf van het opperhoofd. Knots!
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Het sleutelwoord is dreigend.

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in