• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Algemeen / Denkfouten in een modern jasje

Denkfouten in een modern jasje

1 November 2019 by Pepijn van Erp 2 Comments

Neem alles wat ik in deze bespreking opschrijf uiterst serieus, want het is allemaal waar. En ik kan het weten, want ik heb ooit een heel ingewikkelde studie gedaan die met absolute zekerheden wel uit de voeten kan. Wat? U beticht me van een argumentje ad verecundiam? Kijk eens naar uzelf, u bent zeker zo’n antiautoritaire dwarsdenker. En wat hebt u nu eigenlijk al gedaan aan het beperken van uw ecologische voetafdruk, ga u u daar eerst maar eens druk over maken voordat u mij lastig gaat vallen over een boekbespreking…

Denkfouten in een modern jasje 5Drogredeneringen en andere denkfouten staan al millennia lang in de belangstelling. Wij kletsen wat af met elkaar en proberen ook dikwijls de ander van ons eigen gelijk te overtuigen, desnoods met middelen die een kritische analyse van de redenatie niet kunnen doorstaan. Aristoteles kwam bijvoorbeeld in zijn Organon al met een lijstje van drogredeneringen die we nog steeds herkennen. In Alles wat in dit boek staat is waar (en andere denkfouten) steken Maarten Boudry en Jeroen Hopster die gouwe ouwen in een modern jasje en voegen er nog een hele berg aan toe.

Dat doen ze in korte hoofdstukjes waarin met sprekende voorbeelden telkens weer een denkfout in het zonnetje wordt gezet. In Overal fobieën gaat het bijvoorbeeld over de (ziekelijke?) neiging om kritische opinies van anderen weg te zetten met het etiketje ‘fobie’. Iemand die inhoudelijke kritiek heeft op de islam, wordt dan als ‘islamofoob’ verketterd, wat al snel (en vaak volkomen onterecht dus) wordt verstaan als ‘moslimhaat’. De term ‘fobie’ is hier misplaatst en ergerlijk, betoogt Boudry, want “het concept van de fobie heeft een welomschreven psychiatrische betekenis: een hevige angst voor een specifiek object die niet voor ratio vatbaar is en die het redeneren verhindert.”
Een recente loot aan de foute fobieënboom is de ‘oikofobie’:

De term ‘oikofobie’ is bovendien nog een grotere miskleun dan islamofobie. Sommige mensen hebben inderdaad een irrationele angst voor de oprukkende islam, maar niemand is letterlijk oikofoob, dus bang voor zijn eigen ‘huis’ (oikos). Sommige westerse intellectuelen koesteren weliswaar een diepe afkeer van de westerse beschaving, maar ze zijn er helemaal niet bang voor. Sterker nog, de meesten brengen hun hele leven zorgeloos door in westerse landen, niet zelden in comfortabele academische posities.

Wanneer je nu denkt dat het zin heeft Thierry Baudet met dit hoofdstukje in de hand te wijzen op zijn denkfout, komt waarschijnlijk van een koude kermis thuis. Dat wordt namelijk uitgelegd in een ander hoofdstukje met de titel Neusdrukken. Hierin legt Hopster uit dat het niet volstaat om mensen met feiten om de oren te slaan, als je ze van mening wil doen veranderen. “Een effectievere strategie is hen bij de hand te nemen. Ga in gesprek, en betrek daar ook de sociale omgeving bij.” Ik wens u daarbij veel succes, maar vergeet dan vooral ook niet eerst het hoofdstuk Argument uit hardnekkigheid te lezen.

De hoofdstukjes zijn telkens door Boudry of Hopster geschreven en ondertekend. Een gedeelte is eerder gepubliceerd in de wisselrubriek ‘Denkfouten’ die ze in Filosofie Magazine schreven. Na er een paar gelezen te hebben, herken je vaak al na een enkele zinnen wie van de twee aan het woord is. Dat levert en passant een leuk spelletje op dat je er tijdens het lezen van boekje voor niets bijkrijgt. Boudry schrijft wat persoonlijker, haalt ook geregeld voorbeelden uit eigen praktijk aan. Dat hij hierbij natuurlijk op denkfouten wijst van mensen die met hem in discussie waren, maakt dat hij af en toe wat gelijkhebberig overkomt, maar erg storend is het niet. Een belangrijk deel van de lol in het bestuderen van denkfouten is immers dat je ze daarna bij anderen beter herkent en ze er soms met duivels genoegen mee om de oren kunt slaan.

Een deel van de namen van moderne denkfouten waren me wel bekend, zoals wathaboutery, de Messiasdenkfout en Loki’s waagstuk, maar bij Keerpuntitis, zalmzucht, Wafelijzermoraal en de wij-bak, moest ik bijvoorbeeld toch eerst het stukje lezen om erachter te komen waar het precies over zou gaan. Een erg vermakelijk boekje!

O ja, als je nu in de commentaren hieronder een loftuiting op deze bespreking aantreft van iemand die er ook heel dubieuze denkbeelden op nahoudt, en daar vervolgens mij op gaat aanspreken,  dan misbruik je het applausargument, een soort guilty by association. Ik waarschuw maar vast 😉

Bol.com
Denkfouten in een modern jasje 6
Denkfouten in een modern jasje 7
Denkfouten in een modern jasje 6
Denkfouten in een modern jasje 7

Steun Kloptdatwel

Denkfouten in een modern jasje 10Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De linke weekendbijlage (43-2019)
Next Entry »
De linke weekendbijlage (44-2019)

Filed Under: Algemeen

Reader Interactions

Comments

  1. Ferdinand Basck says

    1 November 2019 at 11:53

    “en passent” -> en passant
    (Zeg maar gewoon “in het voorbijgaan” of “terloops” of zo.)
    Hoe heet de drogreden ook al weer als ik nu zeg “de rest zal ook wel niet kloppen”?

    Log in to Reply
  2. RV says

    1 November 2019 at 12:15

    ( Tweede alinea, eind:
    Aan toen = aan toe. )

    Denkfouten en clichédenken gaan geregeld hand in hand. Bij clichédenken behoort populistische clichétaal. Om maar een tapijt uit te rollen.

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Global Skeptics in The Pub-marathon
18 August 2025 - Ward van Beek
Global Skeptics in The Pub-marathon

 Verspreid over de wereld zijn er talloze organisaties die zich inzetten voor het bevorderen van kritisch denken. En op vrijdag 22 augustus 2025 kunnen zij elkaar online ontmoeten!Die dag duiken skeptici vanuit de gehele wereld gezamenlijk (voor de tweede keer)…Lees meer Global Skeptics in The Pub-marathon › [...]

Videos European Skeptics Congres 2024
18 August 2025 - Ward van Beek
Videos European Skeptics Congres 2024

 In 2024 organiseerde afis, de Franse zusterorganisatie van Skepsis, het 20ste European Skeptics Congress, in Lyon. Een aantal van de bijdragen zijn ook online te bekijken: [...]

Fluoride-angst?
30 June 2025 - Ward van Beek
Fluoride-angst?

Raad eens’, vraagt Cor van Loveren: ‘Het is begin jaren zeventig. Hoeveel gaatjes denk je dat een kind van vijf gemiddeld had?’ Het antwoord: achttien. ‘In haast elke tand zat wel een gat.’ Gemiddeld genomen dan. Er waren ook tanden…Lees meer Fluoride-angst? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

With Brains Pickled by Social Media, Our Dishonest, Sheltered, Juvenile Medical Establishment Keeps Trying to Sic Vengeful Online Mobs Against Doctors Who Actually Care for Patients
21 August 2025 - Jonathan Howard

There are a lot of unstable, angry people out there, and it's easy to get powerful guns in the US. The post With Brains Pickled by Social Media, Our Dishonest, Sheltered, Juvenile Medical Establishment Keeps Trying to Sic Vengeful Online Mobs Against Doctors Who Actually Care for Patients first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Health Narratives on Social Media
20 August 2025 - Steven Novella

Engaging on social media about health issues can be daunting. I know this is not news, but it is important to understand what is happening phenomenologically. I also think it’s a microcosm of what’s happening to our society in general because of social media – we no longer have a shared fact-based reality as people increasingly live in different universes of information. […] The post Health Narratives on Social Media first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Traditional Medicine Based Extinction. An Update.
19 August 2025 - Mark Crislip

What we do best. The post Traditional Medicine Based Extinction. An Update. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Klaas van Dijk Dat heet DARVO, las ik een paar dagen geleden in NRC. Ontken, val aan, verwissel aanvaller en
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263, bedankt voor je bemoedigende woorden. Enerzijds hoef ik alleen maar wat toe te kijken, anderzijds durf ik niet te
  • Hans1263 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Klaas van Dijk Houd vol! Soms vecht je als skepticus tegen een complotgelovige bierkaai maar lukt de overwinning van de
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263 en anderen, onderstaand bericht van mij op LinkedIn heeft ondertussen >27.000 "impressies". Voor zover mij bekend is dit het
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (32-2025)@satria Ik kijk zelfs na afgelopen zondag helemaal niet meer naar Zomergasten. Dan hoef ik die glijerige Griet in haar

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in