• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Algemeen / Denkfouten in een modern jasje

Denkfouten in een modern jasje

1 November 2019 by Pepijn van Erp 2 Comments

Neem alles wat ik in deze bespreking opschrijf uiterst serieus, want het is allemaal waar. En ik kan het weten, want ik heb ooit een heel ingewikkelde studie gedaan die met absolute zekerheden wel uit de voeten kan. Wat? U beticht me van een argumentje ad verecundiam? Kijk eens naar uzelf, u bent zeker zo’n antiautoritaire dwarsdenker. En wat hebt u nu eigenlijk al gedaan aan het beperken van uw ecologische voetafdruk, ga u u daar eerst maar eens druk over maken voordat u mij lastig gaat vallen over een boekbespreking…

Denkfouten in een modern jasje 5Drogredeneringen en andere denkfouten staan al millennia lang in de belangstelling. Wij kletsen wat af met elkaar en proberen ook dikwijls de ander van ons eigen gelijk te overtuigen, desnoods met middelen die een kritische analyse van de redenatie niet kunnen doorstaan. Aristoteles kwam bijvoorbeeld in zijn Organon al met een lijstje van drogredeneringen die we nog steeds herkennen. In Alles wat in dit boek staat is waar (en andere denkfouten) steken Maarten Boudry en Jeroen Hopster die gouwe ouwen in een modern jasje en voegen er nog een hele berg aan toe.

Dat doen ze in korte hoofdstukjes waarin met sprekende voorbeelden telkens weer een denkfout in het zonnetje wordt gezet. In Overal fobieën gaat het bijvoorbeeld over de (ziekelijke?) neiging om kritische opinies van anderen weg te zetten met het etiketje ‘fobie’. Iemand die inhoudelijke kritiek heeft op de islam, wordt dan als ‘islamofoob’ verketterd, wat al snel (en vaak volkomen onterecht dus) wordt verstaan als ‘moslimhaat’. De term ‘fobie’ is hier misplaatst en ergerlijk, betoogt Boudry, want “het concept van de fobie heeft een welomschreven psychiatrische betekenis: een hevige angst voor een specifiek object die niet voor ratio vatbaar is en die het redeneren verhindert.”
Een recente loot aan de foute fobieënboom is de ‘oikofobie’:

De term ‘oikofobie’ is bovendien nog een grotere miskleun dan islamofobie. Sommige mensen hebben inderdaad een irrationele angst voor de oprukkende islam, maar niemand is letterlijk oikofoob, dus bang voor zijn eigen ‘huis’ (oikos). Sommige westerse intellectuelen koesteren weliswaar een diepe afkeer van de westerse beschaving, maar ze zijn er helemaal niet bang voor. Sterker nog, de meesten brengen hun hele leven zorgeloos door in westerse landen, niet zelden in comfortabele academische posities.

Wanneer je nu denkt dat het zin heeft Thierry Baudet met dit hoofdstukje in de hand te wijzen op zijn denkfout, komt waarschijnlijk van een koude kermis thuis. Dat wordt namelijk uitgelegd in een ander hoofdstukje met de titel Neusdrukken. Hierin legt Hopster uit dat het niet volstaat om mensen met feiten om de oren te slaan, als je ze van mening wil doen veranderen. “Een effectievere strategie is hen bij de hand te nemen. Ga in gesprek, en betrek daar ook de sociale omgeving bij.” Ik wens u daarbij veel succes, maar vergeet dan vooral ook niet eerst het hoofdstuk Argument uit hardnekkigheid te lezen.

De hoofdstukjes zijn telkens door Boudry of Hopster geschreven en ondertekend. Een gedeelte is eerder gepubliceerd in de wisselrubriek ‘Denkfouten’ die ze in Filosofie Magazine schreven. Na er een paar gelezen te hebben, herken je vaak al na een enkele zinnen wie van de twee aan het woord is. Dat levert en passant een leuk spelletje op dat je er tijdens het lezen van boekje voor niets bijkrijgt. Boudry schrijft wat persoonlijker, haalt ook geregeld voorbeelden uit eigen praktijk aan. Dat hij hierbij natuurlijk op denkfouten wijst van mensen die met hem in discussie waren, maakt dat hij af en toe wat gelijkhebberig overkomt, maar erg storend is het niet. Een belangrijk deel van de lol in het bestuderen van denkfouten is immers dat je ze daarna bij anderen beter herkent en ze er soms met duivels genoegen mee om de oren kunt slaan.

Een deel van de namen van moderne denkfouten waren me wel bekend, zoals wathaboutery, de Messiasdenkfout en Loki’s waagstuk, maar bij Keerpuntitis, zalmzucht, Wafelijzermoraal en de wij-bak, moest ik bijvoorbeeld toch eerst het stukje lezen om erachter te komen waar het precies over zou gaan. Een erg vermakelijk boekje!

O ja, als je nu in de commentaren hieronder een loftuiting op deze bespreking aantreft van iemand die er ook heel dubieuze denkbeelden op nahoudt, en daar vervolgens mij op gaat aanspreken,  dan misbruik je het applausargument, een soort guilty by association. Ik waarschuw maar vast 😉

Bol.com
Denkfouten in een modern jasje 6
Denkfouten in een modern jasje 7
Denkfouten in een modern jasje 6
Denkfouten in een modern jasje 7

Steun Kloptdatwel

Denkfouten in een modern jasje 10Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De linke weekendbijlage (43-2019)
Next Entry »
De linke weekendbijlage (44-2019)

Filed Under: Algemeen

Reader Interactions

Comments

  1. Ferdinand Basck says

    1 November 2019 at 11:53

    “en passent” -> en passant
    (Zeg maar gewoon “in het voorbijgaan” of “terloops” of zo.)
    Hoe heet de drogreden ook al weer als ik nu zeg “de rest zal ook wel niet kloppen”?

    Log in to Reply
  2. RV says

    1 November 2019 at 12:15

    ( Tweede alinea, eind:
    Aan toen = aan toe. )

    Denkfouten en clichédenken gaan geregeld hand in hand. Bij clichédenken behoort populistische clichétaal. Om maar een tapijt uit te rollen.

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
De eerste Skepsis podcast!
2 December 2023 - Pepijn van Erp

Een podcast voor iedereen die het skeptische gedachtegoed een warm hart toedraagt. In deze aflevering oa over Wim Hof en persoonlijkheidstesten. Het bericht De eerste Skepsis podcast! verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 36.4 – winternummer 2023
1 December 2023 - Pepijn van Erp
Skepter 36.4 – winternummer 2023

Met artikelen over Nikola Tesla, de uitdijende aarde, een vrouwelijke kijk op de menselijke evolutie, AI en longtermism en nog veel meer. Het bericht Skepter 36.4 – winternummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Prestigieuze Lasker Award voor Piet Borst
22 September 2023 - Pepijn van Erp

Piet Borst ontvangt de Lasker Award, de belangrijkste Amerikaanse prijs voor biomedisch onderzoek! Het bericht Prestigieuze Lasker Award voor Piet Borst verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

De Medische Omerta
1 December 2023 - Paul De Belder

Rotte appels in de mand [...]

SKEPP op Dag van de Wetenschap (26/11/23)
5 November 2023 - Ledenadmin Skepp

De Dag van de Wetenschap is een niet te missen evenement voor iedereen - jong en oud - die de wetenschap een warm hart toedraagt. SKEPP is er bij met 2 activiteiten in samenwerking met universiteit Gent:   [...]

“Wij pikken waarschijnlijk ook maar een topje van de ijsberg op.”
16 September 2023 - Ledenadmin Skepp

Dr. Bik is microbiologe en deed lange tijd onderzoek aan o.a. Stanford University. De woede toen ze ontdekte dat iemand haar werk geplagieerd had, bracht haar echter op een ander pad. Inmiddels is ze datadetective die in een poging om een bijdrage te leveren aan een zuiverder, eer­lijke en integere wetenschap op zoek gaat naar fouten en fraude in gepubliceerde wetenschappelijke artikels. Ze heeft in­middels 938 ingetrokken artikels en 957 correcties van wetenschappelijke artikels op haar conto. [...]

Medical Conservatives: Mixing Politics and Medicine is a Bad Idea, If I Disagree with Your Politics
1 December 2023 - Jonathan Howard

"I used to think medicine could be separated from politics.  Gosh.  That was super dumb." The post Medical Conservatives: Mixing Politics and Medicine is a Bad Idea, If I Disagree with Your Politics first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Internet Use and Mental Well-Being
29 November 2023 - Steven Novella

Results of the largest study on internet use, well-being, and mental health. The post Internet Use and Mental Well-Being first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Trust in science and vaccines continues to decline. Why?
27 November 2023 - David Gorski

Recent evidence shows that public trust in science and vaccines has declined markedly since the pandemic. Why is this, and is there anything we can do about it? The post Trust in science and vaccines continues to decline. Why? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on Bedenkingen bij het ‘retraction paper’ voor de Corman-Drosten PCR-test@Klaas van Dijk Geloof is een schone zaak en schenkt het mensdom veel vermaak. En, zoals ik al vaker heb
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het ‘retraction paper’ voor de Corman-Drosten PCR-testBeste Hans1263, ik heb er niet eens heel veel extra's voor hoeven te doen. Ik kan slechts constateren dat er
  • Hans1263 on Bedenkingen bij het ‘retraction paper’ voor de Corman-Drosten PCR-testGefeliciteerd! Bewondering voor uw vasthoudendheid..
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het ‘retraction paper’ voor de Corman-Drosten PCR-testOp 20 en op 22 januari 2023 had ik bij de Commissie Wetenschappelijke Integriteit (CWI) van het Erasmus MC een
  • Renate1 on Claim je goud: de goeroe en de onzekere zelfstandigeNee, helderzienden en waarzeggers bestaan niet, al zijn er nog steeds mensen die geloven dat ze wel bestaan. Onlangs nog

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in