• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Algemeen / Denkfouten in een modern jasje

Denkfouten in een modern jasje

1 November 2019 by Pepijn van Erp 2 Comments

Neem alles wat ik in deze bespreking opschrijf uiterst serieus, want het is allemaal waar. En ik kan het weten, want ik heb ooit een heel ingewikkelde studie gedaan die met absolute zekerheden wel uit de voeten kan. Wat? U beticht me van een argumentje ad verecundiam? Kijk eens naar uzelf, u bent zeker zo’n antiautoritaire dwarsdenker. En wat hebt u nu eigenlijk al gedaan aan het beperken van uw ecologische voetafdruk, ga u u daar eerst maar eens druk over maken voordat u mij lastig gaat vallen over een boekbespreking…

Denkfouten in een modern jasje 5Drogredeneringen en andere denkfouten staan al millennia lang in de belangstelling. Wij kletsen wat af met elkaar en proberen ook dikwijls de ander van ons eigen gelijk te overtuigen, desnoods met middelen die een kritische analyse van de redenatie niet kunnen doorstaan. Aristoteles kwam bijvoorbeeld in zijn Organon al met een lijstje van drogredeneringen die we nog steeds herkennen. In Alles wat in dit boek staat is waar (en andere denkfouten) steken Maarten Boudry en Jeroen Hopster die gouwe ouwen in een modern jasje en voegen er nog een hele berg aan toe.

Dat doen ze in korte hoofdstukjes waarin met sprekende voorbeelden telkens weer een denkfout in het zonnetje wordt gezet. In Overal fobieën gaat het bijvoorbeeld over de (ziekelijke?) neiging om kritische opinies van anderen weg te zetten met het etiketje ‘fobie’. Iemand die inhoudelijke kritiek heeft op de islam, wordt dan als ‘islamofoob’ verketterd, wat al snel (en vaak volkomen onterecht dus) wordt verstaan als ‘moslimhaat’. De term ‘fobie’ is hier misplaatst en ergerlijk, betoogt Boudry, want “het concept van de fobie heeft een welomschreven psychiatrische betekenis: een hevige angst voor een specifiek object die niet voor ratio vatbaar is en die het redeneren verhindert.”
Een recente loot aan de foute fobieënboom is de ‘oikofobie’:

De term ‘oikofobie’ is bovendien nog een grotere miskleun dan islamofobie. Sommige mensen hebben inderdaad een irrationele angst voor de oprukkende islam, maar niemand is letterlijk oikofoob, dus bang voor zijn eigen ‘huis’ (oikos). Sommige westerse intellectuelen koesteren weliswaar een diepe afkeer van de westerse beschaving, maar ze zijn er helemaal niet bang voor. Sterker nog, de meesten brengen hun hele leven zorgeloos door in westerse landen, niet zelden in comfortabele academische posities.

Wanneer je nu denkt dat het zin heeft Thierry Baudet met dit hoofdstukje in de hand te wijzen op zijn denkfout, komt waarschijnlijk van een koude kermis thuis. Dat wordt namelijk uitgelegd in een ander hoofdstukje met de titel Neusdrukken. Hierin legt Hopster uit dat het niet volstaat om mensen met feiten om de oren te slaan, als je ze van mening wil doen veranderen. “Een effectievere strategie is hen bij de hand te nemen. Ga in gesprek, en betrek daar ook de sociale omgeving bij.” Ik wens u daarbij veel succes, maar vergeet dan vooral ook niet eerst het hoofdstuk Argument uit hardnekkigheid te lezen.

De hoofdstukjes zijn telkens door Boudry of Hopster geschreven en ondertekend. Een gedeelte is eerder gepubliceerd in de wisselrubriek ‘Denkfouten’ die ze in Filosofie Magazine schreven. Na er een paar gelezen te hebben, herken je vaak al na een enkele zinnen wie van de twee aan het woord is. Dat levert en passant een leuk spelletje op dat je er tijdens het lezen van boekje voor niets bijkrijgt. Boudry schrijft wat persoonlijker, haalt ook geregeld voorbeelden uit eigen praktijk aan. Dat hij hierbij natuurlijk op denkfouten wijst van mensen die met hem in discussie waren, maakt dat hij af en toe wat gelijkhebberig overkomt, maar erg storend is het niet. Een belangrijk deel van de lol in het bestuderen van denkfouten is immers dat je ze daarna bij anderen beter herkent en ze er soms met duivels genoegen mee om de oren kunt slaan.

Een deel van de namen van moderne denkfouten waren me wel bekend, zoals wathaboutery, de Messiasdenkfout en Loki’s waagstuk, maar bij Keerpuntitis, zalmzucht, Wafelijzermoraal en de wij-bak, moest ik bijvoorbeeld toch eerst het stukje lezen om erachter te komen waar het precies over zou gaan. Een erg vermakelijk boekje!

O ja, als je nu in de commentaren hieronder een loftuiting op deze bespreking aantreft van iemand die er ook heel dubieuze denkbeelden op nahoudt, en daar vervolgens mij op gaat aanspreken,  dan misbruik je het applausargument, een soort guilty by association. Ik waarschuw maar vast 😉

Bol.com
Denkfouten in een modern jasje 6
Denkfouten in een modern jasje 7
Denkfouten in een modern jasje 6
Denkfouten in een modern jasje 7

Steun Kloptdatwel

Denkfouten in een modern jasje 10Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De linke weekendbijlage (43-2019)
Next Entry »
De linke weekendbijlage (44-2019)

Filed Under: Algemeen

Reader Interactions

Comments

  1. Ferdinand Basck says

    1 November 2019 at 11:53

    “en passent” -> en passant
    (Zeg maar gewoon “in het voorbijgaan” of “terloops” of zo.)
    Hoe heet de drogreden ook al weer als ik nu zeg “de rest zal ook wel niet kloppen”?

    Log in to Reply
  2. RV says

    1 November 2019 at 12:15

    ( Tweede alinea, eind:
    Aan toen = aan toe. )

    Denkfouten en clichédenken gaan geregeld hand in hand. Bij clichédenken behoort populistische clichétaal. Om maar een tapijt uit te rollen.

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 35.4 – Winternummer 2022
1 December 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.4 – Winternummer 2022

Brengen genetici de mammoet, de dodo en de buidelwolf weer terug? Komt kernfusie er sneller dan velen denken? Het nut van sciencefiction als lesmateriaal. Een interview met pendelwinnaar Marieke Kuypers, en nog veel meer in dit nummer. Het bericht Skepter 35.4 – Winternummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan
20 November 2022 - Pepijn van Erp

Marieke Kuypers onderscheiden door Skepsis voor haar video's op TikTok en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met een feestrede met het 35-jarig bestaan Het bericht Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.3 – Herfstnummer 2022
24 August 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.3 – Herfstnummer 2022

Artikelen over de beroemde uitspraak van Galileo, hervonden herinneringen, Bess Houdini, een dubieus apparaat om vocht in muren tegen te gaan en veel meer. Het bericht Skepter 35.3 – Herfstnummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Desmet dwaalt, draait en duikt
9 January 2023 - Paul De Belder

Hoewel de uitspraken van Desmet over de coronamaatregelen al langer op veel kritiek van factcheckers stuiten, kwam hij pas recentelijk echt flink in opspraak. Op een tournee langs verschillende Amerikaanse talkshows en podcasts om de Engelse vertaling van zijn boek te promoten, was hij ook te gast bij Infowars, de show van Alex Jones. Het optreden bij deze veroordeelde complotdenker en het doen van nogal stellige uitspraken over openhartoperaties onder hypnose waren de aanleiding voor een hausse aan kritische artikelen in de Vlaamse media. [...]

QAnon
26 October 2022 - Ledenadmin Skepp

In de herfst van 2016 verspreidde zich het gerucht dat de Amerikaanse Democratische Partij vanuit de kelder van een pizzeria in Washington D.C. een pedofielennetwerk organiseert. De pizzeria met de grappige naam Comet Ping Pong was allesbehalve willekeurig gekozen. Met zijn eigenzinnige atmosfeer is het een hotspot voor excentriekelingen: punkers, holebi’s, kunstenaars, outsiders en linksen1. Het was een voor de hand liggend doelwit voor mensen uit de alt-rightbeweging2,die vatbaar zijn voor complotdenken. [...]

Van bijtende nonnen tot needlespiking
16 October 2022 - tayson

Ziekte en gezondheid, lichaam en geest Voor we aan een wetenschappelijk artikel kunnen beginnen, moeten we duidelijk maken waarover we het hebben. Ik vraag dus even het geduld van de lezer: die wordt achteraf beloond met een uitgebreide bespreking van boeiende voorbeelden van ‘massahysterie’. Om de clichés te overstijgen en een echte poging tot wetenschappelijke bespreking van dit fenomeen te doen, moeten we eerst wat medische context schetsen. [...]

Should We Accept Unvaccinated Children Dying of COVID as a “Matter of Course”?
27 January 2023 - Jonathan Howard

The same doctors who scold us for potentially minimizing "slightest bit of inflammation in the heart" when the vaccine is to blame, shame us for trying to keep children from dying when the virus is to blame.  The post Should We Accept Unvaccinated Children Dying of COVID as a “Matter of Course”? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Diagnostic Reflections
26 January 2023 - Mark Crislip

At the end of a long and storied career I reflect upon making a medical diagnosis. No reflection is one way to diagnose a vampire. The post Diagnostic Reflections first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Viral Videos of Alleged Vaccine Side Effects
25 January 2023 - Steven Novella

These viral videos do not represent vaccine side effects. The post Viral Videos of Alleged Vaccine Side Effects first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (2-2023)Tjonge, wat een gemis! Ik hoop maar dat ik zodadelijk kan slapen.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (2-2023)Ook hier nog een stuk. https://nos.nl/artikel/2461488-interim-hoofdredacteur-quest-weg-na-kritiek-op-pseudo-wetenschappelijke-uitspraken
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (2-2023)Het Quest muisje heeft nog een staartje gekregen, want de hoofdredacteur is opgestapt. https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/hoofdred
  • Hans1263 on Glazenbolsubsidie van UWV nog steeds mogelijk@Renate1 Ik dacht hetzelfde en vond dat ik het begrip Illuminati (zonder e) maar even moest verduidelijken. Helemaal eens met
  • Renate1 on Glazenbolsubsidie van UWV nog steeds mogelijk@ Hans Ik bedoelde meer dat het de vraag is of Luis daadwerkelijk gelooft in het bestaan van een geheim

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in