Magnetisch door vaccinatie

Tegelijk met de vaccinatie tegen covid-19 kwamen er ook geruchten in omloop dat je door vaccinatie magnetisch zou worden. Menselijk magnetisme bestaat al lang en dan bedoel ik niet de fantasieën van Mesmer, maar Oost-Europese dames die lieten zien hoe een hele strijkbout op hun ampele decolleté bleef plakken. Het moderne magnetisme door vaccinatie is van het type waarbij een klein licht plat object op de huid blijft plakken, bijvoorbeeld precies op de plek waar de prik is gezet.

Kort geleden getuigde een osteopathische dokter, tevens bekend antivaccinatie-activist, Sherri Tenpenny, in een hoorzitting van de gezondheidscommissie van Ohio een dergelijk effect. Ze werd daarin gesteund door een nogal spichtige verpleegkundig specialist in opleiding Joanna Overholt, die een demonstratie verzorgde. Het was echter bepaald geen strijkijzer dat die op haar decolleté aanbracht.

10.000 euro

Skepsis biedt tien mille aan eenieder die een paranormaal effect kan demonstreren en dit type menselijk magnetisme valt daar zeker onder. Wie twijfelt of wij dat bedrag wel hebben, moet maar even kijken op onze website bij de financiële jaarverslagen.

Als u nu vlug even een muntje uit uw portemonnee pakt en dat tegen uw voorhoofd drukt, is er goede kans dat het blijft plakken, speciaal aan het eind van een warme dag, en een lepel aan de neus laten plakken is een bekend grapje voor kinderfeestjes. Zie bijvoorbeeld Stephen Colbert hier, die het demonstreert.

Wij van Skepsis zijn bloedserieus en zullen niet zomaar deze claims zomaar als ‘straight from Crazytown’ wegzetten. Dus meldt u zich maar aan. Dan stellen wij samen met u een test op, en als die slaagt, dan komt er een ‘test voor het echie’ met zeer grondige controles. Onze Duitse vrienden hadden onlangs zo iemand (niet magnetisch maar kon wel magnetisme ‘voelen’), die bleef echter weg bij de formele test.

Test eerst uzelf

Niettemin willen we u aanraden om zelf even te controleren of het niet gewoon gaat om een ietwat plakkerige huid.

Controle 1. Wrijf de plek in met wat bloem of talkpoeder (of babypoeder). Als het effect dan aanhoudt, gloort er hoop.

Controle 2. In plaats van bloem of iets dergelijks, kunt u de desbetreffende plek grondig reinigen met iets dat elk spoortje van vet en dergelijke verwijdert. Gebruik afwasmiddel, alcohol of ether. De alcoholmengsels die gebruikt worden voor ontsmetting voldoen waarschijnlijk ook. Goed drogen. Sommige mensen scheiden suikerachtige en dus plakkerige stoffen af in hun zweet, ten gevolge van medicatie voor psoriasis. Zorg dat u eventuele suikers ook verwijdert, evenals pleisterresten op de inentingsplaats.

Controle 3. Controleer of het werkt met een euromunt van 10, 20 of 50 cent, en probeer daarna hetzelfde met een munt van 1, 2 of 5 cent. De eerstgenoemde, gele, zijn van koper met aluminium en zink. Dat zijn geen ferrometalen en blijven niet plakken aan magneten (kunt u zelf met een koelkastmagneetje nagaan). De ‘rode’ munten zijn echter van staal met een dun laagje koper en wel magnetiseerbaar. Als de gele niet plakken en de rode wel, dan lijkt het erop alsof u inderdaad magnetisch bent. Als controle 4 (hierna) werkt, komt u maar, dan worden we allebei beroemd wegens het eerste aangetoonde menselijk magnetisme ooit. Als beide blijven plakken, idem, maar dan worden we nog veel beroemder, want dan hebben we een kracht ontdekt die niet bekend is aan de natuurkunde, namelijk een vorm van magnetisme die ook op koper werkt. (Als Skepsis een Nobelprijs krijgt, houden we die zelf.)

Controle 4. Houd een kompas in de buurt van de magnetische plek. Normaal wijst de rode kant van de kompaspijl naar het noorden. Als het aardmagnetische veld ter plaatse verstoord is (dat kan ook het geval zijn als er een flinke ijzermassa in de buurt is, een verwarmingsradiator bijvoorbeeld) wijst de rode pijl ergens anders heen. Als de rode (of witte) kant van het kompas naar de bewuste plek zou blijven wijzen als de positie van het kompas verandert, dan zou dat heel bijzonder zijn.

Magnetisme

Misschien is dit de plek om iets over magnetisme uit te leggen. Een grote magneet (een die je kunt zien) kun je het beste opvatten als een grote collectie kleine magneetjes die kop aan staart in dezelfde richting wijzen. Bij ‘klein’ moet je denken aan de afmeting van een atoom of bacterie. Het eenvoudigste geval van een magneetveld is een veld dat overal even sterk is, en overal in dezelfde richting wijst. Dat veld oefent op de ‘zuidpool’ van zo’n piepklein magneetje dezelfde kracht uit als op de ‘noordpool’, maar in tegengestelde richting. De netto kracht is dus nul. Als het magneetje echter niet in de veldrichting wijst, werkt er een moment (draaikracht) op. Dat is wat de kompasnaald doet draaien.

Dat een magneet eigenlijk bestaat uit heel veel kleine magneetjes achter elkaar is in alternatieve kringen niet zo bekend. Voor de uitvinder van de Biostabil was het een hele openbaring dat je geen losse noord- en zuidpolen krijgt als je een magneet in tweeën zaagt, en ook de homeopathie kent van aanvang af al aparte middelen bestaande uit schaafsel van de noordpool van een magneet, idem van de zuidpool en ook nog een mengmiddel. In hoog verdunde vorm goed voor zo’n 800 klachten.

Als het veld niet constant is, maar aan de ene kant van het magneetje sterker is dan aan de andere kant, dan werkt er wel een netto kracht op in de richting van het veld. Als er niets is dat de magneet dan belet te bewegen, gaat de magneet bewegen in de richting van het veld. Dat is wat er gebeurt als een magneet ijzer (of een andere ferromagnetische stof) aantrekt.

Hier moet nog meer worden uitgelegd, want ijzer is van zichzelf niet magnetisch. Een stuk ijzer bestaat uit een groot aantal gebiedjes ter grootte van een bacterie of een virus. Dat is nog een stuk kleiner dan de druppeltjes vet die in melk zweven. Binnen die gebiedjes wijzen de ijzeratomen, die zelf kleine magneetjes zijn, allemaal dezelfde kant uit. Alleen hebben die gebiedjes normaal allemaal verschillende oriëntaties. Door een uitwendig veld kunnen ze echter sprongsgewijze van oriëntatie veranderen naar de richting van het veld. Daardoor wordt het ijzer magnetisch en is de vorige alinea van toepassing. Valt het veld weg, dan worden de oriëntaties van de gebiedjes weer grotendeels volgens het toeval verdeeld door de chaotische warmtebeweging van de atomen van het materiaal.

Waarom zijn atomen van ijzer, nikkel en kobalt (en sommige andere) kleine magneetjes? Hun magnetisme wordt veroorzaakt doordat hun elektronen eigenlijk kleine magneetjes zijn, namelijk omdat het tollende elektrische ladingen zijn. Normaal hebben de elektronen in een stof paarsgewijs tegengestelde tolrichting, dan is er geen magnetisch effect. Maar bij die paar speciale materialen zitten er binnenin in de atomen ongepaarde elektronen, en de materialen hebben bovendien de eigenschap dat als de atomen dicht genoeg bij elkaar zitten, het energetisch net iets voordeliger is, als de tolletjes gelijkgericht zijn. Dat is alleen het geval in genoemde zuivere metalen en bij bepaalde oxiden daarvan. Bloedworst (dat veel ijzer bevat in de vorm van hemoglobine) is echter niet magnetiseerbaar. Misschien heeft u dat wel eens gemerkt. Ook bloed is gelukkig niet magnetisch, dat is maar goed ook, want anders zou je het onderzoek in een mri-machine niet overleven. Uitrekenen hoeveel bovengenoemd energievoordeel is, dat was werk in de jaren 1930 door John Van Vleck. Daar kreeg hij in 1977 de Nobelprijs voor.

De tolbeweging van elektronen is eigenlijk iets raadselachtigs. Elektronen zijn voor zover we weten puntvormig, dus hoe zouden die kunnen draaien? Voorts, als je een bundel elektronen laat lopen door een inhomogeen magneetveld dwars op de richting van de bundel, dan splitst de bundel zich in twee bundels, net alsof de elektronen allemaal kleine staafmagneetjes zijn die georiënteerd zijn in de richting van het veld waar ze door vliegen. Dat is in feite het zogeheten Stern-Gerlach-experiment.

Dat is ook al vreemd, gezien de puntvorm van elektronen, en natuurlijk ook omdat zo’n elektron helemaal niet weet welk veld het op zijn route zal aantreffen. Ook neutrino’s – die geen lading hebben – zijn voorzien van een magnetisch moment én een hoeveelheid draaiing. Verder hierop ingaan voert te ver. Maar misschien mag ik wel vermelden dat die ‘tolbeweging’ van elementaire deeltjes met een Engels woord spin genoemd wordt.

Het is in elk geval duidelijk dat je pas magnetisme, i.e. aantrekking in een magnetisch veld, krijgt bij een vaste stof met heel wat meer ijzer dan in bloedworst. Gesteld al dat een vloeistof ijzerhoudende partikels ter grootte van een bacterie of zo zouden bevatten, dan zouden die samenklonteren en geen netto veld veroorzaken. Bovendien zou de vloeistof niet doorzichtig zijn door al die geklonterde deeltjes. Bij nader inzien hebben late night hosts zoals Colbert wel een beetje gelijk door grappen te maken over het magnetisme van de antivaxers uit Ohio en elders.