• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Jan Smuts

Groeten uit Zuid-Afrika

25 March 2015 by Cees Renckens 53 Comments

Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.  Foto: Klaas Jaarsma
Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma

Toen ik in de jaren 70 van de vorige eeuw werkzaam was in Zambia was het onfatsoenlijk om naar Zuid-Afrika op vakantie gaan gezien de schending van de mensenrechten door het apartheidsregime. Wel was de schoonheid van het land mij toen al bekend en betreurde ik de politieke situatie. Recent heb ik de schade ingehaald en reisde ik bijna een maand door de West-Kaap. Prachtig land, aangenaam klimaat, heerlijk voedsel en goede wijnen. De politieke macht zit bij de zwarten, de economische nog vergaand bij de blanke bewoners en het verschil tussen arm en rijk is nog enorm.

Ik houd ervan tijdens vakanties in verre landen kennis te nemen van kranten, televisie en straatbeeld om te zien wat of er in zo’n samenleving speelt en ook ben ik altijd benieuwd naar de vraag of Nederland nog genoemd wordt. Dat laatste viel tegen: alleen Van Gaal komt regelmatig aan het woord over de prestaties van Manchester United! Mijn door decennialange kwakzalverijbestrijding misvormde blik registreerde natuurlijk in dat prachtige land ook heel wat kwakzalverij. Zo las ik in de krant de Cape Argus dat de vereniging van traditionele genezers uit Ghana de WHO had verweten dat men geen gebruik van hun diensten had gemaakt. Zij pretendeerden niet de ziekte te kunnen genezen, maar konden zich wellicht nuttig maken door na enige bijscholing bij te dragen aan vroege diagnostiek om vervolgens de reguliere geneeskunde in te roepen.

Groot probleem in de Zuid-Afrikaanse wildparken is het ‘rhinopoaching’: stropers die in opdracht van criminelen en kwakzalvers de hoorns van neushoorns afzagen om er medicijnen van te maken. Volgens onze wildparkgids kunnen zij daarvoor net zo goed afgeknipte nagels gebruiken, die immers uit dezelfde materie bestaan! Ik bezocht het geboortehuis in Riebeek-Wes van Jan Smuts (1870-1950), de politicus/militair/filosoof die de term ‘holisme’ bedacht. Deze thans door kwakzalvers gekaapte en misbruikte term verwijst in principe naar iets heel moois. Reclames voor yoga, Herbalife en reiki ontbreken ook niet in Zuid Afrika. En – o ja – in menig Italiaans restaurant kunnen glutenvrije pasta’s worden genoten.

Cees Renckens bij het geboortehuis van Jan Smuts, die de term 'holisme' bedacht.
Cees Renckens bij het geboortehuis van Jan Smuts, die de term ‘holisme’ bedacht.

Curieus vond ik agressieve tv-reclame voor circumcisie bij mannen door een privékliniek met daarbij beloften als 60 procent minder hiv-transmissie, minder soa’s en bij uw vriendin een kleinere kans op baarmoederhalskanker. Dat zou hier toch niet mogen. Twee weken later haalde een Zuid-Afrikaans chirurg de wereldpers en de Cape Argus met een succesvolle penistransplantatie: na een 9 uur durende ingreep kon de man weer staande plassen en had hij enig gevoel in het nieuwe lid. Alleen al in de Kaapprovincie zouden er ongeveer 250 penissen verloren gaan als complicaties van de rituele circumcisie die er nog veel wordt uitgevoerd. De chirurg voorzag een groot aantal penistransplantaties.

Groot nieuws was de berichtgeving over een Britse ‘iceman’, die zijn persoonlijk record op 3 maart 2015 scherper had gesteld. Deze Lewis Pugh, milieu-advocaat en activist, zwom al eerder in het ijskoude water van Antarctica om aandacht voor de bedreiging van dit natuurgebied te genereren. Hij komt – anders dan Wim Hof, onze eigen iceman die allerlei kletsverhalen over zijn immuunsysteem ventileert en daarmee scoort bij journaille en zelfs bij medische onderzoekers uit Nijmegen en AMC – niet met medische claims en beweert ook niet dat de afkoeling in het poolwater goed zou zijn tegen kanker. Nee, hij is eerlijk en geeft na afloop toe dat hij enorme pijn had geleden en dat het doodgriezelig was geweest. Maar hij slaagde erin 350 meter zwemmend af te leggen in water van min 1,7 graad Celsius en met een luchttemperatuur van 37 graden onder nul en daarbij nog winden met snelheden tot 75 km per uur. Zelfs na deze extreme prestatie kwamen er geen geluiden van de medische faculteiten van Kaapstad, Bloemfontein en Pretoria dat dit fenomeen beloften inhield en nodig eens wetenschappelijk onderzocht moest worden. Ook van de universiteit van Witwatersrand uit Johannesburg, gelegen aan de Jan Smuts Avenue en met alumni als Nelson Mandela en Nadine Gordimer, werd geen wanklank vernomen.

Filed Under: Columns Tagged With: circumcisie, Iceman, Jan Smuts, Lewis Pugh, Zuid-Afrika

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Het ‘Red Panda Effect’
8 October 2025 - Ward van Beek
Het ‘Red Panda Effect’

.In de Skeptical Inquirer van october/november (Volume 49, No. 5) wordt door Craig A. Foster en Kelsey M. McGinn teruggeblikt naar een uitgave van het blad uit 1979, met daarin een verhaal over een verdwenen panda, ontsnapt uit Blijdorp, wiens ontsnapping…Lees meer Het ‘Red Panda Effect’ › [...]

Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?
16 September 2025 - Ward van Beek
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?

.In het dagelijks leven loop je als skepticus tegen heel andere zaken aan dan klassieke skeptische thema’s als homeopathie of een platte aarde. Dubieuze kleurentests op werk, vasten zou gezond zijn, en de kracht van positieve mindsets. Skepsis-podcastpresentator Richard Engelfriet sluist u door alledaagse…Lees meer Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance
8 October 2025 - Steven Novella

Each year I like to write a post about the Nobel Prize in Physiology or Medicine. While advocating for higher standards of science in medicine we tend to spend much of our time criticizing pseudoscience, so I like to balance that by occasionally just celebrating great medical science, and the Nobel Prize is a great opportunity. The 2025 award for physiology or […] The post Nobel Prize in Medicine: Peripheral Immune Tolerance first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good.
7 October 2025 - Jonathan Howard

The dangers of Kennedy and crew were blindingly obvious. Yet some doctors sought to bolster MAHA by undermining and discrediting those who warned about it. The post Mockies: Doctors Who Mocked My Warnings About MAHA in 2024 are Copying Me Today. Good. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines
6 October 2025 - David Gorski

People who keep whistling past the graveyard (of vaccines) to assure themselves that RFK Jr,. won't take away their vaccines are deluding themselves. One seven-minute video he posted last week shows that, weaponizing an old one deceptive antivax trope claiming that vaccines didn't do that much to improve global health. The post Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Arthur Bijl on Hoe komt de maan aan zijn licht? Klein skeptisch onderzoekBedankt voor de opmerkingen!
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)Gevaarlijke sprookjes.
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)@Renate1 Men fantaseert maar lekker verder over hun obscure sprookjes.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Ik dat het dreigend er voor zorgt dat het geneesmiddel misschien wel gebruikt mag worden. Maar goed, om
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Tja, dan maar blind, als straf van het opperhoofd. Knots!

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in