• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

Shinka

Posttraumatische dystrofie of: hoe een modeziekte ruim een eeuw standhield

16 February 2015 by Cees Renckens 29 Comments

Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij.  Foto: Klaas Jaarsma
Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma

In mijn proefschrift uit 2004 besprak ik een aantal modeziekten en beschreef de kenmerken van deze intrigerende aandoeningen. Als voornaamste kenmerken noemde ik: (1) een anatomisch substraat ontbreekt geheel of staat niet in verhouding tot de gepresenteerde klachten; (2) de klachten zijn meestal verergeringen van alledaagse banale klachten als pijn, vergeetachtigheid, moeheid, geheugenproblemen, zwakte en duizeligheid die ‘geamplificeerd’ worden door de overtuiging een ernstige ziekte onder de leden te hebben; (3) er zijn vrijwel altijd medici die beweren dat er een organische basis bestaat, die binnenkort gevonden zal worden; (4) er zijn actieve patiëntenverenigingen; (5) er zijn problemen met verzekeraars en keuringsartsen; (6) de verspreiding van de ziekte in de tijd en geografisch kan niet biologisch worden verklaard; (7) er is geen reguliere behandeling mogelijk; en (8) zij hebben een epidemisch karakter: ze komen en verdwijnen weer.

Dit epidemische karakter noopt ertoe dat de gegevens regelmatig bijgewerkt moeten worden: er zullen ‘erkende’ modeziekten verdwijnen, terwijl er nieuwe opkomen. Een pijnlijk zwakke plek in mijn beschouwing, waarover ik overigens gelukkig niet vaak bevraagd ben, was en is het persisteren van de ME/CVS, die al decennia persisteert en geen tekenen van uitsterven vertoont. De andere zeven kenmerken vertoont dit beeld natuurlijk wel. Enkele nieuwe kandidaat-modeziekten zijn thans de ‘chronische Lyme’, de vermeende atypische B 12 deficiënties, de overgevoeligheid voor PUR en de sterk in opmars zijnde glutenovergevoeligheid niet op basis van coeliakie en het ASIA-syndroom (siliconenziekte na borstvergroting).
Elk van deze beelden is een nadere beschrijving waard, maar ik wil dat uitstellen en hier komen met een bekentenis. Die betreft een ziektebeeld dat na een bestaan sinds eind 19e eeuw recent in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 24 januari alsnog ten grave gedragen is [1]. Het gaat hier over de Sudeckse dystrofie, later de posttraumatische dystrofie (PTD) en sinds enige tijd complex regionaal pijnsyndroom type 1 geheten. Sudeck beschreef dit beeld in 1900 als een ‘acute ontstekingsachtige beenatrofie’, optredend als stoornis bij een fractuurgenezing. Het aangedane lidmaat wordt koud, pijnlijk, blauw met glanzende huid en het functioneert slecht.

Het beeld is eigenlijk altijd onbegrepen geweest en onderging in ons land in 1990 een opleving toen de chirurg professor Goris zich in Nijmegen op deze ziekte ging concentreren. Eerder zeldzaam kwamen er toen in Nederland al snel wel 8000 nieuwe gevallen per jaar bij en de patiëntenvereniging werd de grootste ter wereld. Het NTvG-artikel waarover ik spreek is afkomstig uit Nijmegen, waar de naam Goris niet veel meer wordt genoemd. Men heeft overtuigend vastgesteld dat PTD geen eigenstandig ziektebeeld of complicatie is, maar slechts het gevolg van bewegingsangst en immobilisatie van het betreffende lid. Negeren van de pijn en stimuleren tot actief bewegen blijkt te volstaan als preventie én genezing van het ziektebeeld.

Ik schaam mij als zelfbenoemd expert op het gebied van modeziekten dat ik deze aandoening in 2004 niet heb genoemd en beschreven, maar het feit dat de pseudodiagnose PTD toen ook al ruim een eeuw oud was moge tot mijn verontschuldiging dienen. En anders dan bij de meeste andere modeziekten waren er bij PTD wel duidelijk objectieve afwijkingen aanwezig. En patiënten met fracturen, die zag ik als vrouwenarts natuurlijk bijna niet. De vreemde manier waarop PTD-patiënten, als zij eens met een gynaecologisch of verloskundig probleem bij mij kwamen, met hun ziekte omgingen, is mij wel altijd opgevallen en ook de wondergenezingen door kwakzalvers (in het geval van PTD door mevrouw Shinka uit Macedonië) en het concentreren van nieuwe gevallen rond arts-sympathisanten waren hier overduidelijk aanwezig. Al die kenmerken beschreef ik wel in 2004 en daarom had ik kansen genoeg gehad om het modieuze karakter van PTD te kunnen herkennen. Maar helaas, helaas…

1.Frölke JPM, Van Dongen RT en Van de Ment H. Complex regionaal pijnsyndroom type 1: de mythe ontkracht. Ned Tijdschr Geneeskunde. 2015;143-145.

Filed Under: Columns, Gezondheid Tagged With: Macedonische methode, modeziekten, Posttraumatische dystrofie, Shinka, Sudeck

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Fluoride-angst?
30 June 2025 - Ward van Beek
Fluoride-angst?

Raad eens’, vraagt Cor van Loveren: ‘Het is begin jaren zeventig. Hoeveel gaatjes denk je dat een kind van vijf gemiddeld had?’ Het antwoord: achttien. ‘In haast elke tand zat wel een gat.’ Gemiddeld genomen dan. Er waren ook tanden…Lees meer Fluoride-angst? › [...]

James Randi test wichelroedelopers in Australië
11 June 2025 - SkepsisSiteBeheerder
James Randi test wichelroedelopers in Australië

In 1980 bezocht James Randi Australië op uitnodiging van Dick Smith om daar een test uit te voeren met wichelroedelopers.Lees meer James Randi test wichelroedelopers in Australië › [...]

Polarisatie juist goed voor democratie?
5 June 2025 - Ward van Beek
Polarisatie juist goed voor democratie?

.Soms lijkt het wel alsof we elkaar de hele dag de tent uit vechten. Op social media, bij verjaardagsfeestjes en in talkshows zijn we het oneens over vaccins, over Gaza, over vrouwenrechten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal…Lees meer Polarisatie juist goed voor democratie? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Big Trouble in Little Pharma
2 July 2025 - Kathleen Seidel

The Excruciating Inspection of David Geier’s DAP Pharmaceuticals The post Big Trouble in Little Pharma first appeared on Science-Based Medicine. [...]

RFK Jr.’s reconstituted vaccine committee meets for the first time, and I can’t help but think of clowns…antivax clowns
30 June 2025 - David Gorski

Last week, HHS Secretary Robert F. Kennedy Jr.'s reconstituted Advisory Committee for Immunization Practices (ACIP) met for the first time. The proceedings reminded me, more than anything else, of an antivax clown car. The post RFK Jr.’s reconstituted vaccine committee meets for the first time, and I can’t help but think of clowns…antivax clowns first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Dr. Jay Bhattacharya Tried to Summon a Social Media Mob to Bully and Silence a Dissident Scientist, but the Mob Had Other Ideas
28 June 2025 - Jonathan Howard

The mob doesn't trust the medical establishment, and today Dr. Bhattacharya is the medical establishment. The post Dr. Jay Bhattacharya Tried to Summon a Social Media Mob to Bully and Silence a Dissident Scientist, but the Mob Had Other Ideas first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • O misterioso vídeo do disco voador em Mingachevir, no Azerbaijão - Portal Vigília on UFO’s – waar komen ze vandaan?[…] e produtiva, principalmente entre céticos. Um grupo de trabalho da iniciativa internacional “Skepsis”, começou
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsNaar aanleiding van reacties op X van Bram Bakker aka @bramkoers_tweet heeft Jaime Borjas meerdere malen opnieuw gereageerd op problemen
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263, bedankt voor je bemoedigende woorden. Ik ben er behoorlijk zeker van dat mensen als Ronald Meester, Jona Walk en
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het ‘retraction paper’ voor de Corman-Drosten PCR-testOndertussen is er een uitspraak van de zaak tegen huisarts Berber Pieksma, 1 van de vele co-auteurs van dit broddelwerk
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (24-2025)Benieuwd naar het resultaat. Vaak is de klokkeluider de kwaaie pier.

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in