Hoewel er mensen zijn die beweren dat buitenaardse wezens allang met hun UFO’s onze planeet bezoeken, vinden de meeste mensen dat de geleverde ‘bewijzen’ zo’n lage kwaliteit hebben dat ze niet serieus genomen kunnen worden. Een wetenschappelijke benadering in de zoektocht naar tekenen van buitenaardsen zou meer mensen overtuigen.
SETI, Search for ExtraTerrestrial Intelligence, is zo’n wetenschappelijke zoektocht naar buitenaardse intelligentie. Helaas is [een onderdeel van*] SETI onlangs stopgezet wegens geldproblemen. Het project dat al ruim 50 jaar radiogolven analyseert kost ongeveer 2,5 miljoen dollar per jaar en dat bedrag kon niet meer worden opgebracht. Hoewel mijn persoonlijke reactie direct: “neeee…” was, is het goed mogelijk vragen te stellen over het nut van SETI.
Neem bijvoorbeeld deze video van natuurkundige Michio Kaku waarin hij zijn ideeën over andere beschavingen en hun communicatie uit de doeken doet:
Stel dat de aliens duizenden of misschien zelfs miljoenen jaren verder ontwikkeld zijn dan wij, wie zegt ons dat ze gebruikmaken van radiosignalen? Want dat is juist waar SETI naar luistert.
Daarnaast is de hemel natuurlijk erg groot en als er niet specifiek geluisterd wordt, kan het zijn dat een eventueel signaal gemakkelijk gemist wordt. Maar daar kan iets aan gedaan worden, er worden namelijk steeds meer planeten ontdekt: ideale doelen om heel specifiek de aandacht van SETI op te richten.
Seth Shostak is van mening dat we door moeten gaan met het analyseren van radiosignalen, maar hij is als senior astronoom bij SETI natuurlijk niet geheel onbevooroordeeld. Toch is zijn voordracht van oktober 2010 getiteld New Strategies in the Search for Extraterrestrial Intelligence zeer interessant. Het blijkt bijvoorbeeld dat er nog maar naar ongeveer 750 sterren echt intensief is gekeken of daar signalen vandaan komen. Op minuut 3:45 is een plaatje te zien waarop duidelijk wordt hoeveel we precies onderzocht hebben (van de hemel, de diepte, maar ook op welke radiofrequenties) en zo wordt goed duidelijk hoeveel er nog af te zoeken valt. Het is volgens Shostak dus ook helemaal niet gek dat we tot nu toe nog niets hebben opgepikt.
Hij gaat verder in op allerlei aannames die gedaan moeten worden wil SETI succesvol zijn. Zoals het idee waar ook Kaku over sprak: de aliens moeten wel radiosignalen gebruiken. Maar ook waarom aliens ons zeer waarschijnlijk nog niet gevonden hebben: we zenden pas 60 jaar signalen uit die opgepikt zouden kunnen worden (daarvoor was de zendkracht te zwak) en we dus nog niet heel bang hoeven te zijn dat ze ons al zouden bezoeken.
Hoewel er dus wat op- en aanmerkingen mogelijk zijn betreffende de zoektocht van SETI vind ik Shostaks verhaal overtuigend genoeg. Daarnaast denk ik dat de mogelijke baten (het vinden van buitenaardse intelligentie) ruim opwegen tegen de kosten van 2,5 miljoen per jaar. SETI kan daar best wat hulp bij met de kosten gebruiken en daarom hebben ze ook een donatie pagina opgericht.
Zelf heb ik zojuist 5 dollar gedoneerd aan SETI via Paypal, dat is slechts 3.64 euro, dat moet eraf kunnen toch?
—————————————————
* Update 15-05-2011 – 13:26:
Bovenstaand bericht is niet helemaal correct, zie ook de comment van Jan Willem Nienhuys. Ik werd er ook al vriendelijk op gewezen door @setiathome:
SETI als zoektocht naar buitenaardse intelligentie omvat meer dan alleen de 2.5 miljoen dollar p/jr kostende Allen Telescope Array, die nu is stopgezet. Dat werd ook duidelijk in de video, maar stond inderdaad niet duidelijk in de tekst. Mijn excuses. Data analyse gaat gewoon door. Het ontvangen van nieuwe signalen om te analyseren is alleen nogal bemoeilijkt nu. Het is daarvoor een stuk makkelijker om een ‘eigen’ radiotelescoop te hebben dan tijd te moeten lenen bij andere telescopen (zoals bijvoorbeeld de 4 uurtjes die ze mochten hebben bij de Nederlandse Westerborktelescoop, voornamelijk omdat in die periode eventuele problemen met de telescoop wel aan het licht zouden komen, zie video rond 39:00)
goodfellow says
Het zoeken naar buitenaards leven is net zoals het zoeken naar engelen op een speldeknop. Het is duur, tijdrovend, en heeft totnogtoe geen bewijs geleverd van zijn nut. Als we er even bij stilstaan hoe, en over welke enorme tijdspanne, de evolutie op aarde zich heeft voltrokken is de kans uiterst klein dat er eeen identiek leven zich heeft ontwikkeld ergens in de ruimte. Leven is net een van de vormen van de universele energie, meer niet. Het kàn zich elders ontwikkelen, maar hoeft niet. Komt daarbij het typisch menselijke idee dat dergelijk leven signalen de ruimte zou inzenden? Als er al dan leven is wil dit nog niet zeggen dat het op het onze lijkt. Waarom persé willen dat er ergens iets levends is, niet tevreden met wat we hebben hier op aarde of angst voor onze eenzaamheid in de ruimte?
Ik zie dit zoeken als onzinnig en een uiting van ontevredenheid. Het heeft weinig wetenschappelijks om het lijf. En, beter de schakelaar afzetten en het geld aan iets nuttigs op deze aarde besteden.
Jan Willem Nienhuys says
Het is volgens mij niet helemaal correct om te zeggen dat SETI is stopgezet. Het in bedrijf houden van die radiotelescopen is gestopt. DE reden dat het geld opdroogde is uiteindelijk geldgebrek bij de overheid van Californië, wat doorwerkt naar de University of California.
De financiën van Californië zijn mede door de kredietcrisis is de problemen, maar er is meer: de burgers van Californië kunnen tamelijk gemakkelijk door middel van referenda belastingverhogingen tegengaan, met als gevolg dat de staat Californië nu op een failliet afstevent. Vergeleken daarbij is stoppen van een radiotelescoop onbelangrijk.
Iets anders is natuurlijk of het überhaupt wel wenselijk is dat zo’n project als SETI overheidssteun krijgt. Als het echt belangrijk is voor de hele mensheid, waarom zou dan de Californische belastingbetaler ervoor moeten opdraaien? Wij in Nederland financieren de nationale defensie (of het ministerie van Verkeer en Waterstaat) toch ook niet uit de gemeentebelasting van Wassenaar? Een extra probleem is dat de geldgever (dus de staat California) niet bij machte is controle te houden over de wetenchappelijke kwaliteit van het project.
Dit argument geldt des te sterker omdat er maar een kleine minderheid vindt dat het belangrijk is. Dus SETI moet gewoon maar zijn eigen broek ophouden, net als de duizenden religieuze genootschappen in de VS, tal van onderwijsinstellingen enzovoorts.
Hans says
Men had zich beter vooraf kunnen bedenken dat het nog oneindig veel minder is dan het zoeken van de speld in de hooiberg. Dus: hoeveel geld kost het voordat misschien (!) de speld is gevonden? En … Je weet niet eens of er wel een speld is. Het is dus de vraag of deze minimale kans iets te vinden, de investering wel waard is.
Jan Willem Nienhuys says
Ik denk dat die SETI-mensen dat heel goed weten, maar het niettemin de moeite waard vinden. Voor de bemande ruimtevaart, wat volgens mij ook baarlijke nonsens is zijn ook heel veel mensen enthousaist te maken, dat is nog veel duurder, terwijl iedereen op zijn vingers kan natellen dat als je hard werkt aan robottechniek dit een grote besparing oplevert (robots hebben geen lucht en eten etc. nodig) en ook een grote opbrengts, want goeie robottechniek is altijd handig.
goodfellow says
Niet alleen veel duurder, ook nog veel gevaarlijker. Robottechniek heeft zijn nut al bewezen, onlangs nog in atoomcentrales, ook nog met ruimtesondes. Maar het gevaar lijkt een sterke psychologische drijfveer voor velen. Zo steekt de mens nu eenmaal ineen.
In reply to J.W. Nienhuys
Hans says
Ja, allemaal mee eens. Maar bij bemande ruimtevaart heb je een doel: “wij” moeten naar de maan (letterlijk bedoel ik).
En bij SETI is het hoogstens: misschien is er ergens leven en misschien is dat leven zover dat we hun signalen kunnen opvangen. Maar áls we het opvangen, misschien is dat leven dan allang weer uitgestorven…
Jan Willem Nienhuys says
Nou, uitgestorven, ik weet niet van hoever men hoopt signalen te krijgen, maar van 300 lichtjaar ver krijg je signalen die maar 300 jaar oud zijn. Zo vlug sterft ‘het leven’ toch niet uit. Overigens, als je signalen van 300 ver weg krijgt kun je toch niet echt een behoorlijke conversatie op gang brengen, als je pas na 600 jaar antwoord krijgt op een opmerking.
Timmerman says
Misschíen ligt er een schat verborgen op de Veluwe. En we gaan de héle Veluwe tot 2 meter diep omspitten op zoek naar de eventuele aanwezigheid van die schat.
Dat de maanmissies wat opgeleverd hebben geloof ik achter elkaar, zelfs in alledaagse gebruiksvoorwerpen. Net zoals de formule 1 sport de ontwikkeling van allerlei technieken versnelt.
(oorlogen doen dat overigens ook, gedurende periodes van oorlog is doorgaans een enorme technologische vooruitgang zichtbaar)
De vraag die zich bij mij vaak opdringt is of die ontwikkelingen ook op andere (goedkopere) manieren kunnen plaatsvinden. Die ontwikkelingen lijken vaak meer ‘prettige toevallige bijkomstigheden’ bij een speeltje; een paradepaardje voor een natie of regime, of van een automerk.
Hans says
Een flitsende conversatie wordt het in ieder geval niet echt. Men moet er van beide zijden dan wel goed over nadenken wat men stuurt; iedere boodschap moet zeer substantieel zijn. Niet zoiets als : hallo, gaat het jullie ook goed? En je moet erg goed documenteren voor het nageslacht wat je wanneer hebt gestuurd, zodat je na 600 jaar (of korter of langer, dat weet je tevoren niet…) tenminste nog weet waar het antwoord op slaat. Sneller dan het licht zal het beslist niet gaan. Maar misschien weet Harry daar raad op met een nieuw energieveld?
En misschien zijn we zelf na 21 mei wel uitgestorven… Je weet het maar nooit met voorspellingen van gekke amerikanen.
Het is bij zo’n project ook maar de vraag of de levende wezens die “ergens” bestaan, in een ontwikkelingsfase zitten waarin ze evenals wij radiosignalen kunnen geven. Dat kan op aarde ook nog maar een eeuw. Als “zij daar” nog in hun “prehistorie” of “middeleeuwen” zouden leven, komt er voorlopig natuurlijk weinig van terecht. Misschien zijn “ze” helemaal niet zo slim en hebben ze het buskruit niet uitgevonden. Of misschien zijn ze veel slimmer en laten ze die signalen van “ons” maar zitten. Je kunt tenslotte niet met jan en alleman op onbeduidende planeetjes omgaan…
En als er “daar ergens” nog maar pas een soort platwormen e.d. leeft, misschien wel in een milieu van methaan in plaats van op basis van water zoals bij ons, dan is dat natuurlijk buitengewoon interessant om te weten, maar hoe je daar ooit achter komt? Er zijn grenzen aan onze spectrofotometers.
Timmerman says
“Men moet er van beide zijden dan wel goed over nadenken wat men stuurt; ”
🙂
In het Transgalactisch Liftershandboek is daar een mooi voorbeeld van gegeven: een opmerking -hier gemaakt- die héél ver weg, op een andere planeet, als de grofste belediging ooit werd opgevat, waarna een enorme oorlogsvloot koers zette richting aarde.
Helaas bleek de agressor bij aankomst zich dermate in de schaal vergist te hebben dat de gehele oorlogsvloot werd weggeniest door een hond.
Het precieze citaat vind ik op het www niet zo gauw terug, D.A. beschrijft het geestiger dan ik…
Anton says
SETI blijft een hobbyproject van wat nerds. In de toenmalige tijdsgeest leek het een briljant idee en werden er al gauw behoorlijke fondsen voor vrijgemaakt, maar tegenwoordig staan wij hier daar meer nuchter tegenover. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat buitenaardse beschavingen gebruik zouden maken van radiotechniek. Ook hier begint deze techniek steeds meer achterhaald te worden, denk bijv, aan internet(radio) e.d. Al met al is het leuk voer voor mensen met veel fantasie.