U leest het goed. Yoga, het rekken en strekken en relatief lange tijd in een bepaalde pose staan zou de wil en persoonlijkheid kunnen vernietigen. Dat beweert Roger Hendrickx op deze website in de comments onder een ander artikel dat we over yoga schreven maar ook in zijn eigen artikel: “Is yoga gevaarlijk?”.
Over de gevaren van yoga schrijft hij:
Dat zijn in de eerste plaats het aanwakkeren van onverschilligheid, de vernietiging van de menselijke wil en de persoonlijkheid.
Hoewel hij in zijn reactie op ons artikel zegt dat we alleen ingaan op mogelijke lichamelijke problemen en daarbij psychische problemen die yoga volgens hem zou opleveren links laten liggen, kan ik in het artikel van Hendrickx alleen argumenten vinden voor lichamelijke klachten:
Bij de gevaarlijkste zijn er nochtans zeer onschuldig uitziende oefeningen, namelijk de ademhalingsoefeningen (pranayama). Waarom zijn deze zo gevaarlijk? Een aantal van onze lichaamsfuncties, waaronder ademhaling en hartslag, worden bepaald door het vegetatieve zenuwstelsel. Het ritme van de ademhaling en de hartslag is eigen aan ieder persoon. Door middel van de ademhalingstechnieken die in yoga toegepast worden, kan men het ritme van ademhaling en hartslag en daarmee ook de bloedsomloop en zuurstoftransport beïnvloeden. Wat gebeurt er nu wanneer iemand dagelijks deze ademhalingsoefeningen toepast? Zoals eerder gezegd heeft ieder zijn eigen ritme van ademhaling en hartslag, dat bepaald is door zijn constitutie. Wanneer men nu dat ritme kunstmatig gaat beïnvloeden, weet het vegetatieve zenuwstelsel niet meer welk ritme het moet volgen. Daardoor slaat soms het hart op hol (tachicardie?)[1]), ontstaat en mogelijke hyperventilatie[2] en eventueel gebrek aan zuurstoftoevoer[3].
Het vegetatieve (autonome) zenuwstelsel, controleert inderdaad een aantal lichaamsfuncties. Maar dat doet het dus ‘autonoom’, zelfstandig, of je nu wilt of niet. Je kan bewust wel wat invloed uitoefenen op die functies/afwijken van het ritme, waarbij je dan het autonome zenuwstelsel (enigszins) onderdrukt. Maar het autonome zenuwstelsel ‘weet’ niets en ‘volgt’ geen ritme… Het is het ritme.
Neem bijvoorbeeld het inhouden van de ademhaling. Het onderdrukken van die lichaamsfunctie lukt op een gegeven moment toch echt niet meer, het lichaam ‘schreeuwt’: “HAAL ADEM NU!!”, en het duurt niet lang voordat je daar vanzelf aan toegeeft. Probeer het maar ;).
Bij een gezond persoon is het absoluut onschadelijk om in een ander ritme te gaan ademhalen.
En om even het rijtje claims bij een ademhalingsoefening af te gaan:
- Het hart slaat niet zomaar alleen ‘op hol’. De genoemde tachycardie (hartslag van 100 slagen p/min of hoger) komt alleen voor wanneer je gewoon (veel) inspanning levert of je hartproblemen hebt.
- Hyperventilatie ontstaat niet doordat je ademhalingsoefeningen doet, maar omdat zo snel mogelijk diep in- en uitademen (hyperventilatie) de ademhalingsoefening is, of je in paniek raakt. En als je geen hartproblemen hebt is ook hyperventileren totaal onschadelijk. Hyperventileer je lang genoeg dan nemen de ‘klachten’/sensaties zelfs gewoon weer af (na 15 min zijn ze al zeer sterk afgenomen, na 90 minuten zijn ze praktisch afwezig).
- Bij een ademhalingsoefening krijg je geen gebrek aan zuurstoftoevoer. Tenzij je het ademhaling-gedeelte van de ademhalingsoefening niet goed hebt begrepen. Als er echt een behoefte is aan zuurstof (of een afname van koolstofdioxide) dan prikkelt het autonome zenuwstelsel gewoon net zo lang tot je weer adem haalt.
Ik begrijp echt niet waar Hendrickx dit soort ideeën vandaan haalt, en al helemaal niet wat ze te maken hebben met het vernietigen van de wil, de persoonlijkheid en het veroorzaken van onverschilligheid.
Komt deze meneer uit de orthodox christelijke hoek? Daar heeft men ook iets tegen alles wat uit het oosten komt, inclusief oosterse vechtsporten. Wat natuurlijk niet wegneemt dat ik de aantrekkelijkheid van yoga ook niet echt zie en dat ik niet veel heb met alles dat naar ontspanningsoefeningen en dergelijke riekt.
Nou als ik in mijn buurt zou kunnen yoga-en zou ik het eigenlijk wel doen, want ik heb het ooit een paar weken gedaan en voelde me er erg lekker bij. Dat rekken en strekken voelt best fijn als je veel op een stoel zit 🙂 Beetje diep ademen doe ik ook nooit zo veel dus ik denk dat ik me ook lekkerder voelde omdat mijn ‘ademspieren’ zich versterkten, vermoed ik.
Maar ik zou me daarbij niet druk maken om mijn persoonlijkheid of wil… shit… zou ik toch onverschillig geworden zijn?
2012/3/15 Disqus
Een rommelig geschreven artikel van deze meneer Hendrickx, met een ondertoon van complotdenken.
Dat was mijn eerste gedachte ook, maar de o-c’s hebben het al gauw over occultisme, als voertuig voor de duivel en als iets dat afleidt van de Here Jezus. Die zullen ook niet makkelijk Kleintje Muurkrant uitzoeken als kanaal om hun opinies weer te geven. Deze Roger Hendrickx grossiert in warhoofdige fysiologische ideeën.
De ademhaling is iets dat in de hersenstam geregeld wordt, en dat is niet iets waarvan je de aard zo makkelijk kunt veranderen. Als je niet opzettelijk je ademhaling beïnvloedt, gaat de hersenstam zijn eigen gangetje aan de hand van de zuurstofbehoefte, het kooldioxidegehalte van het bloed enzovoorts. Iemand die denkt dat je daar iets aan kunt veranderen, weet er volgens mij te weinig van, en dan heb ik het maar niet over de psycholkogische effecten van die niet-bestaande veranderingen.
In toevoeging op Maarten: Benoemt Hendrickx nog drie “belangrijke” redenen waarom Yoga slecht zou zijn:
1) gevaar van sektevorming (die gepaard gaan met seksuele en/of financiële uitbuiting)
2) yogaverenigingen zetten aan tot druggebruik
3) het is vrij moeilijk om af te haken (verslavende werking van Yoga)
Alle uitspraken worden zomaar even opgelepeld zonder enige vorm van wetenschappelijk bewijs. Er zijn niet eens verwijzingen naar literatuur opgenomen. Afgezien twee links naar malafide sites die de relatie Yoga-gevaarlijk op merkaardige manieren promoten. Er zullen vast wel Yoga leraren zijn die verkeerde intenties hebben. Echter kan dat alleen de yoga leraar worden aangerekend en is zeker niet te wijten aan Yoga. Zo lust ik er ook nog wel een paar.
Ach, is alles dan niet verslavend? Ik kan moeilijk stoppen met naar muziek luisteren. Ben ik dan ook verslaafd? Ook lezen is voor mij dan verslavend.
Van ontspanningsoefeningen krijg ik de kriebels. Ooit in therapie gedaan. “Voel de lucht tot in je tenen.” Mijn gedachte was dan onmiddelijk: “Daar zitten m’n longen niet.”
Nooit wat van gemerkt…
waarschijnlijk bent u Yoga nog geen jaar aan het beoefenen. Na het jaar zal het snel bergafwaarts gaan 😛
Maarten Koller, wil je alsjeblieft de D vervangen in ‘Roger beweerD’ ?
Oops! Dank hiervoor!
Citaat Maarten “Ik begrijp echt niet waar Hendrickx dit soort ideeën vandaan haalt, en al helemaal niet wat ze te maken hebben met het vernietigen van de wil, de persoonlijkheid en het veroorzaken van onverschilligheid.”
Ik snap er ook niets van. Ik heb wel een vermoeden waar het vernietigen van de persoonlijkheid en wil vandaan zou kunnen komen. Vooropgesteld: Ik will dhr. Hendrickx geen woorden in de mond leggen noch claimen dat ik de gedachtes van dhr. Hendrichx begrijp.
Hier volgt mijn gedachte over de gedachte van Hendrichx :-P: Op de een of ander manier wordt tachycardie,hyperventilatie en zuurstofgebrek gekoppeld aan Yoga, waarom is een raadsel. Ik accepteer dit even voor het gemak. Ik denk dat hij een bepaalde logica of verband ziet tussen de drie claims en het vernietigen van de persoonlijkheid en wil op basis van het volgende:
Tachycardie is een te snel of onregelmatig hartritme. Zoals Maarten ook al aangeeft een hart ritme van boven de 100 slagen/min. Dit kan verschillende medische en niet medische oorzaken hebben. Het komt erop neer dat je lichaam te weinig zuurstof en voedingsstoffen krijgt om goed te kunnen functioneren. Tachycardie kan bijvoorbeeld veroorzaakt woorden door een te hoge bloeddruk. Een te hoge bloeddruk kan ook leiden tot een CVA (ook wel beroerte of herseninfarct genoemd). Alles wat dhr. Hendrichx roept komt neer op zuurstof gebrek. Ik denk dat in zijn beleving geldt dat zuurstof gebrek min of meer gelijk staat aan een CVA of een verhoogt risico hierop. Als het dan aankomt op het vernietigen van je persoonlijkheid en wil door Yoga, doelt hij denk ik op een aantal voorkomende verschijnselen als gevolg van een CVA. Zoals gedragsveranderingen enz. (zie ook wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Beroerte ). Misschien dat dhr. Hendrickx zelf nog het e.e.a. kan verduidelijken op dit blog 😛
Ik heb ook wel een idee waar de verwarring vandaan komt. Maarten bedoelt met yoga, een beetje rekken en strekken, een soort gymnastiek zeg maar. Maar met yoga kan ook bedoeld worden:’Een hindoeïstische filosofie die leert de geest, het gevoel en het lichaam te beheersen, om daarmee de vereniging met God te bereiken.'(zie het wikipedia item over yoga). Op zich dus gewoon een vorm van religie zoals er zoveel zijn. En zoals met alles heb je hier ook extremen, een bekend verhaal is bijvoorbeeld dat van een guru die zijn leerling een huis liet bouwen en toen het klaar was, weer afbreken. Gedachte hierachter is dat het ego de verbinding met god in de weg zit en door een dergelijke ‘oefening’ te doen kleiner wordt waardoor je dichter bij god komt.Raak je gefrustreerd of boos dan zit het ego nog in de weg en moet je nog even door oefenen. Hendrickx is misschien bang dat mensen door het doen van yoga in de vorm van rek en strekoefeningen worden meegetrokken in dergelijke yogafilosofie en dan dit soort extreme dingen gaan doen. Wat erg onwaarscvhijnlijk is natuurlijk.
Wat betreft de ademhalingsoefeningen, dat vind ik een interessant punt. Ademhalingsoefeningen hebben het imago van onschuldig of zelfs gezond en zullen dat meestal ook wel zijn vermoed ik. Er is alleen een type ademhalingsoefening, afkomstig uit de yoga-leer en sinds de jaren 60 gepropageert door ‘ademtherapeuten’
(zie bv deze website: http://lichaamswerkwijzer.punt.nl/) waarvan ik me afvraag of die wel zo gezond is en waarvan ik me in elk geval stoor aan de misleidende informatie hierover door de ‘ademtherapeuten’ in kwestie.(Het zal wel deze ademhalingsoefening zijn waar Hendrickx zich op een overdreven manier zorgen om maakt.) Ik bedoel de zogenaamde ‘volledige’ ademhaling. Deze ademhaling wordt aangeprezen als de ‘natuurlijke’ ademhaling die we verleerd zouden zijn.Vaak wordt er bij verteld dat we door onze slechte gewoonte van niet diep genoeg ademen een zuurstof tekort hebben. Door een uur lang deze volledige ademhaling toe te passen (het verbinden van de inademing aan de uitademing in een voortdurend ontspannend ritme, zo staat het beschreven in een rebirthing folder) komen we in een toestand van verhoogd maar ontspannen bewustzijn. Problemen lijken op te lossen als sneeuw voor de zon… Maar wat er feitelijk gebeurt is dat we een beetje gaan hallucineren door een tijdelijk zuurstoftekort in de hersenen. Of dit wel of niet kwaad kan weet ik niet, dit af en toe doen misschien niet, alleeen elke dag een uur zoals sommige ademtherapeuten aanraden? Lijkt mij toch niet gezond.
Rob Nanninga schreef er in 2008 al een leuk artikel over (http://www.skepsis.nl/blog/2008/05/minder-zuurstof-met-transformational-breathing/)
waaruit onderstaand citaat:
‘Een overmatige ademhaling leidt er alleen toe dat ons bloed buitensporig veel kooldioxide kwijtraakt aan de buitenlucht, die vrijwel geen CO2 bevat. Daardoor stijgt de PH-waarde van het bloed, het wordt alkalischer (minder zuur) en bevat minder waterstofionen. Medici noemen dit hypocapnie, een verlaagde koolzuurgraad van het bloed die gewoonlijk door hyperventilatie wordt veroorzaakt.
De hypocapnie heeft tot gevolg dat de bloedvaten zich vernauwen. Daardoor ontvangen de hersenen beduidend minder zuurstof. De beschikbare zuurstof wordt bovendien moeilijker afgegeven omdat de binding aan de hemoglobine sterker is geworden. Dit verklaart waarom overmatig ademen een licht of duizelig gevoel in het hoofd geeft. Je kunt ook minder goed denken, je blik kan wat wazig worden, je kunt hallucinaties krijgen, een euforisch gevoel of zelfs een black-out. Koude handen en een bleke gelaatskleur zijn eveneens een gevolg van de vaatvernauwing. De tintelingen en verkrampingen hangen samen met een gebrek aan calciumionen in het bloed. Ze hebben niks te maken met heilzame energieën.’
agnestieben verwoord vrij goed mijn bezwaren tegen yoga.Het begint meestal met rek en strek oefeningen,maar na een tijdje komt de aap uit de mouw en wordt men overspoeld en geindoctrineerd met een hoop oosterse mystiek.Daarenboven zitten die yogaclubjes vol met zelfverklaarde gurus.Een groot aantal hebben nergens een opleiding gekregen en bazelen er maar wat op los.
Hendrickx
Yoga is zoveel meer dan de houdingen en adem.
Voor een ieder die werkelijk wil weten wat yoga inhoud zou ik je willen aanbevelen: Het boek van Ajata Stam “Yama en Niyama” een soort van 10 geboden maar dan zonder het dogma wat religie ons oplegt.
btw over Pranayama..Als Yogadocent laat ik mijn deelnemers altijd op hun
eigen tempo ademen en daaraan gekoppeld de bewegingen/houdingen
(asana’s) maken.
Namaste