Derren Brown is een bekende Engelse mentalist waar we al vaker over schreven. In de volgende show laat hij zien dat God niet nodig is voor religieuze ervaringen.
Met dank aan Jan Broekhof voor de tip!
Fear and Faith: Episode 2 – Faith
About Author Maarten Koller
Maarten Koller (1982) is bestuurslid van Stichting Skepsis & voorzitter van de Utrechtse Skepsis werkgroep. Daarnaast is hij afgestudeerd in de klinische & gezondheidspsychologie aan de Universiteit Utrecht.
Comments
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.
Ik heb getracht hier doorheen te komen, maar strand na 10 minuten. Mensen die op foto’s gaan insteken omdat Derren het ze vraagt in een kerk-achtige omgeving. Zijn ze gek of zo? 🙂
Alweer die Derren Brown, nou geef mijn portie maar aan …..
Die Derren Brown verdiend het wel om met wat meer skepsis bekeken te worden. Derren Browns handelsmerk is zo´n beetje dat hij de meester over de menselijke geest is en dat hij daarom de psychologische trucks van religies en charlatans doorziet en toont op tv. Hij spreekt zich geregeld uit tegen oneigenlijk gebruik van psychologische trucks door religies en kwakzalvers, maar is op een sluwere manier niet minder onbetrouwbaar.
Zijn favoriete en herhaaldelijk gebruikte technieken zijn neurolinguïstisch programmeren en hypnose. Van hypnose heb ik nooit begrepen wat het is, maar uit alle andere vertoningen van hypnose (o.a. mythbusters) verklaren de hypnotisten dat je onder hypnose veel meer bij bewustzijn bent dan aangenomen. En NLP mist simpelweg een wetenschappelijke basis. Hij heeft daarmee de status verworven dat hij met zijn ‘mindtricks’ zo’n beetje alles kan. Op zich begrijpelijk want hij is ook nog altijd een illusionist, maar niet acceptabel wanneer hij herhaaldelijk verklaard dat wat hij doet absoluut écht is. En zeker als die programma’s staan in een reeks staat met een meer skeptisch thema, dan ben je gewoon een veredelde Uri Geller en hoor je zeker niet in het rijtje van Randi thuis.
Mijn wantrouwen was vooral gewekt door de afleveringen: ‘The experiments: The Assassin’, ‘The Heist’, ‘Hero at 30,000 Feet’ en ‘Apocalypse’. (staan allemaal voluit op de youtubeaccount van ScepticaTV) Hiervan zijn de eerste twee verontrustend en de laatste twee eerder lachwekkend. Ondanks dat Brown altijd op superserieuze toon spreekt contrasteren ze tegelijk enorm met een reeks als ‘Derren Brown Investigates’ waarbij hij juist op de debunking tour gaat en zo een reputatie als een jonge Randi opbouwt.
Als Kloptdatwel zijn naam eer aan wilt doen, dan doen ze er goed aan een kritische behandeling van vooral ‘The experiments: The Assassin’ te plaatsen. Hierin verklaard hij omonwonden dat hij bewezen heeft dat de moord op Robert Kennedy onder hypnose heeft kunnen plaatsvinden, dat de moordenaar van R.Kennedy oprecht geen herinnering van de moord zou kunnen hebben (die hij dus onder hypnose gepleegd zou hebben) en dat hij (Brown) een waarheidsgetrouwe reproductie van de gebeurtenis heeft gemaakt. Vraag jezelf op zijn minst af: ‘zou ik deze aflevering ook op kloptdatwel.nl willen plaatsen?’
Ik heb meegemaakt hoe de illusionist Marc Braem voorgaf te kunnen gedachtenlezen. Dat is een aparte branche van de goochelarij, het mentalisme. Natuurlijk vertelde hij dat het een truc was, alleen niet wat voor truc.
Bij een andere goochelaar-mentalist was het ‘verhaaltje’ dat hij handig gebruik kon maken van ‘lichaamstaal’ maar het was weer een goocheltruc die bijna of helemaal mislukte omdat de ‘proefpersoon’ op het kritieke ogenblik iets verkeerd begrepen had. *
Moraal: als goochelaars zeggen dat zij een bepaalde methode gebruiken, hoort dat verhaal bij de act, maar is niet de reden dat de truc werkt.
* (Van tevoren had hij haar al gevraagd of ze mee wou doen. Hij had haar uitgelegd dat hij haar pincode zou gaan raden. Maar om de vertrouwelijkheid van de pincode te garanderen moest ze de cijfers wel verwisselen, en ‘voor de zekerheid’ even opschrijven wat de veranderde pincode was. Maar in de opwinding vergat het slachtoffer de afspraak en ‘dacht’ aan de echte pincode omdat die toch van een vervallen rekening was. Ze was stomverbaasd toen haar lichaamstaal de opgeschreven pincode bleek te verraden. “O, u bedoelt wat ik op dat papiertje heb opgeschreven?” zei ze, aldus zowat de truc onthullend. )
Lang geleden heb ik op school een mentalisme en choogel optreden van ene Aarnoud Agricola gezien. Erg leuk, een echte showman. Hij deed een act waarbij hij allerlei details van iemands vakantie uit de gedachten las en een act waarbij iemand de een geheim geldbedrag vasthield en waarbij diegene het bedrag mocht houden wanneer Agricola het bedrag niet raadde (wat natuurlijk niet gebeurde).
Zou me zeker niet eens verbazen als NLP alleen maar een interessant klinkende afleidingsmanoevre is van Derren Brown. Het is immers ook Emiel Ratelband zijn stokpaardje. Dus als dat een indicatie voor de werkzaamheid zou zijn, kan Brown inderdaad maar beter een andere truck achter de hand hebben. Ik heb ooit het Skepsis artikel over NLP gelezen en ook dat stemde niet echt hoopvol voor Brown. Overigens weet ik niet of het in de bovenstaande show benoemd wordt, het is lang geleden dat ik die gezien heb.
Maar het punt was juist dat Brown zijn acts niet als illusionismeshow maar als halve wetenschap brengt. Als Uri Geller zoiets zou doen staan mensen hier op hun achterste benen.
Als we dan toch bezig zijn. Zou Derren Brown het ook aandurven om zijn “Derren Brown Plays Russian Roulette Live” onder toeziend oog van Randi bij de one million dollar challenge uit te voeren?