Kloptdatwel?

You are here: Home / Algemeen / Ophef rondom TEDx: critici vragen om verwijdering presentatie Rupert Sheldrake

Ophef rondom TEDx: critici vragen om verwijdering presentatie Rupert Sheldrake

by 10 Comments

TED Talks zijn niet meer weg te denken van het Internet. Op de website van TED (Technolgy, Entertainment, Design) staan inmiddels bijna 1.500 presentaties, vaak van zeer hoge kwaliteit en over boeiende (wetenschappelijke) onderwerpen. Die komen van de echte TED conferenties, maar ook van de lokaal georganiseerde TEDx evenementen die je steeds meer ziet. De ‘x’ staat voor ‘Independently organized TED event‘.  Het format is heel aantrekkelijk voor universiteiten en ook in Nederland zijn er al een aantal georganiseerd.
Een TEDx, die op 12 januari 2013 plaatsvond onder de naam TEDx Whitechapel, heeft tot veel tumult geleid. Niemand minder dan Rupert Sheldrake mocht er komen vertellen over de wetenschappelijk dogma’s die hij bekritiseert in zijn laatste boek ‘ The Science Delusion‘. Sheldrake staat vooral bekend om zijn theorie van de morfogenetische velden die door zijn sceptici wordt gezien als  pseudowetenschap.

Update 15-3-2013:  de video van de presentatie van Sheldrake is verwijderd van het YouTube kanaal van TEDx. Ook de presentatie van Graham Hancock op het zelfde evenement is weggehaald. Zie het TED Blog voor de details. De video’s zijn nog wel beschikbaar, maar alleen via dat blog.

http://www.youtube.com/watch?v=kO4-9l8IWFQ

De wetenschappelijke dogma’s  uit The Science Delusion
Het moge duidelijk zijn dat Sheldrake niets moet hebben van het materialisme dat de boventoon voert in het wetenschappelijk debat. De dogma’s die Sheldrake ziet binnen de gevestigde wetenschap zijn de volgende:

  1. Alles is mechanisch; alleen mechanistische verklaringen voldoen.
  2. Materie is onbewust / levenloos.
  3. De materie en energie in het universum zijn constant en zijn dat al sinds de Big Bang.
  4. De wetten van de natuur liggen vast.
  5. De natuur heeft geen inherent doel en evolutie heeft geen bepaalde bestemming.
  6. Biologische overerving is puur een materieel proces.
  7. De geest bevindt zich het hoofd, en zijn is slechts een activiteit van de hersenen.
  8. Herinneringen liggen  opgeslagen in de hersenen en verdwijnen als de drager sterft.
  9. Telepathie en andere helderziende  fenomenen bestaan niet echt.
  10. Alleen de geneeskunde die uitgaat van een mechanistisch wereldbeeld werkt.

De ideeën van Sheldrake worden door skeptici al jaren fel bekritiseerd en afgedaan als pseudowetenschap. Sheldrake op zijn beurt gaat te keer tegen die kritiek op zijn website Skeptical Investigations (‘Skeptical about Skeptics‘). Op de website van Egil Asprem vond ik een aantal interessante blogs waarin de dogma’s die Sheldrake noemt, geanalyseerd worden. Tot nu toe besprak Asprem de eerste vier: deel 1, 2, 3, 4.
In het algemeen komt Asprem tot de conclusie dat Sheldrake uitgaat van bepaalde stereotypen van wetenschap(pers) en dat zijn ideeën, die door zijn aanhangers als heel origineel gezien worden, eigenlijk helemaal niet nieuw zijn. Als de dogma’s  in detail bekeken worden blijft er toch maar weinig van over van Sheldrake’s stellingen. Sterker nog, als Sheldrake zijn eigen ideeën beargumenteert, gebruikt hij dikwijls zelf de dogma’s die hij de wetenschap verwijt (zoals het behoud van energie).

TEDx en pseudowetenschap
In de TEDx video zitten ook stukken die feitelijk niet kloppen, of op zijn minst die feiten niet eerlijk weergeven. Bekende skeptici als Jerry Coyne (van Why Evolution Is True), PZ Myers (Pharyngula) en Kylie Sturgess spraken er schande van. Onder de video op Youtube staan inmiddels ook meer dan 1.000 reacties. De ophef leidde ertoe dat TED een discussie opende op hun website, waar mensen hun mening konden geven (inmiddels weer dicht). Het team achter TED zal zich nu beraden over wat ze gaan doen met de video.

Deze commotie is een concreet vervolg op een discussie die al langer loopt over het niveau van de TEDx evenementen (die dus niet direct door TED gecontroleerd worden). Een TEDx evenement in Valencia (Spanje) waar allerlei zweverige types hun verhaal konden houden,  leidde tot een hevige discussie op Reddit. Een video van een presentatie  over onzinnige wiskunde ((TEDx Charlotte 2010, iets met vortices, dat deed het toen dus ook al goed) werd ingetrokken. Dit was aanleiding voor de TED organisatie om de locale evenementen even te wijzen op hun verantwoordelijkheden met betrekking tot het uitzoeken van hun sprekers ( volledige tekst):

Please know this above all:
It is your job, before any speaker is booked, to check them out, and to reject bad science, pseudoscience and health hoaxes.

Vetting your speakers is hard work, and can lead to uncomfortable moments. But as TEDx organizers, your audience’s trust is your top priority, over and above any other personal or business relationship that may have brought this speaker to your attention. It is not your audience’s job to figure out if a speaker is offering legitimate science or not. It is your job.

The consequence of bad science and health hoaxes are not trivial. As an example, Andrew Wakefield’s attempt to link autism and vaccines was exposed as a hoax last year. But while his work was being investigated, millions of children went without vaccines, and many contracted deadly illnesses as a result.

We take this seriously. Presenting bad science on the TEDx stage is grounds for revoking your license.

Misschien moet je de video dus maar snel bekijken, voordat die wordt weggehaald!

Steun Kloptdatwel

Ophef rondom TEDx: critici vragen om verwijdering presentatie Rupert Sheldrake 1Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

Reader Interactions

Comments

    • Inderdaad, dat leidt dan tot prietpraat als:Certainly the divine cannot be anything less than our grandest conception, and must therefore be infinitude itself. But if divinity is infinite, it cannot be outside nature, for otherwise there would be no room left for the universe! Divinity is the universe — not just the physical universe but all the endless hierarchies of worlds and planes which infill and in fact compose the boundless All.

      Bah!

  2. Beetje naief van TED om te denken dat het zonder controle vanzelf wel goed zal gaan. Als je bedenkt dat elke universiteit wel een of twee zweefkletsers in dienst heeft dan zullen er bij TED presentaties ook wel mensen zijn die daar hun alternatieve ideeën proberen te promoten.

    Het is ongetwijfeld een hoop (geld) waard om te kunnen zeggen dat je bij TED hebt opgetreden, toch een soort goedkeuringszegel.

    Aan het briefje van TED te zien werken daar een paar doetjes; als je Sheldrake op je lokale TED toelaat weet je niet hoe je moet Googelen of ben je zelf aanhanger. In beide gevallen genoeg om de licensie in te trekken.

  3. Er zijn waarschijnlijk veel meer TED(x) presentaties van personen die voor skeptici rare dingen beweren. Ik zag bij de sprekerslijst van het TEDx evenement waar Sheldrake optrad ook Graham Hancock staan, die een heel stel boeken geschreven heeft (en documentaires gepresenteerd) die uiteindelijk allemaal op Atlantis mythes neerkomen.En ook iets met de Ark des Verbonds die in Ethiopië zou liggen, als ik het goed heb.

  4. Staat hij nou met blote voeten op een hoopje grond? Ok, [ignore] inschakelen 😉  Het is gewoon het aloude ‘wetenschap is ook maar een geloof’ verhaal, maar dan wel door een goed spreker

    Het is eigenlijk alweer een paar jaar geleden dat ik ted-filmpjes gezien heb. Ik werd er een beetje weeïg van. Het is allemaal net iets té gelikt, té wereldverbeterend, té blikverbredend, té begrijpelijk uitgelegt en uiteindelijk gewoon té kort en oppervlakkig waardoor je eigenlijk niks wijzer geworden bent. Er blijft alleen een onbestemd gevoel van enorme potenties van een bepaald onderwerp achter.

    Ons eigen Wubbo Ockels, heeft ook een nogal vreemde ted-talk gehouden.
    http://www.youtube.com/watch?v=eaV-GeAPSlE
    Ik heb het nu niet meer helemaal teruggekregen, maar de kern van zijn betoog was “Time is a creation of life in response to gravity”. Ik kon er toentertijd niet helemaal uitkomen hoe hij het bedoelde, het klonk allemaal nogal wazig, maar tegelijk had hij ook een aanstelling aan de TU-Delft. Dus ik hield er constant nog rekening mee dat hij het natuurkundig bedoelde, maar dat ik het gewoon nog duidelijk moest worden. Ik had constant het idee dat hij geen onderscheid maakte tussen het ervaren van tijdsverloop en het werkelijke verloop van tijd als natuurkundig fenomeen. Achteraf kreeg ik steeds meer het idee dat het ronduit pseudowetenschap was.

  5. Je zou toch een ieder een beetje de ruimte moeten geven om zijn wetenschappelijke opvattingen uit te dragen, sommige zaken zijn nu eenmaal niet of wel te bewijzen, ze bevinden zich wetenschappelijk gezien in een soort van schemergebied, maar de toehoorders zijn toch zelf wel in staat e.e.a. op zijn juiste merites te beoordelen. 

    • Ted is juist geen platform voor wetenschappers, wetenschap en techniek worden geregeld in een aantrekkelijk verhaal gegoten, maar die speeches zijn qua toon niet veel anders dan heel veel speeches over ontwikkelingshulp en cultuur. Een wetenschapper is op zijn interessantst voor ted als hij/zij Afrika uit de armoede weet te trekken, aids weet te genezen of iets over paradigma’s te zeggen heeft. Dat is allemaal best rechtvaardigbaar, maar betekend ook dat de speeches op het grote publiek gericht zijn en een flink deel daarvan zal op de reputatie van ted moeten vertrouwen dat ze geen aantoonbare onjuistheden krijgen voorgeschoteld.Neem die lezing van Robbert Dijkgraaf bij DWDD, dat is ook voor velen absolute hocus pocus en voor velen totaal niet te onderscheiden van Deepack Chopra die ook om de paar zinnen quantum in de mond neemt.

      Overigens zou ik het eerste deel van de bovenstaande speech nog best toelaatbaar vinden voor ted omdat het ietwat filosofisch van aard is. Daarvan ga je er toch eerder vanuit dat het een gedachteoefening is. Debat kan soms best een bully gebruiken. En de wetenschappelijke methode kan bullies best aan.

    • Krijg zojuist een mailtje van LinkedIn:
      “Frank, see the best career mistake Deepak Chopra and others have made”

      Ze zijn daar ook al van het padje af…

Leave a Reply