Vorige maand verscheen een opmerkelijk artikel in een speciale editie van het wetenschappelijke tijdschrift International Journal of Environmental Research and Public Health. De auteur J. Marvin Herndon betoogt daarin bewijs te hebben gevonden dat overheden op grote schaal aan het sleutelen zijn aan het klimaat door met vliegtuigen vliegas uit te strooien in hogere luchtlagen. Het effect zien we in eerste instantie natuurlijk als de beruchte chemtrails.
Ai, wetenschappelijk bewijs dat alle sceptici die het chemtrailverhaal als onzinnige complottheorie naar de prullenbak hebben verwezen ongelijk hadden? Niet zo snel! Dat een artikel gepubliceerd is in een peer reviewed tijdschrift zegt niet alles, zeker niet als het om een open access tijdschrift uit de MDPI-stal gaat. Die uitgever stelt zich wel vaker als gemakzuchtig doorgeefluik voor pseudowetenschap op, zie bijvoorbeeld het onderzoek naar elektroacupunctuur bij koeien van de Wageningen Universiteit dat in een speciale editie van Animals verscheen.
Op de website Metabunk.org werd het artikel van Herndon vakkundig gefileerd. Er bleek zovel mis, dat er eigenlijk alleen van kwade opzet van de auteur gesproken kan worden. Misschien het sterkste bewijs daarvoor is het knip-en-plakwerk dat in de linkergrafiek wordt getoond in onderstaand plaatje met de samenvatting van de ernstigste problemen in het artikel.
Redacteuren die wat hoger in de MDPI-boom zitten, werden op de onregelmatigheden opmerkzaam gemaakt en dat heeft inmiddels geleid tot intrekking van het artikel. Herndon heeft wel meer fringe science op zijn naam staan, op de preprint server arxiv.org staat een aardig rijtje van artikelen dat hij er op gezet heeft. De affaire laat maar weer eens zien dat peer review niet zo veel hoeft voor te stellen en je altijd kritisch moet blijven kijken, wat zo’n tijdschrift nu eigenlijk voorstelt. Ook als er serieuze artikelen in staan, hoeft dat weinig te zeggen over de kwaliteit van de rest en vooral die special editions worden nogal eens compleet weggegeven aan redacteuren die er naar eigen welbevinden mee aan de slag kunnen.
Via Retractionwatch.com, zie ook het blog van Jeffrey Beall [mirror]
Martin_Bier says
Bij traditionele wetenschappelijke tijdschriften moet je als lezer doorgaans betalen om toegang te krijgen tot een artikel. Met Open Access tijdschriften is het zo dat je als auteur moet betalen voor de publicatie die dan vervolgens gratis voor iedereen toegankelijk is op het internet. Die toegankelijkheid zorgt ervoor dat je werk eventueel veel gelezen wordt. De “peer review” is meestal niet erg serieus bij Open Access tijdschriften. Want ja … bij afwijzing van een manuscript wordt er natuurlijk niets verdiend door het tijdschrift. Ik krijg gemiddeld 3 mass-emails per week van Open Access tijdschriften met het verzoek of ik er alsjeblieft wil komen publiceren.
ArXiv.org is niet peer-reviewed. Het is een database waar iedereen z’n schrijfsels kwijt kan. De enige drempel die ze hebben om malloten en pseudowetenschappers weg te houden is dat je een affiliatie moet hebben met een instituut of universiteit om er te kunnen publiceren.
Maar laten we wel wezen. Ook het traditionele model is geen garantie. Onze eigen Elsevier is zowaar ook de uitgever van een heus “wetenschappelijk” tijdschrift over homeopathie: http://www.journals.elsevier.com/homeopathy/
Jan Willem Nienhuys says
Ik zie niet hoe je van 7 microgram per kilo (= 7 maal tien tot de macht -9)
komt op 0,007 procent (= 7 maal tien tot de macht -5). Herndon geeft zelf geen
percentages, althans niet in die table 1. Het gaat dus om 0,0000007 procent.
De genoemde value from Moreno is 140.000.000 microgram per kilo,
dat is een ingewikkelde manier van zeggen 140 gram per kilo en dat is
inderdaad 14 %.
Pepijn van Erp says
Herndon deed het hele circus nog een keer over, inclusief intrekking van zijn artikel: http://retractionwatch.com/2016/07/18/author-loses-2nd-paper-on-supposed-dangers-of-chemtrails/