Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma
Bekend is de anekdote waarin de destijds beroemde vliegenier Viruly (1905-1986) zei dat hij zeer tevreden was over de betrouwbaarheid van de berichtgeving in zijn kwaliteitskrant. Alleen zodra het over luchtvaart ging, dan viel dat nogal eens tegen.
Tot de kwaliteitskranten in ons land worden gemeenlijk NRC, Volkskrant en Trouw gerekend en De Telegraaf zeker niet. Die laatste populistische krant, daarmee kon je als intellectueel of hoger opgeleide beter niet gezien worden en je las hem soms noodgedwongen in verre vakantieoorden, waar hij meestal de enige verkrijgbare Nederlandse krant was. Je ergerde je dan aan de koppen in chocoladeletters en de onbenulligheid van het nieuws dat de voorpagina haalde, terwijl oud zeer uit de platte rechtse periode van de krant nog altijd schrijnde. Pro Wiegel en contra Den Uyl, daar waren wij als linkse intelligentsia en lezers van Vrij Nederland niet blij mee.
Recent ben ik echter enigszins in verwarring geraakt door artikelen in respectievelijk NRC en Telegraaf, die mijn zo vertrouwde opinie over beide kranten onder druk heeft gezet. Zo kwam NRC op 29 juli met een zeer onkritisch artikel Zweven in het ziekenhuis, waarin de schrijfster, kennelijk een stagiaire, zich van alles op de mouw liet spelden door drie medische hoogleraren en goedgelovig de conclusies overnam uit een rapport over de verbreiding van CAM in de Nederlandse ziekenhuizen (‘94% heeft CAM in huis’), geschreven door een homeopate, een antroposofisch arts en een paranormale genezeres. Pepijn van Erp had met dat rapport al de kachel aangemaakt, maar dat was de schrijfster geheel ontgaan.
Hoogleraar interne geneeskunde Smit bagatelliseerde in het artikel het ontbreken van bewijzen van effectiviteit, terwijl psychiater Speckens niet alleen (vaak al overbelaste) verpleegkundigen, maar zelfs artsen zo ver wil krijgen dat zij complementaire zorg gaan bieden. De hypnotherapie van kinderarts Benninga bij kinderen met buikpijn wordt, anders dan hij stelde, terecht nog steeds niet als reguliere zorg beschouwd door het Zorginstituut. Feitelijk kan worden vastgesteld dat de Nederlandse ziekenhuizen er in het algemeen uitstekend in slagen om de kwakzalverij buiten de deur te houden. Een ingezonden reactie van ondergetekende waarin ik dat uitlegde werd niet geplaatst. Op 30 juli was het opnieuw raak in de NRC met twee pagina’s over de Feyenoorder Dirk Kuijt, waarin hij zijn medische team voorstelde. Dat sporters bijgelovig zijn dat wisten we al, maar Kuijt maakt het wel heel bont: een ‘fysieke trainer’, de clubarts, een paragnost/magnetiseur, een haptonoom, een orthomanueel arts en een gewone fysiotherapeut. Enkelen van hen worden sprekend opgevoerd door verslaggever Verseput, maar enig weerwerk levert hij niet.
Nee, dan De Telegraaf! Deze krant had uitstekende berichtgeving over de sterfgevallen in het Heilpraktikerskliniekje van Klaus Ross, opgetreden na intraveneuze toediening van diens ‘100% biologische’ ongeregistreerde anti-kanker medicatie. Op 5 augustus publiceerde de krant er drie artikelen over, waaronder een redactioneel hoofdartikel, waarin werd gesteld dat de schok van de Millecam-tragedie lijkt te zijn uitgewerkt, waardoor kwakzalvers weer meer kansen krijgen. Met alleen strenge regels zal die verleiding nooit opgeheven kunnen worden, maar de reguliere geneeskunde zou best eens wat vaker stelling mogen nemen tegen behandelingen waarvan het nut niet is bewezen en die zelfs schadelijk kunnen zijn. Aldus de krant, die ik decennia lang verfoeide (Steenhorst, wijlen Smalhout!), maar nu kwaliteitskrant NRC (Frits Abrahams, Youp van ’t Hek, Piet Borst) even kwalitatief heeft ingehaald. Hopelijk een tijdelijk fenomeen, want aan het omzetten van mijn abonnement ben ik nog niet toe.
Z’n homeopathische brouwseltjes zullen weinig schade bij hem aan kunnen richten.
Nou, 3-broompyruvaat was toch nog niet getest, zeker niet in die nieuwe, er anders uitziende, goedkoper samenstelling?
Nee, dat zouden we misschien wel op hem kunnen testen, maar dat is misschien weer wat erg sadistisch.
Sadisme is mijn bedoeling niet. Maar als je dan bedenkt dat hij zijn middeltjes wel zonder enige kennis van zaken en naar willekeur aan zijn patiënten toediende, wens ik hem weinig goeds toe.
Ik wens de heer Ross ook weinig goeds toe, vandaar mijn hoop op een aardige gevangenisstraf. Ik vrees dat het daar overigens niet van zal komen en ik ben bang dat z’n slachtoffers, of hun nabestaanden nog steeds in z’n praatjes, of in die van andere kwakzalvers zullen blijven geloven. Hopen dat deze mensen nooit meer de zorg mogen dragen voor enig levend wezen, is in ieder geval een optie.
Het enige wat wij kunnen doen, is intensief blijven “zeuren” over de gevaarlijke en ondeskundige kwakzalverij van Ross en de vele zogenaamde alternatieve “behandelmethoden”. Vechten tegen de bierkaai, maar toch blijven doen!
Doen we. Het blijft me verbazen dat er bij zo’n kwakzalver altijd wel weer patiënten klaarstaan om de man te verdedigen, zelfs als ze misschien zelf slechte ervaringen heeft, maar dat als er iemand autobanden lek prikt de mensen bij wijze van spreke in de rij staan om de dader op te knopen.
Ongelijk bekennen is lastig, vooral als er ook geld mee gemoeid is…
Het laatste nieuws uit Duitsland:
http://www.telegraaf.nl/binnenland/26627904/___Ross_mocht_3BP_niet_toedienen___.html
’Ross mocht 3BP niet toedienen’
AMSTERDAM – Een Duitse federale medicijnwaakhond heeft het Openbaar Ministerie in Krefeld, dat de dood van drie patiënten van natuurgenezer Klaus Ross onderzoekt, in verlegenheid gebracht.
Volgens de waakhond mogen natuurgenezers helemaal geen glucoseblokkers (3BP) geven aan kankerpatiënten. Dat is volledig in tegenspraak met wat justitie daar eind augustus zelf over naar buiten heeft gebracht.
http://www.bfarm.de/SharedDocs/Risikoinformationen/Pharmakovigilanz/DE/RI/2016/RI-3-brompyruvat.html
Vreemd… Mag een Duitse arts dan wél zomaar een ongeregistreerd middel toedienen?
Het komt me voor dat dit alleen zou mogen na officiële toestemming en onder toepassing van strenge onderzoekprotocollen? Ik moet hier wel opmerken dat ik de Duitse wet niet ken.
Als ik het stukje dat Wilma aanhaalt zo lees, mag een Duitse arts dit middel wel voorschrijven.
In Duitsland zou men zich de ogen uit de kop moeten schamen en als de wiedeweerga met adequate wettelijke maatregelen komen:
https://www.sciencebasedmedicine.org/german-alternative-cancer-clinics/
German alternative cancer clinics: Combining experimental therapeutics with rank quackery and charging big bucks for it
Posted by David Gorski on October 24, 2016
A couple of months ago, I discussed patient deaths at an alternative medicine clinic in Europe, where a naturopath named Klaus Ross had been administering an experimental cancer drug (3-bromopyruvate, or 3-BP) to patients outside the auspices of a clinical trial. 3-BP is a drug that targets the Warburg effect, a characteristic of cancer cells first reported in the 1920s by Otto Warburg in which the cancer cell changes its metabolism to shut off oxidative phosphorylation (the part of glucose metabolism requiring oxygen that produces the most energy) to rely almost exclusively on glycolysis and anaerobic metabolism. From a cancer cell evolution standpoint, one can understand why cancer cells would behave this way, as this change allows them to survive in environments with much less oxygen than normal cells, but the side effect of the Warburg effect is that cancer cells consume a lot of glucose for their energy needs. Indeed, positron emission tomography (PET scanning) takes advantage of this characteristic of cancer cells to use glucose labeled with a positron-emitting isotope that accumulates in cells. The result is that cancer cells, which in general use a lot more glucose than normal cells, light up compared to the surrounding tissue, allowing the identification of areas suspicious for cancer. Targeting the Warburg effect is therefore a strategy to attack cancer cells preferentially.
Since I wrote about the tragic deaths of those cancer patients, I’ve been seeing stories about German alternative medicine cancer clinics popping up in my newsfeed over and over again. Intuitively, you’d think that a scientifically advanced economic powerhouse like Germany would have stricter regulations over the practice of medicine, but, the more I looked into these clinics, the more I realized that there are a lot of quack clinics in Germany every bit as quacky as any clinic in Tijuana, but with a twist. Like Mexican alternative medicine clinics, German clinics often charge enormous sums of money for treatments that range from the unproven to the dubious to pure quackery. However, in addition to the rank quackery, German cancer clinics include legitimate experimental drugs that are as yet unproven and might even only have cell culture or animal evidence supporting its potential efficacy. Indeed, 3-BP is just such an example. It is a legitimate candidate cancer drug that’s in the pipeline, having shown promise in cell culture and animal experiments, but that has no human data from systematic clinical trials yet, just a handful of anecdotes when it was tried in humans under desperate circumstances. Not surprisingly, Klaus Ross’ main clinic is in Germany, and, like so many other clinics there, he was administering an as-yet-unapproved drug to humans.
So, prodded by a couple of recent stories from the UK, I decided to take another look at these German cancer clinics.
eindquotes: