Het archief van de beroemde paragnost Gerard Croiset zal na vijf jaar indexeerwerk binnenkort publiekelijk toegankelijk worden. Naar aanleiding hiervan verscheen in de NRC van zaterdag 14 januari 2017 een uitgebreid artikel over het werk van Croiset als paranormaal detective. Zijn bekendheid schuilt vooral in de (vermeende) successen die hij behaald zou hebben in het bijstaan van politiediensten over de gehele wereld bij vermissingszaken.
Het is nogal merkwaardig dat in het artikel maar heel summier aandacht is voor de kritiek op Croiset. Die kritiek vooral te danken aan het onderzoekswerk van journalist Piet Hein Hoebens (1948-1984), die niet eens wordt genoemd. Hoebens liet begin jaren 80 van de vorige eeuw zien dat het onderzoek dat professor Wilhelm Tenhaeff deed met Croiset alles behalve objectief was. Vooral Tenhaeffs status als serieuze wetenschapper heeft Croisets ster doen rijzen en diens prestaties tot mythische proporties doen aanzwellen. Nuchter beschouwd blijft er allemaal weinig van overeind. Hoebens schreef het in 1980-81 allemaal op in The Skeptical Inquirer en die stukken verschenen in 1988 in Nederlandse vertaling in de eerste jaargang van Skepter.
In het stuk in NRC schrijft auteur Frank Schravesande ook: “De politie schakelt sporadisch nog steeds paragnosten in.” Hij verwijst hier naar de ‘Instructie Bijzondere Opsporingsmethoden’ die opdook bij kamervragen aan toenmalig minister Ivo Opstelten (zie Minister van Jusititie fan van paragnosten?). Ik ben echter nog nergens overtuigende verhalen tegengekomen dat de politie uit eigen initiatief een paragnost inschakelde, omdat ze er met normaal speurwerk niet uitkwamen. Wat wel vaker gebeurt is dat familie van een vermist persoon zich het advies van een paragnost laat aanleunen en daarmee de politie opzadelt. Enigszins begrijpelijk vanuit die familieleden, die alle strohalmen in die omstandigheid zullen aangrijpen. Het vergt waarschijnlijk nogal wat tact van de politie om hier goed mee om te gaan. Teveel manuren wil je niet verspillen met het nalopen van tips die op niet meer dan een vaag gevoel zijn gebaseerd, maar je wil ook niet het contact met de familie verstoren door de goedbedoelde ‘hulp’ resoluut af te wijzen. Zie bijvoorbeeld het recente voorbeeld van de vermissing van kickbokser Marc de Bonte.
FVerweven says
Hier een onbetaalde link naar het NRC artikel van Freek Schravesande:
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/01/13/het-zesde-zintuig-6191511-a1541083
Had ‘onderzoeksjournalist’ Schravesande een off-day?
” Luizen in de pels-Freek Schravesande en Carola Houtekamer
Vandaag in de [Argos] zomerserie ‘Onderzoeksjournalisten over het vak’ zijn te gast NRC-journalisten Freek Schravesande en Carola Houtekamer. Zij schrijven het liefst samen over rauwe rafelrandjes in de samenleving. Over zaken die het daglicht nauwelijks verdragen en die spelen in de verzameling gesloten gemeenschappen die ons land rijk is.”
http://www.npo.nl/argos/27-08-2016/RBX_VPRO_4190342/RBX_VPRO_4930815
RV says
Maar kom op, beste sceptici, binnenkort zal toch eindelijk echt de Grote Doorbraak plaatsvinden, die de gehele fysica op zijn, uh, haar kop zal zetten. Het psi-deeltje, want daar gaat het om, is net als het Higgs-deeltje. Moeilijk te detecteren. Zeker. Maar toch zeker wel te detecteren. Nog even, een paar weekjes slapen, en het psi-deeltje zal op zijn staart getrapt worden. Niet in een hoogwaardig lab zoals dat van de CERN te Génève maar op een parapsychologische rommelzolder, je weet wel, zo’n rommelhok waarin Wlhelmus Radices (Wortelen) hun nulpuntsenergiemotortjes uit wrakke koffiemolenonderdelen in elkaar knutselen.
http://skepp.be/nl/psychologie-coaching/para-psychologie/75-jaar-parapsychologie-nederland-reden-tot-hoop#.WHpnOS9973Y
En nu maar hopen dat de psi-deeltjes als ze op weg zijn van zender naar ontvanger of vice versa via een quantumverstrengeling , onderweg niet verzeild raken in een chaos-practicotheoretisch veld zodat de boodschap en de code veranderen in wartaal.
O ja, als psi-deeltjes uitgezonden en ontvangen kunnen worden, dan moeten in onze hersenen een soort ontvangst- en zendapparaatjes zitten. Hmmm, nou ja, als binnenkort het psi-deeltje in een vacuümgezogen colaflesje wordt betrapt, dan hoef je slechts het spoor terug te volgen om te zien waar in onze hersenen of fluïdaal chakra het zendapparaatje zit. Ik voorspel: in een vacuole. Want des te meer vacuüm, des te meer nulpunt, dus des te meer psi.
Met dank aan:
Niburu, Wanttoknow, Ninefornews, LucDullaart, JeanetOssenbaard e.v.a.
RV
FVerweven says
Een volgende keer toch maar weer onder ‘skeptisch chatten’ reageren?
GoogleUser says
In deze intrigerende documentaire over de verdwijning van de Beamont Children in Australie, zien we Croiset op beeld in actie. Met bijzonder weinig succes overigens…
https://www.youtube.com/watch?v=GIGqOD0Q9ec
Agno
RV says
It was Australia Day, January 26, 1966, and scorching hot in Adelaide. The Beaumont children were en route to the beach for a day’s swim. Jane, the oldest at age 9, was responsible for her younger siblings, Arnna, age 7, and Grant, age 4.
(…)
Even paranormal investigators were called in for assistance. Gerard Croiset, a renowned Dutch parapsychologist and psychic, was flown to Australia from the Netherlands. His visit caused a media circus. Croiset’s sixth sense led him to a warehouse where he claimed their bodies were buried beneath. The warehouse’s owners, reluctant at first to participate, finally raised $40,000 to have the building demolished. An excavation commenced, but no bodies were found.
(…)
The investigation remains open to this day. A $1 million reward is offered to anyone with information that might crack the case.
http://www.the-line-up.com/beaumont-children/
Zie ook:
http://www.australianmissingpersonsregister.com/Beaumonts.htm
Het miljoen is nog geen enkele paragnost opgeëist. Geen wonder want wie weet waar die kinderen zich bevinden, wordt meteen als hoofdverdachte ingerekend.
Jan Willem Nienhuys says
Ik schreef naar NRC Handelsblad maar kreeg heden, op dezelfde dag als het ontvangstbericht, ook bericht dat mijn brief niet geplaatst wordt.
RV says
Ik neem aan dat je brief zakelijk is. En dus had hij geplaatst moeten worden.
De vermeende successen van Croiset zijn terecht zeer omstreden en Tenhaeff was geen scrupuleuze wetenschapper.
RV says
Aan Jan Willem
Misschien hadden ze al een brief met soortgelijke strekking. Maar in dat geval behoorde de redactie dat te melden, dunkt me.
Voorts ben ik van mening dat er op elke universiteit een leerstoel wetenschappelijk scepticisme zou moeten komen.
FVerweven says
Zelfs bij kwaliteitskranten willen ze niet op hun vingers getikt worden.
Staat er een uitspraak in het artikel die we kunnen voordragen bij nrccheckt@nrc.nl?
Overigens viel mijn ook op
“Als paranormaal genezer ontving hij in zijn praktijk in Utrecht dagelijks 80 tot 120 mensen met – onverklaarbaar geachte – klachten als verlamming of een neurologische aandoening.”
Dit akkefietje hebben we eerder besproken bij Indiase genezers. Zelfs als je maar 10 minuten per patiënt hebt, dan kom je op 13 tot 20 uur werken per dag uit en dan komt daar nog slapen en eten etc bij.
RV says
Stel, vijf minuten per patiënt. Dus twaalf in het uur. Acht uur werk per dag, dus acht maal twaalf, dat is 96. Dus inderdaad een getal tussen 80 en 120. Die Indiase goeroes zijn geen seriegenezers maar massagenezers. Tien patiënten tegelijk. Ze doen niet moeilijk. Eén wijze blik van hen en tien Westerse huppelvrouwtjes kronkelen in katzwijm. De kwaliteit van paragenezers en paragnosten ligt niet in wat ze zeggen maar in hun aan het erotische grenzende uitstraling. Of alles liefde is, betwijfel ik ten zeerste maar gevierde goeroes, paragenezers en soortgelijken worden diep bemind door hun volgelingen. De onderbuik is sterker dan het hoofd. Ook Croiset werd aanbeden. Dat weet ik van enkele aanbidders zelf. En herinner je Baghwan. Men aanbad hem, om het even wat die uitkraamde.
FVerweven says
Die Indiase genezers beweerden elke patiënt afzonderlijk te spreken. Ook bij Croiset is niets te vinden van massabehandelingen.
Vijf minuten ben je al kwijt aan binnenkomen en afrekenen.
Hans1263 says
Kunt u de brief misschien hier plaatsen?
Ik vond het NRC-artikel nogal slap, het liet mogelijkheden onterecht open en het had een open einde. Dit vraagt om kritiek.
FVerweven says
Goed idee.
Hier op KDW of op Skepsis.nl.
Jan Willem Nienhuys says
Ik vind het een beetje sneu om een een geweigerde brief dan ergens anders af te drukken. Er stond niets in dat iemand die
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gerard_Croiset
bekeken heeft en daarin op de link in noot 6 klikt te weten kan komen.
Die komt dan uit bij een stuk op de site van de VtdK en daar staat een link naar Hoebens.
Slot daar: “Of een paragnost een fraudeur is, hangt er slechts van af in hoeverre hij of zij geslaagd is in de betrekkelijk eenvoudige opgave zichzelf te bedriegen. Verreweg de meesten hebben een grote dunk van zichzelf. Velen vinden zich ook een grote geestelijke steun voor hun slachtoffers. In elk geval is het percentage helderzienden dat er werkelijk iets van kan gewoon zegge en schrijve nul (0) percent. “
Hans1263 says
OK, dan kennen we dus toch de inhoud. Dank voor uw reactie.
boerenkamp says
Jan-Willem,
ik vraag me toch nog even af, waarom je ‘daar’ dan mee reageerde op zo’n wat ‘onbeholpen’ artikel, en niet simpelweg met verwijzing naar de twee artikelen van Hoebens in Skepter of eventueel met de mooie artikelen van Gerard ‘Hooft of dat van jezelf (over de ‘natuurkundige’ onmogelijkheden van ‘telepathie’) zoals ik ze onlangs nog op de website van Skepsis zag, of met een combinatie van al dat moois.
Het lijkt me overigens stug dat ze bij de NRC jou niet als een hele serieuze bron zouden beschouwen, als het deze en aanpalende onderwerpen betreft. Indien wel, dan ben ik alleen maar blij dat ik de VK lees (in de ochtend, en op papier, beetje moe voor 70, en geen jonge Trump), waarin ik geen woord las over de nijvere ijver van Wim Kramer, van het Johan Borgman-fonds – dat fonds is een kleine geschiedenis op zich, en dat was bij langer leven van Rob eveneens een beauty geworden in ‘zijn stijl’ van skepticisme, vrees ik , met namen als wie weet het nog Pieter Hogenesch uit Stadskanaal ut Groningen, – neef van die Johan- onze Hans Attevelt- van dat fonds, en dan nu ineens Wim als trekker van dat fonds!).
En toch geloof ik dat de strekking van Wims inzet is en was: we hebben een stukje ‘geschiedenis’ gered (desnoods alleen van de ‘beschouwing’ van de mens door de mens) en ik ben door omstandigheden in staat zelfs ‘tot necrofilie neigende documenten’ te redden.
MOUW SPELDEN, NOG ELKE AVOND OP TV, VIA BLOND. MIJN ARME IN GRONINGEN, IK HEB ARNO WEER GEZIEN ALS ALIVE AND KICKING, allemaal in kleine letters.
Och ja, doe ik het zelf maar, Ammy, er is een ‘grens’ in de ‘krantenverkoopkop’ van de Vermeerschen en Remarques, als jouw boodschap en die van Jan-Willem niet meer door zou komen in de media.
Tot troost, voor beiden. Wim Kramer was ‘een welwillende’ en ‘zeer nieuwsgierige’ student in de psychologie, ooit, maar nu ineens de ‘drager’ in een artikel over …. er huist een diepe wetenschapper in hem… ooit in Eindhoven begonnen, maar de historica doet haar taak, en Wim houdt een journalist niet in de hand. Tja, Wim, we zullen nog veel van hem vernemen. Het is een skepticus, die het skepticisme op haar beurt ….
Agno, besteed er eens een artikel aan, jonge vent. ergens op de wereld, nu al zeker weer, doe het ook beter dan Freek de Jonge in Groningen voor de mensen in Bedum (die Freek liet zich ontvallen dat hij zich ook ‘voorbereidde’ voor zijn showin DWDD , en met breiende vrouwen), we ‘hielden’ van je.
Jonge vent, jonge kinderen, je mot wat, zoals de bijna geniale wizzkid van een JW, en je weet meteen dat het op een soort ‘nederigheid’ aan moet komen.
Een reactie op de de NRC, van jou, dan maak je zowel ons genie, en Ammy, en ook mij gelukkig
boerenkamp says
Binnen de context van de vele onderwerpen van Skepsis en Klopt dat wel, mogelijk wat triviaal om hier toch even op te moeten reageren. Hier is mijns inziens de ‘kern’ van het ‘nieuws’ dat historica Bloem en Wim Kramer (niet onbekend op de website van Skepsis) ‘het archief’ van Croiset toegankelijk hebben willen maken en ‘bewaren’ . Verwoord door Kramer: „Het archief schetst vooral een kleurrijk beeld van zijn werkwijze. En van de tijd waarin hij leefde.” Daar lijkt op zich echt niets op tegen.
Ik vermoed dat F. Verweven het in zijn eerste commentaar wel enigszins goed aangeeft: “Had ‘onderzoeksjournalist’ Schravesande een off-day?” Het is nog een graadje onschuldiger misschien. Verweven verwijst naar Argos. Uit die uitzending maak ik op dat de journalist van rond 1980 stamt, dus ja, ik vermoed dat de hoeveelheid aan context bij het onderwerp ‘archief van Croiset bewaard en toegankelijk gemaakt’ hem al gauw boven het hoofd is gegroeid. Vandaar ook een nogal chaotisch verhaal op zich, en ook is niet na te gaan in hoeverre dat aan Wim Kramer zelf ligt. Wat moet er wel en niet in zo’n ‘nieuwtje’?
Nog twee kleine verstrengelde anekdotes (en de lezer hier kent de status van anekdotes, laat staan verstrengelde, maar toch maar, voor de hele hele kleine geschiedschrijving).
Piet-Hein Hoebens, journalist bij de Telegraaf, als ik me niet vergis, kwam, ik meen in 1979 op ons Parapsychologisch Laboratorium langs met, als ik me goed herinner de vraag hoe ons Lab zich verhield tot Skeptical Inquirer (liever SCICOP) enzovoort. Prima gesprek , waarbij we hem konden laten zien, dat we al sinds 1973 bezig waren met een grootscheeps paragnostenonderzoek, waarbij we in één conditie, een vermissingsgeval in 1977 , ook aan de heer Croiset voorlegden. Resolute tekening met details, gaf Croiset, waar niets van klopte met betrekking tot de vermiste, enzovoort. Ik neem aan dat Hoebens zelf al zinde op de twee artikelen, die genoemd worden, en een en ander al op het spoor was.
Ik vermoed overigens dat ‘dit negatief resultaat’ niet in de ‘verzameling casussen’ in het archief te vinden zal zijn. Tja. Gesproken over ‘verzamelingen’.
H.B.
RV says
Bedankt voor je reactie.
Natuurlijk is het heel goed dat dat archief bewaard en geconserveerd wordt. En natuurlijk zijn archieven selectief.
Jan Willem Nienhuys says
NRC Handelsblad is niet zo brieverig. Afgelopen week inclusief heden zaterdag waren er maar zeven brieven met een lengte van ca. 200 woorden (en ook nog wat kortere brieven) en drie van die zeven gingen over de erfpacht in Amsterdam. Dat is natuurlijk veel belangrijker dan het archief van een ruim dertig jaar geleden gestorven Enschedese waarzegger. In mijn brief had ik het voorbeeld van Dirk Zwenne (“Het jongetje uit Velsen dat na aanwijzingen van Croiset in 1953 op voorziene locatie uit het water werd gevist.” Zie
https://www.nrc.nl/nieuws/2017/01/13/het-zesde-zintuig-6191511-a1541083 )
ook besproken, zo kort als het kon binnen de limiet van 200 woorden: “Dirk Zwenne (10) was vermist en bleek later verdronken te zijn. Croiset ‘zag’ pas dat Dirk met een vlot had gespeeld nadat de politie dit had vernomen. Croiset was over één ding zeker: het was niet in of nabij het Noordzeekanaal gebeurd. Daar werd Dirks lichaam juist wel gevonden, en wel vijf dagen eerder dan Croiset had voorspeld. ”
Helaas is het zo dat een korte brief meer kans heeft op publicatie. De brievenrubriek is vulmateriaal. Als daar op een bepaalde dag ruimte is voor een x aantal woorden, wordt die ruimte gebruikt voor een paar brieven die het beste passen en natuurlijk de algemene lezer het meest aanspreken, het beste geschreven zijn enzovoorts.
Hans1263 says
Misschien niet zo brieverig, die NRC, maar wél plaatsing van 2 hele pagina’s met een zeer matig en discutabel artikel. Bladvulling, maar wel junkfood. Ga vooral zo door NRC en de kwaliteitskrant is geen kwaliteitskrant meer, de abonnees lopen weg en de krant bestaat helemaal niet meer. Dat zou jammer zijn, want dan is er helemaal geen leesbare krant meer over in ons weinig kwalitatief ingestelde land.
FVerweven says
Voor de papieren versie gelden inderdaad fysieke beperkingen, maar voor de internetversie (voor zover ze daar brieven publiceren) veel minder. Voor beide versies zal gelden hoe compacter hoe beter.
Dan krijg je zoiets beknopts en hopelijk clickbait als:
Jammer dat Freek Schravesande niet zelf wat meer onderzoek heeft gedaan naar de omstreden Gerard Croiset. Dan zou snel duidelijk geworden zijn dat Gerard Croiset er met de voorspelde vindplaats van de verdronken Dirk Zwenne helemaal naast zat, zoals zo vaak trouwens. http://skepsis.nl/croiset/
Het mooie is dat als wij er hier over discussiëren met de juiste (zoek)woorden dicht bij elkaar, dat dit stuk grote kans loopt gevonden te worden als iemand zoekt op Croiset, NRC, Schravesande. Zo krijg je via een omweg toch nog je grieven in het openbaar, alleen niet zo effectief als een plaatsing bij/in NRC natuurlijk.
FVerweven says
Vanavond bij Andere Tijden, zaterdag 15 april om 21.20 uur op NPO2:
Portret van de beroemdste paragnost uit de Nederlandse geschiedenis: Gerard Croiset. Met familie, naaste medewerkers en kritische volgers, aangevuld met nooit eerder vertoonde filmbeelden.
Bij N4N verheugen ze er zich al op, ik ben benieuwd of dat terecht blijkt te zijn…
https://anderetijden.nl/programma/1/Andere-Tijden/aflevering/703/Gerard-Croiset
disqus_VmJiIVPLgx says
Ik heb het programma net gezien, maar ik vond het maar slap gedoe. Er werd wel verteld dat het werk van Tenhaeff nou niet zo erg wetenschappelijk was, en dat we tegenwoordig andere maatstaven gebruiken, maar er werd bijvoorbeeld niets gezegd over het speurwerk van Hoebens, die aantoonde dat Tenhaeff de zaak gewoon belazerde. Op de website van het programma wordt hij wel even genoemd, maar het bedrog wordt ook nogal bagatelliserend beschreven: “Onderzoekers als Telegraaf-journalist Piet Hein Hoebens werken zich in het zweet om de beweringen van Croiset en Tenhaeff onderuit te halen. Tenhaeff zou in artikelen de voorspellingen van Croiset verdraaien, om die beter met de werkelijkheid overeen te laten komen. Niet-kloppende voorspellingen worden niet gepubliceerd.”
Maar in de uitzending niets daarover. Er wordt de indruk gewekt dat het dan allemaal wel niet zo wetenschappelijk was wat Tenhaeff deed, maar er wordt sterk gesuggereerd dat Croiset toch écht wel over paranormale gaven beschikte. Niet zo’n beste beurt voor “Andere Tijden”, dat ik al eens eerder heb betrapt op eenzijdige en misleidende informatie. Op de website zie ik geen mogelijkheid om te reageren. Ach ja, de NRC all over again, het bijgeloof blijft welig tieren in de “kwaliteitsmedia”.