Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma
Solum? Daar heeft u vast nog nooit van gehoord. Daarom eerst wat informatie uit diverse bronnen over een wonderlijk geneesmiddel.
‘De Solumolie en de Moor Lavendel hebben extra’s: rijke sheabutter en jojobaolie + plantenaftreksels als lavendel, paardenkastanje, heermoes + enkele etherische olieën. De Solumolie en Moor Lavendel worden in Nederland voorgeschreven bij klachten als hooggevoeligheid en prikkelbaarheid. In de Duitstalige landen worden ze echter veelvuldig met grote effectiviteit gebruikt bij reumatische en oncologische pijnen’. (www.wikkelfee.nl)
‘Solum Uliginosum compositum bevat extracten van paardenstaart, turf en lavendel. De turf schermt af tegen (weers-) invloeden van buiten. De paardenstaart heeft door zijn hoge gehalte aan kwarts een sterke vormende kracht in zich, en de lavendel stimuleert vooral de warmteprocessen vanuit de stofwisseling’. (citaat uit het boek Rouwverwerking en rouwbegeleiding: sterven – rouwen – troosten door R. Zeylmans, antroposofisch psycho-sociaal therapeute, uitg. Christofoor)’
Op www.wikkelfee.nl valt voorts het volgende te lezen: ‘Turf bevat oeroude resten van het in hoogveen gemummificeerde wollegras. Een turflaag zorgt ervoor dat buiten, buiten blijft en binnen binnen. Wanneer je turf verstookt blijkt hoeveel warmte het in zich heeft. Veel mensen gebruiken deze olie om zich te beschermen tegen de vele prikkels en indrukken die op hen afkomen. Ook kinderen kunnen zeer onrustig en prikkelbaar zijn omdat ze zich niet voldoende kunnen afschermen’.
Het Engelstalige gedeelte van Wala.de vermeldt het volgende: ‘Required product information: *WALA Solum Öl. Indications according to the anthroposophical understanding of human beings and nature. These include: Stimulation of the warmth organisation and harmonisation of the sensitivity organisation, e.g. in rheumatic diseases, sensitivity to changes in the weather, spinal syndromes and nerve pain (neuralgia). Warning: Contains wool fat.’
Tuchtklacht afgewezen.
Over een injecteerbare vorm van Solum valt op internet niets te vinden, maar de antroposofisch huisarts, die zich 28 februari 2017 voor de Groningse tuchtrechter moest verantwoorden (ECLI:NL:TGZRGRO:2017:8), had er goede ervaringen mee en diende dat spul per intraveneuze injectie, direct in een lichaamsader, toe aan een achteraf verbouwereerde patiënt met gewrichtsklachten. Patiënte werd na de injectie ziek en koortsig en bezocht haar arts opnieuw, wilde haar toen geen hand meer geven en heeft haar onvrede over de Solum injectie geuit door onder meer door haar gemaakte schilderijen aan verweerster te laten zien waaruit zou blijken hoe verkracht zij zich voelde door de toediening van de injectie. De huisarts heeft daarop de overige lichamelijke klachten van klaagster beoordeeld en geconcludeerd dat er (wederom) geen sprake was van wondroos. De vrouw bracht vier klachten in tegen haar arts. Deze verweerde zich met de mededeling dat zij veel ervaring had met het intraveneus toedienen van het middel Solum. Het middel is volgens de arts een goede pijnstiller bij gewrichtsklachten en de bijwerkingen die klaagster beschrijft zijn haar niet bekend.
In de uitspraak worden alle klachten afgewezen, hetgeen misschien niet onbegrijpelijk is. Maar dat het tuchtcollege zich nergens verzet tegen het gebruik van Solum door de arts, dat acht ik absurd. Een arts, die de bizarre therapeutische claims van dit turfpreparaat voor zoete koek slikt en uitdraagt en bij chronische gewrichtsklachten deze turf uit haar ransel haalt en direct in de bloedbaan inspuit, zo’n arts kan toch nooit een adequaat functionerend arts zijn? Schrappen uit het BIG-register zou ik denken. Hetzelfde kan wat mij betreft gelden voor de apotheker, die deze rommel heeft afgeleverd. Het is volkomen onbegrijpelijk dat het Groningse tuchtcollege dit medisch obscurantisme door de vingers ziet.
Een injecteerbare vorm van deze warhoofdig samengestelde Solum-smurrie is inderdaad niet te vinden.
Die injecteerbare vorm zou natuurlijk met absolute zekerheid als geneesmiddel moeten zijn geregistreerd, met alle daarbij horend onderzoek en de omvangrijke “toeters en bellen” die bij zo’n registratie horen. Daarbij doel ik vanzelfsprekend niet op de pro forma-registratie die voor homeopathie is bedacht (m.i. nog steeds een onvergeeflijk wetsbesluit!).
Zo te zien is deze onduidelijke zooi niet eens gesteriliseerd! Het zit althans niet verpakt in ampullen voorzover ik kan zien.
En dát spuit een arts doodleuk in bij zijn patiënt? Waar blijft IGZ?
Dat antroposofen Solum zouden aanbevelen als badolie onder het motto: baat het niet, schaden doet het ook niet, zou ik nog kunnen begrijpen en billijken. Echter deze door het antroposofisch geloof van de weg geraakte arts is zijn BIG-registratie onwaardig.
Een beetje ongeloofwaardig is de suggestie, dat de antroposofische arts geen ampul zou gebruiken m.b.t. het intraveneus toedienen van dit preparaat..
‘Google’ maar eens op Solum ampullen 😉 .
Dan verschijnt er een lange lijst Duitse sites die het spul te koop aanbieden, maar alléén bedoeld voor subcutaan gebruik. Ook al discutabel, maar het mag dus niet intraveneus! Vandaar dat Hans m.i. terecht zegt:
Het lijkt er bovendien op dat Nederlandse apotheken o.a. Solum in ampullen sowieso al jaren niet meer mogen leveren:
(**) Antroposofische en andere complementaire geneesmiddelen die via Nederlandse apotheken geleverd kunnen worden (druppels, poeders, korrels, sommige oliën en zalven, maar géén ampullen). Van de antroposofica betreft dit een redelijk assortiment van Weleda en een zeer klein assortiment (ca. 40 middelen) van Wala. (**) [vet door mij]
Op die link staat dat je van een Duitse apotheek “Solum injekt” kunt bestellen. Als een apotheek iets verkoopt dat kennelijk bestemd is voor injectie, dan is het vermoeden dat het spul niet steriel is toch niet gewettigd.
Hoe het zit met de wettigheid van iets in Duitsland bestellen wat in Nederland niet verhandeld mag worden weet ik niet. Allerlei dingen voor persoonlijk gebruik importeren mag wel, geloof ik.
Het belangrijkste bezwaar is dat er geen bewijs is dat het werkt. Regels over geneesmiddelen zouden moeten gelden in heel Europa, maar in Duitsland wordt daar kennelijk de hand mee gelicht. In Nederland trouwens ook, want aanvankelijk werden homeopathische middelen ook toegestaan (met indicatie nog wel) op basis van een bepaling over traditionele specialiteiten.
Daar is pas een eind aan gekomen toen Big Homeo het onderste uit de kan probeerde te krijgen door te eisen dat de aanduiding “niet wetenschappelijk bewezen” weg moest (daar zeiden de Europese regels namelijk niets over).
Dat het Tuchtcollege niet gevallen is over de toepassing van onbewezen middelen is begrijpelijk, alleen al omdat daar niet over geklaagd was.
Het komt overigens wel vaker voor dat patiënten menen ziek te zijn geworden van een homeopathisch middel of zo. Ik ben verscheidene malen gebeld door iemand die hoopte dat ‘Skepsis’ de therapeut in kwestie aan de kaak kon stellen.
Als je als arts dit in Ned. ongeregistreerde middel probeert te bestellen (zoiets gaat meestal via een apotheek), krijg je nul op het request, want het moet dan”op artsenverklaring” en via toestemming van IGZ. Die toestemming krijg je niet want het is geen middel waarvan de registratieprocedure nog loopt (maar bijna gereed is), resp. waarvan geen registratie is te verwachten en waar ook geen dringende reden voor toediening aanwezig is.
Illegaal importeren kan natuurlijk wel, vrij gemakkelijk zelfs, maar dan zou je als arts toch wel nattigheid moeten voelen. Stel dat er iets mis gaat na toediening, dan hang je! Dus: waarom grijpt IGZ niet in?
Injectabilia moeten zijn geregistreerd om in Nederland te mogen gebruiken, ook voor subcutaan gebruik. Dit middel wordt dus in Nederland niet legaal gebruikt, tenzij op artsenverklaring (en dan krijg je beslist geen toestemming) of… illegaal ingevoerd.
De conclusie trekt u zelf wel hè?
Aanvullende informatie uit 2015:
(**) Het is reeds gememoreerd: de antroposofische fabrikanten Weleda en Wala hebben in Nederland elk slechts 6 geneesmiddelen geregistreerd bij het CBG. (**)
https://kloptdatwel.nl/2015/02/09/antroposofica/
Dat zijn er ook bij Wala dan nog 6 teveel als dit nu nog steeds zo is, maar Solum staat er niet bij.
Dat zijn dus 6 “geneesmiddelen” met een homeopathische “registratie”.
Meer zegt dat niet.
Geneesmiddelen bestemd voor injectie, op welke manier dan ook, subcutaan of intraveneus enz., is inderdaad een categorie die qua registratie verder strekt!
Het commentaar van Eelco G slaat dan ook nergens op.
De arts zit fout, hoe dan ook.
Hans, ik wil toch een lans breken voor de registraie van homeopathische *geneesmiddelen*.
Het belangrijkste is dat omdat het geneesmiddelen zijn, ze volgens farmaceutische normen moeten zijn klaargemaakt. Dat voorkomt productiefouten zoals bij de Hyland
belladonnatabletjes tegen de pijn van doorkomende tandjes.
http://www.snopes.com/medical/drugs/hylands.asp
http://edition.cnn.com/2016/10/12/health/hylands-teething-tablets-discontinued-fda-warning/
Bovendien mag er op zulke dingen helemaal geen indicatie staan.
Je kunt je een ideale wereld voorstellen waarin in heel Europa het aanbieden van homeopathische geneesmiddelen wettelijk verboden is (wegens geen werking). Maar toen dat in 1992 bedacht werd (of eigenlijk nog eerder, want de richtlijn werd toen ingevoerd, en was al veel langer in de maak) was de homeopathische lobby veel te sterk.
Dat het tuchtcollege zich niet verzet tegen Solum olie snap ik niet.
Het middel is niet geregistreerd in Nederland. De klacht was echter niet
“ik heb een ongeregistreerd geneesmiddel gekregen, dat is een overtreding van de Geneesmiddelenwet” maar “de injectie was niet steriel, en daar ben ik ziek van geworden”.
Het tuchtcollege kan niet oordelen over dingen waar niet over geklaagd is.
Klaagster zegt dat haar niks verteld is over het middel, en die klacht is verworpen
omdat klaagster zelf al 35 (!) jaar in de antroposofisce gezondheidszorg zit.
Trouwens, bij de antro’s worden al heel veel jaren allerlei rare middelen gebruikt. Ze hebben er vast wat op bedacht om te zorgen dat dat allemaal legaal is.
Het ergste van de wettelijke regeling vind ik dat het publiek in de waan wordt gebracht dat homeopathische “geneesmiddelen” door opname in de wet een status hebben gekregen die ze absoluut niet verdienen. Maar OK, wet is wet, hoe idioot ook door kennelijke ondeskundigen doorgedrukt en de onzin van homeopathie houd je er inderdaad niet mee tegen. Ik snap eigenlijk nog steeds niet hoe IGZ ooit in dit wetsbesluit heeft kunnen meegaan.
Dat een arts zich niet realiseert dat een duidelijk zichtbaar niet voor injectie bedoeld middel niet gesteriliseerd zal zijn en dat het middel, eveneens zichtbaar, niet als normaal geneesmiddel geregistreerd is – wat per definitie voor injectabilia niet kan – vind ik een domme en ernstige fout, een levensbedreigende fout zelfs. En als de arts het zich wel heeft gerealiseerd, maar het middel vanuit zijn of haar knotsgekke overtuiging toch toedient, is het nog erger. Dan ben je een nog groter gevaar voor de volksgezondheid. Die arts behoort in beide gevallen worden bestraft. Moet per se het Tuchtcollege dat doen? Naar mijn idee zou dit bij IGZ moeten worden neergelegd. Dan kan de BIG-inschrijving worden doorgehaald.
Hoe zouden antro’s de werkwijze van deze arts kunnen goedpraten en kunnen betogen dat die legaal is? Dat zie ik niet.
“hoe IGZ ooit in dit wetsbesluit heeft kunnen meegaan?.
De wetten worden voorgesteld door de minister maar uiteindelijk goedgekeurd door het parlement. IGZ is een uitvoerende instantie. Die haar taak is het niet om “mee te gaan’.
Overigens is de Geneesmiddelenwet een implementatie van Europese richtlijnen, en ook van deze richtlijn uit 1992:
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:31992L0073:NL:HTML
De link in het stuk van Cees naar Solum olie is niet goed,
maar hier kun je exact lezen waarom het gaat:
https://www.walaarzneimittel.de/files/walaarzneimittel/medicines/beipackzettel/Solum-Oel.pdf
(Einreibung = wrijfmiddel)
Hier is een plaatje van een typisch flesje
https://www.walaarzneimittel.de/de/arzneimittel/wala-solum-oel.html
Zo had je ooit ook het Vasolastinebesluit dat door staatssecretaris Veder-Smit (“Veder-Licht”) werd doorgedrukt (na aandrang van de kant van patiënten) en waar het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen dreigde op te stappen.
Ambtenaren doen hier toch niet aan Befehl ist Befehl?
Het flesje is op het eerste gezicht geen ampul met injectievloeistof. Dat ziet een kind, laat staan een arts.
Een onvergeeflijk wetsbesluit is m.i. even onvergeeflijk als het gebaseerd is op een onvergeeflijke Europese richtlijn.