Kloptdatwel?

Individuele topsporters proberen soms de gekste dingen uit om nog net dat beetje beter te kunnen presteren. Professionele begeleiding lijkt niet altijd in staat om ze te behoeden voor potentieel gevaarlijke kwakzalverij, of gewoon geldverspilling. Soms is die zogenaamd professionele begeleiding zelfs verantwoordelijk voor het binnenhalen van allerhande onzin.

Voetbalclub PSV blijkt bijvoorbeeld in zee te zijn gegaan met het bedrijf Being in Business van ene Daniel Zavrel die onder andere zijn Being in Balance–programma als een vorm van coaching aanbiedt. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de Oberon® Pathfinder, volgens het bedrijf “een toepassing van zogenaamde Non Lineair Systems technologie (NLS). Dit is een zeer geavanceerde en ongeëvenaarde kwantumfysische technologie die met zeer hoge nauwkeurigheid en betrouwbaarheid energie en informatie in het lichaam meet.”

Au, au, ‘ontwikkeld voor elitetroepen’, ‘een speler kunnen scannen op 90 miljard punten’, vage computerplaatjes … De bullshit-detector van Toon Gerbrands, algemeen directeur van PSV, mag blijkbaar wel eens bijgewerkt worden, bij mij slaat ie bij het zien van dit filmpje al ver in het rood uit. En dat wordt niet bepaald beter als we wat meer te weten proberen te komen over deze methode.

Over de technologie schrijft het bedrijf:

Hoe werkt de Oberon® Pathfinder?

De basis van de Oberon® Pathfinder is kwantumfysisch, op basis van biofotonen volgens de Duitse Professor Fritz-Albert Popp.

De meting is zeer laagdrempelig, volledig non-invasief en met kleding aan.  De coachee krijgt een koptelefoon opgezet en via de in deze koptelefoon ingebouwde infraroodsensor worden gezonde lichtfrequenties, zogenaamde longitudinale lichtgolven, uit de uitgebreide Oberon® database het lichaam ingezonden. De als ‘antwoord’ van het lichaam hierop ontvangen frequenties worden via een zogenaamde mathematische spectraalanalyse vergeleken met de benchmark waarden in deze Oberon® database en omgezet in een digitaal signaal op het computerscherm. Via kleursymbolen (de Fleindler schaal met zogenaamde entropie- ofwel ‘stresswaarden’ van 1 t/m 6) en  via een rode en blauwe curve kan dan met grote nauwkeurigheid de mate van balans of disbalans in een gescand lichaamsgebied worden afgelezen. Die lichaamsgebieden zijn grote lichaamsdelen zoals bijvoorbeeld hoofd, romp en skelet gevolgd door de afzonderlijke organen, weefsels, cellen en uiteindelijk het DNA en ultrastructuren.

Je bullshit-detector moet wel heel zwak afgesteld staan als je na het lezen van die hele pagina het idee overhoudt dat dit inderdaad wel eens gebaseerd zou kunnen zijn op echte wetenschap en het proberen waard is zonder anderen te raadplegen die misschien wel iets begrijpen van het indrukwekkende pseudowetenschappelijke proza.

Het apparaat is een van de vele kwakapparaten die op de markt zijn, die ergens iets te maken hebben met electroacupunctuur volgens Voll en een snufje biofeedback. En lees in Tussen Waarheid in Waanzin verder over die biofotonen van Fritz-Albert Popp.
Het enige wat het apparaat waarschijnlijk doet is een signaal met veel ruis omzetten in fraaie grafiekjes op een beeldscherm. Het maakt eigenlijk niet uit hoe je aan die ruis komt, maar als die afkomstig is van instrumenten die iets meten aan je lichaam lijkt het natuurlijk heel wat, of het nu om huidweerstand gaat of infraroodsensoren. Het draait uiteindelijk om het praatje wat een therapeut vervolgens kan vertellen bij die plaatjes, net als bij astrologie. Sommige mensen zijn er blijkbaar al snel van onder de indruk.

Toon Gerbrands is een van een aantal PSV’ers waarvan testimonials op de website zijn opgenomen. Een stukje daaruit:

De eenvoud van de scan staat lijnrecht tegenover de hoeveelheid en gerichte informatie, die het oplevert over je fysieke en mentale gesteldheid. In mijn geval leverde het een rapport op met een volledige analyse op deze invalshoeken. Het voedingsadvies op maat maakt alles compleet en heeft een direct effect. Het is fascinerend om te ervaren hoe realistisch en herkenbaar al deze informatie is.

In een artikel op sportknowhowxl.nl lezen we hoe Gerbrands in aanraking kwam met deze onzin. Gertjan Verbeek raakte er als trainer bij voetbalclub AZ enthousiast over en indertijd was Gerbrands bij die club algemeen directeur (dit moet tussen 2010 en 2013 zijn geweest). AZ clubarts Joost van der Hoek prikte de ballon ondanks zijn doctorstitel blijkbaar ook niet door, op een andere pagina met testimonials schrijft hij:

For the mental and emotional domains of a player, AZ has found a partner in Being in Business with the Being in Balance method that provides customized coaching and guidance in these areas. Personally, I have been able to go through the Being in Balance process satisfactorily, in which making mental aspects measurable is an innovative way to visualize the mental and emotional domains.

Daniel Zavrel gaat in het stuk op sportknowhowxl.nl ook een beetje in op de voor de hand liggende kritiek:

Zavrel kan zich enige scepsis voorstellen, maar benadrukt dat Being in Balance juist een uitermate rationele techniek is. “Het is een heel nuchter coachingsinstrument op basis van computerbeelden van organen en fysieke structuren met grafieken en cijfers, berekend via geavanceerde wiskundige modellen. Er komt juist géén perceptie aan te pas, géén gevoelsmatig oordeel.”

Die zogenaamde objectiviteit is natuurlijk makkelijk te suggereren, ook horoscopen kun je immers automatisch laten maken. Het enige dat je nodig hebt, is een uitgebreide database met heel veel, liefst op verschillende manieren te interpreteren zinnetjes die je koppelt aan bepaalde uitslagen. Misschien moet Zavrel zijn apparaat maar eens aanmelden voor een skeptische proef, als hij beweert dat het zo betrouwbaar is.

Wat ook kenmerkend is voor de marketing van deze kwaktechnologie is een verzonnen herkomst. Vaak zou de technologie ontwikkeld zijn in Russische of Amerikaanse ruimtevaartprogramma’s (zie bijvoorbeeld Esoterische ruimtetechnologie – voor koeien in Wageningen uit Skepter 26.1, 2013). Being in Balance heeft ook zo’n verhaal:

De eerste ontwikkelingen van deze technologie zijn gedaan op Stanford Medical voor het Amerikaanse leger en later door de Russen voor zowel hun elitetroepen in het leger als voor hun kosmonauten. De wens voor hun kosmonauten was om een systeem te ontwikkelen dat al in een vroeg stadium eventuele disbalans in het lichaam zou kunnen detecteren zelfs nog vóór het zich fysiek heeft gemanifesteerd. Iemand uit de ruimte terug halen is immers heel kostbaar. Daarom is de Oberon® Pathfinder ook heel erg krachtig als preventiemiddel. Alles bij elkaar zit er zo’n 50 jaar research en development in dit systeem, een miljardenproject.

Waarschijnlijk heeft Daniel Zavrel dit niet zelf verzonnen, maar neemt hij gewoon over wat de Duitse leverancier van deze apparaten hem heeft verteld. En die hebben het misschien ook wel weer klakkeloos overgenomen van de Russische bedenkers.

Zavrel heeft al een lange carrière in de zweveritis achter de rug, hij was o.a. directeur van OIBIBIO, het new age-gebeuren waarmee Ronald Jan Heijn miljoenen verloor. Zavrel heeft een missie:

Met zijn bedrijven ‘Being The World’, ‘Being in Business’, ‘Being in Bliss’ en ‘Being Inspired’ heeft Daniel zich middels een 50 jaren plan als missie gesteld om krachtig bij te dragen aan ‘Global Happiness’. Daarvoor zijn ‘Global Awakening & Global Healing’ nodig.

Die Global Happiness heeft bij Zavrel waarschijnlijk toch een wat andere betekenis dan voor de meesten onder ons. Dat Global Awakening hint al een beetje in de richting van het ‘wakker worden’ waarover complotdenkers het zo vaak hebben. En wie de moeite neemt om bijvoorbeeld het Twitter account van Zavrel te bekijken, moet tot de conclusie komen dat deze meneer wel heel makkelijk de grootste onzin over ufo’s en complottheorieën deelt. Niet echt iemand die je zou uitnodigen om je weer in balans te brengen, toch?

Being in Balance levert Zavrel volgens zijn website al aan een aantal vooraanstaande bedrijven. Andere producten, zoals het ook al onzinnige Heartmath, aan nog veel meer bedrijven en instellingen, o.a. aan de politie, waar “hij inmiddels meer dan 1500 agenten en (directie) stafleden [heeft] getraind in Mentale Weerbaarheid.” Deze onzinverkoper heeft inmiddels dus ook heel wat belastinggeld opgestreken voor een cursus die achteraf als een flop moest worden beschouwd en waarover uit christelijke hoek ook wel kritische geluiden zijn te vinden.

Het is overigens niet voor het eerst dat PSV met dubieuze methoden op het gebied van mental coaching bezig is, eerder hadden ze een akkefietje met John Troost.

Voor meer details over de Oberon zie bijvoorbeeld bij Psiram of kijk in de Rare Apparaten Database.