Kloptdatwel?

Het populair wetenschappelijke tijdschrift KIJK bracht onlangs een special uit over complotten. In 300 pagina’s worden de 55 ‘spannendste samenzweringen’ behandeld. Elk hoofdstuk heeft dezelfde structuur. In ‘De zaak’ wordt kort (soms minder kort) uiteengezet waar het om draait. Dan komen de complottheorieën die rond die kwestie spelen aan bod onder ‘De geruchten’, die vervolgens tegen het licht gehouden worden in een paragraaf met als titel ‘De feiten’. Afgerond wordt met ‘Zaak opgelost?’ waarop het antwoord toch meestal ‘ja’ luidt.

Omdat er per complot maar een paar pagina’s beschikbaar zijn, kun je geen uitputtende bespreking van alle aspecten van de complotten verwachten. Toch verbaasde ik me wel over de keuzes bij sommige complotten. Bij de moord op Kennedy eigenlijk geen woord over de ‘Magic Bullet‘ en bij de bespreking van 9/11 ontbreekt elke vermelding van WTC7. Voor deze complotten zijn dat volgens mij echter de punten die voor de meeste mensen die in aanraking komen met de complottheorieën in deze zaken het meest verdacht lijken en dus de belangrijkste aanwijzing dat er iets niet zou kloppen in het officiële verhaal.

Qua typisch Nederlandse complotten moeten we het in deze special doen met de moord op Fortuyn, daarnaast het Englandspiel en het Bloedbad van Srebrenica waarbij wel een duidelijke Nederlandse connectie was. De Bilderbergconferenties mag je er ook nog wel net bijrekenen, maar geen plek voor bijvoorbeeld de Bijlmerramp of de vuurwerkramp in Enschede. Als je je blik verbreedt tot het Nederlandstalige gebied, dan kom je nog de Bende van Nijvel tegen, in welk hoofdstuk de affaire Dutroux dan weer slechts terloops wordt vermeld. Maar ja, je moet als samensteller natuurlijk keuzes maken.

De zeer recente complottheorie QAnon (als je dat al een complottheorie kunt noemen), wordt alleen even aangestipt in het inleidende hoofdstuk. Complotten rondom de corona-epidemie worden wel redelijk uitgebreid behandeld met rolletjes voor de hoofdrolspelers in Nederland zoals de stichting Viruswaarheid.

Het is een rijk geillustreerd, lekker bladerboek. Bij elk hoofdstuk staan wat referenties, meestal boeken waaruit geput is, maar vaak zijn de daar opgevoerde werken niet van heel recente datum. Wel aardig om op te merken is dat bij een aantal complotten verwezen wordt naar artikelen die in Skepter verschenen, o.a. Broodje Aspartaam van Marie Prins, In de ban van de Matrix van Rob Nanninga (over David Icke) en Columbus en de platte aarde van Jan Willem Nienhuys.