Kloptdatwel?

cold reading

Cold reading bij ‘Dit Is Mijn Toekomst’

by 87 Comments

Dit Is Mijn Toekomst

Opnieuw is het RTL gelukt om een primeur in de geestenwereld op de buis te brengen. Na programma’s als Het Zesde Zintuig, Char & Derek Ogilvie is het deze keer de eer aan onze geniale paragnosten en spiritisten die Nederland rijk is van Dit Is Mijn Toekomst om voor een stelletje goedgelovige mensen de toekomst te voorspellen. Ten spijt moet ik zeggen dat de langslapers onder ons waarschijnlijk weinig van dit eclatante programma zullen meemaken want het wordt ‘s morgens van 6.00 uur tot 6.30 uur uitgezonden. Een uiterst boeiend programma waarbij iedere morgen 2 zeer ervaren paragnosten gewapend met pen en papier en een spel kaarten een uiterste poging ondernemen om een zo compleet mogelijke toekomstvoorspelling te doen. Het is fascinerend en indrukwekkend om te zien hoe het medium Cisca Metselaar zich inspant om de reading op een succesvolle missie te laten lijken. Ik heb grote bewondering voor haar inzet en gedrevenheid die zij uitstraalt in de richting van haar patiënten of volgelingen. Niet zelden gaat zij zo diep op haar eigen reading in dat het lijkt als of ze flauw dreigt te vallen, overmand door emoties lijkt het of ze het Spaans benauwd krijgt en steeds naar zuurstof moet happen. Het programma lijkt een succes te zijn en ik moet zeggen dat het aan RTL ook toe komt, na de ontmaskering van goeroe Char met haar letter gegoochel en de kinderfluisteraar Derek Ogilvie heeft RTL veel kritiek te verduren gehad. Nu lijkt het erop dat Nederland toe is aan een nieuwe rage waarbij ”helderzienden” in staat denken te zijn om iemands toekomst te voorspellen. Programma’s als Astro-tv of paranormaal begaafde kinderen van SBS 6 zijn voor de kijkers dan ook niet meer spannend genoeg ,  hoewel ik nog vaak met weemoed terug moet denken aan het programma ”paranormale kinderen”… wat mij daarvan altijd is bijgebleven is de professionele ondersteuning van medium Liesbeth van Dijk (winnares van het zesde zintuig) die op miraculeuze wijze de spoken en geestjes uit de slaapkamers van de kindertjes wist te verjagen. Ook lukte het haar altijd op een triomfantelijke wijze de overige gezinsleden mede te delen dat de situatie weer volledig onder controle was en men met een gerust hart kon gaan slapen.

http://youtu.be/if2xfDD9fq4

Ook paranormaal

Mede door de slechte economische tijden kon ook ik de verleiding niet weerstaan om medium Cisca te bellen voor een reading of toekomstvoorspelling, want zeg nou zelf… wat is er nou mooier om nog even met mijn overleden opa te praten om te vragen waar hij zijn gouden zakhorloge heeft verborgen… of om te horen dat men binnenkort de lotto zal gaan winnen. Commercieel is er niets mis met het programma, na eerst een half uur aan de lijn te hebben gehangen werd mijn wachten eindelijk beloond. Wonderwel kreeg ik direct Cisca aan de lijn geassisteerd door een, naar het mij liet aanhoren, Indische mevrouw luisterend naar de naam Inda. Uiteraard was het niet live op de televisie natuurlijk want de blunders die het medium per abuis zou kunnen maken kan men met live-uitzendingen natuurlijk niet maskeren. Al snel volgde een spervuur aan vragen die ik amper bij kon benen en zoals alle ”helderzienden” gokte men er met de cold reading methodieken lustig op los. Na wat algemene uitspraken en suggesties die standaard iedereen te horen krijgt wist Cisca mij te vertellen dat ik ook over paranormale krachten beschikte. Ik moet toegeven dat ik met de meest complimenteuze scenario’s rekening had gehouden, maar dat ik zelf ook paranormaal was had ik in de verste verte niet durven dromen! Ook Inda, die ik een paar dagen later op de tv zag met haar grijze sliertige haardos (het leek wel als of ze rechtstreeks uit het paradijs was gekomen), ondersteunde het verhaal van Cisca dat ik over nog niet eerder ontdekte paranormale krachten beschikte en dat ik zelfs al een keer eerder geleefd had, ze dacht zelf zo rond 1860 als ik het mij goed herinner. Niet alleen de dollartekens vlogen in een flits aan mij voorbij maar omdat ik al een leven achter de rug had moest ik in mijn opwinding nog snel aan het woord genverbrander denken, een hilarische uitspraak waar Robbert van den Broeke bijna de hele wereldpers mee naar Nederland wist te halen. Maar goed, als kersverse helderziende gaf ik aan totaal geen waarde te hechten aan hun opgevoerde toneelstukken, en bovendien liet ik doorschemeren dat ik sympathie had voor een stichting als Skepsis en Kloptdatwel. Deze laatste uitspraak stuitte nogal op wat weerstand en verzet bij de goeroe’s want kennelijk waren de dames bekend met namen als James Randi die in hun ogen een Satan was! Beide ”paragnosten’ konden mijn afkeer tegen dit soort programma’s niet echt waarderen en de verbinding werd op een erg onvriendelijk wijze beëindigd.

Wat ik mij wel steeds vaker afvraag is of paragnosten als de camera niet draait ze onderling zullen toegeven dat ze de boel aan het belazeren zijn? …of zal hun geloof in helderziendheid zulke paranoïde excessen met zich meebrengen dat hun een psychiatrische consult aan te bevelen is ?

Maatregelen

De kerken lopen leeg, en hoe de geestelijke leiders met hun fel gekleurde mantels ook hun best doen en proberen hun kudde volgelingen bij mekaar te houden lijkt deze strijd op voorhand verloren. Mede hierdoor zijn bovengenoemde programma’s een gat in de markt geworden want mensen willen nu eenmaal bedrogen worden en men wil blijven hopen op wonderbaarlijke boodschappen uit de kosmos. Het is dan ook te hopen dat de overheid strenger op gaat treden tegen deze malafide volksverlakkerij die alleen bakken met geld voor de paragnost oplevert. Met de doden valt niet te praten en ook niet met voorstanders van dergelijke flutprogramma’s! De paragnosten of gebedsgenezers hebben 24 uur per dag ”spreekuur” en dat boeit mij zorgen over de gezondheidstoestand van vele mensen, want bij mijn weten heeft hier alleen de spoedeisende hulp van de huisartsenpost een 24-uur dienst.

Doordat ik hooguit 10 minuten paranormaal begaafd was waag ik te voorspellen dat mevr. Metselaar zich om haar financiële toekomst waarschijnlijk geen zorgen hoeft te maken… al helemaal niet als men er niet in zal slagen om deze onzinnige programma’s de kop in te drukken!

Twee professionele mediums wetenschappelijk getest

by 23 Comments

Op 16 oktober jl. daagde Michael Marshall van de Merseyside Skeptics Society de beste mediums van het Verenigd Koninkrijk uit om de door hun geclaimde paranormale gaven te laten testen. Een aantal bekende namen werd specifiek uitgedaagd:  Sally Morgan, Colin Fry, Gordon Smith, T J Higgs and Derek Acorah. Deze toppers op het gebied van paranormaal entertainment gaven echter niet thuis. Twee anderen durfden de uitdaging wel aan:  Kim Whitton en  Patricia Putt. Op 21 oktober onderwierpen zij zich aan een test die opgezet was onder toezicht van Chris French, hoogleraar Psychologie aan de University of London, en de bekende wetenschapsjournalist Simon Singh.

Twee professionele mediums wetenschappelijk getest 1
Chris French, Head of the Anomalistic Psychology Research

Putt had zich al een keer eerder (in 2009) laten testen toen zij opging voor de  Million Dollar Challenge van de James Randi Educational Foundation. Ze faalde, maar dat zal geen verrassing zijn: nog niemand wist Randi van zijn miljoen te verlossen tot dusver.
De opzet van de recente test was als volgt: de mediums werd gevraagd een reading te doen bij vijf vrijwilligers, waarvan bekend was dat het allemaal vrouwen tussen de 18 en 30 jaar oud waren. Deze vrijwilligers zaten achter een scherm, zodat de mediums hen niet konden zien. Dit om bepaalde technieken van ‘cold reading’ uit te sluiten. Onder ‘cold reading‘ verstaan we het vertellen van allerlei zaken over de gesprekspartner zonder daar van te voren informatie over te hebben. Mediums doen dit vaak door op kleine aanwijzingen in het gezicht of de lichaamshouding te letten, die kunnen verraden dat ze al dan niet op het juiste spoor zitten.
De mediums schreven hun reading op en gaven die ook een score hoe zeker ze er van waren dat de proefpersoon zich er later in zouden herkennen. Patt en Whitton waren behoorlijk zelfverzekerd van hun readings, ze gaven die gemiddeld een score van respectievelijk 5,8 en 5,2 op een schaal van 1 tot 7.
Nadat de mediums hun werk gedaan hadden, werd aan de proefpersonen telkens alle vijf readings van één medium gegeven en gevraagd die per stuk te scoren op een schaal van 1 tot 10; hogere cijfers als de reading ‘beter klopte’.

Twee professionele mediums wetenschappelijk getest 2
De mediums konden de proefpersonen niet zien om het gebruik van een aantal technieken die bekend staan onder ‘cold reading’ uit te sluiten.

Er was maar één proefpersoon die haar eigen reading de hoogste score gaf, het ging om de volgende reading van Whitton:

Affectionate, touchy-feely sort of person. Can’t sleep well at night, all sorts of thoughts running through my head. Badminton, tennis. Wants children. Not yet, too young. Glasgow is an important place. Singing and dancing. Would like to develop performance skills. Collecting old photos of places I’ve been to. Individual likes and dislikes – laws and government, not good. Learn to get along together better would be a good start. Can’t get him out of my head. I wish we could be together. Sometimes pain in leg. Like things with salt not sugar. Dutch ancestry? Optimistic and open-minded. Want to get university degree. Living in London enjoyed very much. September is an important month. Help in canteen sometimes. Brother in Holland at home. I can get into paints and crayons. Birthday November. I enjoy winter months. Have many friends here in London. Want to go home soon to see family. Wants to go to South America.

Wat klopte zo goed aan deze reading? Behalve een aantal zaken die voor een hoop kandidaten op konden gaan (‘Living in London’, ‘wants children’)  was het vooral de opmerking over Zuid Amerika, waar zij een reis naar toe aan het plannen was. Andere details bleken er echter volstrekt naast te zitten, zoals de Nederlands afstamming.

Twee professionele mediums wetenschappelijk getest 3
Patricia Putt

Statistisch gezien was het resultaat van de test niet anders dan je zou verwachten als de proefpersonen willekeurig een reading zouden hebben gekozen. De twee mediums lieten in deze test dus niet zien dat ze over paranormale capaciteiten beschikken.
De dames reageerden verschillend op dit resultaat: Whitton benadrukte dat ze blij was dat die ene kandidaat haar reading goed had herkend, Putt legde de nadruk erop dat zij normaal gesproken wel face to face zit met de persoon die een reading krijgt. In ieder geval hadden beide dames het een enjoyable experience gevonden, geen zure verliezers dus.

Singh vatte het gebeuren als volgt samen:

Pat and Kim clearly felt that they were receiving psychic messages, and their regular clients are convinced that they have psychic powers, but our test showed no such supernatural power.

Instead, I suspect that people like Pat and Kim are intuitive and are subconsciously picking up on subtle hints, such as body language, verbal cues and so on. This provides the illusion of psychic power. Our test removed such clues, because the sitters were hidden and silent, and I think this explains why Kim and Pat failed. Nevertheless, I respect the fact that they were willing to come forward and be tested.

Twee professionele mediums wetenschappelijk getest 4
Kim Whitton, het medium dat één treffer scoorde … uit vijf (banner van haar website www.kimwhitton.co.uk)

Bronnen:

http://www.guardian.co.uk/science/2012/oct/31/halloween-challenge-psychics-scientific-trial

http://www.ghosttheory.com/2009/05/06/psychic-patricia-putt-took-the-randi-challengeand-failed

Zembla – De trucs van Char

by 3 Comments

Het documentaire programma Zembla zond een aflevering uit over De trucs van Char, Char is een medium bekend van TV.

Aflevering te bekijken via de site van Zembla.

Zembla:

Programma’s als ‘De nieuwe Uri Geller’, ‘Het Zesde Zintuig’, ‘Char, het medium’ en ‘Astro-tv’ trekken miljoenen kijkers. Is dit onschuldig amusement of volksverlakkerij? ZEMBLA duikt in de wereld van het Amerikaanse medium Char.

In haar RTL 4-programma nodigt zij mensen uit die een dierbare hebben verloren met wie Char in contact kan komen. ZEMBLA laat zien dat de readings van Char en andere mediums gebaseerd zijn op tactieken die nagenoeg iedereen kan aanleren.

‘Coldreading’
De Amerikaan James Randi is een beroemde criticaster van helderzienden. In ZEMBLA laat hij aan de hand van een recente uitzending van Char zien dat het medium helemaal niet met de doden communiceert. De mensen vertellen zelf hoe het zit, legt Randi uit: “Char hanteert de ‘coldreading’ techniek. Ze vist naar letters, maskeert fouten en stelt tientallen vragen.”

Marian van den Hul kreeg een ‘reading’ in het programma van Char. Haar man overleed twee jaar geleden en ze bleef achter met twee jonge kinderen. ZEMBLA spreekt haar een half jaar later. Marian is niet overtuigd dat Char contact heeft gelegd met haar overleden echtgenoot. “Ik vond dat ze heel zwak was, ze zei niets concreets.”

Marian vertelt dat de reading drie kwartier duurde. In de uitzending duurde het gesprek zeven minuten. Volgens Marian zijn de stukken, waar Char er naast zit met haar vragen, eruit geknipt.

Spijt
Yoeri van der Sman heeft spijt dat hij aan de show van Char heeft meegewerkt. Hij wilde weten waarom zijn vader, die zelfmoord heeft gepleegd, geen afscheid heeft genomen. Yoeri schreef een brief aan Char en werd door de redactie uitgenodigd voor een screening.

“In dat voorgesprek werden mij allemaal vragen gesteld”, vertelt Yoeri in ZEMBLA. Door de bespreking vooraf werd Yoeri argwanend, wat tijdens de uitzending ook duidelijk aan hem te zien was.

Yoeri: “Char zei dingen over mijn vader die helemaal niet klopten. Ik werd steeds chagrijniger en keek niet al te vriendelijk meer.” Reden voor het programma om Yoeri helemaal uit de uitzending te knippen.

Samenstelling & regie: Hetty Nietsch
Research: Manon Blaas
Eindredactie: Kees Driehuis

Wil je meer weten over cold-reading? Een aanrader is het boek van Ian Rowland – The Full Facts Book of Cold Reading.

Het boek van Rowland is voor 25 pond (plus 3.71 verzendkosten) te verkrijgen bij de auteur zelf:
http://www.thecoldreadingbook.com

Het is voor 42.50 pond ook verkrijgbaar via Amazon (niet via Bol.com):
Als je het boek via deze link bij Amazon UK bestelt dan steun  je daarmee Kloptdatwel.nl

Overigens is dit boek ook gebruikt door Michael Shermer, toen hij binnen 1 dag een overtuigend medium wilde worden.

Psychic Sally: een faalmomentje

by 6 Comments

Psychic Sally is een in Engeland bekend medium. Zij kwam onlangs in het nieuws toen een bezoeker van haar show een stem hoorde die alles wat Sally op het podium zei, een paar seconden eerder had gezegd. Lees en hoor het verhaal hier.

http://www.youtube.com/watch?v=K14sIoE8qT4

Is there something called ‘the barn?’

Is his name Bernard or Barnard?

No

Why would he say that?

That’s our nan…

Sorry… Sorry…

We zien Sally hier een poging doen meer informatie los te krijgen van de mensen die de foto hebben meegenomen. Eerst ‘the barn’ (de schuur) waar niet op gereageerd wordt. Vervolgens vraagt ze of de naam van de man op de foto een naam heeft met ongeveer dezelfde klank. Het antwoord is een duidelijke nee.

Dan vraagt Sally: “waarom zou hij dat dan zeggen?”.

Jammer dat degene die op de foto staat een vrouw is en de oma van de mensen uit het publiek.

Woops.

In dit geval faalt de cold-reading techniek van Sally volledig. Je moet namelijk wel het geslacht goed raden. Dit gaat meestal wel goed want daar heb je normaal 50% kans op natuurlijk en het gezicht van een persoon op de foto geeft meestal ook wel een hint.

Als Sally het geslacht goed had geraden, dan had ze vervolgens de verantwoordelijkheid van uitleg van de klank ‘barn/bernard/barnard’ bij de bezoekers gelegd, zoals ze nu ook probeerde. Een simpele doch effectieve truc.

Deze staat volledig beschreven in het boek van Ian Rowland – The Full Facts Book of Cold Reading, hieronder een citaat uit hoofdstuk 4 – The Win-Win Game:

(…)
There are going to be times when the psychic offers a particular statement which the client firmly rejects. If this happens, the psychic uses one of the methods below to get out of trouble, fix the damage, and carry on as if nothing had happened. In other words, if the statement is a hit, the psychic wins, and if it is a miss, the psychic wins anyway!
(…)

1. Persist, wonder and let it linger
This is the commonest method of all, and a very reliable one. It is capable of dealing with more or less any negative response.
It involves three phases:
(a) The psychic persists with the offered statement and tries to encourage at least partial agreement
(b) she acts puzzled, and invites the client to share the blame for the ‘discrepancy’
(c) she leaves the discrepancy unresolved, in case the client finds a match later on
Let me take you through a typical example. It might start like this:
“And I’m getting the name Sarah, now why’s that significant to you?”
“Mmm… I can’t think. No. No-one I know.”

Psychic Sally: een faalmomentje 5
Fantastisch boek over Cold Reading.

A negative response! First of all, the psychic persists with the original statement. Given a bit more time and encouragement, the client might well come up with a link she did not think of before. When this happens, it looks like the psychic was right all along. Another reason for persisting with the original statement is that most people are reluctant to say they are 100% definite and certain about something, especially if the psychic puts them on the spot. They may well come up with some sort of link just to save feeling uncomfortable.

Sally gebruikt deze techniek eigenlijk nog beter, in plaats van dingen te zeggen als ‘weet je het zeker?’ vraagt ze gewoon de bezoeker om meer uitleg. Ze had ook ‘dog’ kunnen zeggen en er dan ‘Doug’ of ‘Douglas’ van kunnen maken. Geen herkenning? “Leg jij mij dan maar eens uit waarom ik die klank doorkrijg”…

Het boek van Rowland is voor 25 pond (plus 3.71 verzendkosten) te verkrijgen bij de auteur zelf:
http://www.thecoldreadingbook.com

Het is voor 42.50 pond ook verkrijgbaar via Amazon:
Als u het boek via deze link bestelt dan steunt u daarmee Kloptdatwel.nl.

Overigens is dit boek ook gebruikt door Michael Shermer, toen hij binnen 1 dag een overtuigend medium wilde worden.

Derek Ogilvie – oude afleveringen geanalyseerd door Logates (deel 4/4)

by 6 Comments

Deel 1 – Deel 2 – Deel 3 – Deel 4

Logates, de persoon achter het Blog ter bevordering van het Logisch Redeneren analyseerde in 2008 een aantal afleveringen van Derek Ogilvie’s “The Ghost Whisperer”. In de artikelen staat dat de uitzendingen nog via RTL Uitzending Gemist te bekijken zijn, maar via de links kom je tegenwoordig op de verkeerde pagina terecht. Ik heb de uitzendingen daarom opnieuw opgezocht en zal ze de komende vier zaterdagen een voor een publiceren.

Logates heeft de afleveringen in chronologische volgorde geanalyseerd. Soms heeft hij een techniek al in de analyse van een eerdere aflevering uitgelegd en noemt hij die in een andere analyse even snel. Het verdient dus de aanbeveling om bij deel 1 te beginnen.

Onder de video van de betreffende aflevering staat telkens een gedeelte uit de analyse. Via de link ga je naar de volledige analyse op het blog van Logates. Tip: open de link in een nieuw venster of print hem en lees mee terwijl je de video bekijkt.

The Ghost Whisperer, seizoen 1, aflevering 6 – volledige analyse door Logates.

————————————

Het eerste item is zeker geen uitgebreide bespreking waard. Daarom een opsomming van de technieken die hij gebruikt (een uitgebreide uitleg van de technieken is terug te vinden in de vorige analyses):

– hartproblemen-routine (voor de zoveelste keer!!)

– binnendringen van haar persoonlijke ruimte (autoriteitstrategie)

– rugproblemen, misser naar hit via verbredingstechniek

– deur-op-slot-routine (zeer algemeen!!) -> verbreding -> cliënt vindt zelf een hit, Derek haakt in met “hit uitmelkings”-techniek

– ringvinger hit: vrouw herinnert zich met moeite een incident vijftien jaar geleden (!!) en inmiddels in heftige ja-staat en onder sterke autoritaire invloed van Derek beaamt ze hem in de details.

– lichtroutine (ook al meerdere keren gezien)

– en WEER de miskraamroutine (you gotta be kidding me Derek, learn some new routines!!)

Het tweede item speelt zich bij Marjon thuis. Weer meer van hetzelfde:

– Derek doet net alsof een geest hem niet binnen wil laten. Dat hebben we al vaker gezien en voor mensen die geloven zijn dit misschien interessante momenten. Ik vind het gewoon matig acteerwerk van Derek en bovendien vraag ik me af waarom de geesten die Derek niet binnen willen laten wel informatie aan Derek geven over de familie. Als ik zo’n boze geest was zou ik of Derek verrot schelden of ik zou hem expres verkeerde informatie geven om hem te treiteren.

– Derek komt met allemaal kleine feitjes. Het is flink geëdit, maar het is duidelijk dat Derek gewoon bezig is met simpele coldreadingtechnieken: meerkeuzevragen, verbredingen, juwelenroutine en statistische feiten (twee familieleden die kort na elkaar jarig zijn). Alle informatie die hij geeft is onbeduidend. Zoals ik al eerder schreef in vorige analyses: details heb je in verschillende gradaties en de details die hij hier geeft zijn niet de details die je zou verwachten van een geest die zijn aanwezigheid probeert te bewijzen. Het zijn details die je zou verwachten van een coldreader.

– weer een toneelstukje binnenshuis met een kwade geest. Het is ook een stukje autoriteitstrategie: Derek bepaalt de actie in Marjon’s huis. Marjon lijkt geen moment te protesteren (zoals vorige week wel gebeurde) en dat geeft Derek de zekerheid dat zijn gezag volledig geaccepteerd wordt.

– het zelfmoordverhaal is heel duidelijk een routine van Derek. Hij kan het verhaal op verschillende manieren uitleggen zodat een uiteindelijke hit vrijwel zeker is (in dit item is het tweede verhaal een hit).

Dit is slechts een klein gedeelte, lees hier de volledige analyse door Logates.