detox

Happinez 8, het december-januarinummer heeft als thema ‘nieuw begin’. Toepasselijk natuurlijk, zo rond de jaarwisseling en je kunt er alle kanten mee op. Het kan gaan over nieuwe voornemens, over de kalenderwisseling van de Maya’s of over een nieuwe tijd die eindelijk is aangebroken. Van dat laatste klinkt in veel artikelen wel iets door.
Neem bijvoorbeeld het eerste ‘Het nieuwe nu’: ‘We staan aan de vooravond van een nieuwe tijd. Overal om ons heen zijn initiatieven om de wereld mooier, eerlijker en duurzamer te maken. (…)’, tja , die retoriek van ‘een nieuwe tijd’ is al eeuwen oud en mensen blijven het maar mooi vinden…
Maar voor het Mayathema in de vorm van de vraag ‘Wordt alles anders in 2012?’ moest ik wel even ‘terugbladeren’ naar het vorige nummer, Happinez raadpleegt namelijk een heuse ziener, Ton van der Kroon, en dat kon ik u als Kloptdatwel-lezer natuurlijk niet onthouden. Verder in deze aflevering een stukje over ‘nieuwe economie’ en over detox. Ook hier heeft het blad zoals gebruikelijk een paar deskundigen uitgezocht om deze onderwerpen op passende wijze in de Happinez-mindstyle te belichten.

Op de drempel van een nieuwe tijd

In de agenda wordt een lezing aangekondigd over het einde en het nieuwe begin van de Mayakalender. De lezing heeft als titel ‘Op de drempel van een nieuwe tijd’ en wordt gegeven door Ton van der Kroon, die zichzelf ziener noemt. In nummer 7 stond een interview met hem waarin hij als volgt wordt geïntroduceerd:  ‘Ton is niet makkelijk te plaatsen. Hij geeft workshops waarin mannen hun ware kracht kunnen vinden, gaat naar zogeheten krachtplekken in de wereld om daar energetisch werk te doen, zet zich in voor vrede in het Midden-Oosten, geeft lezingen over het einde en het nieuwe begin van de Mayakalender, hoort stemmen en ziet visioenen.’
Toen hij voor het eerst zo’n stem hoorde op zijn 18de was hij nog erg sceptisch maar inmiddels zegt hij te weten dat hij op de stem, die hij zijn gids noemt, kan vertrouwen. Als de interviewster hem de vraag stelt: ‘Waar draait het nu om in onze tijd?’ tunet hij in, hij sluit zijn ogen en zijn stem verandert wat van toon als hij antwoordt:

Alleen vanuit rust en stilte is het mogelijk om dit in feite creatieve proces waarin we zitten te bezien. Door afstand te nemen van ons eigen verhaal worden we een toeschouwer en daardoor verandert onze perceptie. Niets is wat het lijkt en alles is zoals het is. Dit toeschouwersprincipe is voor de komende tijd van cruciaal belang. Het betekent dat je doet door niet te doen. Je grijpt niet in, maar je kijkt en voelt alleen maar. Dat stelt je in staat om het grotere plaatje, het onderliggende verhaal, te zien en dan ga je de zin erin ontdekken. Ook in de negatieve dingen. Wanneer je in een crisis belandt kun je je afvragen: waarom overkomt mij dit? Maar dan zit je in een benauwd bewustzijn, in het oordeel van goed en slecht. De kunst is een stap naar achteren te doen en vanuit het beschouwende bewustzijn te gaan waarnemen. Dan krijg je een groeiend besef van het grotere geheel en zie je dat alle hoogten en diepten onderdeel zijn van het leven. Je kijkt ernaar als naar een film.

Tjonge, jonge, wat een wijsheid. De mond van de interviewster viel open van verbazing over wat ze zag en hoorde. Waar kwam die gids zo snel vandaan? Toen Ton zijn normale stem weer terug had, glimlachte hij:’Daar heb ik tegenwoordig een aan- en uitknop voor’.

Het theaterstukje heeft op het Happinez-publiek blijkbaar indruk gemaakt, want de lezing die aan het eind van het artikel werd aangekondigd was helemaal uitverkocht. Er waren zelfs zoveel aanmeldingen dat besloten is het evenement op 27 januari nog eens te herhalen.

Nieuwe economie

Een lang artikel is gewijd aan het thema ‘nieuwe economie’. Die is nodig, want het geldsysteem dat we nu hebben, werkt niet goed meer, aldus Helen Toxopeus, een van de economen die in het artikel aan het woord komen. Geld is voor veel mensen een doel geworden in plaats van een middel. Als iedereen nu eens leert inzien dat geld een middel is in plaats van een doel, lossen alle problemen zich vanzelf op, lijkt ongeveer de boodschap.
Er volgt een opsomming van allerlei plannen en initiatieven die een bijdrage zouden kunnen leveren aan die nieuwe economie. Vaak komen de woorden  duurzaamheid en spiritualiteit voorbij en veelvuldig wordt gesproken over een bewustzijnsverandering, die al volop aan de gang zou zijn. Waar deze precies vandaan komt, wordt niet duidelijk, maar ik vermoed dat de Maya’s erachter zitten of anders het sterrenbeeld Aquarius. De oude economische dogma’s moeten worden vervangen, de oplossing wordt gezocht in het teruggrijpen op nog oudere gebruiken. Zo is econoom Ad Broere een voorstander van het herintroduceren van ruilhandel en lokaal geld. Verder laat hij zich inspireren door het Oude Testament. Het lijkt hem een goed idee om een moderne variant van het jubeljaar te introduceren, in Leviticus 25 staat er een stukje over geschreven. Eens in de 49 jaar zouden alle schulden worden kwijtgescholden, waardoor iedereen met een schone lei verder kon. Volgens Broere gebeurde dit op basis van het inzicht dat een samenleving op den duur ten onder gaat aan schulden.
Tja, het lijkt mij dat dit toch meer problemen zal opleveren dan oplossen…

Hoofdredacteur Marije de Jong doet er in haar voorwoord nog een schepje bovenop, zij vindt het een prachtig plan en schrijft dat de traditie tot in de middeleeuwen bij joden en christenen in gebruik was.
Echter volgens  Wikipedia en ook mijn oude Winkler Prins-encyclopedie was de praktische betekenis ervan gering. Het was vooral een onderdeel van het joodse gedachtegoed, waar het een teken van de komst van de Messias was.

Dit doet me wel wat denken aan ‘De uitgevonden traditie‘, een vorm van geschiedvervalsing die bekend geworden is door de historicus Hobsbawm. De tactiek werd massaal ingezet aan het einde van de 19de eeuw teneinde een nationale identiteit te creëren.

Misschien dat Ad Broere en aanhangers van zijn ideeën net als de 19de-eeuwse nationalisten vinden dat je best de feiten een beetje mag verdraaien als je daarmee een hoger doel dient. Het gaat tenslotte om niet minder dan het afbreken van het oude economische dogma en het begeleiden van de mensheid naar het paradigma van de nieuwe economie!

Een nieuw begin voor je lichaam

Het laatste artikel dat ik behandel uit deze Happinez, trof ik aan in de rubriek ‘gezondheid’ en gaat over detox. Hoewel ons lichaam al over een ingenieus schoonmaaksysteem beschikt, kan het daarbij wel wat hulp gebruiken, omdat er veel valt schoon te maken, zegt detoxcoach Jacqueline van Lieshout, die de bestseller ‘In 28 dagen van gifbelt naar tempel’ schreef, die werd uitgegeven bij Ankh-Hermes. Volgens Jacqueline worden schadelijke stoffen uit onder andere voeding, cosmetica en onze leefomgeving niet goed afgevoerd, dit kan het immuunsysteem verzwakken, waardoor ziekten makkelijker kunnen ontstaan.

Meer onder de noemer detox komen we verderop in het artikel tegen bij de zichzelf verjongingscoach noemende Jesse van der Velde. Onlangs schreef hij het boek:  Voor altijd jong, wat ook al een bestseller werd. Hij adviseert om een detoxkuur onder begeleiding te doen, vooral omdat er ook een emotionele reiniging optreedt: ‘Als we fysiek gaan reinigen, kunnen oude emoties terugkomen. Je reinigt jezelf van ingrijpende gebeurtenissen uit het verleden en van minder prettige herinneringen, emoties of associaties.’ Een  idee, dat verwant is aan het in alternatieve kringen voorkomende gedachtegoed dat stelt dat alle ziektes veroorzaakt kunnen worden door onverwerkte emoties (denk hierbij bijvoorbeeld aan Brandon Bays).  Met behulp van een therapeut die in dit soort emotionele reiniging gelooft, kun je dus maar zo dergelijke onzin op de mouw gespeld krijgen. Het lijkt mij voor de hand liggend dat als je een paar dagen niet of nauwelijks eet, zoals in veel detox kuren het protocol is, je ook emotioneel wat sneller uit balans raakt. Om hier dan aan te koppelen dat er een emotionele reiniging plaatsvindt, vind ik best raar.

Toch worden velen blijkbaar wel enthousiast van bovenstaande detoxideeën, gezien het gegeven dat het onderwerp nog steeds bestsellers oplevert.  Maar wat wordt eigenlijk verstaan onder detox en klopt er iets van de beweringen van de aanbieders van detoxdiëten en producten?

Op de website senseaboutscience is het verslag te lezen van een clubje jonge Engelse wetenschappers dat op zoek ging naar antwoorden op deze vragen. De definitie alleen leverde al problemen op, want iedere aanbieder bleek er weer iets anders onder te verstaan. Verontrustend was dat veel van de beweringen over hoe het lichaam werkt niet klopten en soms waren de adviezen zelfs gevaarlijk.

Ze besloten een ‘anti detox’-folder te maken waarin ze uitleggen waarom ‘detox’ zinloos is: detox heeft namelijk geen enkele betekenis, behalve dan als het gaat om drugsverslaving of acute vergiftiging. Gelukkig is het lichaam prima in staat om om te gaan met de meeste chemische stoffen die we dagelijks tegenkomen, dankzij de lever en de nieren. De beste en enige manier waarmee je ‘dit ingenieuze schoonmaaksysteem’ om met de woorden van Jacqueline van Lieshout te spreken, kan ondersteunen, is door het opvolgen van de gewone gezondheidsadviezen (zoals die in Nederland onder meer worden uitgedragen door het Voedingscentrum).

Zowel het definitieprobleem als het gebrek aan kennis over de werking van het menselijk lichaam komen we in deze Happinez tegen, want wat Van Lieshout onder detox verstaat, is toch weer iets anders dan wat Van der Velde ermee bedoelt. Vooral Van de Velde is erg inconsequent in de hantering van het begrip. Eerst waarschuwt hij dat je niet zomaar opeens moet gaan detoxen, omdat er dan schadelijke stoffen vrijkomen in je bloed, die vervolgens organen en weefsels kunnen beschadigen. Dat klinkt gevaarlijk, maar van de Velde’s oplossing is even simpel als kolderiek: ‘Je kunt dit voorkomen door langzaam af te kicken van alcohol, frisdrank en sterk bewerkte voedingsmiddelen.’
In een tekstkader vinden we dan nog zijn opvattingen over de oude emoties die opeens naar boven zouden komen, reden waarom je zo’n kuur onder begeleiding zou moeten doen. Even verderop staat dan iets wat best verstandig klinkt: ‘constant gezond eten is aanzienlijk beter dan af en toe een detoxkuur doen.’ Maar een paar alinea’s verder lezen we : ‘detoxen is echt voor iedereen geschikt’ en als reden daarvoor geeft hij: ‘twee van de belangrijkste oorzaken van ziekte zijn toxiciteit en een tekort aan voedingsstoffen.’ Misschien dat Van de Velde hier met detox een dieet dat vrij is van vergif en rijk is aan voedingsstoffen bedoelt? Het valt trouwens nog niet mee om dergelijk eten te bemachtigen, lees ik even later ‘want ons voedsel is tegenwoordig van mindere kwaliteit en er zitten te veel stoffen in die ons lichaam meer kracht kosten dan energie opleveren.’
Er volgt een onsamenhangend verhaal waarin nog meer bangmakerij en merkwaardige ideeën naar voren komen. Zo denkt Van de Velde dat, zoals het er nu naar uit ziet, onze generatie niet zo oud wordt als de vorige. En dat heeft volgens hem zeker met verkeerde voeding te maken (de reden van de verhoogde pensioenleeftijd is hem blijkbaar ontgaan). Al met al zien we zowel bij Jacqueline van Lieshout als bij Jesse van de Velde veel misvattingen over voeding en de manier waarop het lichaam daarmee omgaat. Lezers worden ongerust gemaakt door het voortdurend suggereren dat het moderne leven ons vervuilt met onzichtbare gifstoffen waarmee we niet kunnen omgaan, tenzij we natuurlijk de aanbevolen adviezen opvolgen die beschreven staan in hun boeken!

 

http://www.tonvanderkroon.nl/ton_van_der_kroon/man.html

http://jessevandervelde.com/start-niet-zomaar-met-detoxen/ (filmpje)

http://en.wikipedia.org/wiki/Detoxification_(alternative_medicine)

http://www.trouw.nl/tr/nl/6849/Sylvain-Ephimenco/article/detail/3362821/2012/12/13/Het-paradijs-van-de-nieuwe-economie.dhtml (leuke column van Ephimenco over de nieuwe economie)