UPDATE 11 nov: Even opfrissen: de wasballen nader bekeken.
—————————————————————————-
Ik hoorde voor het eerst over de Ecowasbal tijdens het programma Down met Johnny Rocks! Hoewel in dat programma mensen met een verstandelijke beperking worden geholpen door Johnny de Mol bij het vormen van een rockband, leek het plotseling wel op een promotiefilmpje voor de Ecowasbal:
Down met Johnny Rocks! aflevering 2 (17 mei 2011).
Ecowasbal topverkoper Pim Zuidema legt uit:
de wasbal gaat 3,5 jaar mee, oftewel 1000 wasbeurten, en je bespaart er 80% waspoeder mee. Veel mensen zijn er enthousiast over. Hij kost 24,90 maar binnen 100 wasbeurten heeft u dat er al uit.
Als het allemaal waar is dan is het natuurlijk een fantastisch product en Johnny koopt er zelf ook een. Allemaal leuk en aardig en ik dacht er verder niet meer bij na. Tot mijn schoonmoeder de wasbal in handen kreeg en na een korte test zich afvroeg: “Kloptdatwel?”. Gelukkig zijn er nog wat skeptisch ingestelde mensen in de wereld, want aan mij heb je blijkbaar niet veel. In iedergeval bedacht ze dus dat het misschien iets voor ons blog zou zijn en ik ben dus maar eens wat gaan zoeken.
Allereerst vond ik veel enthousiaste reacties, hieronder is er zo eentje.
In de korte handleiding van de Ecowasbal staat dat je bij licht tot normaal vervuilde was zelfs helemaal geen waspoeder hoeft te gebruiken. Volgens de ‘Meest gestelde vragen’-sectie van de Ecowasbal werkt het als volgt:
ECOWASBAL, een recyclebare kunststofbal, wordt tussen de was in de wasmachine gelegd. De bal is gevuld met kleine keramische balletjes. Komen deze balletjes in aanraking met water dan ontstaan daarin zogenaamde hydroxylionen. Deze ionen verminderen, in dezelfde mate als wasmiddel, de oppervlaktespanning van het water, omringen het vuil en weken het los van de vezels zodat het kan worden weggespoeld.
En weten ze echt zeker dat die Ecowasbal helpt? Die vraag stellen ze zichzelf ook:
Wordt kleding schoon als je deze wast met slechts een klein beetje wasmiddel zónder ECOWASBAL?
Nee, dat is niet het geval. Nederlands beste onafhankelijke onderzoeksinstituut heeft proeftextiel met exact dezelfde vlekken gewassen op hetzelfde wasprogramma en op dezelfde temperatuur mét ECOWASBAL en zonder ECOWASBAL. Conclusie: mét ECOWASBAL gewassen kleding is aanzienlijk schoner.
Wow, het beste onafhankelijke onderzoeksinstituut! TNO dus?
Waarom wordt de naam niet genoemd van het Nederlands onderzoekbureau?
De naam van het onderzoekbureau kan alleen worden genoemd als GreenHabits de testen met regelmaat herhaalt. Dit is een afspraak die gemaakt is tussen het onderzoekbureau en GreenHabits.
Ik moet zeggen, daar begrijp ik helemaal niets van. Wat een ontzettend rare afspraak is dat, hoe zou dat gegaan zijn? “Top, bedankt voor het testen! We zullen jullie zeker noemen hoor” – “Ehm nee doe maar niet” – “Ook goed, maar als we nou regelmatig bij jullie terugkomen, mag het dan wel?” – “Oh, ja dan is het prima”… ??? (GreenHabits is overigens de ondernemer achter de Ecowasbal.)
Tijdens mijn zoektocht kwam ik ook dit artikel uit de Trouw tegen (2009):
Maar klopt het allemaal wel, wat zo fraai wordt beweerd? „Absoluut niet”, zegt Hans Fraaije, hoogleraar fysische chemie aan de universiteit van Leiden. „Het is quasi-chemie, bijna oplichting. Het begint al met de claim dat je met keramische bolletjes hydroxyl-ionen kunt genereren. Dat is echt onmogelijk. Als er wel hydroxyl-ionen zijn, dan kun je daar inderdaad mee wassen. Het is wel heel agressief, het is een loog. Onze grootmoeders deden dat ook al, met soda. Maar soda alleen is niet genoeg. Er moet nog iets bij wat ze ’surfactant’ noemen. Dat is een stof die zich hecht aan het textiel en die het vuil losweekt. In grootmoederstijd was dat groene zeep. Soda maakt de werkzame stof in groene zeep vrij, maar die combinatie is wel erg agressief. Onze grootmoeders wilden er niet voor niets vanaf. Er is dus veel onderzoek gestopt in de zoektocht naar PH-neutraal, zeg maar huidvriendelijk, waspoeder.”
Volgens Fraaije klopt ook de tweede claim niet. „Voor het verlagen van oppervlaktespanning heb je geen hydroxyl-ionen nodig. Dat kan bijvoorbeeld al met weinig zeep, ongeveer 1 milligram per vierkante meter wateroppervlak. Maar hier komen zelfs geen hydroxyl-ionen vrij. Ik vermoed dat de geclaimde verlaging van de oppervlaktespanning te maken heeft met verontreinigingen die van die kunststof bal aflekken.”
Dat lijkt me duidelijk, van het achterliggende werkingsmechanisme klopt blijkbaar niets.
Niet geheel onlogisch dus dat je bij langdurig gebruik dit soort reacties krijgt:
Monique on Sunday 3, 2010
Ik gebruik de wasbal inmiddels al diverse maanden maar ik begin nu toch te twijfelen (…). Ik merk dat ik de laatste tijd erg snel naar transpiratie ruik en ondanks verhoogd verbruik van een deodorant, wordt het echt erger.Astrud on Sunday 3, 2010
Ik vrees dat ik me zal moeten aansluiten bij Monique…in eerste instantie heb ik de wasbol als een soort wonder beschouwd (…) maar naarmate ik langer was met de bol gaat, vooral mijn bonte was, viezer ruiken.
De bovenstaande reacties kwamen echter uit dit artikel van Ecomama, die de Ecowasbal getest heeft en tot een positief resultaat kwam. Ook andere testen die je hier en daar op internet kan vinden laten vaak een positief resultaat zien. Maar de meeste tests waren gebaseerd op slechts één wasbeurt, hadden geen controle groep (wassen met de aangeraden hoeveelheid waspoeder, maar zonder de wasbal) of telkens precies dezelfde (fabrieksmatig aangebrachte) vlekken.
Gelukkig heeft de Consumentenbond wel een fatsoenlijk onderzoek gedaan en daar kwam een duidelijke conclusie uit naar voren:
Bij deze test is geen effect aangetoond van de Ecowasbal op de wasresultaten. De wasresultaten van was gedraaid met de Ecowasbal en 15 ml wasmiddel waren precies hetzelfde als wanneer we alleen 15 ml wasmiddel gebruikten, zónder de Ecowasbal. Dat betekent niet dat de was met de Ecowasbal niet schoon wordt, maar dat je hetzelfde wasresultaat kunt bereiken met net zo weinig wasmiddel, zonder de Ecowasbal.
Waarom denken veel mensen dan dat het werkt? Simpel: over het algemeen is er veel minder wasmiddel nodig om toch een schone was te krijgen. De kleine hoeveelheid die door de Ecowasballers wordt aangeraden is dus vaak gewoon voldoende, maar voor de meeste mensen lijkt het veel te weinig. Dus als ze de schone was zien, dan denken ze ‘dat moet wel door de Ecowasbal komen’. Niet dus.