emoto

DHV, een groot ingenieursbureau in Amersfoort dat zichzelf presenteert als ‘een toonaangevend internationaal advies- en ingenieursbureau dat bekend staat om haar hoogwaardige expertise en leiderschap in innovatie en duurzaamheid’ hield afgelopen weekend een conferentie met als thema ‘Vitaal water: meer dan H2O’. De media waren niet welkom. Kennisorganisatie STOWA vindt het congres niet wetenschappelijk. Maar Hans van Sluis en Helle van der Roest van DHV weten zeker dat gevitaliseerd water bestaat én ook nog grote voordelen heeft: ‘je merkt het meteen als je het drinkt, het smaakt beter en het lest je dorst beter. Het kan ook positieve effecten hebben op bijvoorbeeld een slechte spijsvertering of een moeilijke huid.’  Water heeft ‘een kosmische antenne’. Bewijzen zoeken ze bij eigen ervaringen en bij de pseudowetenschapper Emoto. Maar Van der Roest stelt ook een test voor. Die handschoen pakken we graag op!

In een artikel in het bedrijfsblad van DHV wordt uitgelegd wat vitaal water is.

‘Drinkwater wat dagenlang onder druk in een leidingnet heeft gezeten is niet meer vitaal. Maar je kan het wel weer vitaal maken. Daar liggen vijf principes aan ten grondslag. Het moet vrij en wervelend kunnen stromen, het moet in contact komen met licht, lucht en natuurlijke mineralen, niet belast worden door vervuilende stoffen en stralingsvelden zoals elektriciteit, het water moet onderdeel uitmaken van een natuurlijke kringloop en voorraad vorming’ , aldus de beide ingenieurs.

Volgens DHV zijn er in de loop der jaren uit diverse onderzoeken interessante resultaten naar voren gekomen. De onderzoeken zijn gebaseerd op het idee dat water meer is dan alleen de chemische en moleculaire samenstelling. Water zou een geheugen hebbben en in staat zijn om informatie over te dragen.Van Sluis denkt dat water een antenne heeft voor planetaire invloeden vanuit de kosmos. Jammer genoeg worden die onderzoeken niet toegankelijk gemaakt.

In een discussie met hoogleraar theoretische chemie Ad van der Avoird haalt Van der Roest als ‘bewijs’ het onderzoek van de Japanner Emoto aan. Een van zijn publicaties ‘Water weet het antwoord’, uitgegeven bij Ankh Hermes heb ik toevallig in huis. Er staan foto’s in van mooi gevormde waterkristallen die zijn blootgesteld aan mooie woorden als liefde of dankbaarheid of muziek van Chopin of Tsjaikovsky. Er staan ook foto’s in van lelijk gevormde kristallen, die zouden zijn van water dat is blootgesteld aan negatieve invloeden zoals bijvoorbeeld het woord ‘hel’ of ‘idioot’ of aan Heavy Metalmuziek.

Rob Nanninga schreef in 2006 al een uitvoerig Skepter-artikel over Emoto. Duidelijk wordt dat Emoto in de wetenschappelijke wereld nooit serieus is genomen. Misschien merkt hij volgens Nanninga daarom aan het begin van een lezing ook wel gekscherend op dat de zaal niet zo vol zou zitten als hij een echte wetenschapper zou zijn. Toch blijft hij een doctorstitel voeren die voor 350 dollar te koop is. Rob Nanninga besluit zijn artikel als volgt:

‘Het is moeilijk te beoordelen of Emoto een gewiekste zakenman, een oliedomme pseudowetenschapper, een gevaarlijke kwakzalver, een religieuze sekteleider of een aimabele watermysticus is. Misschien alles tegelijk. In een recent interview met Good Times lijkt hij wat bescheidener te zijn geworden: ‘My theory and research is not yet reached science and I should say it is more like fantasy.’ 

Bij de conferentie van DHV kun je je iets dergelijks afvragen. Is dit een gewiekste zakelijke actie, oliedomme pseudewetenschap of gaat het om goedgelovige watermystici? De twee ingenieurs erkennnen dat er geen sluitende wetenschappelijke verklaringen zijn en dat het een moeillijk bespreekbaar onderwerp is in wetenschappelijke kringen. Ze zeggen te hopen dat de conferentie hier verandering in kan brengen.Van der Roest snapt wel dat de academische wereld vaak nog afwijzend staat tegenover dit verschijnsel:

‘Ik geloof ook niets dat ik niet zelf ervaren heb. Ik heb in het verleden veel uitgeprobeerd en ervaar de effecten van vitaal water bijvoorbeeld op mijn eigen gezondheid. Als we op vakantie zijn ben ik altijd opzoek naar vitaal water in de natuur. Als ik dan een beek zie, weet ik of het goed water is of niet. Als het vitaal water is vul ik mijn veldfles ermee; een halve liter water uit zo’n beek is een half jaar langer leven. Maar dat zijn effecten die je zelf moet ervaren, je kunt mensen niet met woorden of argumenten overtuigen van de waarde van vitaal water.’

En ik maar denken dat ingenieurs goed waren in logisch nadenken.

Hoewel de pers ruim aandacht heeft besteed aan het DHV-congres (zie dit artikel in de Volkskrant) zijn persvertegenwoordigers niet welkom in Amersfoort. Niet meer. Nadat afgelopen weekend commotie ontstond over de conferentie, heeft DHV besloten om geen journalisten toe te laten bij de bijeenkomst.

De toonaangevende Nederlandse onderzoeksinstelling STOWA ziet geen wetenschappelijke aanknopingspunten. Bas van de Wal, ecoloog bij dit onderzoeksinstiuut, vindt de bijeenkomst ‘geen wetenschappelijk congres, […] het zijn gelijkgestemden onder elkaar die informatie uitwisselen. Het is mening tegen mening. Op dit moment is er geen onderbouwd onderzoek.’ 

Ondanks gebrek aan bewijs wemelt het op het internet van de aanbieders van ‘watervitalisators’ die allerhande claims doen of zelfs beweren dat er wel wetenschappelijk bewijs is. Zie bijvoorbeeld deze website. Een al meer dan 20 jaar bestaand apparaat wat op de waterleiding geplaatst kan worden is de Grander. Het is een rechthoekig roestvrijstalen kastje dat een aantal kamers bevat met ‘informatie water’. Het leidingwater stroomt hier langs zonder er direct mee in contact te komen.

In een van de artikelen die naar aanleiding van het congres verscheen stelt Van Sluis dat veel gebruikers het verschil opmerken tussen gevitaliseerd water en gewoon kraanwater: ‘Uit proeven blijkt dat acht van de tien personen kunnen aangeven welk water vitaal is door het alleen maar te proeven.’

Dat lijkt me een interessant en niet al te moeilijk uitgangspunt voor een test. Bij het bedrijf waar ik werk zit al jaren een watervitalisator van Grander op de waterleiding. Ik neem een fles water mee van huis en tap een fles water daar uit de waterleiding. Ik meet na of de temperatuur gelijk is. Er zijn op dat moment tien medewerkers aanwezig. Iedereen vindt het leuk om mee te doen aan de test. De proefpersoon proeft water uit twee identieke kartonnen bekers en geeft aan welk water volgens hem of haar vitaler smaakt. Aan de onderkant heb ik een stikkertje geplakt waaraan ik kan zien of het Grander water betreft of niet. De proefpersoon zelf kan het stikkertje niet zien. De meesten meenden wel een verschil te proeven. Uiteindelijk heb ik helaas maar zes testresultaten weten te verkrijgen omdat vier medewerkers geen tijd hadden. Mijn testresultaten waren niet bepaald ondersteunend voor de stelling van van Sluis. Vier van de zes collega’s vonden gewoon kraanwater ‘vitaler’ smaken. Dit is natuurlijk iets dat we beter kunnen testen. Zouden Van der Roest en Van Sluis daar voor voelen?

Hier nog een paar filmpjes waarin verkopers van gevitaliseerd water een en ander uitleggen.

 

Foto voorzijde: wikimedia commons, Diliff