Op zijn ‘Maatschappij kritisch platform’ Black Box News presenteert Flavio Pasquino een interview met prof. dr. Theo Schetters, waarin deze nogal opmerkelijke uitspraken doet over het coronabeleid en in het bijzonder de mRNA -vaccins die nu uitgerold worden. Een kritische beschouwing van dit interview.
(Deze post is een bewerking van mijn eerdere Twitter-draadje.)
Veiligheid: auto-immuunziektes?
Theo Schetters is een bonafide wetenschapper. Hij is gepromoveerd op immuniteit tegen malaria, en heeft zijn hele leven gewerkt aan vaccin-ontwikkeling, thans via zijn (eenmans?)-BV ProtActivity
Rond 2:35 zegt Schetters dat mRNA-vaccins nog nooit breed ingezet zijn bij mensen. Dat klopt, maar er is de nodige ervaring mee opgedaan met eerdere trials – zie dit Nature artikel – en het trial van Pfizer omvat 43.998 proefpersonen. En hoewel de resultaten van Pfizer nog niet compleet zijn, vallen er gezien de omvang van het trial – 43.998 personen, zie het EMA assessment report – echt geen rare dingen meer te verwachten wat betreft veiligheid.
Op 3:20 draait Flavio een fragment uit een recent interview met Andrew Wakefield, waar Schetters mee instemt. Wakefield is een notoire antivaxxer en wetenschappelijk fraudeur. Voor een debunk van dat interview, zie mijn Twitter-draadje of Facebook-post.
Schetters vertelt dat het mRNA in het Pfizer-vaccin eiwit produceert en laat een plaatje zien uit een artikel – een “supplementary figure” dat dus niet interessant genoeg was om in het artikel zelf te staan. Het artikel, “Visualization of early events in mRNA vaccine delivery in non-human primates via PET–CT and near-infrared imaging“, is heel interessant. Het gaat over het volgen van het mRNA in een mRNA-vaccin, in dit geval een tegen gele koorts, van de injectieplaats naar een lymfeknoop. Het begint te vertellen hoe veilig de nieuwe techniek van mRNA-vaccins in principe is.
Bij een infectie zijn het namelijk bepaalde immuuncellen, APCs, in het bijzonder dendritische cellen, die antigenen vervoeren naar lymfeknopen om ze daar te presenteren aan andere immuuncellen. Het zijn ook deze APCs die typisch het mRNA opnemen.
Schetters’ zorg dat een RNA-vaccin een auto-immuunziekte tegen eigen spierweefsel zou kunnen veroorzaken is dus ongegrond, om twee redenen: (1) de immuunreactie richt zich tegen een lichaamsvreemd eiwit, niet een lichaamseigen eiwit, en (2) het zijn typisch niet de spiercellen die het mRNA uit een RNA-vaccin opnemen, maar juist immuuncellen, in het bijzonder dendritische cellen, die zich tussen het spierweefsel bevinden. Zoals prof. Huub Schellekens terecht opmerkt: als dit ene eiwit auto-immuunziektes zou kunnen veroorzaken, dan hadden we dat allang gezien bij vaccins met levend-verzwakte virussen zoals die voor mazelen en rode hond.
‘Vaccin niet nodig, meesten zijn al immuun’
Schetters beweert vervolgens, vanaf 8:10, dat de enige reden voor urgentie van vaccinatie is omdat de maatschappij op slot zit. Dit is een pure complottheorie: hij zegt dus dat de overheid zonder reden lockdown-maatregelen neemt om een vaccin door te drukken. Hij ontkent dat er urgentie zou zijn vanuit het oogpunt van infectieziekten, omdat de meeste mensen immuun zouden zijn. Dat is ver bezijden de waarheid. In mei, aan het eind van de eerste golf, heeft Sanquin gemeten dat slechts 6% van de bevolking antistoffen had. [Toegevoegd: eind oktober was dat 6,2%, laatste cijfer is 8,1% (eind november)]
Vanaf 8:45 vraagt Schetters zich af waarom RNA-vaccins gepusht zouden worden, terwijl er toch ook vaccins met traditionele technieken zijn, zoals een Chinees vaccin met levend-verzwakt virus (zoals BMR) of een andere met gedood virus (zoals de griepprik). Hij noemt ook het subunit-vaccin van Sanofi/GSK, dat bestaat uit één viruseiwit en een adjuvans. Dit is het enige traditionele vaccin waar door de EU orders voor zijn geplaatst, naast 3 RNA-vaccins en 2 vaccins op basis van een virale vector. Na twee minuten klagen dat deze nieuwe technieken gepusht zouden worden noemt hij eindelijk terloops de echte reden: deze nieuwe technieken maken het mogelijk sneller vaccins te maken. Dat blijkt thans ook: er zijn op dit moment alleen 2 RNA-vaccins toegelaten, en geen andere.
Lockdowns
Op 11:20 komt Schetters met de verbijsterende uitspraak dat massa-vaccinatie geen manier is om van de lockdown af te komen. Wat dan wel de manier is, en hoe je overbelaste ziekenhuizen voorkomt, vermeldt hij niet. Op 11:40 zegt Flavio dat er geen probleem zou zijn want er liggen “maar” 3.000 mensen in het ziekenhuis. Flavio vraagt zich nog af of het schandalig is dat hij dat zegt. Persoonlijk vind ik dat inderdaad schandalig van Flavio, hij moet zich rot schamen dat hij dat bagatelliseert. Schetters vindt het niet schandalig. We hebben in Nederland vrijheid van meningsuiting, dus je mag zeggen wat je wilt. Je mag kennelijk volgens hem dus ook de overbelaste zorgmedewerkers en (ex)patiënten op die manier beledigen.
Immuunsysteem van COVID-slachtoffers
Op 12:00 maakt Schetters het nog bonter door te zeggen: “Hoe komt het dat alle gezonde mensen die geïnfecteerd raken met corona, immuun zijn.” Hij stelt hier dus “niet ziek worden” gelijk met “immuun zijn voor infectie”. Dat is wetenschappelijke fraude. Schetters weet ook drommelsgoed dat bij een virusinfectie niet iedereen ziek wordt, ook mensen die geen immuniteit hebben tegen het virus. Dat was de hoofdreden waarom de Koch-postulaten voor virusziektes herzien moesten worden. Kijk bijvoorbeeld bij polio, met vergelijkbare cijfers als COVID-19: 90-95% van de infecties verloopt asymptomatisch, en slechts 0,5-1% vertoont verlammingsverschijnselen (bron: LCI-richtlijn RIVM).
Vervolgens stelt Schetters dat het overgrote deel van de zieken en doden ouderen waren of mensen met onderliggende aandoeningen, en dat het vaccin bij deze mensen niet gaat helpen omdat ze immunologisch niet goed zouden functioneren. Dat is weer apert onwaar. Bij ouderen functioneert het immuunsysteem slechter, maar een vaccin kan nog steeds een immuunrespons opwekken, en er wordt ook expliciet op deze groep getest door de verschillende vaccinontwikkelaars. Bij aandoeningen als obesitas, of suikerziekte, of hoge bloeddruk, om even een paar risicofactoren voor COVID-19 te noemen, is er helemaal geen sprake van dat er een probleem is met het immuunsysteem, en slaat een vaccin prima aan.
‘Met een vaccin haal je de dreiging niet weg’
Schetters maakt het helemaal bont als hij zegt dat het een utopie is het virus uit de populatie te krijgen met vaccinatie, en verwijst ernaar dat het virus ook bij nertsen en andere dieren voorkomt. Dit is een grote drogreden. Tetanus komt ook in de natuur voor, maar vaccinatie is uiterst succesvol in het tegengaan van tetanusinfecties. Rabiës komt ook in de natuur voor, zelfs bij een populair huisdier, en dat hebben we zo teruggedrongen dat vaccinatie in Nederland niet eens nodig is.
Op een vraag van Flavio over de nieuwe mutatie B.1.1.7, zegt Schetters dat het niet om de besmettelijkheid gaat maar om de virulentie. Hij gaat er aan voorbij dat besmettelijkheid veel meer impact heeft: dit Twitter-draadje van Marino van Zelst geeft een duidelijk rekenvoorbeeld.
Vervolgens gaat Schetters in complotmodus en speculeert dat “mensen” deze mutatie zullen aangrijpen om ons een nieuwe lockdown en nieuwe vaccinatieronde in te rommelen. Want de overheid heeft daar baat bij dat minder ondernemers belasting kunnen betalen, of zo.
Van gebrek aan data naar suggestie van risico’s
Na een clipje van het CBG vraagt Flavio of er te weinig data is. Schetters beaamt dat: te weinig data over ernstige ziekte en te weinig data over tegengaan van besmettelijkheid. Daarom heeft de EMA een conditional license afgegeven.
Schetters noemt daarbij tussen neus en lippen door “ernstige COVID” volgens de Pfizer-normen “de ziekte”. Voor hem zijn dus al die mensen die thuis zitten, dagelijks in de weer met een thermometer en een saturatiemeter, kennelijk niet ziek. Wat hij daarbij ook onder tafel schuift, is dat ook in deze groep van lichte gevallen die thuis uitzieken kunnen, een significant aantal nog maandenlang vermoeidheidsklachten en andere “long covid”-klachten hebben.
Vervolgens speculeert Schetters vanaf 17:10 dat het wel eens kon blijken dat het vaccin verkeerde immuunreacties oproept nadat miljoenen mensen ermee gevaccineerd zijn. Hij vindt dat onverantwoordelijk. Schetters legt daarbij niet uit hoe zo’n “verkeerde immuunreactie” eruit zou moeten zien, wat het effect ervan zou zijn, en vooral legt hij niet uit waarom dat dan niet al gevonden zou zijn bij de 22.000 proefpersonen in de vaccin-arm van het fase 3-trial.
Schetters schuift de overtuigende getallen over (lichte) ziektegevallen terzijde en noemt de getallen over ernstige ziekte: 3 in de controlegroep en 1 in de vaccingroep. Die getallen zijn te klein om statistisch relevant te zijn. Hij zegt: “je zou kunnen zeggen, dat is 75% effectiviteit” en vervolgt dat dat onder de norm van de EMA van 90% is. Dat is niet juist: de EMA heeft geen minimum norm voor effectiviteit.
Schetters spint het vervolgens alsof iedereen die nu gevaccineerd wordt proefpersoon zou zijn. Dat is onjuist: de proefpersonen zijn die 44.000 mensen. Daarvan zijn nog niet alle data geëvalueerd, maar genoeg dat het veilig is het vaccin uit te rollen. Flavio maakt het nog bonter door te suggereren dat alleen die 179 die ziek geworden zijn bestudeerd zouden worden en verder gevolgd. Dat is natuurlijk niet waar, maar Schetters gaat mee in die onwaarheid.
Schetters gooit er nog een schepje bovenop door te claimen dat dat laat zien dat COVID-19 helemaal niet zo gevaarlijk is. Dat het relatief geringe aantal zieken in de trials ook het gevolg is van lockdown-maatregelen komt kennelijk niet in hem op.
Schetters beweert rond 22:00 dat lockdowns helemaal niet nodig zijn en dat de WHO inmiddels haar mening daarover bijgesteld zou hebben. Het is mij een raadsel waar hij daarmee op doelt.
Vervolgens komt Flavio terug op het door Schetters geconfabuleerde probleem van een auto-immuunziekte, wat Schetters graag inkopt en zegt dat hij dat (verzonnen) risico niet kan verantwoorden, want mensen hebben volgens hem voldoende weerstand. Dat is een zieke bewering. Ter vergelijk: mazelen heeft een IFR van 0,01%, beduidend lager dan de 0,65% van COVID-19 in Nederland, maar toch vaccineren we, want anders heb je 200.000 zieken, 20.000 ziekenhuisopnamen en 120 doden per jaar.
Eigen schuld en wondermiddelen
Flavio wendt vervolgens het gesprek naar (onbewezen) geneesmiddelen, en noemt HCQ en Ivermectine. Schetters vindt dat er veel meer aandacht moet komen voor geneesmiddelen – alsof er niet uitgebreid gezocht is en al veel te veel trials gedaan zijn met HCQ. Vervolgens zegt hij eerst dat het tijd kost, ook bij een bestaand geneesmiddel, om een te vinden die werkt en te (her)registreren, en spreekt vervolgens zichzelf tegen door te beweren dat een geneesmiddel nu meteen mensen kan helpen.
Rond 25:00 beweert hij dat massale vaccinatie niet gaat helpen omdat de bevolking al immuun zou zijn – we hebben al gezien dat dat helemaal niet klopt – en omdat mensen in het ziekenhuis zouden belanden vanwege comorbiditeiten. Maar ook voorheen gezonde mensen komen in het ziekenhuis. Bovendien is die tweede bewering bijzonder smerig: hij zegt dat het van de mensen die in het ziekenhuis belanden de eigen schuld is, omdat het ligt aan hun ongezonde levensstijl: dat is de enige comorbiditeit die hij hier met name noemt.
Op 25:40 kan Flavio het niet laten te noemen dat er allerlei artsen geband zouden worden van Youtube, waaronder Adrian Hill, een onderzoeker die “nauw samenwerkt met de WHO in relatie tot het HIV-vaccin”. De verspreking in de naam is bijzonder – zou Flavio dat expres doen? Adrian Hill is namelijk een professor in Oxford die het Oxford/Astra Zeneca-vaccin heeft ontwikkeld. Hij bedoelt Andrew Hill, een postdoc van Liverpool University, die van de WHO niet meer dan wat subsidie heeft. Vervolgens toont Flavio een Youtube-filmpje (maar hij was toch geband?) van diezelfde Andrew Hill waarin hij een systematic review (die nog niet gepubliceerd is) presenteert. Hill is daarin een stuk terughoudender dan Flavio over de effectiviteit van ivermectine.
Flavio zegt: “daar zou je toch naar kunnen kijken?” op een toon alsof zulke onderzoeken naar geneesmiddelen genegeerd zouden worden. Schetters doet ook een duit in het zakje door valselijk te suggereren dat dat een oplossing zou zijn voor mensen die *nu* ziek zijn.
Schetters vindt het voorts fout om te praten over vaccinatie van een gezonde populatie. Wie wil hij dan vaccineren? Mensen die al ziek zijn? Dat is toch te laat? Met zijn 40 jaar ervaring in vaccinonderzoek weet hij drommelsgoed waar vaccins voor zijn: om gezonde mensen te vaccineren en ze vóór ze ziek dreigen te worden zo te wapenen tegen diezelfde ziekte.
Schetters vindt het ook fout om bij zieke mensen alleen te praten over belasting van de zorg. Heeft hij dan alle mogelijke geneesmiddelen gemist? HCQ, dexamethason, ivermectine, noem maar op, waar onderzoek naar gedaan is en wordt?
Rond 27:45 zegt Schetters compassie te hebben met de mensen die ziek zijn en sterven, diezelfde mensen die hij zojuist zelf de schuld had gegeven van hun ziekte door hun ongezonde levensstijl, en terwijl hij beleid propageert waarbij er nog veel meer mensen sterven.
Vaccinonderzoek nooit goed genoeg voor coronasceptici
Na een clip van het CBG waarin uitgelegd wordt dat nog niet duidelijk is of het Pfizer-vaccin infectie tegengaat, of transmissie, confabuleert Schetters dat Pfizer op zoek gegaan is naar plekken op de wereld waar geen COVID-19 heerst. Dat is natuurlijk onzin: zulke plekken zijn er niet. Wel zijn mensen die al aantoonbaar geïnfecteerd geweest zijn, uitgesloten. Hoe wil je anders achteraf kunnen meten of het vaccin ook infectie tegengaat? Natuurlijk weet Schetters dat dat de reden is. Desalniettemin brengt hij dit in als drogreden om te zeggen dat de proefpersonen niet representatief is voor de Nederlandse bevolking. In de tien maanden dat we “aan het stoeien zijn” met het SARS-CoV-2-virus is minder dan 20% van de bevolking geïnfecteerd.
De 800.000 mensen die PCR-positief zijn geweest zijn maar 5% van de bevolking. Die zijn volgens hem niet ziek geweest want ze hebben niet allemaal in het ziekenhuis gelegen. Dat is een idiosyncratische opvatting van ziekte. Immers, verreweg de meeste mensen die een PCR-test hebben laten afnemen hebben dat gedaan omdat ze klachten hadden; dus omdat ze ziek waren. Schetters verdraait hier alweer het begrip “ziekte” om alweer COVID-19 te bagatelliseren.
Over de vraag of het Pfizer-vaccin transmissie tegengaat, beweert hij dat hij zelfs bewijs zou hebben van het tegendeel, in de vorm van de 8 zieken in de vaccingroep van het trial, en dat dit bewijst dat het vaccin niet 100% beschermt. Ten eerste is dat geen bewijs van transmissie. Er is niet gezegd dat deze 8 personen weer iemand anders besmet hebben, en transmissie kan ook plaatsvinden zonder dat de drager er ziek van wordt; een voorbeeld is het Salk-poliovaccin. Ten tweede trekt hij een gemene stropop op door 100% effectiviteit te eisen. Hij weet drommels goed dat geen enkel vaccin 100% veiligheid biedt, en die norm legt hij ook niet op aan zijn autogordel of aan zijn traploper. Uit die drogredenen trekt hij de conclusie dat het vaccin ondeugdelijk zou zijn, waarbij hij weer de gigantische reductie in ziektelast onder het tapijt schuift. Maar ja, volgens Schetters ben je pas ziek als je in het ziekenhuis ligt.
Tussendoor noemt Schetters de R-waarde iets van beleidsmakers, alsof het niet een heel legitiem epidemiologisch begrip is.
Terug naar normaal
Flavio vraagt rond 32:40 of we nu niet weten of we weer kunnen knuffelen en uit de lockdown kunnen komen. Schetters heeft de euvele moed om, terwijl we tegen code zwart aankijken, te beweren dat we nu kunnen knuffelen en de lockdown opheffen, zonder vaccinatie. Hoe hij overstromende ziekenhuizen tegen denkt te gaan blijft onbeantwoord.
Vanaf 33:40 presenteert Schetters een sprookje. Hij zegt dat hij “terug naar normaal” wil waarbij mensen met een griepje thuisblijven en uitzieken, onder zorg van de huisarts. Hij suggereert daarmee dat mensen nu meteen in het ziekenhuis opgenomen worden. Ook dat is ver bezijden de waarheid. Uiteraard blijven mensen met griep, of mazelen, of wat voor infectieziekte dan ook, thuis zolang de ernst van de ziekte dat toelaat, onder zorg van de huisarts – en graag zelfs, vanuit het zicht van de zorg, je wil liever niet zo iemand in het ziekenhuis anderen kunnen laten aansteken. Er is helemaal niets veranderd. En dat geldt ook voor COVID-19: honderdduizenden Nederlanders hebben COVID-19 thuis uitgeziekt, onder zorg van de huisarts. Maar die “lichte” gevallen passen niet in de alternatieve wereld die Schetters in zijn betoog heeft opgetuigd.
Vervolgens fantaseert Schetters lustig verder dat er een eindeloze cirkel zou komen van nieuwe varianten van het virus, nieuwe vaccins en nieuwe lockdowns. Dat is wensdenken; er is geen reden te denken dat vaccins niet effectief zullen zijn tegen andere varianten.
Flavio van zijn kant sluit af met een complotfantasie van een gemedicaliseerde surveillance-maatschappij waar je overal een vaccinatiepas moet laten zien. De ironie is dat door zijn activisme tegen overheidsmaatregelen zo’n pas een self-fulfilling prophecy kan worden.
Conclusie: gevaarlijke misleiding
Beste lezer, dit is een lange post geworden, maar het is belangrijk om elke verdraaiing, onwaarheid en drogreden van Schetters te vangen en te ontzenuwen. Juist vanwege zijn levenslange ervaring als vaccinonderzoeker is zijn bijdrage gevaarlijk. Wat hij hier doet is wetenschappelijke fraude. Persoonlijk vond ik dat dit gesprek sociopatische trekken heeft, met twee heren die nog net niet het bestaan van de ziekte ontkennen, maar wel de omvang en zwaarte bagatelliseren, patiënten zelf de schuld geven van hun ziekte, en de druk op de zorg en de ziektelast van talloze patiënten ontkennen.
