• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

politiek

Over 80 kilometer en 17 meegerookte sigaretten

3 August 2012 by Pepijn van Erp 13 Comments

Het begon met een tweetje dat ik voorbij zag komen. Kandidaat Tweede Kamerlid voor GroenLinks Niels van den Berge brengt de wens van zijn partij onder de aandacht om de snelheid op snelwegen rond steden te beperken tot 80 kilometer per uur. In het krantenartikel (AD) waar Van den Berge naar verwijst, staat waarom: ‘Structureel rustiger rijden beschermt de gezondheid én de nachtrust van deze omwonenden. Daarom willen we dat op drukke stadssnelwegen maximaal 80 kilometer gereden [wordt].’ (citaat van zittend kamerlid Jesse Klaver). Dat is natuurlijk een mooie gedachte, maar ik vond de tweet zelf intrigerender:

 

Over 80 kilometer en 17 meegerookte sigaretten 1
‘zeventien sigaretten meeroken’ klinkt natuurlijk als iets dat niet zo goed voor je is (screenshot 2-8-2012)

Ik vond het maar een rare vergelijking: ‘een drukke snelweg‘ klinkt niet zo precies, maar ‘17 sigaretten p/d meeroken‘ weer wel. Het zal wel weer ergens uit rapportje komen, dacht ik. Op de site van GroenLinks komt het zo uit de mond van Klaver: “Wonen nabij de snelweg staat op dit moment gelijk aan het meeroken van zeventien sigaretten per dag. Je hoeft geen arts te zijn om te kunnen bedenken dat dit voor iedereen slecht is“. OK, maar ik was toch nieuwsgierig genoeg om Van den Berg te vragen waar het uit kwam en daarmee begon een speurtochtje op Internet …

Van den Berge antwoordde een dag later met een link naar een artikel uit de Rotterdamse Milieukrant: “Overschie wil meer groen en betere lucht.” En daar staat het inderdaad: “De GGD stelde al jaren geleden dat het wonen langs de A13 gelijk staat aan het meeroken van 17 sigaretten per dag!“. Die politici van tegenwoordig hebben hun bronnen gelukkig paraat! Het viel me echter op dat dit bericht uit 2009 was en dan zou het aantal van 17 sigaretten dus nog een stukje ouder moeten zijn … Verder zoeken! Eerst maar bij de GGD Rotterdam. Daar stond wel iets:

Luchtkwaliteit en gezondheid

De krantenkoppen liegen er niet om: ‘Bewoners eisen schone lucht’, ‘Niks aan de hand, gewoon deuren en ramen dicht’, ‘Zo vuil als 17 meegerookte sigaretten per dag’, ‘18.000 levens 10 jaar verkort’. Berichten met een dergelijke strekking lezen we steeds vaker in de krant. Hoe erg is het nu eigenlijk echt met de buitenlucht? En hoe zit het in Rotterdam? Wat betekent dit voor uw gezondheid?

Nu kan ik de GGD Rotterdam wel gaan mailen, dacht ik, maar ik zoek eerst zelf nog even verder. Die genoemde krantenkoppen kon ik inderdaad terugvinden: “Zo vuil als 17 meegerookte sigaretten per dag” schrijft de Volkskrant op 6 april 2005. Het gaat dus inderdaad om een ‘feitje’ van alweer een paar jaartjes terug. Nog maar een keertje Google aanslingeren leverde een verslag van een toespraak van toenmalig minister Pieter van Geel: “Van Geel pleit voor schoner, stiller, zuiniger verkeer” (congres Gezond Verkeer, 15 april 2004) met daarin de zin  “Het maakt het wonen in de buurt van een drukke snelweg ongeveer even ongezond als het meeroken van 17 sigaretten per dag.” We zijn inmiddels alweer afgezakt naar 2004.
Ik probeerde het rapport te vinden op de website van VROM, omdat in verschillende stukken stond dat de uitspraak daar vandaan kwam. Maar dat ministerie is opgegaan in het nieuwe ministerie van Infrastructuur en Milieu en daar kon ik het niet zo snel vinden. Toen had ik eindelijk toch beet met een betere zoekopdracht. Ik vond het document getiteld: “Stad en Milieu Overschie, Luchtkwaliteit en Gezondheid” van de GGD Rotterdam (op een website, waarvan de hoofdpagina niet meer actief is, vreemd genoeg). Hoewel het rapport uit 1999 stamt en cijfers uit 1995(!) gebruikt, moet dit toch de bron zijn van de “17 sigaretten per dag meeroken”. Meteen in de samenvatting (blz. 4) kom je het al tegen:

Over 80 kilometer en 17 meegerookte sigaretten 2
Is dit de bron voor het “ongeveer even ongezond als het meeroken van 17 sigaretten per dag”?

Hè, hè, kunnen we eindelijk opzoeken hoe het nu precies zit met die sigaretjes. Die blijken gebruikt te zijn om op een begrijpelijke manier het gecombineerde risico van de verschillende stoffen in de lucht bij de snelwegen rond Overschie weer te geven. Overschie ligt in de hoek waar de snelwegen A13 en A20 bij elkaar komen en de bewoning staat er akelig dicht op de wegen. Erg fris is het daar dan ook niet.
Per vieze stof is ongeveer bekend hoeveel die de kans op longkanker vergroot in een bepaalde concentratie. En dat is ook ongeveer bekend voor het meeroken. Dus kun je het totale risico op longkanker uitdrukken in meegerookte sigaretten. In het rapport rekenen ze met benzeen, benzo(a)pyreen, koolmonoxide, zwaveldioxide, stikstofdioxide en fijnstof. Als we even wat doorbladeren, zien we dat eigenlijk alleen de fijnstof er echt toe doet.

Over 80 kilometer en 17 meegerookte sigaretten 3
Wonen aan de A13 bij Overschie leverde je in 1995 een extra risico op longkanker op dat vergelijkbaar was met het meeroken van 16 à 17 sigaretten.

Nu zou ik uit kunnen gaan zoeken of die omrekening naar meerooksigarettenrisico wel zo zinnig is, maar dat laat ik maar even zitten. Die is ook alleen maar gebruikt om de vergelijking van de verschillende toekomstscenario’s voor de verkeerssituatie rond Overschie op gezondheidsaspecten mogelijk te maken. In 2010 zou bij doortrekken van de A4 het extra risico dalen tot 14 à 15 meerooksigaretten en als alleen de A20 verbreed zou worden, blijft het onveranderd.

Over 80 kilometer en 17 meegerookte sigaretten 4
De aanleg van de verbinding A13/A16 vermindert de blootstelling aan fijnstof aanzienlijk voor de bewoners van Overschie

Interessanter is de variant waartoe nu besloten schijnt te zijn, namelijk de verbinding A13/A16. Dan blijkt uit het gebruikte model dat het extra risico daalt tot 8 sigaretten meeroken per dag! Overigens is het allemaal niet zo heel precies. Het 95% betrouwbaarheidsinterval om die 8 loopt van 4 tot 66 meerooksigaretten per dag.

Wat me nog opviel in het rapport is dat de onderzoekers niet zoveel effect verwachten van de ontwikkeling van schonere dieselmotoren specifiek voor fijnstof. Voor de vergelijking van de varianten onderling maakt dat waarschijnlijk ook niet zoveel uit.
Het Compendium voor de Leefomgeving geeft echter aan: “De emissie van fijn stof door het wegverkeer is in de periode 1990-2010 met 55% afgenomen. Dit is vooral te danken aan schonere dieselmotoren in zware bedrijfsvoertuigen.”
Misschien is het te kort door de bocht gerekend, maar het lijkt erop dat we die 8 meerooksigaretten nog wel mogen halveren. Als die snelwegverbinding tussen de A13 en A16 dan eindelijk gerealiseerd wordt, roken de Overschieërs dus zo’n 12 sigaretten minder mee dan in 1995!

Maar wat had dit ook al weer precies te maken met die 80 kilometer per uur? Hoe zit het bij andere snelwegen? Wat is eigenlijk nu de gemiddelde snelheid in die rare bij bocht bij Overschie? En, en  … ach laat ik maar even ophouden voor vandaag. Laat ik me tevreden stellen met het achterhalen dat die zeventien meerooksigaretten al zeventien jaar oud zijn.

Ach nee toch! Vind ik daar per ongeluk toch nog wat ‘recente’ cijfers over die situatie bij Overschie. Bij de milieudienst Rijnmond staat een stukje over de effecten van de invoering van die 80 kilometer per uur op de A13 (mei 2002) én een rapport met metingen van TNO van vóór en ná die maatregel. Toch maar even inkijken. Die metingen blijken dan toch wat ingewikkelder te interpreteren dan in dat rapport uit 1999 naar voren komt. Met name de windrichting heeft veel invloed en die varieert gemiddeld behoorlijk per jaar. De onzekerheden zijn dan waarschijnlijk ook nog wel wat groter dan ik uit dat oude rapport opmaakte.
Nou ja, even stug doorrekenen. Vóór invoering van die 80 km/h was het risico ongeveer 12 meerooksigaretten extra per dag en daarna iets van 5. Maar als je dat windeffect mee neemt (TNO gebruikt daarvoor een ingewikkeld model) was de echte winst waarschijnlijk maar 3 uitgespaarde meerokertjes. Misschien moet Jesse Klaver zijn slogan dus maar even aanpassen naar: Weer 80km/h bij Overschie voor gezondheidswinst van 3 meegerookte sigaretten minder p/d voor mensen die 50m van A13 wonen! Past ruim genoeg binnen 140 tekens om goed retweetbaar te zijn.

 

Filed Under: Algemeen, Factchecking, Uit het nieuws Tagged With: gezondheidsrisico, GroenLinks, kanker, politiek, sigaretten, verkeer

Vliegveldrituelen niet rationeel

3 December 2010 by Gert Jan van 't Land 1 Comment

‘Enhanced pat down’ in actie

Luchtreizigers worden onderworpen aan steeds verdergaande controles. We moeten onze tassen laten scannen, soms moeten de schoenen daarbij uit en als we door een poortje lopen en de zoemer gaat af, dan moeten we accepteren dat een beveiligingsbeambte ons lichaam bevoelt. In de USA en Canada is daar nu de ‘enhanced pat down’ bij gekomen. Het plaatje hiernaast laat zien hoe akelig dit kan uitpakken.

In Amerika heeft deze methode om luchtreizigers te onderzoeken tot verontwaardiging geleid, en tot veel parodiërende artikelen en video’s. Zelfs president Obama heeft er aandacht aan besteed. Hij heeft aangegeven dat hij begrip heeft voor de frustraties van de reizigers, maar hij voegde daar aan toe dat de nieuwe maatregelen wel nodig zijn in de strijd tegen het terrorisme  (klik hier).

Maar zijn al die veiligheidsmaatregelen wel rationeel verdedigbaar? The Atlantic plaatst daar vraagtekens bij en besteedt er een lezenswaardig artikel aan.

The Atlantic stelt het volgende:

1. De kosten van terrorisme voor de westerse samenleving zijn vooral indirect – ze hebben de vorm van juist de veiligheidsmaatregelen waaraan de luchtreiziger zich moet onderwerpen. De gevolgen zijn in het beste geval extra wachttijd, een onaangename ervaring of een kwijtgeraakt zakmes dat vergeten was in een jaszak. En natuurlijk de extra kosten voor de beveiligingsmedewerkers en alle apparatuur. De kosten lopen in de honderden miljarden. Geld dat we ook aan andere zaken hadden kunnen besteden. The Atlantic:

“All security measures are justified relative to the direct terrorist damage they might prevent. The plane that would come down, the bomb that would go off. But anyone who’s ever thought about terrorist movements realizes that the real damage is indirect — it’s the fear they induce, the (over) reaction they provoke, the costs they impose as a society tries to guard against repetition”.

2. De kosten die we maken voor beveiliging staan niet in verhouding tot de opbrengsten ervan. Het is vaak beter om kosten die we maken te besteden aan uitgaven die meer effect hebben.

3. Er is in de luchtvaartbeveiliging blijkbaar geen ruimte voor een normale benadering van risico’s. Andere risico’s kunnen we wel accepteren, maar het zeer beperkte risico van een terroristische daad is in onze samenleving onbespreekbaar. Deze situatie maakt het de politiek onmogelijk om rationeel om te gaan met het risico dat terrorisme met zich mee brengt. De Atlantic legt dit als volgt uit:

“Every society accepts some risks as part of its overall social contract. People die when they drive cars, they die when they drink, they die from crime, they die when planes go down, they die on bikes. The only way to eliminate the risks would be to eliminate the activities — no driving, no drinking, no weapons of any kind, no planes or bikes”.

“Yet when it comes to dealing with terrorism, politicians know that they will not be judged on the basis of an “acceptable level of risk.” They know that they can’t even use that term when discussing the issue. (“Senator Flaccid thinks it’s ‘acceptable’ for terrorists to blow up planes. On Election Day, show him that politicians who give in to terror are ‘unacceptable’ to us.”) And they know for certain that if — when — a plane blows up with Americans aboard, then cable news, their political opponents, Congressional investigators, and everyone else will hunt down any person who ever said that any security measure should be relaxed”.

“This is the political tragedy of “security theater.” In reality, we do accept a greater-than-zero risk of death from terrorist attack. Otherwise, we’d never fly — or would strip everyone nude before boarding, do cavity searches, and carry no cargo. We accept the bargain for efficiency reasons (I’m not going to get to the airport six hours early to be searched). We accept it on “price of liberty” grounds (I’m not going to strip naked). But politicians can’t come out and say that any risk is acceptable. Nor can they take the risk themselves of saying that security-theater rituals should be dropped, because of the risk of being blamed when the next attack occurs. Thus security-theater is a ratchet. You can add it, but you can’t take it away”.

Filed Under: Factchecking, Kort, Uit het nieuws Tagged With: beveiliging, politiek, vliegen

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Graancirkels op European Skeptics Congress 2024
7 May 2025 - SkepsisSiteBeheerder
Graancirkels op European Skeptics Congress 2024

Voordracht van Francesco Grassi op ESC2024 in Lyon.Lees meer Graancirkels op European Skeptics Congress 2024 › [...]

SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!
27 April 2025 - SkepsisSiteBeheerder
SKEPP wordt 35… en dat vieren ze!

Onze Belgische zusterorganisatie SKEPP bestaat dit jaar 35 jaar. Op zaterdag 10 mei vieren ze dat met een mooi programma. Hoofdgast is de bekende skepticus en emeritus hoogleraar psychologie Chris French die onlangs ook tot erelid van SKEPP werd benoemd.…Lees meer SKEPP wordt 35… en dat vieren ze! › [...]

Breakthrough-prijs voor Gerard ’t Hooft
7 April 2025 - Pepijn van Erp
Breakthrough-prijs voor Gerard ’t Hooft

Professor Gerard ’t Hooft had al een Nobelprijs op zak, maar kan sinds dit weekend nog een van de meest prestigieuze onderscheidingen in de wetenschap op zijn indrukwekkende palmares bijschrijven: hij kreeg de Special Breakthrough Prize in Fundamental Physics! ’t…Lees meer Breakthrough-prijs voor Gerard ’t Hooft › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails.
9 May 2025 - Jonathan Howard

"I wish Vinay all the best for his new role. It's a whole new state of play when the buck stops with you." The post Dr. Vinay Prasad is Now the Medical Establishment. It’s His Job to Run RCTs, and It’s Our Job to Call Him a Lying Piece of $#!& if He Fails. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis
8 May 2025 - Scott Gavura

Spring is a miserable season for those with seasonal allergies. There are effective drug- and non-drug measures that can control most symptoms effectively. The post Breathing Easy: Treating Allergic Rhinitis first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Pig Heart Xenografts for Infants
7 May 2025 - Steven Novella

Organ transplant is a potentially lifesaving medical intervention, but there is a critical lack of donor organs. Even in a wealthy country like the US, there are about 100,000 people on the waiting list for an organ transplant, but only about 23 thousand organs become available each year. About 6 thousand people die each year while on the waiting list. For this […] The post Pig Heart Xenografts for Infants first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsOp https://archive.is/1Exnu staat een gearchiveerde versie van een recente posting van Ronald Meester op LinkedIn. In deze posting verwijst
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsEen verbeterde versie van Hoofdstuk 6 van dit rapport van Ronald Meester en Marc Jacobs is op 22 april 2025
  • Hans1263 on Volgens Maurice de Hond beschikt hij over telepathische gavenHet filmpje waarin hij een trucje met Jeroen Pauw uithaalt, bewijst natuurlijk helemaal niets, ja misschien het denkniveau van De
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (17-2025)En de paashaas is er snel vandoor gegaan,
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (17-2025)@Renate1 Nee, de paashaas heeft het in een mandje op zijn rug. 😅😅😅

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in