• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

spontane zelfontbranding

Spontane zelfontbranding officieel vastgesteld!

19 January 2012 by Gert Jan van 't Land 29 Comments

Spontane zelfontbranding (‘Spontaneous Human Combustion’, ofwel ‘SHC’) is nog nooit wetenschappelijk aangetoond. Toch stelde een lijkschouwer in Ierland in september van het afgelopen jaar officieel vast dat een 76-jarige man er aan was overleden. Dat meldden de BBC en Ierse en Engelse kranten (zie b.v. hier). SHC is het proces waardoor een mens zonder oorzaak van buiten tot ontbranding zou kunnen komen. 

Spontane zelfontbranding officieel vastgesteld! 1
Zo zie je het nooit – de vermeende zelfontbrandingen vinden altijd plaats als er niemand bij is (bron: NPR.org).

De Belfast Telegraph meldde op 23 september 2011:

‘A man who burnt to death in his own home died from spontaneous human combustion in what is believed to be the first case of its kind in Ireland. Michael Faherty (76) — also known as Micheal O Fatharta — died as a result of the phenomenon, spontaneous human combustion, according to west Galway coroner Dr Kieran McLoughlin’.

De krant meldde verder dat de politie en de brandweer geen verklaring hadden voor de verbrande heer Faherty, ze dachten dat de open haard waar hij voor lag geen verklaring kon zijn. Het was de eerste keer dat in Ierland spontane zelfontbranding officieel als doodsoorzaak werd vastgesteld.

Genoeg reden voor de skeptische onderzoeker Joe Nickell om onderzoek te doen. Hij brengt verslag uit in het blad van de Amerikaanse sceptici (Skeptical Inquirer, jan-feb 2012, p. 6-7). Volgens Joe Nickell was de lijkschouwer door het uitsluiten van andere oorzaken tot zijn conclusie gekomen. De redenering van de lijkschouwer was volgens Nickell: ‘als er geen enkele normale verklaring is, dan moet het wel iets bovennatuurlijke zijn geweest’. Volgens Nickell een schoolvoorbeeld van een logische redeneerfout (dit wordt redeneren vanuit ontbreken van kennis genoemd, ofwel ‘an argument from ignorance’).

Nickell stelt vast dat de Ierse autoriteiten niet op de hoogte zijn van het vele onderzoek naar spontane zelfontbranding. Als ze dat hadden gelezen, dan hadden ze vermoedelijk een andere conclusie getrokken. Nog nooit is een geval van spontane zelfontbranding wetenschappelijk bevestigd. Hoe werkt het dan wel? Waardoor kan iemand vrijwel restloos verbranden zonder dat de omgeving erg beschadigd wordt (zie de foto hier naast)? De Nederlandse Wikipedia vat het goed samen:

Spontane zelfontbranding officieel vastgesteld! 2
Bij vermeende spontane zelfontbranding wordt de omgeving niet ernstig aangetast, ook blijven grote organen met veel vocht en weinig vet soms geheel of gedeeltelijk intact. Dit is te zien op deze akelige foto waar het hart en (een deel van de) darmen nog aanwezig zijn (bron: ukskeptics.com).

‘ … uit praktijkonderzoek [is duidelijk] dat lichaamsweefsel, door de aanwezigheid van vet, langzaam en smeulend kan verbranden. Dit kan verklaren hoe het mogelijk is dat een lichaam geheel of gedeeltelijk kan opbranden zonder de omgeving te beschadigen. Mogelijk wordt de verbranding in gang gezet door een ongeluk, bijvoorbeeld met een sigaret of een kaars’. 

Volgens Joe Nickell is het waarschijnlijk dat de onfortuinlijke Faherty voor het haardvuur onwel is geraakt. Vervolgens is een vonk ergens op hem geland en is hij langzaam opgesmeuld. Akelig om je voor te stellen, maar wel een verklaring die veel logischer (en daarom ook waarschijnlijker is) dan spontane zelfontbranding. En door proeven op overleden dieren is bevestigd dat een lichaam zo kan opsmeulen. Soms blijven grote en meer natte organen zoals het hart over. Kleding kan in dit proces werken als een soort pit van een waxinelichtje. Het onderzoek toont aan dat lichaamsvet tijdens het proces vloeibaar wordt en op die manier langzaam kan opbranden. Je moet er niet aan denken.

In de Engelse Wikipedia wordt terecht de volgende vraag gesteld: als zelfontbranding regelmatig zou voorkomen, waarom is het dan nog nooit live gezien? Je ziet b.v. nooit iemand die in de V&D of op het strand spontaan vlam vat. Het gebeurt altijd als er niemand bij is. Betekent dat niet dat een andere verklaring voor de verbranding logischer is? Inderdaad, naar mijn mening. En die hebben we hiervoor gegeven.

Gelukkig wordt in Ierland de stem van de rede ook gehoord. Op 24 november 2011 meldde de krant Irish Times dat de Ierse patholoog anatoom Prof. Marie Casidy in de rechtszaal brandhout had gemaakt van het idee van spontane zelfontbranding. Ze noemde dat ‘een sprookje van science fiction schrijvers’.

Spontane zelfontbranding officieel vastgesteld! 3
Joe Nickell gaat in een investigative brief in op de vermeende zelfontbranding in Ierland. Zie de link hiernaast (bron: CSI)

Wie meer wil lezen kan naar dit artikel van Joe Nickell gaan op de website van de Amerikaanse sceptici (CSI). Ook kun je een artikel uit Skepter lezen waarin Jan Willem Nienhuys door grondig speurwerk een vermeend geval van spontane zelfontbranding naar het land der fabelen verwijst. Via deze link is een heel lezenswaardig artikel van de UK Skeptics.

 

Foto voorzijde: deze foto is afkomstig van topten.net. Met dergelijke foto’s wordt spontane zelfontbranding als iets griezeligs voorgesteld.

Filed Under: Uit het nieuws, Wetenschap Tagged With: joe nickell, spontane zelfontbranding

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Error
  • Error
  • SBM

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepsis.nl/feed/`; the status code is `508` and content-type is `text/html`

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Dr. Pierre Kory resurrects the false claim that vaccines cause SIDS
14 July 2025 - David Gorski

Dr. Pierre Kory name-checked me in a post falsely claiming that vaccines cause SIDS. I finally get around to responding. The post Dr. Pierre Kory resurrects the false claim that vaccines cause SIDS first appeared on Science-Based Medicine. [...]

The Opinion Class: Practicing Focused Protection From Reality
13 July 2025 - Jonathan Howard

A class of sheltered COVID pundits are eager to conjure an alternate history where we let the virus spread in 2020 and everything turned out just fine. The post The Opinion Class: Practicing Focused Protection From Reality first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Go Ahead, Make the Case That Science, Free Speech, and the FDA Are Thriving Under Drs. Marty Makary and Vinay Prasad
10 July 2025 - Jonathan Howard

Unlike Drs. Adam Cifu and John Mandrola, I do not constantly boast of my "nuance" or claim to be a master of "clinical appraisal." They have so much to teach me. The post Go Ahead, Make the Case That Science, Free Speech, and the FDA Are Thriving Under Drs. Marty Makary and Vinay Prasad first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsHet is me duidelijk, @ Klaas van Dijk Het lijkt me heel simpel: wie zwijgt, stemt toe. Incompetentie en collaboratie
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263, per abuis heb ik mijn reactie op jouw bericht van 5 juli 2025 (om 21:25) op de verkeerde plek
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263, het is inderdaad erg opvallend dat de werkgevers van het trio, te weten de VU (Ronald Meester), het Radboud
  • Hans1263 on De linke net-na-het-weekendbijlage (27-2025)De bekende en verderfelijke combinatie van complotgeloof, geloof en kwakzalverij.
  • Renate1 on De linke net-na-het-weekendbijlage (27-2025)https://www.kwakzalverij.nl/nieuws/bestuur-stuurt-brief-aan-minister-en-vaste-kamercommissie-vws/ Waarom verbaast het me niet dat mevrouw Ag

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in