Desinfecterende handgel & Antibacteriële zeep voorkomen geen infectieziekten.
Vorig jaar vond je ze op veel plekken: desinfecterende handgel in verband met de griepepidemie. Veel mensen kochten zelfs een eigen flesje en namen het overal mee naar toe. Afgelopen september kwam er een onderzoek uit, gesponsord door een desinfecterende handgelfabrikant. Vrijwilligers (116) moesten gedurende 10 weken, wanneer ze wakker waren, elke drie uur hun handen desinfecteren. Deze groep werd vergeleken met een controlegroep van 96 personen. Er werd ook nog gecontroleerd of de vrijwilligers wel echt goed meededen: ze verbruikten ongeveer 80 gram gel per week. Degene die niet goed met het onderzoek meededen (omdat ze na 10 weken te weinig gel hadden gebruikt) werden vervolgens uitgesloten van het experiment.
De uitslag na al die moeite: de handgel heeft geen effect, want er was geen verschil tussen de vrijwilligers en de controlegroep.
Antibacteriële zeep heeft ook geen nut. Het blijkt niet beter dan gewone zeep in het voorkomen van infectieziekten. Maar het heeft wel een mogelijk schadelijk effect omdat een van de ingrediënten (triclosan) de groei van bacteriën tegengaat. Wat ervoor kan zorgen dat sommige bacteriën resistent worden voor sommige antibiotica.
Handen wassen is natuurlijk wel belangrijk, zeker nu er weer meer berichten komen dat de (Mexicaanse) griep mogelijk nog meer slachtoffers gaat maken, dus hier nog even een lijstje met momenten waarop je ze het beste kan wassen, met gewone zeep wel te verstaan.
- Voor het bereiden van voedsel
- Nadat je naar de wc bent geweest
- Na het verschonen van een kind
- Voor en na het zorgen voor een zieke
- Nadat je je neus gesnoten hebt, gehoest of geniesd
- Na het aanraken van een dier of uitwerpselen
- Na het aanraken van afval
- Voor en na het verzorgen van een snee of wond
Wel goed afdrogen graag. Ziekteverwekkers houden van vocht.
Sten Oomen says
Het erna afdrogen is een onbenoemd probleem in je stuk. Heb je wel eens bekeken waar de meeste mensen hun handen aan afdrogen? (zowel thuis als openbare gelegenheden) Handdoeken die er al minstens een week hangen, soms wel een maand. Welcome back, bacteria!
Jan Willem Nienhuys says
Wat betreft bacteriedodende zeep: virussen zijn toch wel wat anders dan bacteriën, want waar een bacterie van dood gaat, hoeft een virus niet te inactiveren. Ik begrijp dat influenzavirussen niet goed tegen alcohol van 70 procent kunnen. Kort geleden las ik de bewering dat als verplegend personeel in ziekenhuizen volgens voorschrift (zoals bovenstaand) hun handen zouden wassen, dan zouden ze tachtig percent van hun tijd bezig zijn met handenwassen. Met zo’n alcoholische gel gaat het vlugger.
De link werkt niet meer, dus ik reporduceer de samenvatting van het onderzoek uit de Google-cache. De onderzoeker onderzocht al eerder de werking van Echinacea. Dit onderzoek gaat uitsluitend over griep en verkoudheid. Je zou als kritiek kunnen hebben dat ‘om de drie uur’ geen goed idee is. Stel dat je door de een of andere oorzaak griep- of verkoudheidsvirussen op je handen krijgt op een bepaald tijdstip. Hoe lang duurt het dan voor dat virus van de hand is verhuisd naar een plek in het lichaam waar de infectie kan beginnen? Ik heb zo’n idee dat dat doorgaans niet zo lang is. Gemiddeld zal het tot de handwassing van het onderzoek dan nog anderhalf uur duren.
Op Wikipedia ( http://en.wikipedia.org/wiki/Hand_sanitizer ) kun je het commentaar van een onderzoeker lezen dat griepvirussen niet zo lang op de hand overleven (wel op deurknoppen en dergelijke).
Ik herinner me een proefje (van de Myth Busters, zie http://en.wikipedia.org/wiki/MythBusters_%282010_season%29#Episode_147_.E2.80.93_Flu_Fiction ) waarbij één persoon zo bewerkt was dat hij enigszins een loopneus had, en dat de vloeistof in kwestie iets bevatte dat fel rood oplichtte in UV-licht. Deze zat aan tafel te eten (of speelde een kaartspel) met de andere proefpersonen. Na afloop zat (bij belichting met UV) iedereen onder de rode troep, niet alleen handen, maar ook kleren en gezicht. De enige uitzondering was een persoon met extreme smetvrees.
De moraal van het proefje van Turner is dat het zinloos is om te hooi en te gras op verspreide tijdstippen van de dag je handen te wassen. Dat moet je doen (zoals het vervolgadvies aangeeft) op ogenblikken dat het besmettingsrisico groot is.
Hier is het stukje in kwestie
Sunday, September 12, 2010, 11:30 AM EDT
Ronald Turner
University of Virginia
Charlottesville, VA, United States
An alcohol hand disinfectant with enhanced antiviral activity failed to significantly reduce the frequency of infection with either rhinovirus or influenza in a large study conducted in a natural setting. Volunteers who used the hand sanitizer every three hours had 42 rhinovirus infections per 100 subjects compared to 51 infections per 100 subjects in volunteers who used no special intervention. Similarly, volunteers who used the sanitizer had 12 influenza infections per 100 subjects compared to 15 infections per 100 subjects in the control group. The hand treatment also did not significantly reduce the frequency of illnesses caused by these viruses.
This study was directed by Dr. Ronald B. Turner at the University of Virginia in Charlottesville. The study was funded by the Dial Corporation.
Hand washing or hand disinfection is commonly recommended for prevention of viral respiratory disease. These recommendations are based largely on studies that demonstrated the feasibility of transmission of infection by direct contact. There have been only limited efforts to demonstrate the efficacy of this intervention in the natural setting. Application of organic acids to the hands in the experimental setting results in persistent virucidal activity against the rhinoviruses that prevents infection for several hours after the application. This study evaluated the efficacy of organic acids in an ethanol-based hand sanitizer for the prevention of rhinovirus-associated colds. The occurrence of influenza A (H1N1/2009) infection in the study population allowed concurrent assessment of the effect of this virucidal hand treatment on the incidence of influenza infection and illness.
Two hundred twelve volunteers were randomized either to use the hand sanitizer with enhanced antiviral activity (116 volunteers) or no intervention (96 volunteers). The volunteers assigned to the hand treatment used the hand sanitizer every three hours while they were awake for ten weeks between August 25 and November 9, 2010. All volunteers had specimens collected each week for the detection of rhinovirus and influenza virus. Whenever the volunteer had symptoms of a cold they had two additional specimens collected for detection of virus. Volunteers who were assigned to the hand treatment were seen twice each week for the first 5 weeks and then once each week thereafter to evaluate compliance with the treatment by weighing the bottles of sanitizer. 80% of the volunteers were considered compliant based on completion of all study visits and use of at least 725 grams of sanitizer (an average of 80 gm/week). The overall incidence of common cold illness was decreased from 89/100 subjects in the no treatment group to 60/100 volunteers in the hand sanitizer group (p<0.05). There was no significant effect; however, on the incidence of rhinovirus infection or rhinovirus-associated illness. Similarly, there was no significant effect on influenza infection or influenza-associated illness.
The results of this study suggest that hand transmission may be less important for the spread of rhinovirus than previously believed. The study also directly assesses the impact of hand disinfection on the transmission of influenza virus. This study suggests that protection from infection with these viruses may require increased attention to aerosol transmission of virus.
Maarten Koller says
Dat is deze aflevering:
Helaas laten ze het einde niet zien, maar dat heeft Jan Willem al verklapt.
Renate says
Een betere manier om het nut van desinfecterende zeep te testen is dus om gewoon 2 groepen hun handen te laten wassen op de eerder genoemde momenten en de ene groep dit met gewone zeep te laten doen en de andere groep met desinfecterende zeep.
Jan Willem Nienhuys says
@ Renate
Maar wat neem je dan als uitkomst? Turner keek in essentie naar hoe vaak de betrokkenen een infectie kregen. Als je kijkt hoeveel virussen/bacteria er op de handen zitten, vind je misschien wel een verschil, maar zoals Turner aantoonde maakt dat niets uit als je toch maar op vaste tijden je handen reinigt. Een griepvirussen gaan sowieo vlug dood op je handen. Hun vetachtige omhulsel gaat kennelijk kapot door contact met de huid. Binnen in het lichaam geeft dat niet zo, want daar injecteert het virus zijn DNA in de cellen (waar het snel vele malen gekopieerd wordt).
Renate says
Tja, ik denk op dezelfde manier als bij het oorspronkelijke experiment.
Catherine de Jong says
Het ziekenhuisprotocol is: Bij gewoon vuil:15 seconden wassen met veel zeep en handen afdrogen met een papieren handdoekje. Dit reduceert de bacteriepopulatie met 90%. Daarna handen kletsnat maken met alcohol en aan de lucht laten drogen een paar minuten lang. Wegwerphandschoenen gaat vlugger. Er gaan dan ook vele dozen doorheen op een werkdag.
Chirurgen en operatiemedewerkers hebben een uitgebreider wasprotocol.