• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Gezondheid / Reiki: dan maar het placebo-effect

Reiki: dan maar het placebo-effect

16 February 2011 by Maarten Koller 11 Comments

Half november organiseerde de personeelsvereniging van een Nederlandse bank een informatieavond over Reiki. We leerden hoe we precies moesten huggen en dat Reiki best het placebo-effect kan zijn.

De opening van de avond werd gedaan door een aardig ogende, glimlachende vrouw die begon door zowel zichzelf als haar Reiki-partner voor te stellen. Reiki gaat over aanraking en dus wilde deze mevrouw en haar partner (beide Reiki-master) graag eerst even iedereen aanraken door ons de hand te schudden.

Het volgende onderdeel van de avond betrof een lichtcirkel waarbij iedereen hand in hand moest gaan staan. Specifiek moest tijdens het staan in deze cirkel de linkerhand met de palm naar voren en de rechterhand met de palm naar achteren gedraaid worden en mochten de ogen gesloten worden. Via geleide fantasie (het vertellen van een verhaal waarbij je je dan kan inleven) werd verteld dat we licht ontvangen en dat dat licht in ons stroomt. Na enkele minuten op deze wijze te hebben gestaan mocht de cirkel doorbroken worden en zocht een ieder zijn of haar zitplaats weer op. “Wie heeft er iets gemerkt?”, werd ons gevraagd. Ik had niks gemerkt maar de man naast de man van wie ik de hand had vastgehouden merkte op dat hij wel vond dat de man tussen ons in warme handen had. De ‘man-in-het-midden’ keek enigszins trots toen de vrouw bevestigde dat dit inderdaad kan gebeuren, “alsof je een soort energie krijgt van de ander”. Ik was er om te observeren dus de opmerking dat de man van het begin af aan al opvallend warme handen had slikte ik maar in.

Het volgende onderwerp was knuffelen, omhelzen of huggen. Hoe hug je nou goed? “Let maar eens op televisieseries en dergelijke, daar wordt nep gehugd, ze huggen elkaar rechtsom in plaats van linksom, wie kan er vertellen waarom dat niet goed is en waarom je als je oprecht wilt zijn altijd linksom moet huggen?”. Een meisje uit het publiek wist het antwoord: “dat heeft met de positie van het hart te maken”.

“Heel goed!”, zei de vrouw en ze legde uit: “het hart zit ook meer naar links, dus als je linksom een hug geeft, doe je dat met de harten dichter bij elkaar. Ze gaan naar elkaar toe, in plaats van van elkaar af, zoals bij een rechtsom hug.” Maar aan het rechtsom huggen kleven, behalve het ‘nep’ zijn, nog meer nadelen: “misschien heb je weleens gemerkt dat na een rechtsom-hug, bijvoorbeeld bij een collega of een vriend waar je niet zo close mee bent, het energie kost, terwijl je van een oprechte, linksom hug, juist energie krijgt!”. Volgens de vrouw kon je soms wel 20 tot 30 minuten van slag zijn en je minder energiek voelen na zo’n rechtsom-hug.
Ik heb dit allemaal nooit geweten, maar als ik eerlijk ben heb ik het ook nooit gemerkt.

Na deze uitspraken was het natuurlijk tijd voor de proef op de som door middel van een betrouwbare en valide test: de spiertest!* Alle deelnemers werden gevraagd een rechtsom-hug (rechterarm over linker- en je hoofd op de rechterschouder van de ander leggen) uit te voeren  en daarna de spiertest te doen. Dit doe je door je arm uit te strekken en de ander te vragen om de arm naar beneden te duwen. De ander moet dan letten op de hoeveelheid kracht die daarvoor nodig is. Dan een linksom-hug en weer dezelfde spiertest. “Merk je dat je veel meer kracht nodig hebt na de linksom-hug?”. Persoonlijk merkte ik niks, mijn ‘hug’-partner overigens ook niet. Achteraf is het makkelijk schrijven maar ik moet bekennen dat ik op dat moment door al het links- en rechtsom-gedoe de draad was kwijtgeraakt; Heb ik nou net een links- of een rechtsom-hug gedaan? Was een linksom of een rechtsom nu de goede? En bij welke hug moest ik dan meer of minder kracht hebben? De vraag kwam bij me op of je de negatieve energie die gepaard gaat met een ‘verkeerde’ hug kunt neutraliseren met een ‘goede’ hug, of dat dit mogelijk zelfs meer energie oplevert? Nou ja, toen de vrouw vroeg of je meer kracht nodig had na de linksom-hug volgde er geknik alom, dus ik denk dat de andere deelnemers duidelijk minder verward en meer overtuigd door het voorafgaande verhaal dan ik.

De avond werd nog actiever toen we elkaar ‘blind’ gingen volgen. De een doet z’n ogen dicht, de ander neemt de blinde bij de hand en begeleidt hem of haar de ruimte door. “Zorg dat je de ander niet tegen obstakels laat oplopen”. We wandelden een beetje de ruimte door en vervolgens draaiden we de oefening om. Na de ander even rondgewandeld te hebben werd de oefening uitgebreid: mocht je in de eerste oefening de blinde bij de arm nemen, nu mocht je alleen contact maken via de hand van de blinde. “Probeer maar eens met zo minimaal mogelijk contact (bijvoorbeeld slechts een vinger op de handpalm van de blinde) de ander toch te begeleiden en te sturen”.

Toen er na de oefening weer gevraagd werd om reacties vertelde ik dat ik af en toe het gevoel had gehad alsof iets mijn hoofd raakte (ik had dat gevoel echt, het was waarschijnlijk gewoon een jeuk die ik verkeerd interpreteerde), maar dat ik wist dat er niets op hoofdhoogte in de ruimte aanwezig was en ik zei dat je dus blijkbaar niet altijd een ervaring voor waarheid moet aannemen (je moet iets toch?). De hint werd niet opgepikt helaas en de vrouw ging door over het feit dat je je veel meer bewust van dingen kunt worden als je je ogen sluit.

Het nut van de oefening ontging me helaas volledig.

Het werd nog spannender: iedereen moest zich door de zaal verspreiden en enkele vrijwilligers werden geblinddoekt. Ze kozen een willekeurige richting en begonnen te lopen. Aan de rest de opdracht om ze rustig op te vangen en hun koers iets aanpassen zodat ze na een paar keer de zaal rond te hebben gelopen uiteindelijk terugkeren naar hun beginplek. Daarbij moet je zelf zoveel mogelijk op je plek blijven staan, als je ze maar niet laat botsen. Als het gelukt was werden de vrijwilligers gestopt door de vrouw en kregen ze als beloning een fijne linksom-hug.

We mochten weer plaatsnemen in de kring en eindelijk kregen we wat meer te horen over Reiki. Tenminste dit leek de bedoeling, maar helaas werd op geen enkel moment nu echt duidelijk wat Reiki precies is. Via een aantal omwegen kwam de spreker zelfs op de Large Hadron Collider (LHC) (een deeltjesversneller) van het CERN in Zwitserland terecht. Volgens de vrouw deden ze daar onderzoek op een gebied dat “de zichtbare wetenschappelijke wereld en de onzichtbare alternatieve wereld met elkaar zou kunnen verbinden”.
Jammer dat ze bij het CERN met de LHC toch iets anders doen. (Maar uitleggen hoe dat precies zit, past helaas niet binnen deze tekst, en op internet is er genoeg informatie over te vinden.)

Volgens de beide Reiki-masters hoef je niet in Reiki te geloven om het te laten werken. En hoe het werkt? Ze weten het niet, “mogelijk via energie, misschien trillingen en als het het placebo-effect is, dan werkt het maar via het placebo-effect”. Dit wekt de indruk dat ze niet begrijpen wat het placebo-effect precies betekent. Het placebo-effect: wanneer het absoluut zeker is dat wat je doet niet werkt, maar wel mogelijk een effect kan hebben omdat iemand werking verwacht of erin gelooft. Bekijk dit 3 minuten durende filmpje voor meer info over het placebo effect. In elk geval betekent het dat als je een effect vindt, dit juist niet komt door wat je gedaan hebt, maar door de zaken die eromheen meespelen. Zonder het zelf te weten zeggen ze dus eigenlijk dat Reiki niet werkt.

“Het mooie van Reiki is dat je op twee manieren kan merken dat het werkt: als je je beter voelt dan werkt het. En als je je slechter voelt, dan werkt het ook. Dat komt namelijk omdat Reiki in het laatste geval ervoor zorgt dat de gifstoffen die in je lichaam opgeslagen zouden zijn vrijkomen, en daardoor voel je je dan natuurlijk wat slechter.”

Handig, het werkt dus altijd! Of wacht even… het kan dus eigenlijk helemaal niet niet werken! En het is vast toeval dat wanneer je helemaal niets aan een ziekte doet je ook alleen maar beter of slechter kan worden. Misschien krijgen we stiekem als we ziek zijn wel allemaal Reiki…

Een ziekte kan natuurlijk ook een tijdje hetzelfde blijven. Ze heeft het niet gezegd, maar ik vermoed dat wanneer je je niet beter en ook niet slechter voelt, je dan vast wat meer behandelingen nodig hebt. Mocht dat het geval zijn, wees gerust, want de vrouw kan tegenwoordig ook op afstand helpen, via de telefoon. Dat heeft ze wel gezegd.

Ze vertelde ook dat mensen die Reiki-behandelingen volgen gemiddeld minder ziektekosten maken. Dat is nogal een duidelijke claim en hier moest ik het mijne van weten! Ik vroeg dus hoe ze dat wist, is dat misschien onderzocht? Ja, zei ze en ik vroeg of ze die onderzoeken dan misschien had, want die wilde ik ook weleens lezen. Helaas had zij ze zelf niet, maar als je bladen zoals Mind magazine en Happinez regelmatig las, dan zou het daar regelmatig in voorbij komen. Wel jammer dat ik nou net dat soort ‘vakbladen’ niet lees.

Als laatste waren er nog wat vragen en opmerkingen uit het publiek. Een vrouw vroeg hoe ze om moest gaan met haar man, die in het ziekenhuis werkte en altijd aankwam met allerlei onderzoeken en argumenten waar ze dan niet tegenop kon, hij was zelfs boos geworden dat ze naar deze “onzinavond” ging. De tip was om met hem maar eens de lichtcirkel te doen, als hij merkte dat het werkt, dan zou hij vanzelf overtuigd raken. Ik hoop voor haar dat hij meer merkt dan ik.

Een andere vraag was of het gevaar kon? Een duidelijke ‘nee’ en zelfs heftig nee-geschud vanuit het publiek was het gevolg.

Er is mijns inziens echter wel degelijk gevaar wanneer iemand met een ernstige ziekte door Reiki (lees: het placebo-effect) het idee krijgt zich beter te voelen. Helemaal wanneer diegene wordt verteld dat een eventueel verslechteren juist een teken is dat het werkt. Hiermee loopt je het risico dat zo iemand pas veel later naar de dokter gaat en dat kan tot gevolg hebben dat de ziekte al (te) ver gevorderd is en moeilijker of zelfs niet meer verholpen kan worden, met alle gevolgen van dien.

—————————————————————————
Waarschijnlijk heb je na dit stuk gelezen te hebben nog steeds geen idee wat Reiki nou eigenlijk is. Troost je, ik ook niet. Tenminste, niet dankzij deze avond. Gelukkig wist ik al wat, en wat ik weet komt aardig overeen met deze wikipedia pagina over Reiki.

Maar wil je echt weten hoe het zit, dan raad ik je aan op www.skepsis.nl/reiki.html te kijken, daar staat het hele verhaal.

* Het is helaas al erg lang bekend dat de spiertest geen goede test is, zie voor meer informatie: http://www.skepsis.nl/spiertest.html

Steun Kloptdatwel

Reiki: dan maar het placebo-effect 1Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Het placebo effect in 2:57
Next Entry »
Happinez recensie, 1-2011

Filed Under: Gezondheid Tagged With: blinddoek, energie, lichtcirkel, reiki

Reader Interactions

Comments

  1. Jan Willem Nienhuys says

    16 February 2011 at 10:54

    Er is een eenvoudige manier om de spiertest te beïnvloeden. Althans dat heb ik mezelf op gezag van anderen wijsgemaakt.
    1. Als je geleidelijk de druk op de uitgestrekte arm opvoert, gaat de arm mee.
    2. Als je vlak voor je begint heel even drukt en weer loslaat, een heel klein tikje geeft zogezegd, dan fungeert dat als signaal voor een reflex om ‘het gewricht op slot te zetten’, en dan moet je daarna meer kracht uitoefenen.

    Is er een eenvoudige manier om na te gaan of dit echt zo is, of ook maar een illusie? Het zou kunnen zijn dat ik ten gevolge van die illusie zelf harder duw als ik denk dat die arm naar beneden hoort te gaan.

    Log in to Reply
    • Magnolia says

      16 February 2011 at 12:32

      daar is toch een australisch filmpje over … waar o waar ….. staat toch ook op kloptdatwel ?

      Log in to Reply
      • Maarten Koller says

        16 February 2011 at 12:38

        Klopt, dat stond hier:

        http://www.kloptdatwel.nl/2011/01/02/placebo-band-mogelijk-goed-voor-vanalles/

        Log in to Reply
        • Jan Willem Nienhuys says

          16 February 2011 at 21:33

          Volgens mij was dat wat anders. Daar ging het over ‘spiertesten’ die je uit je evenwicht brengen. Als je niet helemaal verticaal op de onderarm duwt, valt de betrokkene om als je duwt in de richting van de hand, van de persoon af, en als je naar de persoon toe duwt blijft hij of zij gewoon staan. Maar mijn methode werkt met puur verticaal drukken op de rug van de hand van de uitgestrekte arm.

  2. Magnolia says

    16 February 2011 at 12:36

    hoe komt de personeelsvereniging van een bank erbij om een informatiebijeenkomst over reiki te organiseren ? de personeelsvereniging krijgt een bijdrage van de werkgever, was die werkgever soms de triodosbank ?

    Log in to Reply
    • Maarten Koller says

      16 February 2011 at 12:42

      Helaas kan ik daar geen uitspraken over doen. Daarom zijn er ook geen andere namen genoemd.

      Ik neem aan dat de pv gewoon zelfstandig mag opereren. Deze pv doet veel verschillende dingen. Van een lan-party tot sinterklaas tot een bbq tot reiki.

      Log in to Reply
      • Henk says

        16 February 2011 at 14:00

        @Maarten,
        Het is wel erg makkelijk uit te vinden over welke personeelsvereniging het hier gaat.
        Nog in het verschiet : op 21 maart een cursus mindfullness met Joke Dooijewaard.
        Misschien moet je de voorzitter van de pv, Jan d.B., toch eens vragen waarom er zulke rare dingen op het programma staan, bij de andere pv in Eindhoven worden geen onzinactiviteiten gepland.

        Log in to Reply
        • Henk says

          16 February 2011 at 14:09

          Over die mindfullnesscursus 21 maart : “Deze workshop is een activiteit van AndersZINs: een thema binnen de Personeelsvereniging waaronder activiteiten worden georganiseerd op het gebied van persoonlijke ontwikkeling, zingeving en spiritualiteit.” (geen link omdat daar de naam van de bank instaat)
          Georganiseerde onzin in de personeelsvereniging dus.

      • Magnolia says

        16 February 2011 at 16:56

        de triodosbank steunt ook geheel zelfstandig opererende homeopaten die in afrika malaria bestrijden met water en suikerkorreltjes. ondermeer voor die steun heeft de bank onlangs een bekende prijs gekregen 😀

        ik word steeds nieuwsgieriger. zijn er meer banken die zich op het zweeftraject begeven ? voor aanbieders van zweefdiensten is dit een interessant aquisitietraject, ook de zijdeur vormt een aardige entree tot de bedrijfsmarkt en de opleidingsbudgetten.

        Log in to Reply
  3. agnes tieben says

    16 February 2011 at 18:21

    @magnolia

    Heb je het artikel: ‘de goeroes van Herman Wijffels’ (was bewindvoerder van de Wereldbank) al gelezen? (http://www.skepsis.nl/andrewcohen.html)

    Log in to Reply

Trackbacks

  1. Happinez recensie, 1-2011 says:
    17 February 2011 at 06:05

    […] is een blad wat veel gelezen wordt in het alternatieve circuit. Het wordt soms zelfs als bron aangehaald, terwijl er vaak claims in worden gedaan die allang onderzocht en achterhaald zijn. De […]

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen
15 May 2022 - Pepijn van Erp

  Het tweejaarlijks georganiseerde congres van de koepel van Europese skeptische organisaties ECSO zal komende keer plaatvinden in Wenen, van 8 t/m 11 september. Een uitgelezen moment om actieve skeptici te onmoeten en te horen waar die zich zoal mee bezighouden in hun landen. Zeker nu het het weer het eerste congres is na het ... Meer lezen Het bericht European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Gauquelin’s Mars Effect
9 March 2022 - Jan Willem Nienhuys
Gauquelin’s Mars Effect

For Dutch version click on flag.   The Mars Effect kept skeptics quite busy for quite some time. One of the amazing things is how easily all kinds of skeptics were fooled and how quickly they launched themselves into investigations without examining properly the source of this effect. Rereading the original articles doesn’t lessen this ... Meer lezen Het bericht Gauquelin’s Mars Effect verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.1 – themanummer over reuk
26 February 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.1 – themanummer over reuk

Ruikt de mens wel echt zo slecht als wordt beweerd? Wat is er voor bewijs voor de werkzaamheid van aromatherapie? Welke rol spelen feromonen in ons liefdesleven? Maar we keken ook de documentaires over Jomanda en verdiepten ons in het verband tussen complotdenken en populisme. Het bericht Skepter 35.1 – themanummer over reuk verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...
9 May 2022 - Paul De Belder
De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...

Twee jaar geleden (maart 2016) gaf Patrick een TED talk over de onzin in human resources. Ondanks het duidelijke succes bij een Human Resources (HR) publiek is daarmee de onzin duidelijk de wereld nog niet uit.  We bespreken in dit artikel één recent én een langlopend voorbeeld van wat je allemaal kunt aantreffen in de HR-wereld, of zakenwereld tout court. Enkele jaren geleden schreef Patrick een kritisch artikel over het Carl Van De Velde Instituut (CVI). Carl Van de Velde (52) leidt het instituut dat naar hem is vernoemd en is naar eigen zeggen een self-made man die zonder hogere studies zich opwerpt als coach of goeroe van mensen die – tsja, snel rijk willen worden… [...]

Sapiens – Een beeldverhaal – Een misleidende verweving van wetenschappelijke feiten en fantasierijke interpretaties
17 May 2022 - Paul De Belder

Fictieve wetenschappers Harari brengt enkele (relatief) nieuwe wetenschappelijke inzichten. We waren niet uniek. Nog niet zo lang geleden leefden we samen met andere moderne mensensoorten, zoals de Neanderthalers en de Denisovamens. De Neanderthaler werd in het verleden schromelijk onderschat, maar blijkt nu erg slim te zijn geweest, met grote survivalskills. Enkel Sapiens overleefde en veroverde de hele wereld. Dat hebben we te danken aan onze taal en het vermogen om mythen en verhalen te creëren die collectieve intelligentie, sociale samenhang en grote samenlevingen mogelijk maakten. Het leidde ook tot grote variëteit in gezins- en samenlevingsvormen en culturele gewoonten. Maar Sapiens ontpopte zich ook tot een intercontinentale seriemoordenaar van andere diersoorten. Harari brengt die inzichten door vier personages als wetenschapper op… [...]

‘Dokter Google is een kwakzalver’
11 May 2022 - tayson

De voorbije twee jaar werden we overspoeld met desinformatie over corona en covid. Nu we in de staart van de pandemie lijken te zitten, is het hopelijk voor iedereen duidelijk dat het virus niet mee surft met de elektromagnetische stralen uit onze smartphone, covid niet onvruchtbaar maakt (tijdens de pandemie werden meer kinderen geboren) en de coronavaccins geen microchips bevatten die onze handel en wandel in kaart brengen. [...]

Should We Fear the Monkeypox?
25 May 2022 - Steven Novella

A recent outbreak of monkeypox is likely containable, but people are understandably concerned. The post Should We Fear the Monkeypox? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Big Success for Anti-obesity Drug
24 May 2022 - Harriet Hall

Will an expensive, new, injectable, untested medication help people lose weight? Maybe! But right now, we don't know if it's safety and efficacy profiles make it worth the price. The post Big Success for Anti-obesity Drug first appeared on Science-Based Medicine. [...]

The ABIM vs. medical misinformation: Better late than never?
23 May 2022 - David Gorski

Last week, the New England Journal of Medicine published an editorial by the President of ABIM discussing how the board certification can be taken away from diplomates who spread medical misinformation. Is this too little, too late? The post The ABIM vs. medical misinformation: Better late than never? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on De linke weekendbijlage (21-2022)En dan krijgen we weer de nodige maffe reacties van warhoofden, bijvoorbeeld over het feit dat de dader een verward
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (21-2022)@Renate1 Ach ja, ik word wel eens doodmoe van dit soort kromme redenaties. Cynische reactie van Chris Klomp n.a.v. een
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (21-2022)Ach ja, ik word wel eens doodmoe van dit soort kromme redenaties. En dan wordt er weer geroepen dat een
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (21-2022)@Renate1 Veranderen zal er ook nu niets, want volgens de Republikeinen is het beste middel tegen wapengeweld meer wapens, want
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (21-2022)Het gaat mijn verstand ook te boven. Veranderen zal er ook nu niets, want volgens de Republikeinen is het beste

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2022 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in