• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Uit het nieuws / Een bril met een alternatief tintje

Een bril met een alternatief tintje

2 June 2011 by Sander van Zijl 17 Comments

Een bril met een alternatief tintje 1
Een voorbeeld van een ChromaGen/Xlens bril.

Eergisteren verscheen in De Telegraaf een artikel over een revolutionaire techniek om mensen met dyslexie te helpen. Het ging om een bril met een kleurenfilter ervoor die je direct helpt met beter lezen. Het enige probleem… de bril wordt nog niet erkend door de gevestigde medische orde in Nederland, schande, schande. Dit zijn natuurlijk bij uitstek berichten waar je van kunt vragen of ze wel kloppen. Dus als scepticus gaan we op zoek naar bewijs.

Als eerste ga ik langs op de website van Xlens, en het verhaal daar is indrukwekkend. In het buitenland wordt de bril al aanbevolen, er wordt in Nederland samengewerkt met gerenommeerde opticiens, en er staan een aantal publicaties vermeld op de website. Dit geeft goede hoop.

Echter niet alle publicaties bevestigen dat het systeem zeker werkt:

It is important at this stage to appreciate that the objective of success may be at some stage a reflection on the ways that the subject attempted to improve their educational performance, and it is therefore impossible to identify that the therapy was the sole means to the improvement.

En dit is een van de fouten die makkelijk opsteken bij dit soort onderzoek. Het is namelijk lastig om uit te sluiten dat er andere oorzaken van verbetering zijn. Hierbij valt te denken aan extra aandacht vanwege de nieuwe dure bril. Een bril wordt misschien pas gebruikt nadat andere therapieën al gebruikt zijn, en dus is er wellicht een cumulatief effect. Kinderen worden ouder en leren beter met hun dyslexie om te gaan. Of misschien is er een mogelijkheid tot natuurlijk verbetering. Een vergelijk valt te trekken met dieethulpmiddelen: super slank in 5 maanden. Doe elke dag onze speciale schoenen aan, en volg een gezond eetpatroon. Zo’n methode werkt wellicht perfect, maar ligt dat dan aan de schoenen of het gezonde eetpatroon? Mensen met een statistische achtergrond zullen ongetwijfeld nog meer gaten kunnen vinden in het aantal deelnemers aan het experiment en van de controlegroep. Daarnaast ontbreken er bij de meeste onderzoeken resultaten over de kinderen bij wie het niet werkt.

Als je je afvraagt of dit relevant kunt zijn: dat hangt ervan af hoe je de resultaten interpreteert. Als het bij één persoon voor 100% werkt, en bij een ander totaal niet, is er een gemiddelde verbetering van 50%. Echter kan dit ertoe leiden dat je de conclusie trekt dat elk kind 50% verbetert. Daarnaast is het mogelijk om 9 positieve verhalen te vertellen, terwijl er wellicht 50 kinderen zijn bij wie het niet werkte.

De onderzoeken zijn dus niet direct overtuigend, maar geven wel aan dat het onderwerp serieus wordt benaderd. Zo is er een duidelijk achterliggende oorzaak geïdentificeerd en zou het een probleem zijn met de magnocellular cells die de kleuren op ongelijke snelheid communiceren aan de hersenen (voor zover ik dit als leek kan begrijpen). Ook zijn er positieve resultaten bereikt door teksten op andere manieren aan te bieden, bijv. met een ander lettertype en andere achtergrond kleur.

Zijn er dan nog redenen om te denken dat het hier wellicht om een methode gaat die nog onbewezen is of zelfs niet werkt? De website geeft nog wat aanwijzingen. Dyslexiespecialisten doen voorlopig nog niets met deze therapie. De kleur die benodigd is voor verbetering is voor elke patiënt anders, en dit systeem kan vele klachten oplossen. Een lijst op www.irlen.com geeft 60 verschillende symptomen. Dit zijn kenmerken die we ook vaak terug vinden bij andere alternatieve therapieën, waarvan de werking wordt betwijfeld.
Onder het kopje vacatures vinden we twee mogelijke manieren van samenwerken. Onderzoeker en Xlens-praktijk eigenaar. Waar je echter verwacht dat hier gevraagd zal worden om oogspecialisten, of nog liever orthoptisten (specialisten op het gebied van oogproblemen, en samenwerking tussen ogen en hersenen) is er alleen vraag naar psychologen en dyslexie specialisten.

De voorlopige conclusie is dus dat dit een veelbelovende therapie zou kunnen zijn, maar dat we op dit moment nog moeten twijfelen aan de werking.

Om dit te controleren neem ik contact op met een orthoptist:

In Engeland is er een professor mee bezig om er onderzoek naar te doen, maar de resultaten zijn absoluut niet betrouwbaar. Op dit moment lijkt het meer placebo-effect te hebben en van korte duur te zijn en zijn de wetenschappers nog steeds van mening dat dyslexie in de hersenen zit en niet kan worden opgelost door een bril met gekleurde glazen (ze zijn trouwens ook heel duur). Die professor gelooft er zelf wel in, maar heeft aan ons ook ruiterlijk toegegeven dat zijn aantallen proefpersonen veel te klein zijn en dat het vreemd is dat op gegeven moment het effect afneemt. Op die website hebben ze van hem ook een artikel staan. Dat zou placebo-effecten uitsluiten, maar dat is helemaal niet zo. Het kost wat veel om te proberen. Die professor heeft ook goedkopere opties gegeven om eerst te proberen en hoe je met kleurgebruik en lettertypegebruik in documenten al veel kunt ondervangen. Maar als mensen er baat bij hebben dan vind ik dat prima, maar je kunt nog niet spreken van evidence based.

Dan blijft natuurlijk de vraag over: Als er nog zoveel getwijfeld wordt en er met een uurtje onderzoek zoveel twijfels naar boven gehaald kunnen worden, waarom doet De Telegraaf dat dan niet? Van een krant mogen we toch verwachten dat zij op een eerlijke wijze het nieuws weergeven, en onderzoek doen naar het nieuws dat ze brengen. Graag wil ik me aansluiten bij Ben Goldacre in zijn boek: “Bad Science” waarin hij juist ingaat op de verantwoordelijkheid van de media in het voorkomen van misinterpretaties van medische behandelingen. De journalisten die de verslaggeving doen, zijn vaak niet gekwalificeerd om over het onderwerp te praten.

Na mijn eigen onderzoek blijft de enige conclusie over dat het hier om een nog niet bewezen techniek gaat, die wellicht veelbelovend is, maar die voor een onbewezen behandeling veel geld kost (ondanks de niet goed geld terug garantie).  De benadering van de Nederlandse website vertoont veel overeenkomsten met andere alternatieve therapieën: wonderen beloven en afgeven op de gevestigde medische orde. Probeer het dus rustig uit, in het ergste geval hou je er een modieuze bril aan over, met een gaaf kleurtje.

In 2005 verscheen al een artikel over brillen die tegen dyslexie zouden werken in de Skepter, het blad van Stichting Skepsis. Lees het hier.

Steun Kloptdatwel

Een bril met een alternatief tintje 2Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De leukste Rapture grappen
Next Entry »
Paranormaal Alternatief. De grootste spirituele beurs van de Benelux.

Filed Under: Uit het nieuws, Wetenschap Tagged With: chromagen, dyslexie, orthoptie, telegraaf, xlens

Reader Interactions

Comments

  1. Renate1 says

    2 June 2011 at 08:36

    Komt de Telegraaf nu met oud nieuws? Op de website van Skepsis stond in 2005 al het volgende artikel: http://www.skepsis.nl/dyslexie.html
    Kijk voor brillen met een alternatief tintje trouwens ook hier eens even naar: http://www.neurovisueelcentrum.be/
    Dat doet ook denken aan de website http://www.irlen.com, die ook in het bovenstaande artikel genoemd wordt.

    Log in to Reply
  2. Jan Willem Nienhuys says

    2 June 2011 at 08:51

    Er is kennelijk niets veranderd sinds Skepter er in 2005 een omslagartikel over had!

    Een gekleurde kijk: Peperdure brillen tegen dyslexie, door Leen van der Linden

    Wie googelt op xlens ziet dit artikel pal onder de home-pagina van Xlens zelf staan. Normaal wordt dit artikel ongeveer 10 maal per dag bekeken (in de schoolvakanties wat minder), maar ongeveer één procent van de Telegraaf-lezers (namelijk bijna 900) heeft eergisteren en gisteren dit artikel gegoogeld.
    Of men kwam er terecht via het Viva-forum: http://forum.viva.nl/forum/list_message/9107061
    In elk geval heeft de auteur van het artikel op de pagina ‘Gezond en Wel’ (de pagina waar men ook regelmatig een homeopaat aan het woord laat en heel af en toe een ‘token skeptic’) het Skepter-artikel genegeerd. Van hoor en wederhoor moeten ze bij De Telegraaf niet zoveel hebben.

    Xlens adverteerde op 30 april 2011 paginagroot in De Telegraaf, en misschien daarna nog een paar keer, maar tot veel reacties leidde dit niet (25 hits in plaats van de gebruikelijke 5-10). Het helpt kennelijk veel meer als je als producent een redactioneel artikel in de krant krijgt dan als je alleen maar een advertentie zet. De ‘aanleiding’ is kennelijk die pilotstudie met 13 volwassen studenten. De meest in het oog lopende onderzoeksfout is dat men geen controlegroep heeft gebruikt.

    Bij sommige onderzoeken is een controlegroep lastig samen te stellen, omdat de ‘nepbehandeling’ niet  of niet eenvoudig zo te maken is dat het onderscheid niet opvalt. Zelfs met gewone pillen is dat al lastig. Maar ‘gewone’ gekleurde brillenglazen van een paar euro is toch wel het minste dat je zou kunnen doen. Er kunnen allerhande vertekeningen in de beoordelingen van onderzoekers en onderzochte personen zitten, dat is bekend. Daarom gebruikt men sinds jaar en dag controlegroepen. Een onderzoeker die een zo gemakkelijk samen te stellen controlegroep nalaat samen te stellen is zo ontzettend dom, die hoeven we verder niet serieus te nemen. En een journalist die voor een gezondheidspagina van een grote krant schrijft die dat niet weet, tja wat moet je daar nou van zeggen zonder beledigend te worden?

    Log in to Reply
    • Maarten Koller says

      2 June 2011 at 10:46

      Link naar artikel in Skepter toegevoegd.

      Log in to Reply
  3. Jan Willem Nienhuys says

    2 June 2011 at 09:11

    Zie ook de reactie van Balans
     http://www.balansdigitaal.nl/data/nieuws/2011/juni/dyslexie-in-de-telegraaf/

    Overigens staat in De Telegraaf helemaal niets over die ‘pilot study’, dus misschien heeft de journalist zelfs niet eens gekeken naar het onderzoek. Het artikel is inhoudelijk eigenlijk niets meer dan een interview met de verkoper van Xlens. Na de intro bestaat elke alinea grotendeels uit citaten van de verkoper.

    Log in to Reply
    • Maurice says

      2 June 2011 at 09:46

      Een journalist die verder kijkt dan een interviewtje of een persbericht… Het moet toch niet gekker worden.

      Log in to Reply
  4. Hans says

    2 June 2011 at 09:52

    De Telegraaf is nu eenmaal … de Telegraaf…
    Dat is bedrukt papier voor lezers die van kritiekloos “hap, slik” houden.

    Log in to Reply
    • Renate1 says

      2 June 2011 at 09:59

      Zeker, maar juist daarom zou men niet kritiekloos achter alles aan moeten lopen. Bij de Telegraaf weet men ook wel dat veel mensen alles wat men schrijft zondermeer voor waar aanneemt en dan mag je verwachten dat men niet met ongefundeerde juichverhalen komt, waardoor mensen zich achteraf bedrogen voelen.

      Log in to Reply
      • Hans says

        2 June 2011 at 12:35

        Bij de Telegraaf weten ze heel goed dat een krant een dag later wordt gebruikt voor het verpakken van vis… Overigens is dat een veel beter doel dan het lezen die vuiligheid. Alle lezers zijn kennelijk ook vergeten dat deze “krant” in de tweede wereldoorlog nogal … besmet was. Voor mij voldoende redenen dit blad voorgoed te mijden als de pest. Ik gun de onsmakelijke hapklare brokken liever aan anderen.
        Om even terug te keren tot het onderwerp: ik ben niet deskundig op het gebied van dyslexie, maar het meest logisch lijkt het me toch wel dat het probleem “tussen de oren” zit en dat een of andere gekleurde bril daar weinig bij zal helpen.
        Was het maar waar en dat er ook een bril bestond om sceptisch te leren denken…

        Log in to Reply
        • Renate1 says

          2 June 2011 at 13:06

          Natuurlijk weet men bij iedere krant dat deze een dag later gebruikt wordt voor het verpakken van de vis, maar dat neemt niet weg dat de dingen die de mensen lezen toch wel blijven hangen. Bovendien blijven ze op de website staan. Het valt me dan overigens wel mee dat er redelijk wat kritische reacties op het artikel onder staan.
          De uitspraak van iemand dat het helemaal niet om wetenschappelijke bewijzen gaat, vond ik ergens toch wel tekenend voor de houding van sommige mensen.

  5. Jan Willem Nienhuys says

    2 June 2011 at 12:36

    Het gaat om een freelancer. Soms zie je dit soort kritiekloze berichten die van stagiaires afkomstig zijn. Ik vraag me hoe de financiële relaties zijn tussen DT, Xlens en de schrijster.

    Log in to Reply
  6. Renate1 says

    2 June 2011 at 14:04

    En dan adviseert men op de website van Xlens ook nog om eventueel een beroep te doen op bijzondere bijstand. Ik mag toch hopen dat geen enkele sociale dienst hier intrapt. Ik vrees echter dat sommige sociale diensten dit wel zullen doen.

    Log in to Reply
  7. Sandervanzijl says

    3 June 2011 at 09:57

    Dat artikel uit de skepter gaat nog veel dieper in op de oorzaken van dyslexie en waarom de bril wellicht niet werkt.

    In het licht van die uiteenzetting wordt het dus nog kwalijker dat de telegraaf het brengt als een bewezen werkende techniek. Dat de mensen hier de telegraaf een slechte krant vinden zegt natuurlijk niets over al die mensen die het nieuws uit de telegraaf wel serieus nemen, en zo wellicht misleid worden.

    Daarnaast vind ik nergens een verantwoording van de kosten van 600 euro voor een set lenzen. Een kleurenfiltertje is voor een paar cent gekocht, net zoals een goedkope zonnebril, of fopbrillen met gekleurde lenzen. Wat maakt die brillen van 600 euro zo speciaal, en waarom werken andere kleurenfilters dan niet?

    Er is wel een niet goed geld terug garantie. Maar wanneer is het niet goed? Aan welke criteria moet worden voldaan, wie doet de meting? Volgens de eigen website, moet er onmiddellijk verbetering zijn. Waarom dan een termijn van 3 maanden stellen voor de niet goed geld terug garantie. Krijg je ook de kosten van het het montuur, het onderzoek en eventuele vervolg behandelingen vergoed? Hoe maken deze mensen nog enige winst? de bril is persoonlijk afgestemd qua kleur, dus zomaar aan iemand anders verkopen gaat niet. Mocht het dus niet werken, wie gaat dan die 600 euro terugbetalen?

    Log in to Reply
    • Hans says

      4 June 2011 at 15:18

      Ik schreef hierboven al in iets andere bewoordingen dat Telegraaf-lezers kennelijk kritiekloos hap-slik alles accepteren wat gedrukt staat… Op dergelijke mensen mikken kwakzalvers klaarblijkelijk.

      Log in to Reply
  8. Sjoerd de Vries says

    8 June 2011 at 13:44

    In dit kader is het goed op te merken dat er wel
    aanzienlijke evidentie is voor de werkzaamheid van gekleurde lenzen en overlays
    bij leesproblemen tgv visual stress c.q. het Meares-Irlen Syndrome (MIS). Let
    wel, dit is een reeks aandoeningen in het optisch-perceptuele traject dat
    volledig los staat van problemen tgv dyslexie. Prof. Arnold  Wilkins (http://www.essex.ac.uk/psychology/department/people/wilkins.html)
    doet hier al vele jaren onderzoek naar en heeft een indrukwekkende
    publicatielijst opgebouwd in keurige peer-reviewed vaktijdschriften. Zijn
    lenzen/overlays kosten een paar tientjes.

    Log in to Reply
  9. Nomas says

    19 June 2011 at 21:58

    Ben zelf werkzaam als opticien in opleiding. Ik krijg vaak mensen over de vloer met vragen over deze brillen.
     
    Het is moeilijk om aan deze mensen uit te leggen dat het onzin is en geldklopperij. Punt is dat veel mensen wanhopig op zoek zijn naar een oplossing voor een probleem. 2e punt is dat ze op zoek zijn op de verkeerde plekken.
     
    Blijf me verbazen over de oneindige domheid van mensen.

    Log in to Reply
    • Maarten Koller says

      20 June 2011 at 08:40

      By all means stuur ze door naar deze pagina 😉

      2011/6/19 Disqus

      Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen
15 May 2022 - Pepijn van Erp

  Het tweejaarlijks georganiseerde congres van de koepel van Europese skeptische organisaties ECSO zal komende keer plaatvinden in Wenen, van 8 t/m 11 september. Een uitgelezen moment om actieve skeptici te onmoeten en te horen waar die zich zoal mee bezighouden in hun landen. Zeker nu het het weer het eerste congres is na het ... Meer lezen Het bericht European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Gauquelin’s Mars Effect
9 March 2022 - Jan Willem Nienhuys
Gauquelin’s Mars Effect

For Dutch version click on flag.   The Mars Effect kept skeptics quite busy for quite some time. One of the amazing things is how easily all kinds of skeptics were fooled and how quickly they launched themselves into investigations without examining properly the source of this effect. Rereading the original articles doesn’t lessen this ... Meer lezen Het bericht Gauquelin’s Mars Effect verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.1 – themanummer over reuk
26 February 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.1 – themanummer over reuk

Ruikt de mens wel echt zo slecht als wordt beweerd? Wat is er voor bewijs voor de werkzaamheid van aromatherapie? Welke rol spelen feromonen in ons liefdesleven? Maar we keken ook de documentaires over Jomanda en verdiepten ons in het verband tussen complotdenken en populisme. Het bericht Skepter 35.1 – themanummer over reuk verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...
9 May 2022 - Paul De Belder
De onzin in HR is nog lang niet dood - Het artikel dat u drie jaar lang niet mocht lezen...

Twee jaar geleden (maart 2016) gaf Patrick een TED talk over de onzin in human resources. Ondanks het duidelijke succes bij een Human Resources (HR) publiek is daarmee de onzin duidelijk de wereld nog niet uit.  We bespreken in dit artikel één recent én een langlopend voorbeeld van wat je allemaal kunt aantreffen in de HR-wereld, of zakenwereld tout court. Enkele jaren geleden schreef Patrick een kritisch artikel over het Carl Van De Velde Instituut (CVI). Carl Van de Velde (52) leidt het instituut dat naar hem is vernoemd en is naar eigen zeggen een self-made man die zonder hogere studies zich opwerpt als coach of goeroe van mensen die – tsja, snel rijk willen worden… [...]

Sapiens – Een beeldverhaal – Een misleidende verweving van wetenschappelijke feiten en fantasierijke interpretaties
17 May 2022 - Paul De Belder

Fictieve wetenschappers Harari brengt enkele (relatief) nieuwe wetenschappelijke inzichten. We waren niet uniek. Nog niet zo lang geleden leefden we samen met andere moderne mensensoorten, zoals de Neanderthalers en de Denisovamens. De Neanderthaler werd in het verleden schromelijk onderschat, maar blijkt nu erg slim te zijn geweest, met grote survivalskills. Enkel Sapiens overleefde en veroverde de hele wereld. Dat hebben we te danken aan onze taal en het vermogen om mythen en verhalen te creëren die collectieve intelligentie, sociale samenhang en grote samenlevingen mogelijk maakten. Het leidde ook tot grote variëteit in gezins- en samenlevingsvormen en culturele gewoonten. Maar Sapiens ontpopte zich ook tot een intercontinentale seriemoordenaar van andere diersoorten. Harari brengt die inzichten door vier personages als wetenschapper op… [...]

‘Dokter Google is een kwakzalver’
11 May 2022 - tayson

De voorbije twee jaar werden we overspoeld met desinformatie over corona en covid. Nu we in de staart van de pandemie lijken te zitten, is het hopelijk voor iedereen duidelijk dat het virus niet mee surft met de elektromagnetische stralen uit onze smartphone, covid niet onvruchtbaar maakt (tijdens de pandemie werden meer kinderen geboren) en de coronavaccins geen microchips bevatten die onze handel en wandel in kaart brengen. [...]

Should We Fear the Monkeypox?
25 May 2022 - Steven Novella

A recent outbreak of monkeypox is likely containable, but people are understandably concerned. The post Should We Fear the Monkeypox? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Big Success for Anti-obesity Drug
24 May 2022 - Harriet Hall

Will an expensive, new, injectable, untested medication help people lose weight? Maybe! But right now, we don't know if it's safety and efficacy profiles make it worth the price. The post Big Success for Anti-obesity Drug first appeared on Science-Based Medicine. [...]

The ABIM vs. medical misinformation: Better late than never?
23 May 2022 - David Gorski

Last week, the New England Journal of Medicine published an editorial by the President of ABIM discussing how the board certification can be taken away from diplomates who spread medical misinformation. Is this too little, too late? The post The ABIM vs. medical misinformation: Better late than never? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on De linke weekendbijlage (21-2022)En dan krijgen we weer de nodige maffe reacties van warhoofden, bijvoorbeeld over het feit dat de dader een verward
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (21-2022)@Renate1 Ach ja, ik word wel eens doodmoe van dit soort kromme redenaties. Cynische reactie van Chris Klomp n.a.v. een
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (21-2022)Ach ja, ik word wel eens doodmoe van dit soort kromme redenaties. En dan wordt er weer geroepen dat een
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (21-2022)@Renate1 Veranderen zal er ook nu niets, want volgens de Republikeinen is het beste middel tegen wapengeweld meer wapens, want
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (21-2022)Het gaat mijn verstand ook te boven. Veranderen zal er ook nu niets, want volgens de Republikeinen is het beste

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2022 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in