• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Wetenschap / Nu ook al hufterig door biologisch voedsel?

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel?

7 June 2012 by Pepijn van Erp 6 Comments

Werden we vorig jaar nog verrast door  de ontdekking dat ‘de vleeseter egoïstischer en minder sociaal is dan mensen die geen vlees eten’, nu is opeens het geitenwollensokken-type dat biologisch voedsel eet de kwaaie pier: “Does organic food turn people into jerks?“ Dat ‘vleeshufteronderzoek’ van Diederik Stapel, Roos Vonk en Marc Zeelenberg bleek helemaal niet uitgevoerd en de getalletjes die leidden tot de voorbarige conclusie verzonnen door Stapel. Maar het onderzoek van Kendall J. Eskine waaruit de kwalijke implicaties van ‘organic food’ zouden blijken, is geaccepteerd voor publicatie in Social Psychological and Personality Science onder de titel “Wholesome Foods and Wholesome Morals? Organic Foods Reduce Prosocial Behavior and Harshen Moral Judgments“. Moeten we dat nu serieus nemen of is dit het zoveelste onderzoekje uit de Sociaal Psychologie dat alleen maar leuke krantenkoppen oplevert? 

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 1
Het ziet er zo vredig uit, maar ondertussen …

Wat het onderzoek zou aantonen, kunnen we het beste laten vertellen door de onderzoeker zelf,  Dr. Kendall J. Eskine, assistant professor aan Loyola University in New Orleans (bron):

There’s a line of research showing that when people can pat themselves on the back for their moral behavior, they can become self-righteous.

en

There’s something about being exposed to organic food that made them feel better about themselves. And that made them kind of jerks a little bit, I guess.

Wat deden ze dan in het onderzoek om mensen ‘bloot te stellen’ aan biologisch voedsel? Ze lieten ze plaatjes zien en dan werd er gekeken hoe ze een aantal morele problemen beoordeelden. De groep die alleen plaatjes te zien kreeg van organic food velde iets hardere morele oordelen over situaties als “een man eet zijn dode hond op” of “een student steelt een bibliotheekboek”. Daarbij bleken ze na dit testje ook nog eens minder bereid vrijwillig tijd te besteden aan een ander onderzoekje.

De opzet lijkt sterk op aantal testjes uit het ‘vleeshufteronderzoek’ dat nooit is uitgevoerd. Ook hier werden mensen een bepaald beeld ingeprent en dan gekeken of er verschil is in gedrag of keuzes die gemaakt moeten worden. Hieronder een aantal van de plaatjes die gebruikt werden als ‘typical organic‘, ‘typical comfort food‘ en ‘neither comfort nor organic food‘:

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 2
Per categorie één plaatje waaraan de proefpersonen werden blootgesteld

Test je hier nu wel echt een verschil tussen mensen die zijn blootgesteld aan ‘biologisch voedsel’, ‘comfort food’ en ‘neutraal voedsel’? Je zou net zo goed kunnen zeggen: ‘plaatjes met een labeltje’, ‘plaatjes van ongezond eten’ en ‘plaatjes van saai eten’ en waar is dan het ‘biologische’ gebleven? De plaatjes uit de categorie ‘organic‘ waren van groente en fruit, die van het neutrale voedsel van havermout, rijst, bonen en mosterd. Die laatste producten kunnen natuurlijk ook best als biologisch gezien worden als er niet expliciet bijstaat dat het dat niet is.
Het doet mij dus sterk denken aan het probleem dat ik aanstipte in mij bespreking van dat ‘vleeshufteronderzoek’ in Pas op: abstraheren is weglaten! Daar ging men in de opzet ervan uit dat een bepaalde keuze uit drie verschillende menu’s impliceert dat een proefpersoon kiest uit ‘vlees’, vegetarisch’ of ‘vis’, terwijl je het net zo goed kon uitleggen als een keuze voor ‘champignons’, ‘roomsaus’ of ‘sesamkorstje’ (of erger “bovenste plaatje’, ‘middelste plaatje’ en ‘onderste plaatje’).
In dit onderzoek hadden ze een andere groep proefpersonen gebruikt om aan de plaatjes te komen die het beste de drie verschillende categoriëen voedsel zouden representeren. Maar het lijkt me nogal evident dat er een verschil is tussen  plaatjes goed kunnen indelen op voorgehouden categorieën en door blootstelling aan die plaatjes inderdaad met die categorieën ingeprent worden. Om echt te onderzoeken of het ‘biologische’ aspect van het voedsel er toe doet, moet je dat toch anders doen, lijkt me. Een volgende set plaatjes lijkt me dan veel logischer:

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 3

 

Ergens hoopte ik dat het hele onderzoek een parodie was op het onderzoek van Stapel, Vonk & Zeelenberg, iets als “effe een Sokalletje doen“. Maar gezien het eerdere onderzoek van Eskine, moeten we aannemen dat het allemaal bloedserieus bedoeld is. Ik vind het allemaal wel weer erg dun en slecht doordacht. En dan heb ik het niet eens over de minimale aantallen in de groepen (20)  en het gebruik van die Likert-scales (7-punts schalen), waarvan ik het ook maar uiterst bedenkelijk vind dat die bij deze lage aantallen met standaard statistische toetsen worden gebruikt, zonder dat er enigszins aannemelijk gemaakt wordt dat dat zou kunnen.

Steun Kloptdatwel

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 4Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
SBS6: 1 miljoen voor een wonder!
Next Entry »
Kassa over vergoeding van alternatieve behandelmethoden

Filed Under: Wetenschap Tagged With: biologisch, roos vonk, sociaal psychologie

Reader Interactions

Comments

  1. Constantia Oomen says

    7 June 2012 at 07:38

    Hier in Amerika is dat USDA organic symbool zeer current.
    http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/USDA_organic_seal.svg/500px-USDA_organic_seal.svg.png
    Het onderzoek klinkt trouwens flinterdun. Alle winkels en macro’s hebben vele producten met dat keurmerk, zoals de grote knapen als Costco (http://en.wikipedia.org/wiki/Costco ). USDA organic is hier heel normaal. Ik krijg de indruk: veel normaler dan het EKO keurmerk in Nederland (http://nl.wikipedia.org/wiki/EKO-keurmerk). Zou iedereen misschien een hufter zijn? Ik denk dat het ‘hufterige aspect’ Nederlanders meer kan boeien dan Amerikanen. Die kopen wat ze kunnen krijgen en vinden het eenvoudig beter als er “USDA organic” op staat. Het staat in het algemeen voor iets beters. Is althans mijn ervaring hier. Over jouw voorgestelde appel keuze plaatje. ❦ Bij die derde ga ik heel rare dingen denken, zoals: nucleair besmet of iets anders engs. Tussen 1 en 2 ervaar ik niet zoveel verschil, hoewel dat er wel zal zijn.

    Log in to Reply
  2. Tristan_Noelmans says

    7 June 2012 at 08:59

    Raar toch hoe mensen kunnen verschillen: voor mij zou de keuze van de drie appels eerder op het laatste plaatje vallen. Voor mij primeert smaak: als het bio is, ok, als het niet bio is, even goed. Maar ik zal er nooit expliciet naar kijken.

    Ik moet zelfs zeggen dat ik mij er ergens zelfs aan erger dat het expliciet als bio gelabeld moet worden om klanten te overtuigen. Alsof bio altijd beter zou zijn. Idem trouwens voor het vlees. Veel schaaps/lamsvlees in België wordt halal geslacht. Sommige mensen doen daar moeilijk over omdat ze dat persé willen weten, terwijl het voor mij gewoon een kwestie van smaak is. En een schaap dat halal geslacht is of een dat gewoon geslacht is, proeft voor mij hetzelfde.

    Ik denk dat dit waarschijnlijk ook het opzet gaat geweest zijn van deze onderzoeker. Hij ergert zich aan mensen die beweren dat ze het verschil tussen bio en niet bio kunnen proeven (grappig filmpje van Penn en Teller: http://www.youtube.com/watch?v=8Zqe4ZV9LDs) en lopen er hoog mee op dat ze bio kopen etc. Menen die geen bio (kunnen/willen) kopen ervaren dat dan als “hufterig”.

    Log in to Reply
  3. Jeroen Lugtigheid says

    7 June 2012 at 09:50

     Mij doet dit vooral denken aan het onderzoek van Nina Mazar and Chen-Bo Zhong van de Universiteit van Toronto. Die concludeerden ook dat milieubewuste mensen asocialer waren geloof ik.

    http://www.rotman.utoronto.ca/facbios/file/MazarZhong_PS_GreenProducts.pdf

    Log in to Reply
    • Pepijn van Erp says

      7 June 2012 at 10:34

      Eskine noemt dat onderzoek ook in de Discussion: 

      In a similar vein, Mazar and Zhong (2010) provide evidence for such a view. In particular, they found that participants were more likely to cheat and steal after purchasing ‘‘green’’ rather than conventional products. Since green  and organic products share many commonalities, it seems likely that environmentally friendly products can actually affect the salience of one’s moral identity and induce moral licensing.

      Ik heb even naar het gepubliceerde onderzoek gekeken (http://pss.sagepub.com/content/21/4/494.short)  en het is weer van hetzelfde laken een pak. Je mag weer kiezen tussen “green” en gewoon voedsel en dat zouden zogenaamd gelijkwaardige keuzes moeten zijn. Maar bij de chips bijvoorbeeld, staan in de groene winkel “organic Kettle chips” en in de conventionele winkel Pringles. En “Stonefield Farm – organic yoghurt” tegenover “Danone Danissimo YoghurtEnergizer” (klinkt heel vies). Nou ja, hoe zo vergelijkbaar?

      Log in to Reply
  4. Sander van Zijl says

    13 June 2012 at 15:27

    het onderzoek is inderdaad vaag, waarom niet gewoon vragen of iemand wel of niet organische voedsel eet?

    Maar het effect daarentegen is al wel langer bekend. mensen die zichzelf als moreel beter zien gedragen zich hufteriger naar mensen die in hun ogen daar niet aan voldoen. dit leidt zelfs tot moordpartijen zoals die op pim fortijn.
    als je het hebben van idealen die je hoogstaand vindt ook meetelt dan kun je ook de islamitische martelaren/moordenaren tot deze groep rekenen. en zo verder.

    dit komt echter niet door het eten van organische voedsel!!!!!!!!! en voor de zekerheid:!!!!!!!!
    dit is een gevolg van je aangevallen voelen op jouw denkbeelden en het hebben van zwart/wit denkbeelden. je zult zien dat dit type mensen op meer vlakken een probleem hebben met relativeren of het zien van voor en tegen punten.

    in het klein kom je dit tegen bij collectes voor het goede doel. er zijn weinig mensen die bij het passeren van 2 collecteurs ook 2 keer de portomonnee trekken. ze hebben immers al gegeven aan dat andere goede doel, dus ze zijn al goed bezig.

    samenvattend: het gaat niet om het effect na het eten van biologisch voedsel, het gaat om de intentie waarom je dit doet, je wilt iets bereiken met het eten van biologisch voedsel. dat je vervolgens iets moreel hoogstaands bereikt hebt leidt tot het hufterige gedrag. je kunt me vol stoppen met 20 biologische appelvlaaien, ik zal er niet hufteriger door worden.

    Log in to Reply
  5. Adrian vanHarrick says

    13 December 2013 at 22:56

    Het was een onderzoek dat de reaktie op de vervelendheid van het onderzoek in verschillende gradaties liet zien, alsook de reaktie op de mate van stompzinnigheid van de onderzoekers, terwijl die laatsten er niet ter zake doende opinies over een vooraf bedacht onderwerp (bio voeding) op projekteerden… ofzo?… misschien is het slechte voer de onderzoekers toch naar de hersens gestegen… en wordt in dit alles eigenlijk iets heel anders zichtbaar… dat de onderzoekers aan waangedachten zijn gaan lijden, die echter door hun kwakkelende ratio’s toch nog tot een publicatie kunnen worden omgevormd… of/en zo… 🙂

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 35.2 – Zomernummer 2022
8 June 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.2 – Zomernummer 2022

Subliminale reclameboodschappen, communicerende planten, intelligente dieren en een uitgebreide quiz om denkfouten te ontdekken. En hoe zit dat nu met het populaire mindfulness? Lees erover in het nieuwe nummer van Skepter. Het bericht Skepter 35.2 – Zomernummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen
15 May 2022 - Pepijn van Erp

  Het tweejaarlijks georganiseerde congres van de koepel van Europese skeptische organisaties ECSO zal komende keer plaatvinden in Wenen, van 8 t/m 11 september. Een uitgelezen moment om actieve skeptici te onmoeten en te horen waar die zich zoal mee bezighouden in hun landen. Zeker nu het het weer het eerste congres is na het ... Meer lezen Het bericht European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Gauquelin’s Mars Effect
9 March 2022 - Jan Willem Nienhuys
Gauquelin’s Mars Effect

For Dutch version click on flag.   The Mars Effect kept skeptics quite busy for quite some time. One of the amazing things is how easily all kinds of skeptics were fooled and how quickly they launched themselves into investigations without examining properly the source of this effect. Rereading the original articles doesn’t lessen this ... Meer lezen Het bericht Gauquelin’s Mars Effect verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Hoe straffer de claim, hoe sterker het geleverde bewijsmateriaal moet zijn
26 July 2022 - Paul De Belder

Bijzondere berichten Wij mensen worden als vanzelf aangetrokken door allerlei vormen van informatie die opvallend zijn. Onderzoekers noemen dat in het Engels de ‘salience bias’: vooringenomenheid ten aanzien van opvallende (of, ouderwetser: saillante) dingen. Dat is evolutionair gesproken goed te begrijpen. Een uitschieter, een straf verhaal, een onverwachte wending trekt makkelijk onze aandacht. Ze prikkelt onze normale ideeën en kan ons mogelijk nieuwe kennis bijbrengen. Voor een soort als Homo sapiens die het moet hebben van haar intelligentie is dat belangrijk. Daardoor ervaren we zulke informatie als interessant. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de klassieke grap onder journalisten: “hond bijt man” is geen nieuws,… [...]

Expertengroep GEMS wint Zesde Vijs - Laudatio
14 June 2022 - tayson

(U kan de laudatio hier ook als video bekijken.) [...]

SKEPP reikt jaarlijkse prijzen uit
14 June 2022 - tayson

Sinds 1996 reikt SKEPP, de Studiekring voor Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale, jaarlijks twee prijzen uit. De Zesde Vijs wordt uitgereikt aan iemand die zich het voorbije jaar verdienstelijk heeft gemaakt in het verspreiden van objectieve wetenschappelijke kennis. De twijfelachtige eer van de Skeptische Put gaat naar een persoon of organisatie die zich tegen de verwachtingen in uitzonderlijk onkritisch heeft opgesteld inzake wetenschap. [...]

Antivaxxers rejoice at the “silver lining” from the pandemic, spillover of distrust of COVID-19 vaccines to all vaccines
15 August 2022 - David Gorski

Distrust of COVID-19 vaccines has lead to spillover of distrust to all childhood vaccines, and antivaxxers are rejoicing. The post Antivaxxers rejoice at the “silver lining” from the pandemic, spillover of distrust of COVID-19 vaccines to all vaccines first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Advice and Encouragement for the “Urgency of Normal” Team
14 August 2022 - Jonathan Howard

Reasonable people won't believe things are normal until you stop talking about COVID. The post Advice and Encouragement for the “Urgency of Normal” Team first appeared on Science-Based Medicine. [...]

COVID-19 vaccination and myocarditis: another preprint
13 August 2022 - Frank Han

A preprint from Thailand gives us more information about vaccine-associated myocarditis in younger people, but should not be weaponized by antivaccine activists as a reason to avoid vaccination against COVID-19. The post COVID-19 vaccination and myocarditis: another preprint first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Renate1 on De linke weekendbijlage (33-2022)En ook heer een stuk over Cees Engel, die misschien pretendeerde een soort Robin Hood te zijn, maar daarbij toch
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (33-2022)Dat dacht ik ook.
  • Satria on De linke weekendbijlage (33-2022)spam?
  • sven maseland on De linke weekendbijlage (33-2022)Kan de levensduur van een stoomketel geminimaliseerd worden door ketelwaterbehandeling en onderhoud verduurzamen en storingskosten minimalis
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (33-2022)Tja, ik had ook al gezien dat hij voor biochemicus had gestudeerd en dat hij ook als biochemicus werkzaam is

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2022 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in