• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Wetenschap / Nu ook al hufterig door biologisch voedsel?

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel?

7 June 2012 by Pepijn van Erp 6 Comments

Werden we vorig jaar nog verrast door  de ontdekking dat ‘de vleeseter egoïstischer en minder sociaal is dan mensen die geen vlees eten’, nu is opeens het geitenwollensokken-type dat biologisch voedsel eet de kwaaie pier: “Does organic food turn people into jerks?“ Dat ‘vleeshufteronderzoek’ van Diederik Stapel, Roos Vonk en Marc Zeelenberg bleek helemaal niet uitgevoerd en de getalletjes die leidden tot de voorbarige conclusie verzonnen door Stapel. Maar het onderzoek van Kendall J. Eskine waaruit de kwalijke implicaties van ‘organic food’ zouden blijken, is geaccepteerd voor publicatie in Social Psychological and Personality Science onder de titel “Wholesome Foods and Wholesome Morals? Organic Foods Reduce Prosocial Behavior and Harshen Moral Judgments“. Moeten we dat nu serieus nemen of is dit het zoveelste onderzoekje uit de Sociaal Psychologie dat alleen maar leuke krantenkoppen oplevert? 

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 1
Het ziet er zo vredig uit, maar ondertussen …

Wat het onderzoek zou aantonen, kunnen we het beste laten vertellen door de onderzoeker zelf,  Dr. Kendall J. Eskine, assistant professor aan Loyola University in New Orleans (bron):

There’s a line of research showing that when people can pat themselves on the back for their moral behavior, they can become self-righteous.

en

There’s something about being exposed to organic food that made them feel better about themselves. And that made them kind of jerks a little bit, I guess.

Wat deden ze dan in het onderzoek om mensen ‘bloot te stellen’ aan biologisch voedsel? Ze lieten ze plaatjes zien en dan werd er gekeken hoe ze een aantal morele problemen beoordeelden. De groep die alleen plaatjes te zien kreeg van organic food velde iets hardere morele oordelen over situaties als “een man eet zijn dode hond op” of “een student steelt een bibliotheekboek”. Daarbij bleken ze na dit testje ook nog eens minder bereid vrijwillig tijd te besteden aan een ander onderzoekje.

De opzet lijkt sterk op aantal testjes uit het ‘vleeshufteronderzoek’ dat nooit is uitgevoerd. Ook hier werden mensen een bepaald beeld ingeprent en dan gekeken of er verschil is in gedrag of keuzes die gemaakt moeten worden. Hieronder een aantal van de plaatjes die gebruikt werden als ‘typical organic‘, ‘typical comfort food‘ en ‘neither comfort nor organic food‘:

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 2
Per categorie één plaatje waaraan de proefpersonen werden blootgesteld

Test je hier nu wel echt een verschil tussen mensen die zijn blootgesteld aan ‘biologisch voedsel’, ‘comfort food’ en ‘neutraal voedsel’? Je zou net zo goed kunnen zeggen: ‘plaatjes met een labeltje’, ‘plaatjes van ongezond eten’ en ‘plaatjes van saai eten’ en waar is dan het ‘biologische’ gebleven? De plaatjes uit de categorie ‘organic‘ waren van groente en fruit, die van het neutrale voedsel van havermout, rijst, bonen en mosterd. Die laatste producten kunnen natuurlijk ook best als biologisch gezien worden als er niet expliciet bijstaat dat het dat niet is.
Het doet mij dus sterk denken aan het probleem dat ik aanstipte in mij bespreking van dat ‘vleeshufteronderzoek’ in Pas op: abstraheren is weglaten! Daar ging men in de opzet ervan uit dat een bepaalde keuze uit drie verschillende menu’s impliceert dat een proefpersoon kiest uit ‘vlees’, vegetarisch’ of ‘vis’, terwijl je het net zo goed kon uitleggen als een keuze voor ‘champignons’, ‘roomsaus’ of ‘sesamkorstje’ (of erger “bovenste plaatje’, ‘middelste plaatje’ en ‘onderste plaatje’).
In dit onderzoek hadden ze een andere groep proefpersonen gebruikt om aan de plaatjes te komen die het beste de drie verschillende categoriëen voedsel zouden representeren. Maar het lijkt me nogal evident dat er een verschil is tussen  plaatjes goed kunnen indelen op voorgehouden categorieën en door blootstelling aan die plaatjes inderdaad met die categorieën ingeprent worden. Om echt te onderzoeken of het ‘biologische’ aspect van het voedsel er toe doet, moet je dat toch anders doen, lijkt me. Een volgende set plaatjes lijkt me dan veel logischer:

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 3

 

Ergens hoopte ik dat het hele onderzoek een parodie was op het onderzoek van Stapel, Vonk & Zeelenberg, iets als “effe een Sokalletje doen“. Maar gezien het eerdere onderzoek van Eskine, moeten we aannemen dat het allemaal bloedserieus bedoeld is. Ik vind het allemaal wel weer erg dun en slecht doordacht. En dan heb ik het niet eens over de minimale aantallen in de groepen (20)  en het gebruik van die Likert-scales (7-punts schalen), waarvan ik het ook maar uiterst bedenkelijk vind dat die bij deze lage aantallen met standaard statistische toetsen worden gebruikt, zonder dat er enigszins aannemelijk gemaakt wordt dat dat zou kunnen.

Steun Kloptdatwel

Nu ook al hufterig door biologisch voedsel? 4Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
SBS6: 1 miljoen voor een wonder!
Next Entry »
Kassa over vergoeding van alternatieve behandelmethoden

Filed Under: Wetenschap Tagged With: biologisch, roos vonk, sociaal psychologie

Reader Interactions

Comments

  1. Constantia Oomen says

    7 June 2012 at 07:38

    Hier in Amerika is dat USDA organic symbool zeer current.
    http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ea/USDA_organic_seal.svg/500px-USDA_organic_seal.svg.png
    Het onderzoek klinkt trouwens flinterdun. Alle winkels en macro’s hebben vele producten met dat keurmerk, zoals de grote knapen als Costco (http://en.wikipedia.org/wiki/Costco ). USDA organic is hier heel normaal. Ik krijg de indruk: veel normaler dan het EKO keurmerk in Nederland (http://nl.wikipedia.org/wiki/EKO-keurmerk). Zou iedereen misschien een hufter zijn? Ik denk dat het ‘hufterige aspect’ Nederlanders meer kan boeien dan Amerikanen. Die kopen wat ze kunnen krijgen en vinden het eenvoudig beter als er “USDA organic” op staat. Het staat in het algemeen voor iets beters. Is althans mijn ervaring hier. Over jouw voorgestelde appel keuze plaatje. ❦ Bij die derde ga ik heel rare dingen denken, zoals: nucleair besmet of iets anders engs. Tussen 1 en 2 ervaar ik niet zoveel verschil, hoewel dat er wel zal zijn.

    Log in to Reply
  2. Tristan_Noelmans says

    7 June 2012 at 08:59

    Raar toch hoe mensen kunnen verschillen: voor mij zou de keuze van de drie appels eerder op het laatste plaatje vallen. Voor mij primeert smaak: als het bio is, ok, als het niet bio is, even goed. Maar ik zal er nooit expliciet naar kijken.

    Ik moet zelfs zeggen dat ik mij er ergens zelfs aan erger dat het expliciet als bio gelabeld moet worden om klanten te overtuigen. Alsof bio altijd beter zou zijn. Idem trouwens voor het vlees. Veel schaaps/lamsvlees in België wordt halal geslacht. Sommige mensen doen daar moeilijk over omdat ze dat persé willen weten, terwijl het voor mij gewoon een kwestie van smaak is. En een schaap dat halal geslacht is of een dat gewoon geslacht is, proeft voor mij hetzelfde.

    Ik denk dat dit waarschijnlijk ook het opzet gaat geweest zijn van deze onderzoeker. Hij ergert zich aan mensen die beweren dat ze het verschil tussen bio en niet bio kunnen proeven (grappig filmpje van Penn en Teller: http://www.youtube.com/watch?v=8Zqe4ZV9LDs) en lopen er hoog mee op dat ze bio kopen etc. Menen die geen bio (kunnen/willen) kopen ervaren dat dan als “hufterig”.

    Log in to Reply
  3. Jeroen Lugtigheid says

    7 June 2012 at 09:50

     Mij doet dit vooral denken aan het onderzoek van Nina Mazar and Chen-Bo Zhong van de Universiteit van Toronto. Die concludeerden ook dat milieubewuste mensen asocialer waren geloof ik.

    http://www.rotman.utoronto.ca/facbios/file/MazarZhong_PS_GreenProducts.pdf

    Log in to Reply
    • Pepijn van Erp says

      7 June 2012 at 10:34

      Eskine noemt dat onderzoek ook in de Discussion: 

      In a similar vein, Mazar and Zhong (2010) provide evidence for such a view. In particular, they found that participants were more likely to cheat and steal after purchasing ‘‘green’’ rather than conventional products. Since green  and organic products share many commonalities, it seems likely that environmentally friendly products can actually affect the salience of one’s moral identity and induce moral licensing.

      Ik heb even naar het gepubliceerde onderzoek gekeken (http://pss.sagepub.com/content/21/4/494.short)  en het is weer van hetzelfde laken een pak. Je mag weer kiezen tussen “green” en gewoon voedsel en dat zouden zogenaamd gelijkwaardige keuzes moeten zijn. Maar bij de chips bijvoorbeeld, staan in de groene winkel “organic Kettle chips” en in de conventionele winkel Pringles. En “Stonefield Farm – organic yoghurt” tegenover “Danone Danissimo YoghurtEnergizer” (klinkt heel vies). Nou ja, hoe zo vergelijkbaar?

      Log in to Reply
  4. Sander van Zijl says

    13 June 2012 at 15:27

    het onderzoek is inderdaad vaag, waarom niet gewoon vragen of iemand wel of niet organische voedsel eet?

    Maar het effect daarentegen is al wel langer bekend. mensen die zichzelf als moreel beter zien gedragen zich hufteriger naar mensen die in hun ogen daar niet aan voldoen. dit leidt zelfs tot moordpartijen zoals die op pim fortijn.
    als je het hebben van idealen die je hoogstaand vindt ook meetelt dan kun je ook de islamitische martelaren/moordenaren tot deze groep rekenen. en zo verder.

    dit komt echter niet door het eten van organische voedsel!!!!!!!!! en voor de zekerheid:!!!!!!!!
    dit is een gevolg van je aangevallen voelen op jouw denkbeelden en het hebben van zwart/wit denkbeelden. je zult zien dat dit type mensen op meer vlakken een probleem hebben met relativeren of het zien van voor en tegen punten.

    in het klein kom je dit tegen bij collectes voor het goede doel. er zijn weinig mensen die bij het passeren van 2 collecteurs ook 2 keer de portomonnee trekken. ze hebben immers al gegeven aan dat andere goede doel, dus ze zijn al goed bezig.

    samenvattend: het gaat niet om het effect na het eten van biologisch voedsel, het gaat om de intentie waarom je dit doet, je wilt iets bereiken met het eten van biologisch voedsel. dat je vervolgens iets moreel hoogstaands bereikt hebt leidt tot het hufterige gedrag. je kunt me vol stoppen met 20 biologische appelvlaaien, ik zal er niet hufteriger door worden.

    Log in to Reply
  5. Adrian vanHarrick says

    13 December 2013 at 22:56

    Het was een onderzoek dat de reaktie op de vervelendheid van het onderzoek in verschillende gradaties liet zien, alsook de reaktie op de mate van stompzinnigheid van de onderzoekers, terwijl die laatsten er niet ter zake doende opinies over een vooraf bedacht onderwerp (bio voeding) op projekteerden… ofzo?… misschien is het slechte voer de onderzoekers toch naar de hersens gestegen… en wordt in dit alles eigenlijk iets heel anders zichtbaar… dat de onderzoekers aan waangedachten zijn gaan lijden, die echter door hun kwakkelende ratio’s toch nog tot een publicatie kunnen worden omgevormd… of/en zo… 🙂

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 36.1 – Lentenummer 2023
25 February 2023 - SkepsisBlogBeheerder
Skepter 36.1 – Lentenummer 2023

De eerste Skepter van 2023 is eergisteren van de drukker gekomen en zit in de verzending. Hij zal ergens komende week wel bij abonnees en donateurs bezorgd worden. Weer veel moois in dit nummer. Herkent u zich in het portret hier rechts? Dit is volgens de kunstmatig intelligente plaatjesgenerator DALL·E hoe een skepticus eruitziet. Gert Jan van ’t ... Meer lezen Het bericht Skepter 36.1 – Lentenummer 2023 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Skepter 35.4 – Winternummer 2022
1 December 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.4 – Winternummer 2022

Brengen genetici de mammoet, de dodo en de buidelwolf weer terug? Komt kernfusie er sneller dan velen denken? Het nut van sciencefiction als lesmateriaal. Een interview met pendelwinnaar Marieke Kuypers, en nog veel meer in dit nummer. Het bericht Skepter 35.4 – Winternummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan
20 November 2022 - Pepijn van Erp

Marieke Kuypers onderscheiden door Skepsis voor haar video's op TikTok en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met een feestrede met het 35-jarig bestaan Het bericht Piramidependelprijs voor Marieke Kuypers en Diederik Jekel feliciteert Skepsis met 35-jarig bestaan verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Komeet van Halley in “Het verhaal van Vlaanderen”?
13 February 2023 - Paul De Belder

De aflevering van ‘Het verhaal van Vlaanderen’ over de Guldensporenslag heeft ongetwijfeld de meeste commentaar opgewekt. Ook vanuit de astronomie valt er kritiek op te leveren. Inderdaad begon de bewuste aflevering met een voorstelling van de komeet van Halley.  Bij het kijken dacht ik heel even dat ik in een documentaire over sterrenkunde en niet over geschiedenis zat. Maar meteen werd de band duidelijk. [...]

Desmet dwaalt, draait en duikt
9 January 2023 - Paul De Belder

Hoewel de uitspraken van Desmet over de coronamaatregelen al langer op veel kritiek van factcheckers stuiten, kwam hij pas recentelijk echt flink in opspraak. Op een tournee langs verschillende Amerikaanse talkshows en podcasts om de Engelse vertaling van zijn boek te promoten, was hij ook te gast bij Infowars, de show van Alex Jones. Het optreden bij deze veroordeelde complotdenker en het doen van nogal stellige uitspraken over openhartoperaties onder hypnose waren de aanleiding voor een hausse aan kritische artikelen in de Vlaamse media. [...]

QAnon
26 October 2022 - Ledenadmin Skepp

In de herfst van 2016 verspreidde zich het gerucht dat de Amerikaanse Democratische Partij vanuit de kelder van een pizzeria in Washington D.C. een pedofielennetwerk organiseert. De pizzeria met de grappige naam Comet Ping Pong was allesbehalve willekeurig gekozen. Met zijn eigenzinnige atmosfeer is het een hotspot voor excentriekelingen: punkers, holebi’s, kunstenaars, outsiders en linksen1. Het was een voor de hand liggend doelwit voor mensen uit de alt-rightbeweging2,die vatbaar zijn voor complotdenken. [...]

Peddling Misinformation About Diet and Cancer
22 March 2023 - Steven Novella

Selling dubious nutrition products often involve attacking, and suing, your critics. The post Peddling Misinformation About Diet and Cancer first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Part of a Complete Breakfast
21 March 2023 - Mark Crislip

Infection control. When one adheres to compliance it is effective. Like masks and COVID 45. The post Part of a Complete Breakfast first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Ivermectin is now fast becoming the new MMS
20 March 2023 - David Gorski

A recent VICE story described a Telegram channel devoted to promoting veterinary ivermectin to treat autism. It has echoes of autism quackery going back at least to the use of MMS (a kind of bleach) to "cure" autism by eliminating "parasites." The post Ivermectin is now fast becoming the new MMS first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on De linke weekendbijlage (11-2023)VU Amsterdam hoogleraar Ronald Meester, Wouter Aukema en Theo Schetters hadden in december 2021 een preprint gepubliceerd op ResearchGate me
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (11-2023)@ Hans Inderdaad heel veel gaat vanzelf over. Als iets normaal 7 dagen duurt, dan duurt het met gebruik van
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (11-2023)@Renate1 Veel kwalen gaan "vanzelf" over. Als je dan uit ongeduld ivermectine hebt gebruikt, krijg je de reactie: zie je
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (11-2023)@ Hans, Dat was mijn idee ook. Als mensen denken dat autisme veroorzaakt wordt door parasieten (wat natuurlijk de grootst
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (11-2023)@Renate1 Geneesmiddelen zijn gebaseerd op een logisch werkingsmechanisme. Zo hoef je bij Ivermectine niet eens serieus te overwegen om het

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2023 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in