• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / (Bij)Geloof / De ongelovige Thomas heeft een punt

De ongelovige Thomas heeft een punt

20 June 2012 by Ruud Herold 8 Comments

De ongelovige Thomas heeft een punt 1

Het boek De ongelovige Thomas heeft een punt: een handleiding voor kritisch denken is geschreven door Johan Braeckman en Maarten Boudry.

De titel van het boek verwijst naar een verhaal in het nieuwe testament. Het refereert aan de apostel Thomas die niet kon geloven dat Jezus uit de dood was opgestaan tenzij het bewezen werd. Hij ging pas overstag nadat hij met Jezus geconfronteerd werd en de wonden die Jezus toegebracht waren kon zien. Jezus nam hem dat kwalijk en zei ‘Zalig zijn zij die niet zien en toch geloven’. In de kerkliteratuur wordt Thomas min of meer opgevoerd als zijnde een sul. De kern van het boek is erop gericht om aan te tonen dat Thomas eigenlijk nog niet kritisch genoeg was. Uitgaande van de stelling dat buitengewone beweringen om buitengewone bewijzen vragen had Thomas verder moeten onderzoeken of hij niet toch gewoon belazerd werd, bijvoorbeeld door een Jezus-lookalike met nepwonden.

Het boek is opgebouwd uit negen hoofdstukken. ‘De ondraaglijke lichtgelovigheid van de mens’ is een inleidend hoofdstuk dat ingaat op menselijk bijgeloof en toelicht wat scepticisme en kritisch denken eigenlijk inhouden. ‘De kwetsbaarheid van het brein’ legt uit hoe we de werkelijkheid om ons heen waarnemen en hoe de dataverwerking binnen ons brein ons parten kan spelen. ‘Over samenzweringstheorieën’ gaat uiteraard over samenzweringen maar vooral over de manier van denken van mensen die dit soort theorieën aanhangen. Enkele hulpmiddelen worden aangereikt die helpen zulke theorieën te toetsen. Vormen van zelfbedrog staan centraal in ‘Over hoaxen en cryptiden’. ‘De trukendoos van het geheugen’ behandelt de onbetrouwbaarheid van herinneringen. Het hoofdstuk laat zien hoe valse herinneringen opgewekt kunnen worden en welke consequenties het kan hebben als therapeuten doordraven. ‘Zelfbedrog en cognitieve dissonantie’ houdt ons een spiegel voor en laat zien hoe we met feiten omgaan die niet in ons wereldbeeld passen. ‘Religie en het bovennatuurlijke’ gaat in op de meer religieuze thema’s zoals het leven na de dood maar ook spoken worden kritisch behandeld. ‘Wetenschap en pseudowetenschap’ gaat dieper in op wetenschapsfilosofie maar laat ook zien dat het niet altijd even makkelijk is om te bepalen wat onder wetenschap valt of onder pseudowetenschap. In ‘Onzin voor gevorderden’ wordt het postmodernisme kritisch doorgelicht met als resultaat dat men kan concluderen dat er niet veel van overblijft.

Persoonlijk vind ik dat het boek in een zeer prettige stijl geschreven is. Nadat ik er eenmaal aan begonnen was heb ik het bijna in een keer uitgelezen (aangezien ik een fulltime baan heb bedoel ik hier een paar avonden mee). Het taalgebruik is niet complex en als er ‘moeilijke’ woorden gebruikt worden, zijn deze functioneel. Een van de doelstellingen van het boek is om de lezer te helpen om helder en kritisch te leren denken en wat dat betreft is het boek een geslaagd hulpmiddel.

Als ondersteuning voor het boek is er de website, alwaar men multimediale achtergrondinformatie voor elk hoofdstuk kan vinden.

Ook vermeldenswaard is dat men bij de NRC Handelsblad Academie een CD verkoopt die het hoorcollege ‘Kritisch Denken’ van Johan Braeckman bevat. Dit hoorcollege is een afspiegeling van het hier besproken boek.

Auteurs: Johan Braeckman & Maarten Boudry
Titel: De ongelovige Thomas heeft een punt (een handleiding voor kritisch denken)
Uitgever:  Houtekiet – Jaar: 2011 (5de druk in 2012) – ISBN: 9789089241887

Geïnteresseerd geraakt in het boek? Koop het via de onderstaande link bij Bol.com en steun daarmee Kloptdatwel.nl!

De ongelovige Thomas heeft een punt 2
De ongelovige Thomas heeft een punt 3
De ongelovige Thomas heeft een punt 2
De ongelovige Thomas heeft een punt 3

Steun Kloptdatwel

De ongelovige Thomas heeft een punt 6Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Skeptisch gereedschap: rbutr
Next Entry »
Spiraal blijft zweven

Filed Under: (Bij)Geloof, Algemeen, Skepticisme Tagged With: johan braeckman, kritisch denken, maarten boudry, ongelovige thomas

Reader Interactions

Comments

  1. Jan Willem Nienhuys says

    20 June 2012 at 10:11

    Ik schreef een tamelijk uitvoerig verhaal over de CD-serie hier:
     http://www.skepsis.nl/blog/2011/04/kritisch-denken-voor-beginners/

    Log in to Reply
  2. Richard Schippers says

    20 June 2012 at 16:44

    Natuurlijk heeft de ongelovige Thomas een punt, en wat doen jullie nuttig werk bij Skepsis en kloptdatwel.nl! Ik lees met veel belangstelling alle bijdragen, maar er is wel iets dat mij daarbij in negatieve zin opvalt: dat gezonde scepsis soms dreigt te ontaarden in een heksenjacht. 

    Er is op sommige ‘dossiers’ een verbetenheid te zien die met klassieke scepsis niet zo veel meer te maken heeft. En dat is kwalijker dan het lijkt op het eerste gezicht, omdat het jullie eigen visie op ‘ratio vs. geloof’ ondergraaft. In meer algemene zin draagt het bij aan betekenisverschuiving en begripserosie: zo betekende het woord ‘complottheorie’ vroeger gewoon wat het zegt. Tegenwoordig zitten we al in de sfeer van het ridicule zodra het woord is gevallen. Jullie wijzen terecht regelmatig op de verschillen tussen wetenschap en pseudo-wetenschap. Het zou goed zijn om ook een duidelijk onderscheid te maken tussen de ware scepticus en de pseudoscepticus. De eerste is broodnodig om onzin en erger te (leren) herkennen. De tweede doet zich voor als zo’n onafhankelijke en kritische geest, maar is in feite alleen bezig met het bewaken van de status quo, en levert daarom geen enkele nuttige bijdrage aan het debat of aan wetenschappelijke vooruitgang.Ik kwam op de website truthfall.com, waar overigens ook de nodige onzin is te vinden, een nuttige (Engelstalige) omschrijving van het verschijnsel tegen. Ik zou zeggen: doe er uw voordeel mee!    

    Log in to Reply
  3. Matthijs Geerlings says

    20 June 2012 at 18:35

    De verschuiving in betekenis van een woord als complottheorie is mijns inziens voornamelijk te danken aan de personen die steeds weer de meest waanzinnige (en vaak evident onjuiste) complottheorieën bedenken zonder er bewijs voor te leveren. 

    Eenzelfde verschuiving geldt voor bijvoorbeeld UFO’s, dit staat eigenlijk voor Unidentified Flying Object, maar vrijwel iedere niet-skeptische persoon die het over UFO’s heeft (en veel skeptische personen ook trouwens) bedoelt hiermee buitenaardse ruimteschepen. Hierbij zijn het ook de gelovers zelf die de term geladen hebben.

    De ridicule die dit soort termen oproept mag dan een knee-jerk reactie zijn, iets waar ik zeker aan mee doe, maar blijkt meestal op zijn plaats. Als iemand werkelijk bewijsmateriaal kan leveren voor een claim dan zal ik me ook verontschuldigen voor mijn initiële reactie. Ik heb me echter nog nooit hoeven te verontschuldigen tot nu toe, aangezien ik mijn ridicule reserveer voor claims die al zo grondig ontkracht zijn dat de kans dat ze toch waar zijn vrijwel nihil is.

    Log in to Reply
  4. AAtsouPier says

    21 June 2012 at 11:50

    @ Richard Schippers
     
    Uiteraard dienen skeptici ook met skeptische blik naar zichzelf te kijken, en daar zal ongetwijfeld wel eens iets fout gaan. Maar dat de skeptici van Skepter en Klopt dat wel ? bezig zijn de status quo in stand te houden, dat zie ik in het geheel niet. Ik zou eerder zeggen dat het precies andersom is.
     
    De site truthfall.com die u linkte werkt nogal moeizaam bij mij. Het lijkt mij een site die alternatieve theorieën aanprijst en er om kritisch en betrouwbaar over te komen maar een artikel over pseudoskepticisme bij zet. (de site is verder volslagen anoniem, wat een slecht teken is).
    In dit artikel gaat het eerst over Marcello Truzzi die inderdaad over pseudoskepticisme schreef (zie de Engelse Wiki), maar dat heb ik verder niet uitgezocht.
    Het gaat voorts over de 7 criteria van Barbara & Walters uit 1883 (!) ter onderscheiding van de Imagination Deficient Personality, toegepast op een aantal skeptici. Dit verhaal blijkt gebaseerd te zijn op “A study of Imagination Deficiency in Ten Cases of Skepticism” van David Quinne, certified public psychic en afgestudeerd aan de Maharishi International University. En, inderdaad, de onderzochte skeptici bleken veel verbeelding tekort te komen.
     
    Dit wonderlijke verhaal vereiste verder gegoogel. En toen kwam ik op een site waarop staat te lezen dat David Quinne en nog iemand satirische columns schreven in het blad van een New Yorkse club van skeptici (ISUNY) :
    https://scholarworks.iu.edu/dspace/bitstream/handle/2022/7206/NDif_issue_4_1_article_2.pdf
     
    Nu kan dit ook wel weer een hoax zijn, maar het staat op de site van de Indiana University, dus ik houd het er maar op dat het hele verhaal over de Imagination Deficient Personality een hoax is. De skeptici kunnen eerst weer gerust zijn.

    Log in to Reply
    • Jan Willem Nienhuys says

      21 June 2012 at 12:42

      Barbara & Walters (niet 1883 als in Truthfall , maar 1989) is een parodie op Wilson en Barber (1983) en  in

      http://homepages.rpi.edu/~sofkam/isuny/idp.html

      is het tamelijk duidelijk dat de auteurs met name Joe Nickell op de hak nemen. Auteurs Black& Decker, welja. En de kwalificaties

      Certified Public Psychic. He is a graduate of
      Maharishi International University where he studied quantum metaphysics
      with a minor in political science. In the past he has worked as an aid
      to police officers, a private investigator and covert operator for
      unnamed government agencies. David’s current projects include a book
      about his work as a police psychic, and a line of self-help pamphlets on
      the paranormal.

      voor een auteur in een Australisch skeptisch blad geeft het toch wel weg.

      Log in to Reply
  5. Richard Schippers says

    23 June 2012 at 13:52

    @ AAtsouPier: ik bedoelde niet jullie aan te wijzen als bewakers van de status quo; ik vond alleen de genoemde beschrijving van het verschijnsel pseudo-scepticus een goede manier om het lichte onbehagen te verklaren dat mij bekruipt bij sommige aanvallen op ‘dodgy science’. Nogmaals, in grote lijnen nuttig werk allemaal, maar goed om te beseffen wat de ware scepticus onderscheidt. Wel logisch dat de opmerking hier sceptisch wordt benaderd! 

    Log in to Reply
  6. regenworm says

    24 June 2012 at 20:54

    Voor dat deze bijdrage in de vergetelheid verdwijnt. Ik heb het luisterboek “kritisch denken”  van Johan Braeckman aangeschaft en met echt veel plezier beluisterd. Niet alle luisterboeken die ik ooit heb gekocht volstaan ermee. Ondanks de hoge prijs, het is allemaal het geld waard. Deze bijdrage is nu voor mij een aanleidung om het luisterboek nog een keer her te beluisteren.

    Log in to Reply

Trackbacks

  1. ‘Waarom zou je niet in debat gaan met mensen die in complottheorieën over 9/11 geloven?’ says:
    22 March 2018 at 06:02

    […] inbegrip van complottheorieën, en ik schreef samen met Johan Braeckman over 9/11-complotten in De ongelovige Thomas heeft een punt. Bovendien gaan complottheorieën over veel meer dan over ingenieurskunde, maar ook over […]

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • SKEPP
  • SBM
Skepter 35.2 – Zomernummer 2022
8 June 2022 - Pepijn van Erp
Skepter 35.2 – Zomernummer 2022

Subliminale reclameboodschappen, communicerende planten, intelligente dieren en een uitgebreide quiz om denkfouten te ontdekken. En hoe zit dat nu met het populaire mindfulness? Lees erover in het nieuwe nummer van Skepter. Het bericht Skepter 35.2 – Zomernummer 2022 verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen
15 May 2022 - Pepijn van Erp

  Het tweejaarlijks georganiseerde congres van de koepel van Europese skeptische organisaties ECSO zal komende keer plaatvinden in Wenen, van 8 t/m 11 september. Een uitgelezen moment om actieve skeptici te onmoeten en te horen waar die zich zoal mee bezighouden in hun landen. Zeker nu het het weer het eerste congres is na het ... Meer lezen Het bericht European Skeptics Congress 2022 vindt plaats in september te Wenen verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

Gauquelin’s Mars Effect
9 March 2022 - Jan Willem Nienhuys
Gauquelin’s Mars Effect

For Dutch version click on flag.   The Mars Effect kept skeptics quite busy for quite some time. One of the amazing things is how easily all kinds of skeptics were fooled and how quickly they launched themselves into investigations without examining properly the source of this effect. Rereading the original articles doesn’t lessen this ... Meer lezen Het bericht Gauquelin’s Mars Effect verscheen eerst op Skepsis Blog. [...]

SKEPP reikt jaarlijkse prijzen uit
14 June 2022 - tayson

Sinds 1996 reikt SKEPP, de Studiekring voor Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het Paranormale, jaarlijks twee prijzen uit. De Zesde Vijs wordt uitgereikt aan iemand die zich het voorbije jaar verdienstelijk heeft gemaakt in het verspreiden van objectieve wetenschappelijke kennis. De twijfelachtige eer van de Skeptische Put gaat naar een persoon of organisatie die zich tegen de verwachtingen in uitzonderlijk onkritisch heeft opgesteld inzake wetenschap. [...]

Expertengroep GEMS wint Zesde Vijs - Laudatio
14 June 2022 - tayson

Goed twee jaar geleden, op 18 maart 2020, ging ons land voor de eerste keer in lockdown. Niet-essentiële winkels gingen dicht, thuiswerken werd de norm, de horeca sloot de deuren, niet-essentiële verplaatsingen werden verboden, op school werden lessen opgeschort en zelfs de grenzen gingen gedeeltelijk toe. Het concept bubbel werd ingevoerd, waardoor ook contacten met familie en vrienden fors werden ingeperkt. In een rusthuis in Brussel stierf diezelfde maand de eerste Belgische burger aan covid-19. Iedere dag zagen we de nieuwsberichten over stijgende coronacijfers. [...]

SKEPP op Nerdland - illusies en vraagstukken
8 June 2022 - Paul De Belder

Ben je niet op het festival geraakt? Of wil je nog eens nalezen hoe het weer in elkaar stak? Op deze pagina vind je een beschrijving van alle vraagstukken waar onze bezoekers zich het hoofd over braken. De oplossing en verklaring zit telkens weggestopt achter een link. Probeer het eerst zelf, voor je gaat "spieken". Sommige proeven of illusies konden enkel ter plaatse worden uitgevoerd of ervaren, omdat er specifieke objecten voor nodig waren. [...]

What’s the Opposite of a Vaccine Selfie?
1 July 2022 - Jonathan Howard

Healthcare workers know they are trusted professionals, and most take that responsibility seriously when sharing their vaccination choices with the public. What term should be used for doctors who use their social media clout to influence others to skip an important vaccine dose? The post What’s the Opposite of a Vaccine Selfie? first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Moral outrage is not a good guide to pandemic policy reform. Vinay Prasad, please take note.
30 June 2022 - Eric Kramer

Vinay Prasad identifies some dubious problems in the government's efforts to protect public health, and offers some questionable solutions. The post Moral outrage is not a good guide to pandemic policy reform. Vinay Prasad, please take note. first appeared on Science-Based Medicine. [...]

COVID Associated With Neurodegenerative Disorders
29 June 2022 - Steven Novella

COVID infection has been associated with an increased risk of neurodegenerative and neurovascular disease - another reason to keep our eye on this serious illness. The post COVID Associated With Neurodegenerative Disorders first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (27-2022)Uit bovenstaande leeslijst: * EP: Gefeliciteerd! Nieuwscheckers van Universiteit Leiden wint de Prijs van de Europese Burger 2022 Proficiat
  • De linke weekendbijlage (27-2022) - Kloptdatwel? on Bracht Argos eigenlijk wel iets nieuws over ritueel misbruik?[…] Toch wel behoorlijk gehalte aan complotdenken in dit stuk van Sanne Terlingen (die we kennen van de Argos-uitzendingen ove
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (26-2022)https://barracudanls.blogspot.com/2022/06/forse-straffen.html The verdict is in. Wouter Raatgever en Joost Knevel, de belangrijkste boegbeel
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (26-2022)Niet zo gek ook, tegen zware en krachtige landbouwvoertuigen begin je maar heel erg weinig. Zo bezien kun je een
  • Wilma S. on De linke weekendbijlage (26-2022)Terreur is een groot woord, maar een poging om met geweld en intimidatie een overheid te dwingen iets te doen

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2022 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in