Zo diepgaand en intensief zijn de analyses en de discussies dat de studie van de lijkwade van Turijn reeds een eigen vakgebied is met een eigen naam: de sindologie. De meest recente bijdrage aan de sindologie betreft het inzicht dat een aardbeving ten tijde van Jezus’ overlijden gepaard ging met kernreacties die zo hevig waren dat Jezus’ afbeelding ingebrand werd op de lijkwade. Kritische kanttekeningen lijken op hun plaats.
Het was rondom 1400 dat de lijkwade van Turijn voor het eerst opdook. Na de kruisdood zou het stoffelijk overschot van Jezus erin zijn gewikkeld. Drie dagen later vond de herrijzenis plaats. Maar een afdruk van het lichaam zou op het linnen doek zijn achtergebleven.
Is het “echt”? En, als het “echt” is, hoe komt het dan dat een vers lijk een afdruk achterlaat? Dat zijn dus de vragen. In 1988 kwam er een probleem bij. In dat jaar testten drie laboratoria, onafhankelijk van elkaar, kleine stukjes van de lijkwade met de C14 methode. Het oordeel was unaniem: het doek was vervaardigd in de 14e eeuw. Om z’n waardigheid te behouden heeft het Vaticaan steeds een zekere afstand tot de discussies bewaard en zich in haar uitspraken op de vlakte gehouden.
In een recent artikel in de Scientific Research and Essays wordt geclaimd dat de lijkwade echt is en dat kernreacties alle raadsels oplossen. Het artikel heeft een lange titel: Piezonuclear neutrons from earthquakes as a hypothesis for the image formation and the radiocarbon dating of the Turin Shroud. De vier auteurs komen zowaar zelf uit Turijn en zijn daar verbonden aan het Department of Structural Engineering and Geotechnics van de Politecnico. De titel vat de essentie van het artikel goed samen. Een aardbeving kort na de kruisiging zou een bombardement van neutronen veroorzaakt hebben. Hiermee zou een soort röntgenfoto gemaakt zijn van Jezus’ lichaam. Het linnen doek zou daarbij als fotografische plaat gefungeerd hebben. Verder zou dat seismisch neutronenbombardement kernreacties veroorzaakt hebben. Die kernreacties zouden de verhouding van de koolstofisotopen veranderd hebben en hierdoor zouden de uitkomsten van de C14-datering niet langer betrouwbaar zijn.
Edoch, er is erg veel aan te merken op deze voorstelling van zaken.
Voor een aardbeving in 33 n. Chr. baseren de auteurs zich op het Evangelie van Matteüs. In hoofdstuk 27 van dat evangelie is inderdaad sprake van een aardbeving ten tijde van de kruisiging. Maar met die vermeende aardbeving zou er, volgens Matteüs, een drie uur durende zonsverduistering zijn geweest (wat onmogelijk is) en zouden er ook heiligen uit hun graven zijn opgestaan en de stad zijn ingewandeld.
Dat er onder hoge druk, als in het binnenste van de aarde, kernreacties zouden kunnen plaatsvinden is een stokpaardje van de Turijnse onderzoekers. Ze hebben er ook elders over gepubliceerd. Deze ideeën, echter, hebben weinig ingang gevonden onder de vakgenoten (zie, bijvoorbeeld, hier, hier en hier). De gedachte is dat de grote druk onder de grond bij de aardbeving resulteerde in een stroom neutronen vanuit de grond. De neutronen gingen door het lichaam heen en creëerden de afbeelding. De veronderstelde aardbeving heeft de voor Europa ongekende kracht van meer dan 8 op de schaal van Richter. Volgens de vier Turijners kan het bij zo’n aardbeving in de loop van 15 minuten om 1013 (tien biljoen) neutronen per vierkante centimeter gaan. Dit is, aldus de auteurs, voldoende om de afbeelding te veroorzaken en de isotopenverhouding te veranderen.
Rondvliegende neutronen zijn een vorm van radioactieve straling. De eenheid die gebruikt wordt in de analyse van de schade die radioactieve straling doet is de “gray“. Één gray voel je nauwelijks. Tien gray is dodelijk. Het is eenvoudig na te gaan dat tien biljoen neutronen per vierkante centimeter overeenkomt met zo’n 200 gray voor elke persoon die eraan is blootgesteld. Kortom, als de inschatting van het Turijnse team correct is, dan zou iedereen in Jeruzalem een acute stralingsdood zijn gestorven tijdens die vermeende, apocalyptisch grote aardbeving van 33 n. Chr. De apostelen, de Heilige Maagd, Pontius Pilatus … allemaal omgekomen. Nog tot jaren nadien zou het Heilige Land een nucleaire fall-outzone zijn gebleven.
Stel dat het echt zo zou zijn dat aardbevingen gepaard gaan met kernreacties die de uitkomst van een C14-datering met een factor 3 kunnen veranderen. De C14-methode zou dan volledig ontoepasbaar zijn in seismisch actieve gebieden zoals het Middellandse Zeegebied. Feit is echter dat de methode altijd zeer succesvol is gebleken, vooral in de studie van de oude beschavingen van rond de Middellandse Zee. Grote systematische ongerijmdheden zijn er nooit gevonden.
De uitkomst van de C14-analyses van 1988 is in overeenkomst met wat historici te melden hebben. Het was halverwege de middeleeuwen dat relikwieën populair werden in Europa. Met de heilige graal, bijvoorbeeld, gaat het om de beker waaruit gedronken werd tijdens het laatste avondmaal. Soms ook wordt er de beker mee bedoeld waarin Jezus’ bloed werd opgevangen toen hij aan het kruis hing. Welnu, over graal en graalridders wordt pas in de 12e eeuw voor het eerst geschreven. Relikwieën werden een ware rage tegen het eind van de middeleeuwen. Er ontstond een zeer levendige handel in botjes en kledingstukken die aan heiligen en martelaren toebehoord zouden hebben. Veel vervalsingen kwamen er toen ook in omloop. De eerste schriftelijke melding over de lijkwade van Turijn is van 1390 en komt van de hand van een bisschop die beweert dat het om bedrog gaat.
Aardbevingsneutronen die een afbeelding maken op een gevoelige plaat van linnen vormen niet echt een aannemelijk verhaal. Dat het met die lijkwade om een ordinaire 14e-eeuwse vervalsing gaat is uiteindelijk een stuk waarschijnlijker.
Dennis says
Zou bij een rontgen foto achtig fenomeen niet veel meer de vorm van de schedel in plaats van de vorm van het gezicht te zien zijn geweest?
Dat is wat voor mij het meest ongeloofwaardige is aan deze “lijkwade”… Er lijkt wel een tekening te zien te zijn. Met veel te veel details van zijn gezicht. Om die details te vangen zou het doek het gezicht op veel plekken hebben moeten raken, dus erg vloeiend over het lichaam gelegen moeten hebben. Maar dan was een heel ander soort projectie ontstaan. Dan was zijn gezicht heel breed geweest, omdat het doek langs zijn gezicht heen was gevormd. Hoe kan zijn haardracht zo realistisch getoond worden? Om te zien wat je nu ziet zou je het doek boven hem moeten spannen, en vervolgens zonder door hem heen te stralen een projectie recht van onder op het doek moeten vast leggen. Onmogelijk en onzinnig om er in te geloven.
Hans1263 says
Vervalsingen zijn strijk en zet afspiegelingen van de stand van de techniek en de smaak van de tijd waarin ze gemaakt zijn.
Kijk maar eens naar het beruchte schilderij de Emmausgangers in Boijmans van Beuningen. Nu zou geen hond daar meer intrappen, zo knullig ziet het er uit. Alsof er klerenhangers in de kleding zitten.
Dat een groepje RK lieden in Turijn nu wel erg gemakkelijk te weerleggen fantasie gebruikt om de “lijkwade” voor echt te doen doorgaan, pleit niet echt voor hun betrouwbaarheid in andere zaken. Die bisschop in 1390 had kennelijk meer realiteitszin en was zo gek nog niet.
Nog even wachten en we mogen in Nederland een “godslasterlijke” term bezigen om deze sprookjes naar fabeltjesland te verwijzen.
Jan Willem Nienhuys says
Twee opmerkingen. Een gray is ongeveer een sievert. Het verschil is dat voor sievert er nog een wegingsfactor tussen zit die varieert per soort deeltje (en voor bestraling van slechts een deel van het lichaam hebben de afzonderlijke lichaamsdelen ook nog een wegingsfactor). De sievert drukt dus iets nauwkeuriger uit wat het effect is mensen. Voor elektronen en fotonen (i.e. röntgen- en gammastraling is de extra factor 1. Voor neutronen is de wegingsfactor 5 tot 20, afhankelijk van de energie.
Nu staat gray voor joule, preciezer: joule ioniserende straling geabsorbeerd. Ik heb geen flauw idee wat de energie is die 1 neutron gemiddeld deponeert in het menselijk lichaam als het erdoor heen vliegt. Neutronen zijn neutraal, dus ze deponeren hun energie op twee manieren: botsen met atoomkernen zodat de atomen een geweldige klap krijgen (enkele ionisaties?) of absorptie door atoomkernen zodat die radioactief worden (veel ionisaties). Als ik Martins getallen doorreken kom ik aan circa 250 keV gedeponeerde energie per neutron dat het lichaam treft. Daarvoor is de wegingsfactor wel 20.
Dat je niks voelt van 1 gray aan neutronen betwijfel ik. Als je aapjes aan 5 gray fotonen blootstelt uitgesmeerd over 30 dagen, gaat de helft dood. Het effect van één enkele dosis in plaats van uitgesmeerd is veel heviger. 50 gray fotonen is instantaan dodelijk, dus de wegingsfactor in aanmerking genomen is 2 gray neutronen van enkele honderden keV al instantaan dodelijk.
Het hele verhaal van die aardbevingsneutronen is mede daarom zo idioot omdat dergelijke effecten nooit bij aardbevingen zijn waargenomen. Het zouden dan neutronen zijn die ontstaan op de plaats waar diep in de aarde grote drukveranderingen plaatsvinden, en die neutronen zouden dan door kilometers dikke aardlagen dringen (om vervolgens prompt te worden geabsorbeerd door mensenlichamen aan de aardoppervlakte). Daar klopt iets niet.
Tweede opmerking. Ik heb het boekje van Ulysse Chevalier gelezen. Dat was een geleerde (rk priester) die omstreeks 1900 nauwkeurig de vroege geschiedenis van de Lijkwade heeft uitgezocht. Hij is ook degene die ontdekte dat in een van die documenten stond dat een bisschop aan de toenamlige paus had gerapporteerd dat hij de maker had opgespoord.
Eigenlijk het meest indrukwekkende aan die hele serie (in totaal wel 50) documenten is dat helemaal niemand ooit heeft geclaimd dat het ding ‘echt’ was. De eigenaars of althans degenen die het object onder zich hadden – en niet wilden afstaan – wilden het graag houden omdat er geld mee te verdienen was. In al die 50 documenten zegt niemand ook maar iets in de trant dat het 1400 jaar of daaromtrent oud was, of dat het in contact is geweest met het lichaam van Jezus. Met andere woorden, het werd in die tijd behandeld als een bijzonder soort portret. Dat iconen en heiligenbeelden objecten van verering zijn en waren werd redelijk normaal gevonden en is van alle tijden. Af en toe heb je van die hervormingsbewegingen (in het oude Israel, Mohammed, reformatie) die vinden dat dat niet mag, maar in de rk kerk wemelt het van zulke dingen, en de reliekenindustrie van de middeleeuwen was daar een uitwas van. Wonderbare beeltenissen, wenende madonna’s, roestvlekken die op Jezus lijken, heiligenbeelden die in processies worden meegedragen vormen tezamen een groot continuüm waarin het volstrekt onbelangrijk is dat een afbeelding door mensenhanden is gemaakt of niet, en waarin alleen telt wat het voorstelt.
Overigens werden begin 20ste eeuw de solide conclusies van kanunnik Chevalier al heftig bestreden. Ik wou dat ik de kennis en energie had om zijn boekje (in het Frans, maar met 50 Latijnse documenten) in zijn geheel te vertalen. Vooral dat Latijn schrikt me af, want 55 jaar geleden heb ik daar niet voldoende op geoefend. Het is bovendien geen Ovidius-Latijn.
Martin_Bier says
Ik link in mijn stukje naar http://www.nrc.gov/reading-rm/doc-collections/cfr/part020/part020-1004.html. Dat komt van de USNRC (United States Nuclear Regulatory Commission). De “gray” staat voor geabsorbeerde energie. Als je “gray” vermenigvuldigt met de “Quality Factor” dan krijg je een maat voor de biologische schade. Die laatste is uitgedrukt in Sievert. Voor verschillende soorten straling verschilt die Quality Factor. Voor Rontgenstralen is de Quality Factor op 1 gezet. In de VS gebruikt men, i.p.v. “gray” en “Sievert,” de “rad” en de “rem.” Die verkrijgt men respectievelijk door “gray” en “Sievert” met 100 te vermenigvuldigen.
Voor neutronen die rondvliegen met de energie die ze ten gevolge van de Brownse beweging hebben (ongeveer 1 kT, i.e. Boltzmann constante maal absolute temperatuur – dat komt overeen met ruwweg 0.025 eV) is die Quality Factor 2. Voor snellere neutronen (> 10 keV) is de Quality Factor hoger. De Quality Factor gaat tot ongeveer 10. Voor nog snellere neutronen gaat ie weer omlaag.
Voor m’n 200 gray schatting ging ik uit van neutronen tussen voornoemde 0.025 eV en 10 keV. De Quality Factor is dan 2 (zie die USNRC link). Ik neem aan dat de neutronen worden afgeremd door al die ondergrondse gesteenten waar ze doorheen moeten – vandaar dus < 10 keV. Onderaan die USNRC pagina is een tabel. 10^9 neutronen per vierkante centimeter correspondeert met 1 rem. Deel door de Quality Factor van 2 en je krijgt 5 x 10^8 neutronen per vierkante centimeter voor 1 rad. Voor e'e'n gray heb je dan 5 x 10^10 neutronen per vierkante centimeter. In het artikel van de Turijners wordt geschat dat zo'n aardbeving 10^13 neutronen per vierkante centimeter met zich meebrengt. Dat correspondeert dan met de 200 gray uit m'n stukje. We kunnen het erover eens zijn dat dat vele malen de dodelijke dosis is. Bij een hogere Quality Factor voor de neutronenstroom wordt de schatting alleen maar nog dodelijker.
Als die neutronen van diep onder de aarde komen is het natuurlijk onmogelijk om die vermeende aardbevingsstraling tot die grot te beperken. Zo'n bundel verliest ook nog eens z'n focus door botsen met moleculen in de grond.
Voor de leesbaarheid heb ik al die eenheden, getallen en technische toestanden buiten het stukje gehouden.
De tak van de natuurkunde die zich met "gray," "Sievert," etc. bezig houdt wordt in de VS "Health Physics" genoemd. Ik heb dat altijd nogal grappig gevonden. Het gaat tenslotte over de hele ongezonde toestanden.
Tim_Trachet says
Jan Willem Nienhuys heeft volkomen gelijk.
De belangstelling voor de lijkwade van Turijn ontstond pas in 1898, toen er voor het eerst foto’s van werden gemaakt en de afbeelding in detail kon worden bestudeerd.. Omdat het negatief beeld van de afbeelding veel duidelijker was dan het positieve, werd verondersteld dat de afbeelding zelf een soort negatief is.
Voor Chevalier (en andere historici, waaronder nogal wat katholieke geestelijken) waren voldoende bewijzen dat het doek in de 14de eeuw was vervaardigd. Maar velen waren zo onder de indruk van de kwaliteit van de afbeelding, dat ze dit gewoon niet konden aanvaarden. Men moest dus niet op de C14-datering in 1988 wachten – die de mening van de historici bevestigden – om te weten hoe oud het doek was.
Wel is het zo dat Chevalier zich bikkelhard opstelde en zelfs twijfels had over de authenticiteit van de foto’s. Ten onrechte, zo zou later blijken. Maar de lijkwade werd zo weinig getoond dat het meer dan dertig jaar duurde voor er nieuwe foto’s werden gemaakt.
Jan Willem Nienhuys says
ik citeer even uit eigen werk:http://www.skepsis.nl/davincicode.html
De werkelijkheid is natuurlijk dat de Graal van meet af aan een literaire fictie was. De Franse dichter Chrétien de Troyes (1130-1185) schreef een gedicht getiteld Percival of Conte du Graal (in zijn geheel op internet te vinden). In dit gedicht, waarin in die tijd bekende thema’s zijn verwerkt, komt Percival in een geheimzinnig kasteel terecht, ziet daar tijdens het diner een jongeman die een bloedende lans draagt, en vervolgens een jongedame met een kostbare met juwelen bezette schaal (graal). Beiden begeven zich naar een zijkamertje. Percival durft niets te vragen. De volgende morgen is het hele kasteel leeg. Later hoort Percival dat zijn ongeziene gastheer de Visser-Koning was, en hij krijgt te horen dat hij een mooie kans voorbij had laten gaan om de koning van zijn speerwond te genezen. Percival gaat op zoek naar de Graal en verneemt zelfs dat de Graal diende om de koning (eigenlijk een oom van Percival) dagelijks de hostie te brengen, zijn enige voedsel. Het gedicht is echter niet af. De dichter stierf te vroeg.
frankeren says
Als het een soort röntgenfoto zou zijn is het vreemd dat de botten niet te zien zijn, die zouden toch meer straling moeten tegenhouden? Het lijkt alsof de huid en de haren bepalen welke hoeveelheid straling wordt tegengehouden.
Je zou dan ook aannemen dat die straling van onder kwam en alleen een afbeelding creëerde aan het bovenopliggende deel van de lijkwade. Maar er is ook een afbeelding op de onderliggende zijde.
Als ik het artikel achter de link lees, lijkt het alsof neutronenstraling zich minder van zware elementen aantrekt dan van lichtere. Is dat hun verklaring voor de afdruk van de buitenkant van het lichaam i.p.v. een röntgenfoto met botten e.d?
Of veroorzaakt de neutronenstraling een ander soort straling in het lichaam van de overledene zodat er boven en onder op de lijkwade een afdruk ontstaat?
Hans1263 says
Het lichaam van Jezus werd volgens het verhaal, gewikkeld in die lijkwade in een grafruimte gelegd, waar een steen voor werd gerold. Goed beschermd dus tegen die zogenaamde straling, zou je veronderstellen, inderdaad beter dan de rest van de bevolking buiten dat graf. In dat graf zou dan die onwaarschijnlijke blootstelling aan de straling moeten hebben plaatsgevonden. Kwam die straling uit juist de goede richting, precies zodanig gericht dat er kans was op dat mooi egale “negatief”? Na 3 dagen stond hij weer op, tenminste dat wil men ons doen geloven, hij wurmde zich uit de lijkwade (het zal niet meegevallen zijn daar als gewonde uit te komen…) of misschien gebruikte hij de lijkwade om een beetje “toonbaar” tevoorschijn te komen? Het nog onwaarschijnlijker vervolg kennen we. De lijkwade zal op zijn zachtst gezegd niet al te fris zijn geweest, en zal dus vanaf het begin flink aan bederf onderhevig zijn geweest.
AAtsouPier says
Kadaver ??? Liever stoffelijk overschot, of desnoods lijk. Zie ook Wiki.
Martin_Bier says
M’n verontschuldigingen hierbij voor m’n gebruik van het woord “kadaver.” Het is uiteraard niet m’n bedoeling om mensen in hun religieuze gevoeligheden te krenken. Ik gebruikte termen als “stoffelijk overschot,” “lichaam” en “kadaver” juist omdat ik “lijk” oneerbiedig, banaal en bot vond klinken. Maar dat was een foute inschatting. Even kijken op http://www.encyclo.nl/zoek.php?woord=kadaver en ik zie inderdaad dat een aantal bronnen aangeeft aan dat het met “kadaver” om een dood dier gaat. Andere bronnen beschouwen “lijk” en “kadaver” als synoniem.
Een dergelijke betekenisnuance is er trouwens niet in het Engels of in het Italiaans. Daar gaat het met respectievelijk “cadaver” en “cadavere” om zowel mens als dier. De lijken waar de medische studenten hier in de VS sectie op doen worden altijd door iedereen “cadavers” genoemd. Het onderscheid tussen mens en zoogdier, de geest van Juffrouw Laps – het is blijkbaar nog allemaal springlevend in de Lage Landen.
Hans1263 says
Eindelijk eens iemand die Woutertje Pieterse kent…
Ragnar764 says
Tjonge, jonge als je dat allemaal zo leest, ongelofelijk om deze toepasselijke term dan maar even te afijn de tijd van de grote verhalen is nu echt voorbij zoals Bolkenstein eens terecht opmerkte, maar dat zorgt als keerzijde van de medaille wel voor een verzwakkend normbesef en afnemende sociale cohesie, wat dat betreft heeft religie wel degelijk een nuttige functie en is op de keeper beschouwd eigenlijk zo gek nog niet.
Kadaver vind ik ook een ongepaste term.
Jan Willem Nienhuys says
De opmerking van Hans is wel interessant. Als die neutronen na hun reis door kilometers gesteente (het idee is meen ik dat het thorium in het gesteente opeens veel radioactiever wordt, maar hoe dat tot neutronen ledit is me niet duidelijk) min of meer verticaal omhoog komen, hoe kan dan zowel aan gelaatszijde als rugzijde een afdruk komen? We zwijgen dan nog maar even over de nimmer waargenomen aardbevingsneutronen, over de energieën van de neutronen, hun doordringingsvermogen, het probleem van de afbeeldingsdeformatie en van het röntgenfoto-idee waarbij wel huiddetails en haren en wondjes en in straaltjes neerdruipend bloed worden afgebeeld, maar geen botten en tegelijk de hoeveelheid C14 verhoogd werd met een factor 2 – da’s allemaal veels te geleerd voor de eenvoudige gelovige.
Maar dat stralen die eerst door een doek en dan door het lichaam gaan een afdruk op het doek achterlaten dien zich in niets onderscheidt van het effect van stralen die andersom gaan – ik vraag me af hoe ze dat verklaren. Ik kan wel een verklaring bedenken, maar wat is de hunne?
PS. ik heb het k-woord maar even aangepast.
Ragnar764 says
JW: da’s allemaal veels te geleerd voor de eenvoudige gelovige.
Vergis je niet, het betreft niet enkel slechts eenvoudige gelovigen, er zijn ook genoeg intellectuelen zelfs (gerenommeerde) wetenschappers die in de Wederopstanding van Jezus Christus geloven.
Dit maar even ter kennisgeving.
Martin_Bier says
De tweede helft van het gelinkte artikel van de vier Turijners (http://www.academicjournals.org/sre/PDF/pdf2012/30JulSpeIss/Carpinteri%20et%20al.pdf) gaat over die vermeende piezonucleaire reacties, i.e., kernreacties t.g.v. hoge druk zoals diep onder de grond. Zo menen ze dat ijzer (56Fe) uit elkaar kan vallen tot twee aluminiumkernen en twee neutronen. Dit is vooral verbazingwekkend omdat ijzer van alle atoomkernen de meest stabiele is. Dat uiteenvallen kost dus een enorme hoeveelheid energie – energie die van die samenpersing zou moeten komen.
Er is in Italie recentelijk nogal wat te doen geweest over de overheidsfinanciering van dit piezonucleaire onderzoek. Zie bijv. http://news.sciencemag.org/scienceinsider/2012/06/italian-government-slams-brakes-.html voor wat Science Magazine hierover schreef. Er was afgelopen zomer een handtekeningenactie onder Italiaanse academici tegen die financiering. Uiteindelijk was die actie succesvol.
Jan Willem Nienhuys says
Dus een soort koude kernsplijting! Ik reken uit dat er per ijzeratoom ongeveer evenveel energie nodig is als er per deuteriumatoom vrijkomt bij kernfusie tot helium. Omdat ijzer per atoom 28 maal zo zwaar is als deuterium, moet er per kilo ijzer 28 maal zo weinig energie bij als wanneer je een kilo deuterium laat fuseren. Dus in een massa ijzer ijzer ter grootte van een vuist moet ruwweg 2 maal 10^13 joule worden geconcentreerd en wel zo dat die energie allemaal opgaat aan kernsplijting. Zoveel energie is genoeg om naar schatting 10.000 kubieke meter ijs om te zetten in stoom van 100 graden. Ik begrijp niet dat mensen dat serieus kunnen nemen. Het punt is niet dat er niet zoveel energie bij een aardbeving vrijkomt (waarschijnlijk nog veel meer), maar wel dat de drukgolf van de aardbeving zo’n hoge concentratie van energie kan bewerkstelligen. Dat ijzer splitst gebeurt wel, maar alleen bij een supernova-explosie (denk ik, en dan nog door copieuze toevoer van neutrino’s).
boy onbekend says
Ik vraag mij af hoe ze erbij komen dat de afbeelding jezus zou betreffen?
Als het al een afdruk van een lichaam zou wezen, wie kan dan aantonen dat het van Jezus zou zijn en niet van b.v de overgrootvader van boer Harmsen of Frank van de bakkerij http://cimddwc.net/tag/cartoons/page/7/?langswitch_lang=en
Hans1263 says
Voor wat mij betreft: Lou de Palingboer…
Ach, het is doodgewoon een oude vervalsing. Komisch! Even onderzoeken en dan in het rariteitenkabinet!
Achterin sommige kerken in Rome vind je hele verzamelingen van reliquieën, de meest walgelijke menselijke resten in potjes en buisjes. Ook bloed van (hoe heet-ie ook alweer.. ik geloof Januarius in Napels.) dat bij voldoende bidden weer vloeibaar wordt. Wat je daar aan hebt, ontgaat me. Er schijnen genoeg vereerde splinters van het kruis te zijn om er een aantal kruisen mee samen te stellen. Voldoende heilige voorhuiden om er hele volksstammen opnieuw van te voorzien…
Wat is niet begrijp, is waarom de kerk niet gewoon vaststelt dat die rommel allemaal in het vuilnisvat kan, omdat het allemaal niets te maken heeft met het uitgangspunt van het christendom zoals ik dat meen te hebben begrepen (als het anders is, moet iemand dat maar zeggen): een beetje geven en nemen, een beetje netjes leven en niet meteen wraak nemen.
Jan Willem Nienhuys says
Het uitgangspunt van het christendom is heel wat anders dan de zgn. ‘Gulden Regel’ die in grote delen van de wereld bekend is en was. Aanvankelijk was het een geloof in een spoedig komende eindtijd, waarin de strijd tussen Goed en Kwaad zou worden beslecht en het Goede zou overwinnen en het Koninkrijk der Hemelen gevestigd zou worden en alle doden zouden herrijzen. Van lieverlede veranderde de leer. Er zijn personen die denken dat Paulus de feitelijke architect is geweest van een ingewikkelde heilsleer waarin Jezus tot Zoon van God werd verklaard. Tijdens de heerschappij van Constantijn kreeg een factie binnen de christelijke geloofsgemeenschap de overhand en sinds 325 is er de Niceense geloofsbelijdenis, dat in de vorm van het Credo nog steeds zondags door de gelovigen wordt opgezegd, althans in rk kerken. Daar is later nog meer bijgekomen. Ten eerste, toen de aristotelische filosofie in de late middeleeuwen in de kerkleer werd ingebouwd, werd de transsubstantiatie uitgevonden. Vervolgens werd die door de ‘protestanten’ verworpen, die nog een andere innovatie bedachten. Was de rk heilsleer dat men door goed te doen als het ware vanzelf in de hemel kwam, de predestinatieleer van Calvijn zag het anders. Wie door het eeuwig en onverdiende en in elk geval onbegrijpelijke raadsbesluit van God zowel de genade van het geloof als de hemel in de schoot krijgt geworpen hoort zijn dank te tonen door het doen van goede werken.
Ik versimpel het natuurlijk, zeker in de ogen van gelovigen, maar het zou een misvatting zijn om te denken dat het christendom ‘een beetje netjes leven’ als uitgangspunt heeft. Wat nou exact het uitgangspunt is, is moeilijk in een paar woorden te zeggen, maar het is ongeveer de blijde boodschap (Eu-angelion) dat ‘wij’ verlost zijn van de gevolgen van zonde door de kruisdood van Jezus, en dat die kruisdood niet een of andere domme juridische vergissing is maar een welbewust mensenoffer uitgevoerd door God zelf om zonden uit te bannen. Kleine zonden, klein offer, grote zonden, groot offer. Het enige wat je hoeft toe doen om ook in die verlossing te delen en postuum het eeuwige leven te krijgen is dat je toetreedt tot de kerkgemeenschap, en wel door het doopsel – en natuurlijk je verder houden aan de regels.
Hans1263 says
Ik wil best aannemen dat de christelijke leer wat ingewikkelder in elkaar zit dan ik met een paar woorden probeerde te omschrijven. Ik krijg zelfs uit uw reactie de indruk dat men er in de loop van de eeuwen een onverteerbare ratjetoe van heeft gemaakt en daardoor de essentie uit het oog is verloren. Als ik dat niet juist zou zien, vind ik het als ongelovige overigens ook prima. Het ging er me in mijn desbetreffende post alleen om mijn verwondering uit te spreken dat men in de kerk allerlei rommelzaken als reliquieën kennelijk nog serieus neemt die je – zoals de beruchte lijkwade – zonder verlies van essentie in de prullebak kan gooien. Dat ik de “lijkwade” in mijn laatste post een oude gemaltraiteerde lap noemde, was natuurlijk alleen bedoeld om te laten zien hoe je via taalgebruik hetzelfde ding eerbiedig kunt benaderen, al is het een vervalsing, maar ook kan afdoen als een waardeloos vod dat door een handige vervalser misschien ooit voor veel geld is verkocht. Laat overigens de RK kerk nu eens een flink besluit nemen om een einde te maken aan onzinnige
theorieën en de “lijkwade” eens goed en nu definitief laten onderzoeken, zonodig door een minimaal stukje op te offeren. Koudwatervrees?
Jan Willem Nienhuys says
Nou nou, de essentie is juist al die rimram eromheen. Stel je voor dat je verklaart dat de essentie van het Sinterklaasfeest het uitwisselen of geven van cadeautjes is. Iemand die dan slechts de essentie behoudt, reduceert het feest tot mensen die paarsgewijs een tientje uitwisselen, zonder er iets bij te zeggen. In veel religies gaat het om die collecties van rituelen en is er helemaal geen raamwerk van kosmologische theorie of mythologie omheen. Of er is/was wel mythologie, die dan door niemand voor geschiedenis werd aangezien. Mensen houden van prullaria en romantiek en de rk kerk is altijd heel royaal geweest met dat allemaal op zijn minst tolereren.
He hele idee dat je de dingen kunt opsplitsen in een essentie en entourage is aristotelische flauwekul. Niet helemaal, in de wis- en natuurkunde kom je daar een heel eind mee.
Ikzelf denk stiekem dat de ‘essentie’ van godsdienst (*niet religie*) is dat men toegeeft aan een innerlijke drang om een leider te volgen, het liefst een hele grote machtige – of die bedacht is en dus onzichtbaar, dat geeft niet. Een soort superstamhoofd. Maar ik heb gemerkt dat niemand dit gelooft, hoewel volgens mij de bewijzen voor de alomtegenwoordigheid van de drang om achter idolen aan te lopen voor het opscheppen liggen. Nou ja, misschien heb ik het ook wel fout. Misschien is er inderdaad geen ‘essentie’ van godsdienst.
Hans1263 says
Ik vind het prima! Men doet maar wat men wil in de kerk. Als men overduidelijk vervalste lorren als essentie wil zien, of oeroude botjes in gouden zetting, bloed dat van tijd tot tijd na veel bidden weer vloeibaar wordt, of welke prullaria en oeroude rituelen dan ook, hoe onzinnig dan ook, men gaat zijn gang maar. Als men zich dan maar beperkt tot die kerk en mij (en gelijkgestemden) er absoluut buiten laat. Ik en vele anderen kunnen heel goed volledig zonder.
We dwalen echter wel erg af van de discussie over kwakideeën m.b.t. de vermeende authenticiteit van een oude lap waarbij men zich “slechts” anderhalf millenium vergist. Kwakwetenschap, die aardbevingsneutronen!
frankeren says
Ik neem aan dat je niet veel van Jezus of de lijkwade weet. Maar hier kun je dan lezen waarom men denkt dat het Jezus’ lijkwade zou kunnen zijn:
http://nl.wikipedia.org/wiki/Lijkwade_van_Turijn#Beschrijving
Maar bewijzen is natuurlijk een ander ding.
Ragnar764 says
Tja, het blijft inderdaad een omstreden kwestie, als je kennis van de link neemt.
Hans1263 says
Een beroemde Nederlandse schrijver merkte in de 19e eeuw al op dat er minder over uitspraken van Jezus bekend is dan een half vel druks. Dat kun je erg snel lezen…
De uitkomst van het C14-onderzoek zegt m.i. genoeg. Dat onderzoek onderuit halen met een zeer discutabele aardbevingstheorie is wel erg vergezocht.
Dat zelfs de RK kerk zich niet aan duidelijke uitspraken brandt, zegt m.i. ook veel. Ze strooien daar nogal met “wonderen” bij allerlei heiligverklaringen, maar dit gaat ze toch kennelijk te ver.
Ik houd het met grote stelligheid maar op het rariteitenkabinet.
boy onbekend says
Frank, het gaat er om dat men het gezicht op de lijkwade niet kan vergelijken met het uiterlijk van Jezus, omdat men nu eenmaal niet weet hoe hij er uit heeft gezien.
Het is zelfs niet eens mogelijk om aan te tonen of hij überhaupt geleeft zou hebben.
Als ik wiki doorlees betreffende de authenticiteit van de lijkwade kom ik tegengestelde standpunten en onderzoeks gegevens tegen. (behalve dan de Koolstof 14-datering die door alle 3 de onderzoeksinstituten op ongeveer 1300 N.C uitkomen)
Wat ik wil zeggen is dat als alle data van de lijkwade overeen zou komen met de beschrijving in de geschriften, het nog niet persé van Jezus zou moeten zijn.
Er zijn waarschijnlijk meer mensen gekruisigd in die tijd.
Je kunt dus onderzoeken wat je wilt, en iedere mogelijke verklaring bedenken hoe die afbeelding nou op die lijkwade is gekomen, maar of het nou Jezus is die afgebeeld is op de lijkwade?? je zult het nooit weten, want je hebt geen vergelijkings materiaal.
AAtsouPier says
@ Martin Bier
Ik dacht al dat het woord uit het Italiaans vertaald was, maar had geen Italiaans woordenboek bij de hand. Mijn Engelse woordenboeken hebben “cadaver”, maar wel met de toevoeging : “medisch ook”. Wellicht zijn medische studenten die sectie verrichten wat grover in de mond dan de doorsneebevolking, Amerikaanse series hebben het gewoon over “corpse” (waar ik zelf “body” zou gebruiken, maar goed).
Le Petit Robert noemt het gebruik van “cadavre” voor het stoffelijk overschot van een mens uitdrukkelijk grof woordgebruik.
In het Nederlands hebben we een Wet op de lijkbezorging en kadaverbakken langs boerenopritten. Dat schept een kader voor het gebruik van de woorden “lijk” en “kadaver”, en daarnaast hebben we nog minder juridische of agrarische woorden als “lichaam” en “stoffelijk overschot”.
Treedt men buiten die kaders, dan krijgt de lezer daar onbedoelde pejoratieve associaties van.
Zo simpel is het, ik denk niet dat daar verder religieuze of filosofische redenaties achter zitten.
Hans1263 says
Ik vermoed dat achter “stoffelijk overschot” toch enige religieuze en/ of filosofische redenatie zit. Het suggereert m.i. dat er ook een onstoffelijke rest zou bestaan en daarom zal ik als absoluut ongelovige deze woorden niet gauw gebruiken. Verder zit er voor mijn gevoel overigens ook een eufemistisch luchtje aan deze term. Het doet me sterk denken aan de uitgestreken, in het zwart geklede en van een hoge hoed voorziene, hypercorrecte lieden bij uitvaartondernemingen, ook wel “kraaien” genoemd.
Jan Willem Nienhuys says
Ach de taal, en ook de Nederlandse taal zit zo stikvol (letterlijk: zo vol dat je adem blijft steken) metaforen en oude zegswijzen, er is geen beginnen aan als je ook nog rekening moet houden met de historische oorsprong van de termen.
‘hypercorrect’ is trouwens een term die meer past bij wat ik laatst uit de mond van een begraafplaatsbeheerder hoorde, toen hij het over ‘steenhouder’ had. En is ‘uitgestreken’ wel gepast als er geen strijkijzer aan te pas is gekomen? En hoe kan er een luchtje, dus een onwelriekende geur, zitten aan een abstract iets als een woord? Zie je wel, het is heel moeilijk om alle metaforen en overdrachtelijke betekenissen te vermijden en alles letterlijk op te vatten.
Vandaag las ik in de krant over een moloch – moeten we dat woord nu vermijden omdat daarmee een veronderstelde afgod wordt bedoeld waaraan kleine kinderen zouden worden geofferd? Mag iemand niet meer zeggen ‘het roer moet om’ als er nergens een roer te bekennen is? En wat dan met spijkers op laag water zoeken (hoe zou ik daar nou zo opeens op komen) als wij niet doende zijn bij eb te werken aan de bouw van een houten schip?
Het gaat om de gevoelswaarde die hoort bij het gangbare gebruik en dan is ‘stoffelijk overschot’ een soort ambtelijke emotieloze taal net zo als belendende percelen en wandcontactdoos en rijwiel met hulpmotor.
Hans1263 says
Grotendeels mee eens. Je kunt het ook zo bekijken dat onze taal zo vol (stampvol) nuances zit, dat je daar veel plezier aan kunt ontlenen. Ik lees en hoor tot mijn groot vermaak dagelijks uitdrukkingen die aantonen dat de gebruikers geen notie hebben van wat ze eigenlijk zeggen. Dat vind ik aan de andere kant jammer. Men heeft geen benul hoe interessant taal kan zijn en mist kennelijk gevoel voor schoonheid van de taal.
Waar het me in reactie op de post van mw. Atsou eigenlijk om ging, is dat “stoffelijk overschot” m.i. origineel wel degelijk een religieuze of filosofische betekenis heeft of zal hebben gehad. Misschien is de term voor de een meer afgesleten (!) dan voor de ander. Ik althans zal de woorden niet in de mond nemen (!).
Laten we maar weer terugkeren naar die oude gemaltraiteerde lap.
Timmber says
Voor zover ik me uit de lessen godsdienst uit het humaniora kan herinneren is het doek geweven met een methode die onmogelijk uit het jaar 33 kan stammen. Het lijkt me niet erg waarschijnlijk dat Jezus door tijdsreizigers uit de 14e eeuw begraven is…
Ragnar764 says
Hans,
Waarom Het Vaticaan de illusie in stand blijft houden behoeft toch geen nadere toelichting.
Of moet je dat soms nog uitgelegd worden.
Zo naíef kun je toch niet zijn.
Of denk je soms de de Rooms Katholieke kerk haar eigen belangen gaat ondergraven.
Quote column: Om z’n waardigheid te behouden heeft het Vaticaan steeds een zekere
afstand tot de discussies bewaard en zich in haar uitspraken op de
vlakte gehouden. Einde quote.
Goh, waarom zouden ze dat nu doen joh, i.p.v. een minimaal stukje te laten onderzoeken, vreemd hoor, ben je in staat (begrijpend) te lezen, lees dan mee.
Ragnar764 says
JW: Ikzelf denk stiekem dat de ‘essentie’ van godsdienst (*niet religie*) is
dat men toegeeft aan een innerlijke drang om een leider te volgen, het
liefst een hele grote machtige – of die bedacht is en dus onzichtbaar,
dat geeft niet. Een soort superstamhoofd
Een superstamhoofd dus en zo kleurt een ieder het op zijn eigen persoonlijke manier in.
Maar m.a.w. zeg je, ik ben veel te intelligent om in een god te geloven, bewijs dan eerst maar eens hoe je aan het bestaan van God voorbij kunt gaan.
Jan Willem Nienhuys says
Een reden om dat te denken is natuurlijk dat er zoveel godsdiensten zijn, elk met hun eigen rituelen. Vele daarvan lijken de andere gosdiensten uit te sluiten. “Lijken” omdat in veel gemeenschappen men er niet zo moeilijk over doet dat de buurman nu eenmaal iets anders gelooft. Maar met name de gelovigen van de openbaringsgodsdiensten hebben wat uit te leggen waarom ‘hun’ Stamhoofd niet de moeite heeft genomen de rest van de mensheid goed voor te lichten, en in het bijzonder zouden ze een klemmende reden moeten hebben om uit te leggen waarom ‘hun’ openbaring de enige ware is en de andere (met eveneens veel aanhangers die hetzelfde beweren) slechts fake.
Dat is, in a nutshell, de argumentatie van Herman Philipse in zijn recente boek. De gelovige, zegt hij, kan niet zomaar afzien van een rationele onderbouwing, omdat er zoveel concurrerende gelovigen zijn die heel wat anders zeggen.
De ongelovige zegt: als jullie gelovigen het nou eerst eens eens worden over wat je allemaal afzonderlijk bedoelt met ‘god’, dan wordt het interessant om over dat algemene concept te discussiëren.
Vermeersch heeft dan ook altijd over ( zie: http://www.skepsis.nl/vermeersch3.html ) de god van het christendom. De tegenwerpingen tegen het idee van een almachtige, alwetende en algoede god zijn simpel: gezien de hoeveelheid ellende in de wereld en gezien wat er in het zogenaamde woord van God (althans volgens het traditionele christendom) en de praktijk van de zogenaamd door Hem geleide kerk aan wreedheden wordt verordonneerd en gepraktiseerd kan dat idee niet kloppen tenzij met een argument dat God onbegrijpelijk is. Maar dat is alleen de god van het christendom, althans van het traditionele in kerken georganiseerde christendom.
Ragnar764 says
Het gaat niet specifiek om al die verschillende godsdiensten en aanverwante rituelen, die overigens wel allen gemeen hebben dat ze naar een spirituele werkelijkheid verwijzen, maar om het feit of er iets van transcedentie, wat je ook als God kunt benoemen, aan de onmetelijke kosmos en alle leven ten grondslag ligt, er is niemand die dat kan weten.
Jan Willem Nienhuys says
Dat de kerkleiding dat zo wil zien is helemaal niet duidelijk, maar als gewone gelovigen er een bijzonder portret in zijn en de paus zelf zich biddend voor het doek laat fotograferen, dan zie je dat de kerkleiding erg tolerant is voor al deze volksdevotie.
Hans1263 says
Een rariteitenkabinet, het pleit niet echt voor het gezond verstand voor het devote volk en de leiding van de kerk. Nu had ik daar toch al niet zo’n hoge pet van op. Maar zoals ik al eerder schreef: men doet maar. Liever nog meer dan minder. Des te eerder is de flauwekul over. Het zal echter wel worden vervangen door andere flauwekul…
Hans1263 says
Ik hoorde vandaag dat de paus nu ook gaat twitteren. Behalve (te?) tolerant is hij nu dus ook hypermodern! Misschien heeft hij even tijd voor deze site als hij zich heeft losgerukt van zijn mijmeringen over de vervalste lap en de goddelijke aardbevingsneutronen?
Ragnar764 says
Mr Nienhuys: dan zie je dat de kerkleiding erg tolerant is voor al deze volksdevotie.
Hoe de kerkleiding het ook wil zien maakt in deze eigenlijk niet zoveel uit, er zullen vast ook wel overtuigde zieltjes in vertegenwoordigd zijn, maar t.a.v van volksdevotie zal de kerkleiding altijd zeer gretig tolerantie blijven betrachten, dat houdt hun machtspositie in stand.
Al deze infame religieuze politiek om het volk een rad voor ogen te draaien, het zou toch eigenlijk verboden moeten worden.
Chan says
Allemaal klaar met al deze respectloze vooringenomenheid?
De waarheid is, dat het object als middeleeuws kunstwerk in feite een veel groter wonder is, dan het zou zijn als het inderdaad het gepretendeerde relikwie zou zijn. Het is immers talloze malen door seculiere wetenschappers uit alle landen van de wereld onderzocht zonder dat op enige wijze is verklaard : ik noem:
– de perfecte anatomie, zonder precedent voor die tijd
– de afbeelding in negatief
– de afbeelding in 3D (NASA)
– de graspollen uit het midden-oosten
– de sporen van marteling (rug eva) irt de anatomie
– de afbeelding van een oud-romeinse munt op de ogen (gebruik)
– de afbeelding van joodse tefillien op het voorhoofd
– de wol en weefpatronen, aantoonbaar antiek midden oosten
Ik geloof niks, ook niet in dit doek als relikwie. Maar lui die dit afdoen als allemaal een complot van RK Kerk maken het zich veel te makkelijk. Sindologie is niet voor niets een wetenschap – en die wetenschap heeft NIETS met geloof te maken.
Hans1263 says
OK, dan diepen we na 3 jaar dit onderwerpje toch weer op?
Is een skeptische benadering respectloos?
Is “voor zoete koek slikken” eigenlijk niet veel respectlozer?
Wie laat ons ook al weer onskeptisch die zoete koek slikken?
Het ging over “aardbevingsneutronen” weet u nog wel?