Vermoedelijk nep: neerstortende UFO met ‘orb’ boven Californië

Op YouTube verschijnen zeer regelmatig filmpjes van UFO’s. Af en toe bereiken die een groter publiek en gaan ze ‘viraal’. Het volgende korte filmpje werd in drie dagen al meer dan een miljoen keer bekeken. Het heeft wat weg van een meteoor die in de dampkring opbrandt. Dan verwijdert er zich plotseling iets van het hoofdspoor dat een heel andere richting opvliegt, dat is wel apart. Het heeft er echter alle schijn van dat het ook hier weer om een knutselwerkje op de computer gaat en niet om authentiek beeldmateriaal van een verschijnsel dat knap lastig te verklaren zou zijn. 

Er zijn een aantal redenen aangedragen die het aannemelijk maken dat dit filmpje in elkaar gedraaid is met een videobewerkingsprogramma als het populaire Adobe After Effects. Dat het daarmee mogelijk is, zal niemand verbazen en er zijn op Internet ook wel tutorials te vinden die uitleggen hoe je dergelijke effecten kunt maken. Als het om een natuurlijk verschijnsel zou gaan, is het een uiterst merkwaardig voorval. Voor een meteoor gaat het spoor erg langzaam en die ‘orb’ die de andere kant opspringt is helemaal vreemd. Er zijn ook nog geen andere getuigenissen opgedoken van een vuurbal op 4 januari, de datum waarop de opname gemaakt zou zijn. Maar dat is bij elkaar natuurlijk nog geen sluitend bewijs dat dit beeldmateriaal genept is. We moeten het doen met circumstantial evidence:

• Er ontbreken nogal wat details, zoals exacte plaats en tijd van de opname. Daarnaast is de titel erg suggestief en bevat typisch taalgebruik van iemand die vaker met het UFO’s van doen heeft gehad (‘orbs’). En hoezo een crash?

• Dat het geluidspoor veel langer doorloopt dan het beeld (dat is de reden dat er zoveel zwart beeld aan het einde zit) is in ieder geval een duidelijke aanwijzing dat het originele beeldmateriaal door een videobewerkingsprogramma is gegaan. Maar aan de andere kant komt het ook weer zo knullig over dat je misschien gaat twijfelen dat iemand die zo zit te prutsen wel zo’n gelikt effect in het materiaal weet te monteren.

• Het filmpje is op YouTube gezet door een gebruiker die het account daarvoor op de dag van upload heeft aangemaakt. Op zich nog niet zo verdacht, want misschien was deze aparte opname juist de aanleiding om dat te doen. Maar het is wel frappant dat je met dat verse account dan eerst nog wat andere onbenullige YouTube-filmpjes gaat ‘liken’ en je abonneert op willekeurige kanalen voor je je interessante beeldmateriaal online zet. En inmiddels lijkt die geschiedenis ook al weer verwijderd.

• De comments bij de video werden snel uitgezet, ook beetje raar als het bedoeling was om van anderen te horen of ze het verschijnsel misschien ook gezien hebben (‘Anyone else see it?’). Nog wel bekend is dat er eerst een vraag gesteld werd over de exacte locatie en tijd waar dit gefilmd zou zijn en dat daarna ene ‘Mister Enigma’ vroeg om het filmpje exclusief voor zijn kanaal te mogen bewerken (daar staat het nu in een opgeleukte versie). Het zou er goed op kunnen duiden dat dit een opzetje was, misschien is Mister Enigma de maker en probeert hij met dit omweggetje het filmpje een enigszins geloofwaardige herkomst te geven.

• Meest overtuigende argument op basis van het beeldmateriaal zelf lijkt me nog dat de compressie artefacten in het beeld gefixeerd lijken te zijn op de achtergrond (let op de ‘banden’ in de lucht). Dat duidt er op dat de voorgrond en de lucht eigenlijk niet met een bewegende camera zijn opgenomen en dat er waarschijnlijk zelfs een enkele foto gebruikt is. Bij bewegend beeld zouden die artefacten telkens opnieuw op andere plaatsen ontstaan als je de camera beweegt. Het onderstaande fragmentje maakt het duidelijk, maar heel goed zichtbaar is het ook weer niet:

compressie artefacten in de lucht (bron: ATS forum)

Voorlopig kunnen we concluderen dat er veel aanwijzingen zijn dat het om een knutselwerkje gaat op basis van een achtergrond met vrij lage resolutie, dat de camera bewegingen en zoom nep zijn, net zoals de beeldruis en het later toegevoegde geluid. Geen slechte productie in zijn soort, overigens. Waarom iemand deze moeite zou nemen? Enerzijds zijn er grappenmakers die er de lol wel van inzien, maar een video die ‘viraal’ gaat levert ook meteen geld op; niet voor niets krijg je in de meeste gevallen een advertentie voorgeschoteld voordat het filmpje zelf begint.

Grotendeels gebaseerd op commentaar op het forum van Above Top Secret

Update 09/01/2015: Hoaxkiller heeft op YouTube een ander ‘foutje’ in de video ontdekt op grond waarvan het eigenlijk wel zeker is dat het om een hoax gaat:

Zie ook het Hoaxkiller forum.