Als er iets niet verdund is aan homeopathie, dan is het wel de marketing en het slinks omgaan met de regels. De ontwikkelingen rondom het middel Traumeel van homeopathiegigant Heel zijn daar een aardige illustratie van. Er wordt gerommeld met de samenstelling om aan de lokale regels te voldoen en te brutale marketing werd in de Verenigde Staten afgestraft.
Bewijs voor werking Traumeel?
Traumeel is een “homeopathisch geneesmiddel zonder specifieke therapeutische indicatie. De toepassing is uitsluitend gebaseerd op de homeopathie.” Dat is alles wat er in Nederland over gezegd mag worden, zie ‘Geen bewijs, dan geen indicatie‘ op het Skepsis-blog voor de achtergrond van deze regel.
In het buitenland zijn ze wat minder strikt in wat er op verpakkingen en bijsluiters mag staan voor producten waarvoor geen afdoende bewijs van effectiviteit is ingediend bij de toezichthouders. Daar mag producent Heel dus gewoon nog beweren dat de Traumeel-tabletten helpen bij spierpijnen en verstuikingen. Traumeel wordt ook in gels geleverd en is er zelfs in de vorm van injecties. Bewijs dat het in enige vorm beter werkt dan een placebo, is er niet. Uit een artikel op Science Based Pharmacy:
Clinical Trials
Heel makes a number of claims (pdf) about Traumeel, but none are backed up by persuasive evidence. Mostly they compare Traumeel to anti-inflammatory drugs like ASA and ibuprofen, claiming that Traumeel is faster, more effective, and has no side effects.
Unfortunately, there are no well-designed, double-blind, peer reviewed, head-to-head trials that have established this. This is unfortunate, because there’s no information to support the included dosages, nor to suggest that any of these ingredients would even be absorbed into the skin. However, the relatively vague claims that Traumeel is “well-tolerated” and has “almost no side effects” are very plausible, given there isn’t enough of any ingredient to have any medicinal effects.
[NB de link naar de claims in dit citaat werkt niet, maar het gaat volgens mij om dit document].
Een artikel uit 2011 in het International Journal of General Medicine is positiever over Traumeel, maar dat is een door Heel gesponsord onderzoek, dus maar beter met wat korreltjes zout tot je nemen. Maar zelfs dat artikel geeft geen enkele verwijzing naar onderzoek waarin Traumeel tabletten rechtstreeks vergeleken worden met conventionele behandelingen. We kunnen er dus wel vanuit gaan dat er geen goed bewijs is dat de tabletten werken. Een uitgebreidere analyse van het bewijs voor homeopathische pijnstillers als Traumeel en andere op arnica gebasseerde producten kan gevonden worden op de site saveyourself.ca.
Nederlandse klant krijgt speciale versie
Alweer enige tijd terug was het me opgevallen dat de Traumeel tabletten in Nederland net iets anders heten dan in het buitenland, het leidde tot een korte discussie in de commentaren hier op Kloptdatwel. De volgende tabel geeft de ingrediënten van Traumeel S en H met de potenties die gebruikt zijn voor het bevochten van de lactose waar de tabletten natuurlijk grotendeels uit bestaan (bronnen: www.traumeel.com en www.traumeel.nl):
De lezer die iets weet van homeopathische verdunningen zal misschien verbaasd opkijken: ‘D2? dat is toch maar een verdunning van 1 op 100, dat klinkt nauwelijks homeopathisch?’ De meest gebruikte homeopathische potenties zijn inderdaad van andere orde, D12 en C30, waarbij je er van uit kunt gaan dat er geen molecuul meer van de uitgangsstof in het product aanwezig is. Met Traumeel is het wat anders, die verdunningen zijn niet zo absurd. Maar je mag volgens de Nederlandse regelgeving iets een homeopathisch geneesmiddel noemen als het volgens een erkende homeopathische farmacopee wordt gemaakt uit homeopathische grondstoffen. De oertinctuur waarmee gestart wordt (uitgeperste planten met alcohol in dit geval) is ook een homeopathisch middel.
Maar wat vooral opvalt is dat de samenstelling nogal verschilt: in de Nederlandse versie (H staat vermoedelijk voor Holland en S voor standaard) zitten minder verschillende planten en wat er nog wel in zit, is meer verdund. Het ogenschijnlijk zelfde product is dus een uitgeklede versie van de internationaal gangbare variant.
Waarom deze verschillen?
We moeten de Geneesmiddelenwet erbij pakken om erachter te komen waarom dit zo is. Zie hoofdstuk 4, artikel 42 lid 3 dat gaat over de voorwaarden voor registratie van middelen als homeopathisch geneesmiddel:
Om Traumeel als homeopathisch geneesmiddel te kunnen verkopen, had Heel dus twee mogelijkheden. Ofwel aantonen dat de dosis van elk ingrediënt minstens een factor 100 lager is dan waarin het voorkomt in reguliere geneesmiddelen, ofwel zorgen dat elk ingrediënt minstens tot D4 is verdund (D4 = 1 op 10.000). Dat laatste is natuurlijk een stuk makkelijker.
Op vragen die ik stelde, liet Heel weten dat deze wetgeving inderdaad de reden was voor aanpassing van het product voor de Nederlandse markt. De weggelaten ingrediënten zouden niet met de hoofdindicatie (spierpijn e.d.) in de Materia Medica beschreven staan en daarom niet gebruikt mogen worden in het product. Traumeel S zou daarom wel iets breder inzetbaar zijn buiten de indicaties om. Dat het Nederlandse product dan misschien wel sterker was (homeopathisch gezien) werd ontkend, potenties zouden pas weer sterker worden vanaf D24. Een waarschuwing voor buitenlanders op de verpakking (dat Traumeel H niet hetzelfde is als het hun vertrouwde Traumeel S) vond Heel niet nodig, de producten zijn in beide samenstellingen immers ongevaarlijk.
Natuurlijk geloof ik dat laatste wel, Traumeel H werkt vast net zo goed en is net zo ongevaarlijk als Traumeel S. Beide producten doen namelijk niets. Heel had Traumeel S vast wel als voedingssupplement in ongewijzigde samenstelling op de markt mogen houden, maar dan had er natuurlijk niet ‘geneesmiddel’ op mogen staan. Het is wel duidelijk dat dat marketingtechnisch belangrijker voor Heel is dan de precieze samenstelling van het product.
Op mijn eigen website schreef ik hier tweeënhalf jaar terug een stukje over: Warning to Traumeel Users Visiting the Netherlands. Voor diergeneesmiddelen gelden in principe dezelfde regels als voor humane geneesmiddelen, alleen loopt de doorvoering een beetje achter. Voor homeopathische diergeneesmiddelen moesten de producenten voor 1 januari 2014 hun bewijs indienen (als ze middelen met indicatie willen blijven verkopen) en dat zit nu in het beoordelingsproces. Totdat dat is afgerond kun je voor je huisdieren in Nederland dus nog gewoon Traumeel S krijgen. Overigens wordt Traumeel S op tal van websites ook nog voor humaan gebruik aangeboden op webshops gericht op de Nederlandse markt, vaak zelfs nog met indicatie, terwijl dat dus helemaal niet mag.
Intussen in de Verenigde Staten …
Vorig jaar kondigde Heel aan zich terug te trekken van de Noord-Amerikaanse markt. De reden hiervoor is dat Heel zich geconfronteerd zag met een aantal class action lawsuites. Een grote groep mensen diende collectief een vordering in tegen Heel omdat het bedrijf zich schuldig zou maken aan misleiding o.a. door niet duidelijk te zijn over waar potentiëring nu op neer komt en het gebruik van termen als ‘proven’ en ‘effective’ terwijl het bewijs (zoals boven aangegeven) daar geen voldoende reden voor geeft. Heel heeft de zaken voor één miljoen dollar geschikt voordat het tot echte rechtszaken kwam, maar de voorwaarden zijn niet mals (maar volkomen terecht):
i) FDA Disclaimer: Defendant will include the following language on the same outer label or package panel that bears the Drug Facts box: “These statements have not been reviewed by the Food and Drug Administration. They are supported by traditional homeopathic principles.” (ii) Dilution Disclaimer: The back panel of each Product’s outer label or package shall be modified to include the following language: “X is a homeopathic dilution. For more information, see the Settlement Agreement in the documents section of this website.” (iii) “Natural” claims: Unless the Product contains all natural ingredients, Heel shall use the term “natural” in a manner that is appropriately qualified (e.g., by using an asterisk that links to the phrase: “Contains [X] natural active ingredients out of [X] actives, see Drug Facts”). (iv) “Clinically Proven” claims: Heel will cease using the words “Clinically Proven,” “Proven … Effective” or any similar representation that expressly or impliedly asserts medical, scientific or clinical proof on any Products for which it does not have at least two clinical studies performed by independent researchers that utilize generally accepted protocols such as randomized, double-blind placebo-controlled trials, with publication and peer review; further, if any clinical trial are sponsored by Heel, Heel shall adequately disclose this fact to consumers. (v) “Doctor Recommended” claims: Heel shall cease using the words “Doctor Recommended” and “[U]sed by doctors worldwide” unless it also discloses to consumers the percentage of those doctors who are homeopathic practitioners and the percentage who are allopathic or any other type of medical practitioners.
Zie Science Based Pharmacy voor de details. Heel zag er klaarblijkelijk geen heil meer in om Traumeel in de VS en Canada nog winstgevend te kunnen afzetten en heeft de activiteiten daar verkocht aan het bedrijf MediNatura. Dat bedrijf brengt nu T-Relief tabletten op de markt. De samenstelling lijkt verdacht veel op die van Traumeel S, het wijkt er minder vanaf dan Traumeel H. Volgens iemand die reageerde op mijn website kan het echter niet tippen aan het origineel:
we can’t even buy the original in the u.s. the fda made heel shut down here and the company that bought them has changed the formula and my husband who has arthritic knees finds that this “new improved” formula is no where near as effective as the original. and i can’t find a substitute
Me dunkt dat als MediNatura zijn versie onder de naam Traumeel A(merica) op de markt had kunnen brengen, geen enkele trouwe gebruiker van Traumeel het verschil gemerkt zou hebben. De merknaam Traumeel hield Heel bij de verkoop van de Amerikaanse boedel echter voor zichzelf.
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
Da’s toch jammer voor de arthritic knees van de man van Susan Craig; voor hem werkte het, op wat voor manier dan ook.
Ik heb hier in de Co-Op in Davis wel samples van Traumeel zien liggen en er zelfs toen een paar van mee genomen. Maar dat is inmiddels zeker meer dan een jaar geleden.
Om je geheugen op te frissen:
https://kloptdatwel.nl/2012/08/24/homeopathie-2-0/#comment-627537415
Het lijstje in het artikel is zeer verduidelijkend. De genoemde hoeveelheden vanaf maar liefst 3 mg van verdunde (!) tincturen zijn zo minimaal dat er geen werking van het eindproduct mag worden verwacht. ALS er in de tincturen al bewezen werkzame stoffen zitten, en ALS de tincturen op verantwoorde wijze worden bereid, dan nog is een werking van het product simpelweg vanwege de samenstelling niet te verwachten. Een verantwoorde wijze van bereiding van de tincturen moet je bovendien maar afwachten; er wordt veel gerommeld op dat gebied, weet ik uit eigen ervaring. Nog afgezien van de grote variabiliteit in de plantaardige grondstoffen. Het is niet voor niets dat men in de farmacie al vele jaren liever kiest voor enkelvoudige werkzame betstanddelen, dan kun je tenminste reproduceerbaar iets doen. Tenslotte: een “geneesmiddel” met 14 (!) bestanddelen is per definitie een lachertje. Gesteld dat alle 14 bestanddelen een bewezen werkzaamheid zouden hebben (wat niet zo is), dan is absoluut niet te overzien wat 14 bestanddelen gezamenlijk doen. Alleen al dat aspect bewijst dat het middel niet is onderzocht zoals je bij een geneesmiddel zou mogen verwachten. Zoals dus steeds bij homeopathie: er zit niets in en het doet niks.
Haha, Wilma, nu vind ik je toch grappig en verdienstelijk. Dat je dit terug gevonden hebt, en dan ook nog zonder mijn naam erbij!
Bewijst tevens dat ik te goeder en warer trouw ben, maar dat het al drie jaar geleden was, djeezzz, wat vliegt de tijd. Ja, ik wist dat het een flinke tijd geleden was, maar omdat ik het niet meer precies wist, hield ik als marge aan: meer dan een jaar.
Hoe heb je dat in hemelsnaam gevonden en vooral ook: waarom? En: wist je nog dat ik dat gezegd had? Zo ja, petje af!
Het klopte ook wel wat ik zei, een deel van de homeopathie werkt dus met meetbare inhouden, daar reageerde ik blijkbaar op.
Maar wat leuk, echt, ik meen het, dank voor deze ‘dagboekachtige’ verfrisser. Is heel goed voor de human mind en natuurlijk voor die van mij.
Ik moet bekennen dat de verleiding groot is om een heel verhaal op te hangen over mijn magische krachten i.p.v. de ontnuchterende waarheid te vertellen. Waar ik last van heb is een gewoonte die tegenwoordig steeds ouderwetser begint te worden: lezen wat er staat. Nog erger: eerst lezen wat er precies staat alvorens te reageren.
Pepijn van Erp in het artikel hierboven:
Dan kijk je als je Wilma heet uiteraard ook even wie dat draadje begonnen is: et voilà.
Ja, ik zie het nu ook, en ik had de links dus niet gevolgd. Maar het is dus allemaal dankzij mij, omdat ik erover begon. 😉
I rolled my eyes so hard I saw my brain
[Vergeten quote toegevoegd]
? De Amerikaanse Traumeel die wél meetbare ingrediënten had en op de verpakking stond: homeopathie. Daar begon ik over.
Eat your heart out.
zucht! zucht!
Opgewonden?
Nee, moedeloos door uw nietszeggende reacties.
Wel verdraaid, dacht ik je eindelijk betrapt te hebben op wat mannelijke input.
Ja hallo, zo kan ik het ook, opeens naar iets anders verwijzen.
Vanuit jouw standpunt gezien, heb je gelijk.
“Meetbare inhouden”: hier zijn kennelijk “meetbare hoeveelheden werkzame stoffen” bedoeld.
Dat klopt echter niet, ook niet bij de hier homeopathisch gezien nog relatief “grote” hoeveelheden bestanddelen van plantaardige oorsprong.
Eerst wil ik nog het volgende opmerken: Homeopathie gaat uit van “potentiëren”, een van de basisregels, zodat bij verder verdunnen de werking dus sterker zou worden. Die aanname is overigens nog nooit aangetoond en is onjuist, wat homeopaten ook mogen beweren. Waarom zouden ze dus in hun ogen zulke zwakke “middelen” in de handel brengen?
Allerlei planten in bovengenoemde idioot complexe en onbegrijpelijke receptuur (zie tabelletje) zijn nooit of zeer ten dele op wetenschappelijke wijze onderzocht, noch op hun werkzaamheid resp. werkzame bestanddelen, noch op hoeveelheden ervan. De verhoudingen van allerlei bestanddelen zijn bovendien sterk wisselend in planten, subspecies, in diverse jaargetijden, verschillend tussen de oogsten, en dan is ook de dosering nog eens ultralaag. De vraag is zelfs of je van allerlei stoffen in dit complexe brouwsel met nauwelijks inhoud wel het gehalte zou kunnen bepalen. Dit deel van de homeopathische wanproducten als “meetbaar” benoemen is daarom een misvatting. Ja, er zit iets in, een heel klein beetje van een piezeltje van een fractie van wat plantaardige troep. Dat geeft het product echter geen enkele waarde.
Ja, Hans, ga je die discussie van daar nu helemaal overdoen hier?
Wie begon er ook alweer over “meetbare inhouden”?
U zou op mijn uitleg kunnen ingaan in plaats van dit soort nutteloze opmerkingen te maken.
Hans, dat was drie jaar geleden, en er was toen een discussie over, heb je het wel terug gelezen net?
Blijkbaar noemde men in Amerika Traumeel homeopathisch ondanks dat er in Amerika wel degelijk meetbaarder ingrediënten inzaten.
Het gaat me om de discussie van nu. Echt niet iedere lezer gaat discussies van 3 jaar geleden terugzoeken en weer helemaal opnieuw volgen. Misschien doen enkele fanatieke volgers van deze site dat?
Helaas zijn homeopaten en hun goedgelovige volgers zo dom en hardleers dat het onderwerp “onzinnige dwaalleer homeopathie” hier steeds weer in extenso aan de orde moet komen. Dat is een noodzakelijk gevecht tegen de bierkaai, om te voorkomen dat we van kwaad tot erger gaan.
Ik legde alleen uit, voor de zoveelste keer, dat het begrip “meetbaar” in relatie tot Traumeel resp. homeopathie in het algemeen onzinnig is. Hebt u dat gelezen en begrepen? Wilt u daar op ingaan? Zo niet, prima, dan beschouw ik uw uitlatingen als verder overbodig in deze discussie.
Mij gaat het ook om de discussie van nu.
Je hebt meetbaar, meetbaar en onmeetbaar, dat is me duidelijk.
Ik zal trouwens nog eens kijken naar de in het artikel genoemde producten.
Ik ben natuurlijk wel exclusief Amerika hè, hier, samen met vriend Bier.
Gelukkig heeft ‘vriend Bier’ aantoonbaar geen last van cognitieve dissonantie, en ook niet van het Dunning-Kruger effect.
Hoe lang ga je dit keer door met het posten van overbodige uitlatingen? Tot Pinksteren en Pasen op een/1 dag valt of wat?!
Ik denk totdat er iets te meten valt…
Het is bijna een kunst om een duidelijk artikeltje zo te bedelven onder vaag geklets.
Gelezen en niet begrepen dus. Zucht!
Jawel, ik heb begrepen dat ook de Amerikaanse Traumeel nog steeds enorm verdund was.
Ik herinner me namelijk Pepijns reactie van toen waarin hij daarop wees.
zucht!
Wilma, ik wil je graag inhuren als mijn persoonlijke mindverfrisser en ja, ik meen het. Ik schrijf al sinds mijn elfde dagelijks in dagboeken (dromen en uittredingen) en ik weet hoe belangrijk het is om je mind actief te houden.
Ik wist het wel dat Skepsis goed voor me is, altijd al geweten!
Alle Achtung!
Dat wil jij niet meemaken. Dan krijg je zonder pardon zo stevig de oren gewassen dat het je nog lang zal heugen.
Nou, dat zal reuze meevallen. Ga je gang.
Ik was die discussie nu aan het teruglezen, wat grappig! Je ziet dat er puzzelstukjes op hun plaats vallen, JW die reageerde, Pepijn. De verwarring over wat wel en niet homeopathie is. Ik vertrouwde op de benaming ‘homeopathie’ op de verpakking, daar werd tegenin gegaan, maar wel een beetje onredelijk fel.
Toen had ik maar weinig kennis van homeopathie, nu iets meer dankzij Skepsis.
Na Pepijns bericht van vandaag, verwacht ik Traumeel hier niet meer aan te treffen. En zonder deze tekst had ik ook nooit geweten waarom.
Misschien eens checken hoeveel keren er kwalen afnemen of verdwijnen voordat er iets wordt geslikt. Dat konden er wel eens meer zijn.
Verder is homeopathie zo een gulle bron voor aanhangend bedrog dat alleen daarom al een rigoureus uit de buurt blijven het beste is:
http://skepp.be/nl/algemene-info/homeopathie
Roeland
Hey, je hoeft mij niet te overtuigen hoor.
Toch blijft het aantal ‘succesverhalen’ verbazen.
Kennelijk toch wel, want vanwaar anders jouw/het verbazen?
En het evidente meezuigend effect van homeo-bedrog verdient zeker verbazing; dat beseffen er niet zoveel.
Roeland
Nee hoor, verbazen blijft. Staat los van wat ik denk.
Aha! Verbazen over “succesverhalen” bij jou en/of bij anderen blijft.
En je hebt geen idee hoe anderen of jijzelf je waarover precies verbazen.
Nah ja, als je dat niet weet kan je mijn vraag ook niet beantwoorden.
R.
Precies, dat is de verwondering. Als je die niet meer voelt, dan dooft het licht.
Laten we de verwarring niet verder opvoeren.
Waarom ik “tenminste een stukje zou moeten openlaten`”is bij mij geheel afhankelijk van de situatie. Als het laten voortduren risico met zich draagt dan vind ik het verwerpelijk om mijn verwondering over de gulziggelover de boventoon te laten voeren. Noch zal ik hem als onnozele hals wegzetten want dat zou contraproductief zijn.
R.
Zou de verplichting tot geld terug geven echt zo goed doorwerken dat Heel zich alleen daarom zou hebben teruggetrokken?
Klinkt zo logisch dat zelfs het Europees Parlement al heeft nagevraagd hoe de landen omgaan met het gegeven dat sancties ivm oneerlijke handelspraktijken minstens het verkregen voordeel moeten overtreffen.
{19. is van mening dat de sancties die worden opgelegd wegens de
niet-eerbiediging van de richtlijn nooit lager mogen zijn dan het dankzij
een als oneerlijk of misleidend beschouwde praktijk gerealiseerde
voordeel; herinnert de lidstaten eraan dat in de richtlijn wordt gesteld
dat de sancties doeltreffend, evenredig en afschrikwekkend moeten
zijn; vraagt de Commissie de gegevens over de door de lidstaten
opgelegde sancties en de doeltreffendheid van handhavingsregelingen
te verzamelen en te analyseren, met name met betrekking tot de complexiteit en de duur van de handhavingsprocedures; roept de Commissie op het Europees Parlement te voorzien van de resultaten van deze analyse; complexiteit en de duur van de handhavingsprocedures; roept de Commissie op het Europees Parlement te voorzien van de resultaten van deze analyse; ….}
Roeland
Laurens,
Weet jij hoe en waar de Nederlandse Gezondheidszorg met zo een verzamelopdracht omgaat?
Ik ben wel benieuwd wat er mee is gedaan.
Roeland
De Europese Commissie zal zich vermoedelijk richten tot de permanente vertegenwoordigingen van de lidstaten in Brussel, die op hun beurt het verzoek doorsturen aan de nationale departementen die betrokken zijn bij de uitvoering van de Richtlijn oneerlijke handelspraktijken. In de Nederlandse situatie zal dat in de eerste plaats het Nederlandse ministerie van EZ zijn. Dat moet dan waarschijnlijk weer informatie opvragen bij andere betrokken ministeries (VWS bijvoorbeeld, voor de gezondheidszorg) en bij de toezichthouder, de ACM. Via dezelfde lijn gaat de informatie dan weer terug naar de Europese Commissie. Die mag al die ongelijksoortige informatie tot chocolade verwerken en ‘de resultaten van deze analyse’ bij het Europees Parlement neerleggen. Ik kan me voorstellen dat daar wat tijd overheen gaat.
Dank.
R.
Staat straks in TTIP dat als een bedrijf zijn handelspraktijken in de US moet aanpassen na een class action o.i.d. dat zij dat automatisch ook in de EU moeten doen?
Mijn gevoel zegt me dat dat soort consumentenfratsen veel te ver gaat voor ondernemers.
FV,
Houd je fantasie in toom, want “niet goed geld terug” is een heel gezonde basis, die alleen voor malafide ondernemers onder “fratsen” valt.
Roeland
Algemeen wordt aangenomen dat het bevochtigen van melksuikerkorrels met een homeopathische oplossing een extra verdunningsstap van een factor 500 oplevert. Met andere woorden, een pond suikerkorrels wordt besproeid met een nevel bestaande uit 1
gram oplossing. Als dan de verdunning van de vernevelingsvloeistof D2 is, is de uiteindelijke verdunning toch 1:50.000 . Per tablet zit er dan ruim 1 microgram aan gemengd plantensap in.
Lang geleden klaagde er iemand bij VSM dat een of ander middel van hun te veel cadmium (of lood, daar wil ik af zijn) bevatte. Maar vanwege die extra factor 500 zat VSM toch aan de veilige kant.
Eigenlijk moet die hele homeopathie weg, maar dan moet het hele Europese parlement daar mee instemmen. Het zou al helpen wanneer de fabrikant verplicht zou worden de werkelijke gewichten van stofjes op de verpakking te zetten, dus bijv.
Goudsbloemextract 0,00000003 gram
Wolfskersextract 0,0000000015 gram
Overigens beweren moderne homeopaten altijd dat dat verdunnen de oorspronkelijke
actie versterkt, maar uit de geschriften van Hahnemann kun je volgens mij opmaken
dat de meeste ‘symptomen’ helemaal niet van het verdunde middel zijn, maar van het
tot C30 verdunde middel. Zie echter ook par. 275-285 van de Organon.
Voorts is het helemaal in strijd met de leer van Hahnemann dat je een middel voor
een kwaal kunt gebruiken. Men moet de patiënt nauwkeurig ondervragen en op basis van diens totale klachtenpatroon plus levenswijze een zorgvuldig uitgekozen middel toedienen, en wel eenmalig. (Paragraaf 247 van de Organon.) En Hahnemann was er helemaal tegen dat je meerdere middelen tegelijk geeft. Paragraaf 273 van de Organon zegt duidelijk: In … de homeopathie is het absoluut verboden de patiënt twee verschillende geneesmiddelen *tegelijk* toe te dienen.
Jan Willem,
De vermeende geneeskracht van homeopatische sterk gepotentieerde middelen is van energetische aard.
Dat wil zeggen toverkracht.
En daarmee is de kous af, ware het niet dat de homeo-branch in staat is geweest om de farce-registratie te realiseren.
Roeland
buzz-woorden als energetisch zijn recente bedenksels. Ook het zogenaamde ‘geheugen van water’ dateert volgens mij pas uit de tijd van Benveniste. Als iemand ‘geheugen van water’ voor 1980 in de homeopathische geschriften kan aanwijzen, houd ik me aanbevolen.
Hahnemann begon waarschijnlijk al snel met geneesmiddelproeven te doen met verdunningen van 100.000, misschien omdat hij zijn proefkonijnen (vrienden en familie) niet durfde te vergiftigen. Toen ook bij steeds sterkere verdunningen de ‘symptomen’ bleven komen heeft hij bedacht dat door dat verdunnen (en schudden) de geestelijke krachten worden losgemaakt. Vandaar dat hoogverdund keukenzout (en trouwens ook Carbo vegetalis (= houtskool) en silicea (=zand) en gemalen oesterschelpen in diverse vormen (Calcarea carbonica) in hoge verdunning geacht worden krachtig te werken.
Hahnemann was tegen isopathie, maar als je een of ander stofje verdunt tot C30 dan is het gewoon iets anders geworden.
Hahnemann waarschjuwt ook tegen te grote doses: als de genezer je
bijv. Sepia (inktvisinkt) C30 voorschrijft dan moet je daar 1 pilletje en beslist niet meer van innemen. Als je dan met toch door wilt gaan met Sepia dan moet je niet nog eens Sepia C30 nemen, maar een andere potentie. Andere potentie = andere stof.
Het is natuurlijk allemaal onzin, maar het kenmerk van onzinverkopers is onder andere dat ze elke keer weer een ander verhaal vertellen. Ze fantaseren erop los zonder erg te letten op tegenspraak met wat ze al verteld hebben.
Vandaar dat het realistischer is om zo ondertussen de oorspronkelijke Hahnemann te laten voor wat hij was en huidige oplichterij in het zoeklicht te houden.
Er is behoudens energiemachines en het wegen van de ziel nauwelijks iets aan te wijzen of te verzinnen dat zo flagrant in strijd is met alle huidige kennis.
Roeland
Ware het niet dat ik homeopaten op deze site heb zien schrijven, nog niet zo lang geleden, dat ze heilig geloven in het genie Hahnemann. Realistisch is dat natuurlijk niet, eerder geloverij tegen beter weten in óf pure oplichting en bedrog. We zullen dus wel degelijk het hele verschijnsel homeopathie in al zijn onzinnig fabulerende draaierij en kronkelarij moeten blijven bestrijden.
Jawel, jawel, Hans,
Maar of die homeo’s met hun specifieke idolaterie dan ook de grootste nadruk verdienen is maar de vraag.
Dat Hahnemann eerst geestelijke krachten noemde wat nu als energetisch wordt benoemd is daarbij toch weer een nuttig detail.
Roeland
Maar wat stel je dán voor? Ik heb daar geen duidelijk beeld bij.
Dat is een onderwerp op zichzelf, want het gaat niet alleen over Traumeel.
In het kort:
Op het Skepsiscongres van vorig jaar heb ik daar een minibetoog aan gewijd waarbij ik naast het etaleren van feiten en onderzoeksresulaten heb gewezen op het belang van marketing om een groter publiek te bereiken dan de eigen incrowd van skeptici.
Roeland
Kun je dat dan kort weergeven op Skeptisch chatten?
Hans,
In al zijn beknoptheid staat dat hierboven al.
Uitwerkingen ervan hangen af van de verlangens en organisatiekracht van in dit geval Skepsis tegenover schattingen van de vergrootbaarheid van hun invloed.
Zonder die data is chatten niet zinvol.
Roeland
Bedoel je wellicht een soort Skepsis keurmerk ook? Ook mij maak je nu toch nieuwsgierig. Roeland, misschien kun je hierover eens een artikel voor KDW aanleveren? Dan kan iedereen op die plek meedenken.
Maar ondertussen groeit het homeopathische verzet. Zouden ze hun doel bereiken? Kan het verbod op indicatie op verpakkingen door een eventuele volgende minister even gemakkelijk weer opgeheven worden?
http://www.metronieuws.nl/binnenland/2015/03/verplicht-informatie-op-homeopathisch-middel
Ik ging even naar Wikipedia wat betreft Edith Schippers en las een vreemde alinea over haar waar naar mijn gevoel iets naars gesuggereerd wordt:
In het NLtalige deel kan ik hierover niets vinden, maar in het Engelstalige deel staat het er al vanaf het begin.
Is dit nu objectieve berichtgeving of heeft mevrouw Schippers ernstige vijanden gemaakt?
Als dit al te veel off topic is, kan JW me misschien even per email antwoorden? Dank, lieve JW!
https://kloptdatwel.nl/2014/02/20/vereniging-homeopathie-doet-onderzoek/#comment-1252936322
Wat er volgt over Schippers is zó off topic dat ik me niet voor kan stellen dat je dat per ongeluk doet na de overduidelijke oproep van Pepijn van Erp gisteravond. Die verwees niet voor niets naar: https://kloptdatwel.nl/skeptisch-chatten/
Wellicht voor jou handig om te weten vanwege deze rare en volstrekt overbodige reactie op het verzoek van Pepijn:”Het skeptisch chatten kan ik helaas wegens persoonlijke reden nooit meer gebruiken.”:
Het Skeptisch Chatten waar Pepijn gisteravond naar verwees is dus een doodnormaal item, dus geen enkele reden voor jou om je niet aan de gedragsregels te houden.
Ik heb een persoonlijke reden om het skeptich chatten niet meer als mogelijkheid te zien.
En je als altijd misselijke suggesties over iemands niet te goeder trouw zijn, zeggen alles over jou en niets over mij.
Dat geeft jou niet het recht om de nodige item’s te voorzien van off-topic reacties.
Hoe mag ik jouw storende gedrag dan wel benoemen? Als verregaande onnozelheid of wat?!
Niemand vraagt jou misselijke suggesties te doen die volkomen off topic en ad hominem zijn, in het luchtledige slaan en altijd de sfeer verpesten.
Zeg, kan het hier even wat rustiger? Jij snijdt die NIPT aan, wat terecht door anderen als volkomen off-topic wordt gezien. Het werkt dan alleen maar irritatie op om er dan toch nog over door te gaan (ook al geeft iemand anders je een link erover naar bruikbare informatie). Die discussie kan zoals ik aangaf op ‘Skeptisch Chatten’ (gewoon die pagina met commentaar in Disqus, geen echte chat).
PS Ik ruim hier later wel weer even wat op, want dit leest niet prettig voor latere bezoekers.
Uh ja, en ik sneed eerst wat anders aan; Minister Schippers is toch niet echt off topic hier? Zij heeft ervoor gezorgd dat de indicatie weg ging op homeopathische ‘genees’ middelen. Het zou je sieren als je Wilma’s (of hoe ze ook mag heten, het is mij onduidelijk) misselijke suggesties ook in het vizier zou hebben. Te pas en te onpas zit ze ad hominems over mij los te laten, denk je dat dat de leesbaarheid bevordert?
Op Schippers+homeopathie is ook gewoon geregeerd, het NIPT is off-topic hier. Excuses als ‘het skeptisch chatten is voor mij geen optie’ lokt de irritaties uit. Die kan ik begrijpen, hoewel ik ook vind dat er andere wegen manieren zijn om daar mee om te gaan. Sommige reacties zijn gevlagd, maar de redactie is niet altijd in de gelegenheid meteen daar iets mee te doen.
Ja, en dan? Een deel is on topic (?) en een deel niet (?).
Dat kan gebeuren en het was geen kwade opzet zoals hier door Wilma of hoe ze ook heet gesuggereerd wordt.
De liefde is wel errug snel over:
*snik*
OT
Dit ‘ínwrijven’ vind ik ook niet erg bevorderlijk voor het weer op de rails krijgen van een normale discussie. In voetbaltermen zou ik dit toch bijna zien als natrappen nadat de scheidsrechter al voor een overtreding gefloten heeft.
Iets signaleren als off-topic in een reactie is prima, maar graag zonder daar allerlei verdachtmakingen bij te bedenken, dan gaat het vervolgens alleen maar over die beschuldigingen. Dat ‘Zeg, kan het hier even wat rustiger?’ waarmee ik op het fluitje blies mag iedereen zich hier aantrekken.
Maak je vooral geen zorgen. Ik heb het voorlopig wel weer even gehad met Kloptdatwel. Het kost me teveel energie, en een onuitputtelijk engelengeduld heb ik niet.
Dat ik allelei verdachtmakingen zou bedenken, mag geheel op jouw eigen conto geschreven worden. Met dat soort zaken heb ik me nog nooit beziggehouden en was ook niet van plan om daar mee te beginnen.
En ik had ook al op Roeland gereageerd.
PS: heb je niet gelezen wat ik zei: Skeptisch chatten is geen optie voor mij.
Die link bedoel ik, aardig bedoeld van Roeland, maar dat maakt het onderwerp niet opeens on-topic.
Ik vind Schippers wel redelijk on topic en het geeft Wilma of hoe ze ook heet niet het recht mij voortdurend in diskrediet te brengen.
De beste indicatie op de verpakking ever:
https://twitter.com/DrDanneskjold/status/581874112177393664
dat middel is een parodie op dit middel
http://www.affordablehomeopathy.com/sinusalia.html
Bij de parodie staat het oorspronkelijke NDC registratienummer er nog op.
Juridische vraag: is zo’n parodie ook een soort inbreuk op het auteursrecht dat rust op het ontwerp van de verpakking? Als het antwoord ja is, dan heb je grote kans dat Boiron het onderste uit de kast haalt om “Danneskjold” aan te pakken.
Ik heb -vanwege de Franse taal- niet het gevoel dat “Dr. Danneskjold” zelf de afbeelding gemaakt heeft, maar die doortwitterde. Mijn bron is overigens Catherine de Jong: https://twitter.com/Cath77777
Parodieën zijn tengewoordig wel als apart recht opgenomen in de auteurswet, zie http://www.iusmentis.com/auteursrecht/parodie/
Had je die ook op mijn Twitter gezien? Het was mijn meest populaire tweet van de afgelopen maand:
https://twitter.com/constantiaoomen/status/575671091110117376
Dat de Consumentenbond, die notabene het testen op effectiviteit als bestaansreden heeft, zo een rare oproep heeft kunnen doen is me een diep raadsel.
Dat afnemers om het hardst roepen om indicaties op de verpakking toont hoezeer het belazeren van de afnemers is geslaagd.
Een mooie gelegenheid om duidelijk(er) uit te leggen dat bedrog wordt teruggedrongen door adverteren en aanprijzen met
gefantaseerde geneeskracht te verbieden.
Roeland
Tja, de Consumentenbond is er voor consumenten, maar ik denk niet dat ze een wetenschappelijke afdeling hebben. Als ik naar hun website kijk, is het in ieder geval erg onduidelijk wie of wat er eigenlijk achter de balie staat.
En nietszeggender dan dit, is bijna niet mogelijk:
Tja, ze roepen op hun site dat ze eerlijk, rechtvaardig en deskundig zijn.
Alleen al het woord “eerlijk” in relatie tot hun slappe houding t.o.v. alternatieve “geneeswijzen” is tenenkrommend!
Ik tik Schippers + NIPT in en krijg:
http://www.rijksoverheid.nl/nieuws/2014/03/28/schippers-vergoedt-nipt.html
Roeland
En ik lees vervolgens dit:
Dit is off topic want het gaat niet over homeopathie. Ga liever naar skeptisch chatten.
Niet?
Skeptisch chatten is verder geen mogelijkheid meer voor mij.
Er is altijd verzet geweest, maar dat het af en toe heel luidruchtig is, wil niet zeggen dat het ook groeit. In dat artikel uit Metro waar je naar linkt, is sprake van een enquête van MetrixLab. 8 van de 10 Nederlanders zouden de indicaties terug op de verpakkingen willen. Dat is dan al lager dan uit een eerdere enquête van dit bedrijf bleek. In 2012 bleek namelijk uit een ‘onderzoek’ in opdracht van Biohorma (van de A. Vogelproducten) dat 9.1 van de 10 Nederlanders de indicaties terugwilden (9% was het eens met de maatregel). Zie:
http://www.nd.nl/artikelen/2013/april/15/sceptici-over-alternatieve-medicijnen-boeken-zege
http://www.biohorma.nl/persruimte/persberichten/2012/Biohorma_Opiniepeiling-Homeopathie_MetrixLabA.Vogelsite.pdf
Vanwege de goede ervaringen van Biohorma met MetrixLab hebben de Koninklijke Vereniging Homeopathie Nederland en Neprofarm natuurlijk weer voor dit bedrijf gekozen om de gewenste uitkomst te leveren. Deze belangenbehartigers van de homeopathische industrie doen net alsof het om de belangen van de consument gaat, maar het gaat natuurlijk om hun eigen inkomsten. En om het fundamentele beginsel dat alle geneesmiddelenfabrikanten gelijk behandeld worden. Dat is nu niet het geval: zelfs met het verbod op indicaties hebben de homeopathische fabrikanten nog altijd een voorkeurspositie.
Ik heb de Vereniging Homeopathie vorige week al tweemaal gemaild met de vraag om een rapportje van dat MetrixLab onderzoekje, maar nul respons tot op heden. Denk overigens dat het min of meer gelijk is aan dat onderzoekje uit 2012. De vraagstelling vond ik toch wat leidend daarin. Zo maakt het denk ik nogal wat uit of je stelt:
of
Pepijn, ik vind het erg goed dat je mensen belt enzo, ik lees dit met enige regelmaat (dat je dit doet) en ik vind het een grote opsteker.
Wat bedoel je precies met je laatste zin?
De kern van de Geneesmiddelenwet, en de Europese richtlijn waarop deze is gebaseerd, is dat geneesmiddelen alleen geregistreerd mogen worden als de therapeutische werking wetenschappelijk is aangetoond. Het is aan de fabrikanten het wetenschappelijk bewijs te leveren. Die moeten daarvoor duur onderzoek financieren.
Voor homeopathische middelen geldt echter een heel ander regime. Zie bijvoorbeeld de bepaling die Pepijn in zijn artikel noemt, artikel 42, derde lid. Voor de wat verder verdunde homeopathische middelen hoeven geen gegevens te worden overgelegd en voor deze middelen geldt niet de kerneis dat de gestelde therapeutische werking bewezen moet worden (zie artikel 55, vijfde lid, in combinatie met artikel 45, eerste lid, onder b). Homeopathische middelen kunnen dus heel gemakkelijk en snel geregistreerd worden, zonder dat de fabrikanten onderzoek hoeven te doen. Hun winstmarges zijn dan ook veel hoger dan die van fabrikanten van reguliere middelen, die wel – terecht – duur onderzoek moeten bekostigen. Althans, dat waren ze op het moment dat indicaties nog toegestaan waren zonder bewijs. Nu zijn die dus verboden en is de verkoop van homeopathische middelen flink gedaald. Veel homeopathische (en antroposofische) middelen zie je daarom terug als ‘gezondheidsproduct’. Onder de Warenwet, waaronder zulke producten vallen, mag je namelijk (zonder bewijs) claims doen in de trant van ‘bevordert het herstel’, ‘ondersteunt het immuunsysteem’ e.d., maar je mag geen ‘geneesmiddel’ op de verpakking zetten.
Homeopathische fabrikanten doen overigens wel wat onderzoek, maar ze investeren nog veel liever in enquêtes met suggestieve vragen, waaruit dan zou moeten blijken hoe populair hun middeltjes zijn.
Dank je, Laurens, voor je toelichting. De stand van zaken is dus inderdaad uitermate onrechtvaardig, letterlijk.
Veel homeopathische middelen zie je inderdaad terug als ‘gezondheidsproduct’ met dezelfde naam.
Ik heb wel de indruk dat er veel minder homeopathische middelen in de schappen bij de drogist staan.
Soms zie je wel eens het nieuwe gezondheidsproduct naast het oude homeopathische product staan met dezelfde naam zodat de werking toch bekend is.
Een enkele keer heb ik dat verschijnsel op een website aangetroffen:
http://www.dokteronline.com/spiroflor-vsm/
Raar vind ik dat je blijkbaar géén werking mag vermelden maar iets wel “Spier- en gewrichtsgel” mag noemen.
http://zelfzorg.nl/?s=spiroflor&submit=Zoek
Over homeopathische middelen in de schappen gesproken: onlangs kwam ik bij het Kruidvat tegen dat ze Oscillococcinum in het schap met stickertje ‘griep’ hadden staan. Heb er toen via Twitter wat van gezegd, in mijn dichtstbijzijnde filiaal hebben ze het toen wel veranderd, maar of ze het echt doorgegeven hebben aan al hun filialen weet ik niet: https://twitter.com/pjvanerp/status/571361218386132993
Ik had je tweet langs zien komen ja, ik probeer het te onthouden en weer eens te kijken als ik langs mijn Kruidvat kom.
Bij internetdrogisten blijft het een zootje.
Je zou eens een KDW-artikel of tweet aan Beslist.nl kunnen wijden over het tonen van werking/werkingsgebied van homeopathische middelen. Dan zet je in één klap een hele rits internetdrogisten onder druk.
http://www.beslist.nl/products/gezond_mooi/gezond_mooi_560760/r/homeopatisch+geneesmiddel/
Dat doet mij vermoeden dat selectief werd gekeken of men het er mee eens was. Ja zei 9%, dan is 100%-9%=91% het er opeens niet mee eens.
Terwijl misschien 30% nee zei en weet niet 61%, bijvoorbeeld.
Er zou een wet moeten komen dat altijd alle vragen en percentages publiek gemaakt worden, zeker als het om gezondheid gaat en beïnvloeden van de politiek. Dat soort internetpolls op uitsluitend homeopathische sites met approval rates van 85% kennen we zo langzamerhand wel.
Ik moet iets preciezer zijn. Die 9% had ik uit het artikel in het ND. Daar staat:
Daar heb ik uit afgeleid dat de rest het dus oneens was met de maatregel, maar dat is niet terecht. Op p. 16 van de slide van MetrixLab uit 2012 staat hoe het precies zit.
– Goede maatregel? 9% eens, 20% neutraal, 72% oneens. [is bij elkaar trouwens 101%]
– Op de verpakking moet een indicatie kunnen staan? 81% eens, 15% neutraal, 3% oneens.
– Volgend kabinet moet maatregel terugdraaien? 66% eens, 23% neutraal, 10% oneens.
– Door verbod indicatie lastiger kiezen? 70% eens, 21% neutraal, 9% oneens.
– Indicatie cruciaal? 80% eens, 16% neutraal, 4% oneens.
In het artikel van Oomen staat:
Als dat op de tweede vraag hierboven slaat, is de uitkomst dus hetzelfde als in 2012.
Alles moet wetenschappelijk bewezen worden eer iemand het accepteert ÒF het moet aan de lijve ondervonden worden na 25 jaar ernstige gezondheidsproblemen waar geen enkele reguliere arts die mij heeft heeft onderzocht iets aan kon veranderen.. Tot ik Traumeel vond, ik was erg sceptisch en toen ik na een dag of 10 geen resultaat merkte ben ik gestopt.. Iemand overtuigde mij door te gaan, en wat had ik te verliezen.. Na 3 weken waren alle klachten weg. Jullie kunnen dat geloven of natuurlijk weer toeschrijven aan toeval of placebo effect, da s gemakkelijkst als je vast blijft houden aan je eigen overtuiging. Ik ben van nature erg wantrouwend en moet alles eerst zelf ervaren, et voila… Ik ben ook gestopt met het middel toen het flesje op was, maar de kwaal [artrose] kwam terug.. ik heb ongeveer 3 of 4 flessen moeten gebruiken, tussendoor, als een flesje op was gestopt om te zien hoe ik zou reageren. Ik heb nu al jaren geen pijn meer, en beweeg normaal en soepel.
Ik verwacht niet dat dit jullie starre ideeen zal veranderen, maar als je zelf ooit een dergelijke kwaal krijgt, of iemand in je familie, dan weet je alvast wat helpt. [en wat niet schaadt]
Vriendelijke groet
Martie
Fijn dat u geen klachten meer heeft. Maar het meervoud van anekdote is niet ‘feiten’. We hebben echt meer nodig dan een niet te controleren verhaal van een tevreden patiënt. Marie-Antoinette meende dat aderlaten haar van haar klachten had afgeholpen en dat accepteren we ook niet als bewijs dat aderlaten echt werkt. Heel verdient flink wat geld aan de verkoop van Traumeel, dus het lijkt me bepaald niet onredelijk om hard bewijs te eisen voordat allerhande claims mogen worden gemaakt.
Overigens, zinnetjes als “ik was erg sceptisch” en “ik ben van nature erg wantrouwend, maar…” zijn voor een skepticus doorgaans een rode vlag dat het om nepgeneeskunde gaat.
Zinnetjes als “ik was erg sceptisch” en “ik ben van nature erg wantrouwend, maar…” kom je ook te vaak tegen in reclame en zogenaamde klantreacties.
Het maakt mij niet uit wat je van mn woordkeus en terminologie vindt. Ik probeer niemand over te halen iets, wat dan ook te geloven. Iedereen moet alles maar zelf ondervinden. Het is ook niet te bewijzen dat de zinnen: ”ik was erg sceptisch” en: ”ik ben van nature erg wantrouwend” betekenen dat het om nep geneeskunde gaat. Dat riekt naar vooringenomenheid. In wezen willen we meestal allemaal onze overtuiging bewezen zien en staren ons daar blind op. Stijve nek syndroom is de meest hardnekkige kwaal in de wereld.
Toen u stopte met het middel innemen kwamen de klachten terug?
Als alternatief zou u iemand kunnen vragen u voortaan het medicijn te leveren. En dat die persoon op een willekeurig tijdstip eens een identiek flesje levert waarin alleen water zit (of is het een alcoholoplossing?). Dan zou u met veel meer zekerheid kunnen zeggen of traumeel werkt of niet.
Uw reacties kunnen zonder meer in zo’n beruchte publicatie als al dan niet verzonnen brief van een dankbare kwakzalversklant.
Misschien zou u beter eens uw eigen nek kunnen laten controleren of nagaan hoe star uw eigen ideeën zijn alvorens de fabeltjes en verzinsels te slikken die homeopathie-leveranciers of homeopatische “behandelaars” u willen laten geloven.
Mocht u lid zijn van de Consumentenbond, zegt u die maar af en koopt u liever voortaan bij de eerste de beste marktkoopman met gladde praatjes. U laat zich niet neppen, denkt u? T.a.v. homeopathie doet u dat wel degelijk!
Dit is mijn laatste reactie want het heeft geen enkele zin hier verder op in te gaan. Je bedenkt je eigen verhaal over mij. Ik heb mij door niemand laten overhalen dit product te gebruiken. Ik heb zelf het initiatief genomen. Als je zo lang, zoals ik, met pijn hebt geleefd, en de reguliere artsenij erkent dat zij geen remedie hebben, ga je zelf op onderzoek uit. Het was zeker niet het eerste product wat ik heb geprobeerd.Het gaat mij er om dat Traumeel mij heeft geholpen van mijn kwaal af te komen. Hoe kan ik mij hebben ”laten neppen” als ik van mijn langdurige klachten af ben?!
Het is triest dat je niet eens een blijk van compassie kan opbrengen voor iemand die van haar ellendige kwaal af is, een kwaal die een groot deel van mijn leven heeft verziekt.
Ik heb in mijn eerste reactie al verteld over dit proces, dus weid ik niet verder uit. Ik ga hier verder niet meer over in discussie want je verzint gewoon je eigen verhaaltje over mij, wie ik ben en wat ik heb ervaren. Uit je reactie blijkt dat je totaal niet open staat voor het verhaal van ander. Je hebt alleen arrogante vooringenomen meningen over mijn leven, wie ik ben en wat ik kies. Het heeft daarom, nogmaals geen enkele zin verder te discussieren. Je begrijpt er werkelijk niets van of je wilt er niets van begrijpen.
U was het toch die over een stijve nek en over starre ideeën begon? U wilt dus kennelijk niets horen vanuit deskundige hoek over een kwakzalversproduct dat qua onderzoek meer dan ver onder de maat presteert en dat qua samenstelling geen meetbare werkzaamheid kan vertonen (op placebowerking na). Ja, zoals in uw eerste reactie werd gesuggereerd: een geneesmiddel (waaronder ik gemakshalve maar, naar mijn mening volstrekt onterecht, ook homeopathica rangschik, omdat de wetgever dat vreemd genoeg nu eenmaal zo ziet) behoeft wetenschappelijk onderzoek m.b.t. onder andere werking (alsmede registratie) alvorens het op de markt mag komen. Dat dit bij homeopathica geheel anders ligt, is meten met 2 maten, een zaak waartegen moet worden geprotesteerd totdat dit bedrog wordt teruggedraaid.
U onderscheidt evenmin een effect DOOR of NA inname van het genoemde kwakzalversmiddeltje. Zoals ik hierboven al betoogde, kan het effect niet worden veroorzaakt DOOR het middel. Dus…vult u zelf verder maar in.
Er zijn meerdere mensen die op u gereageerd hebben. Het kan toch zinvol zijn eens op die anderen te reageren?
Als je anders denkt dan mw. Leerdam, ben je meteen arrogant en vooringenomen, star, heb je een stijve nek en krijg je de wind van voren. Dat zegt iets over mw. Leerdam, dunkt me.
Als je ergens hard op reageert, kun je het wel eens hard terugkrijgen. Daarin ben ik zelf zeker niet onschuldig.
Maar Leerdam’s openingsreactie is m.i. redelijk en biedt aanknopingspunten om een testopzet aan te bieden die bij Leerdam mogelijk tot andere inzichten kunnen leiden.
En wie zou die opzet moeten aanbieden? Dat is/zijn toch degene(n) die een claim m.b.t. dit product op tafel leggen? Anecdotes tellen daarbij toch niet mee?
Wij kunnen die opzet aanbieden zoals ik in een eerdere reactie al gedaan heb.
Je kunt van Leerdam niet verwachten dat hij een groot gerandomiseerd onderzoek opzet, maar wel dat hij een tijdje zonder dat hij het weet een placebo inneemt. Het blijft dan nog steeds een anekdote, maar grote kans dat Leerdam geen verschil merkt. Dat zou al een hele winst zijn.
Ja, dat kan natuurlijk. Maar moet het onderzoek niet eerder liggen bij de fabrikant die de rommel op de markt brengt? Een leverancier van electronica test toch ook of zijn spullen wel doen wat er geclaimd wordt? De eerste de beste leek kan dat niet meten, hooguit bespeuren dat hij tevreden is over het apparaat. Zo niet, dan zijn de klachten meteen overweldigend. De electronicafabrikant kijkt wel uit om dat risico te lopen. Bij een placebomiddeltje (en daar gaat het NB om gezondheid, wat iedereen uiterst belangrijk ZEGT te vinden) kan men echter ongestraft en beslist onterecht de eerste stap overslaan en dan het publiek op slappe slecht beschreven anecdotes laten afgaan.
Waarschijnlijk heeft de fabrikant wel wat onderzoeken die hoogstwaarschijnlijk geen erkenning krijgen van de skeptici.
Dat het allemaal een schande is kun je nog honderd keer zeggen, maar daar ga je Leerdam niet mee overtuigen, alleen wegjagen. Dus probeer hem dan iets in handen te geven waarmee hij zelf kan ervaren of het effect echt of placebo is, die wel of niet ontbrekende onderzoeken doen hem toch niets.
Er is geen erkenning van skeptici nodig, maar van farmacologen etc. En die laatsten zijn er echt niet aan te pas gekomen, wed ik.
Een proefje placebo tegenover “echt” is uiterst gemakkelijk te realiseren, maar voor mw. Leerdam hoeft dat niet meer, die is al overtuigd en is dus na een enkel kritisch woord al hoogst beledigd.
Dat weten we niet want Leerdam heeft niet op mijn suggestie gereageerd. Wel heeft Leerdam zelf eens getest wat er gebeurt als er geen Traumeel meer wordt ingenomen, dus dat wijst op een kritische geest.
(Of Martei een hij of zij is weet ik eigenlijk niet, sorry als ik er naast zit)
Ze schrijft, (al verzinnende) onder meer: Het is triest dat je niet eens een blijk van compassie kan opbrengen voor iemand die van haar ellendige kwaal af is, een kwaal die een groot deel van mijn leven heeft verziekt.
Een zij dus, maakte ik hieruit op.
En gezien de samenstelling van Traumeel, een homeopathisch verdund goedje met een absurd aantal onschuldige bestanddelen (je zou uit de aard der zaak dus beter over verontreinigingen kunnen spreken), valt zonder proefnemingen even goed op basis van gezond verstand en kennis van zaken met zekerheid te zeggen dat het spul echt niet zal werken.
De mij verweten arrogantie is dan ook duidelijk iets anders dan kennis van zaken.
Die test om te kijken wat er gebeurt als er geen Traumeel wordt ingenomen, wordt vanzelfsprekend heel erg vertroebeld door het placebo-effect. Wat let haar om samen met een onafhankelijk persoon een echt proefje te nemen? Maar waarom een proef die bij voorbaat tot niets leidt?
Als er geen benzine in mijn auto zit, ga ik niet af en toe testen of het toch nog lukt een stukje te rijden. Nee, dan weet ik dat ik naar de benzinepomp moet.
Ik zou zeggen, doe volgende keer net alsof het je lieve oma of opa is waar je naartoe reageert voordat je er weer hard ingaat.
Lief? Hoezo?
Leerdam begon in haar eerste reactie zelf over starre ideeën bij skeptici. En dan ga ik er hard in?
Als we in dit soort argumenten gaan vervallen, kunnen we er maar beter helemaal mee ophouden. Het wordt bovendien off topic.
Mijn moeder zei vaak “Wees jij nou eens de oudste en de wijste”.
Weet u wat? Ga lekker off topic door met La Oomen, dan houd ik me wel bezig met het kwakzalversmiddeltje Traumeel.
Assumption is the fuckup of all mothers… Of zoiets. Misschien heeft Hans wel een oma of opa from hell, weet jij veel.
Bovendien lijkt Hans me te oud voor grootouders, maar ja, assumption is the fuckup of all mothers, iets in die geest.
Ow ja. Deze reactie is ook nog eens aangevuld zonder vermelding daarvan!
Die hele registratie van homeopathische middeltjes is een zooitje en een farce, en hetzelfde geldt voor de bijbehorende regelgeving. Volgens de Geneesmiddeleninformatiebank van het CBG zijn er in Nederland zeven middelen geregistreerd die luisteren naar de naam Traumeel:
RVH 82706 Traumeel S Spier- en gewrichtscrème
RVH 90957 Traumeel S tabletten
RVH 93696 Traumeel H druppels
RVH 93697 Traumeel H tabletten
RVH 93698 Traumeel H creme
RVH 93699 Traumeel H Spier- en gewrichtsgel
RVH 114619//82706 Traumeel S
Het laatste product, met het dubbele nummer, is een parallelimportproduct dat sinds 16 januari 2014 geregistreerd staat. De parallelhandelsvergunning voor deze crème is verleend aan het mij niet bekende Dr. Fisher Farma B.V. te Lelystad.
De registratiedata voor de overige producten zijn:
Traumeel S Spier- en gewrichtscrème: 27 oktober 2010
Traumeel S tabletten: 27 oktober 2010
Traumeel H druppels: 23 april 2002
Traumeel H tabletten: 19 september 2002
Traumeel H creme: 06 december 2005
Traumeel H Spier- en gewrichtsgel: 06 december 2005
Opvallend is dus dat alle Traumeel H-producten al geregistreerd waren vóórdat de huidige Geneesmiddelenwet op 1 juli 2007 in werking trad. De twee Traumeel S-producten zijn pas ruim drie jaar daarná geregistreerd. Dan is het volgens mij vreemd dat Heel beweert dat de Nederlandse wetgeving de aanleiding was om haar product voor de Nederlandse markt aan te passen. Het kan natuurlijk zijn dat zij doelt op de voorloper van de Geneesmiddelenwet, de vervallen Wet op de geneesmiddelenvoorziening, maar daar ken ik de inhoud niet van, dus die zou ik even moeten bestuderen.
De Traumeel S-producten die in 2010 zijn geregistreerd hebben ook een RVH-nummer, dus die zouden moeten voldoen aan de eisen die de huidige Geneesmiddelenwet, op dit punt overigens letterlijk overgenomen uit een Europese richtlijn, stelt aan homeopathische middelen. 10 van de 14 ingrediënten zijn minder verdund dan 1:10.000, dus je zou zeggen dat Heel hier heeft aangetoond dat de dosis van die 10 ingrediënten hooguit een honderdste is van de dosis die in echte geneesmiddelen voorkomt. Met de uitleg van JWN over het benevelen van tabletten ben ik geneigd aan te nemen dat dat mogelijk is.
Ik heb het CBG wel eens gevraagd hoe het zit met de registratie van zulke ‘complexe’ homeopathische middelen, waarvan een deel D4. Het antwoord was wat vaag: de aanvrager geeft aan welke registratieprocedure hij wil volgen en het CBG ‘valideert’ of die procedure wel van toepassing is. Ik neem aan dat dat toch betekent dat het CBG checkt of de aanvrager aannemelijk kan maken dat bij de lagere verdunningen aan de eis van ‘maximaal één honderdste’ is voldaan.
Over oertincturen gesproken. Er waren en zijn zeker ook oertincturen te koop of laagverdunde homeopathische middelen waarbij de fabrikanten ontsnappen aan de verplichting om preklinische en klinische gegevens te overleggen. Dat zijn dan middelen die al voor de inwerkingtreding van de Geneesmiddelenwet geregistreerd waren. De Regeling Geneesmiddelenwet van de minister van VWS, waarop het CBG mij wees, bevat een soort overgangsrecht. Artikel 3.12 bepaalt – kort gezegd – dat de fabrikanten die deze oertincturen en laagverdunde middelen met indicatie wilden handhaven, bewijs van therapeutische werkzaamheid op tafel moesten leggen. Bij geen bewijs of onvoldoende bewijs werd de handelsvergunning ingetrokken, tenzij de indicatie van de verpakkingen of van de bijsluiters werd gehaald. Dat laatste gebeurde natuurlijk massaal en zo konden bepaalde oertincturen en laagverdunde middelen gehandhaafd blijven. Maar dat kan dus niet gelden voor de Traumeel S producten, want die zijn pas in 2010 geregistreerd.
Ook raar: Traumeel H druppels voor oraal gebruik zijn voor de algemene verkoop, dus die zou je ook bij Albert Heijn moeten kunnen kopen, terwijl Traumeel H tabletten, eveneens voor oraal gebruik en met exact dezelfde samenstelling, uitsluitend bij apotheek of drogist verkocht mogen worden, net als trouwens Traumeel S tabletten.
De Geneesmiddelenwet slaat de plank dan weer volledig mis door in artikel 42 van ‘allopathische geneeskunde’ te spreken. Dat staat weliswaar ook zo in de richtlijn, maar je hoeft bij de implementatie niet de letterlijke bewoordingen over te nemen. En verder maakt de wet een fout door in artikel 55, derde lid, te stellen dat 46, derde en vierde lid, niet van toepassing is op andere homeopathische geneesmiddelen dan die bedoeld in artikel 42, derde lid (de hoger verdunde dus), terwijl er helemaal geen artikel 46, vierde lid, (meer) bestaat.
Zoveel regels, zoveel middeltjes, en dat allemaal voor waardeloze, achterhaalde rommel die helemaal niet werkt.
Het wordt er inderdaad niet duidelijker op 😉 Ik heb tweeënhalf jaar terug wel naar die CBG registraties gekeken, maar de registratiedata waren me niet zo opgevallen. Kan natuurlijk zijn dat Heel de ‘H’-versie registreerde anticiperend op een strikte invoering van die Europese richtlijn uit 2001 in Nederland.
Ik heb even de mails van Heel teruggezocht. Dit is wat ze stuurden:
en toen ik wat doorvroeg:
Interessant, het gaat dus inderdaad om de wet- en regelgeving die gold vóór de huidige Geneesmiddelenwet. Die verwijzing naar juni 2002 slaat op de deadline voor registratie van homeopathische middelen. Die was eigenlijk 1 januari 2002 en de registratieplicht vloeide voort uit een richtlijn uit 1992 (voorganger van de huidige richtlijn), maar uit enkele snedige stukjes op de site van de VtdK begrijp ik dat het natuurlijk heel onredelijk was om de homeopathische fabrikanten maar 10 jaar te geven om hun wondermiddelen geregistreerd te krijgen (http://www.kwakzalverij.nl/53/Registratie_homeopathische_middelen_in_2002 ). Ze kregen dus nog een half jaar uitstel van de minister. Bovendien werden middelen waarvan de gegevens (niet: de bewijzen) pas vlak voor 1 juni 2002 waren ingeleverd gedoogd door de IGZ. Dat waren er zo’n 1.700 (http://www.kwakzalverij.nl/54/Update_registratie_homeopathische_middelen ). Het is dus heel goed mogelijk dat alleen de Traumeel H druppels echt op tijd geregistreerd zijn, en de andere drie producten hooguit voor de deadline bij het CBG zijn gemeld.
De door Heel genoemde “wet van registratie op homeopathische geneesmiddelen” moet dan het Besluit homeopathische farmaceutische producten uit 1991 zijn (http://wetten.overheid.nl/BWBR0005371/geldigheidsdatum_01-06-2002 ). Bijna komisch is dat in de considerans van het Besluit nog wordt overwogen dat registratie van homeopathische middelen “uit een oogpunt van volksgezondheid ook niet nodig wordt geacht”. Zo dacht men er kennelijk in 1991 over, maar enkele jaren later is er op grond van de Europese richtlijn toch ervoor gekozen al die middelen te gaan registreren. In artikel 4 van het Besluit kwam een bepaling die inhoudelijk gelijk is aan het huidige artikel 42, derde lid, Geneesmiddelenwet. Met het oog op deze bepaling zal Heel de samenstelling van Traumeel hebben aangepast, zo vermoed ik.
Blijft de vraag waarom in 2010 ook nog Traumeel S is geregistreerd en hoe dat gebeurd is. Zou Heel echt van al die ingrediënten hebben aangetoond dat de dosis hooguit 1/100 van een in die verfoeilijke allopathische geneeskunde gebruik geneesmiddel is?
Het antwoord is natuurlijk: nee!
Een combinatie van 14 (!) enkelvoudige tincturen is belachelijk, zowel vanuit regulier als vanuit homeopathisch oogpunt. Een soort middeleeuws brouwsel. Daar is maar 1 bestemming voor. Juist ja…
Hans, jij weet veel van de bereiding van geneesmiddelen. Ik leg je de volgende casus voor. Heel wil aantonen dat de 30 mg aconitum napellus (monnikskap) D3 in Traumeel echt niet meer is dan 1/100 van de kleinste dosis aconitum die aanwezig is in een regulier geneesmiddel dat uitsluitend op recept verkrijgbaar is. Hoe zou Heel dat moeten aantonen? Moet ze dan de lijst met UR-geneesmiddelen erbij pakken en gaan kijken welke daarvan een minieme dosis monnikskap bevatten? En vervolgens het geneesmiddel met de kleinste dosis nemen en kijken of de 30 mg aconitum napellus D3 daar maximaal 1/100 van is?
Als dat echt de procedure is, en dat vervolgens ook voor de 9 andere laagverdunde ingrediënten moet worden gedaan, dan vraag ik me echt af hoe die Traumeel S-producten ooit geregistreerd zijn…
Voorzover ik snel even nasloeg, zie ik geen geregistreerd regulier geneesmiddel met aconitine.
Dus… enzovoort.
Dank je, Hans. Dan denk ik toch dat het volgende aan de hand is:
Er zijn twee Traumeel S-producten geregistreerd, tabletten en crème. Die tabletten worden bevochtigd met een aantal ingrediënten dat met een factor D2, dus een factor 100 verdund is. Die besproeiing levert een extra factor 500 verdunning op (zie uitleg JWN), dus de echte verdunning is 1:50.000. Dat voldoet ruim aan de wettelijke eis dat van de oertinctuur maximaal 1/10.000 deel in het middel mag zitten.
Toen ik vorig jaar met het CBG mailde zei men daar dat de door mij gebruikte termen D3 en D4 i.v.m. artikel 42, derde lid, Geneesmiddelenwet “voor mijn rekening kwamen”. Ik begreep al niet wat men daarmee bedoelde, maar ik vermoed nu dat het op die extra verdunningsstap van 500 sloeg bij besproeien. Er kan wel D2 of D3 op de verpakking en in de bijsluiter staan, maar de werkelijke verdunning is hoger, en die telt voor de registratie.
Hoe het met die crème zit, snap ik dan weer niet. In de eerste plaats heb ik geen idee hoe je een homeopathische crème maakt. Moet je dan op de vaseline druppelen? In de twee plaats zou die crème nogal wat nauwelijks verdunde ingrediënten (D1) en oertincturen moeten bevatten. Hoe je dan nog aan 1:10.000 kunt komen is beyond me.
Ik vermoed dat ze misschien bij het CBG de termen D3 enz. “niet begrijpen” omdat ze alleen maar in hoeveelheden, dus percentages en milligrammen willen denken?
Hoe je een homeopathische crème maakt? Dat lijkt me niet moeilijk. Een crème maak je, eenvoudig uitgedrukt, na enige oefening, gemakkelijk door een “waterfase” met een “vetfase” snel te roeren onder verwarmen in aanwezigheid van een emulgator (een zogenaamde olie-in-water-emulgator). In de waterfase los je eerst alle stoffen op die in water oplosbaar zijn, in de vetfase alle stoffen die in vet oplossen. Dan krijg je na bekoelen een stabiele luchtige lobbige massa waarbij de vetbolletjes mooi verdeeld zijn in het waterige fase. Het homeopathisch “werkzame bestanddeel” kun je vooraf in die fase oplossen waarin het wil oplossen: als het vettig is, in de vetfase, als het waterig is in de waterfase. Zou het vanwege onnavolgbaar homeopathisch zwaarwegende redenen niet meeverwarmd mogen worden en is het wateroplosbaar, wel, dan meng je het eenvoudig achteraf met de basiscrème.
Tenminste… zo zou ik het doen. Maar of de homeopaten andere occulte trucs toepassen…? Ik vermoed zomaar van niet want hoe je het ook doet, een crème maken doe je nu eenmaal “lege artis” op bovenstaande wijze en andere wegen naar Golgotha zijn volgens Multatuli nu eenmaal infaam.
Overigens zat laatst iemand uit het alternatieve circuit – ik denk dat het Bonkers op WanttoKnow was – te brallen dat de Cochrane Collaboration bewezen had dat Traumeel echt werkte. Dat sloeg dan op deze meta-analyse, waarin Traumeel S mondspoelmiddel wordt genoemd als behandeling bij mondslijmvliesontsteking als gevolg van chemotherapie:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19370613
En waarvan de conclusie luidde:
‘Preliminary data’ is natuurlijk niet hetzelfde als bewijs. Dat de hoofdonderzoeker verbonden is aan het Royal London Homoeopathic Hospital werd ook niet opgemerkt. En dat afgezien van wat zwakke aanwijzingen bij calendula en Traumeel helemaal niets kon worden gevonden dat vóór homeopathie pleitte, ach, welke homeopaat maalt daarom.
Het brallen bij Bonkers uit de mond van ene Bryan Hubbard (item Levenswater):
Bij ander item: ‘Bewezen dat homeopathie werkt’
item: ‘Homeopathie ‘n placebo? Het verslaat kanker..!’
Dank je, Wilma. Volgens mij was het het tweede item dat je citeert. De conclusie van het onderzoek uit de Cochrane database is natuurlijk weer helemaal verkeerd weergegeven. Ik zie nu trouwens pas dat zelfs Peter Fisher, de homeopaat van de Britse koningin, aan het onderzoek heeft meegewerkt. Dat is tevens de man die Edzard Ernst ontsloeg uit de redactie van het tijdschrift Homeopathy.
Die Bryan Hubbard is overigens de man van Lynn McTaggart.
Dus kennelijk is prins Charles niet het enige lid van de Britse koninklijke familie met het kwakgen. Z’n moeder houdt hem dus niet van de troon in verband met z’n uitspraken over alterneuterij.
De rechtbank in de UK heeft bepaald dat brieven van Prins Charles aan diverse ministeries openbaar moeten worden gemaakt. Ik ben benieuwd of hij ook zo kwakzalverij heeft gepromoot.
http://www.bbc.com/news/uk-32066554
Ik weet niet of deze post van Edzart Ernst van 30 May 2014 nog iets toevoegt aan dit stukje van het item:
http://edzardernst.com/2014/05/homeopathic-manufacturer-to-close-north-american-subsidiaries/
Homeopathic manufacturer to close North American subsidiaries
OT: I like that word “brallen”. 🙂
Ik werd vandaag gewezen op deze interessante website: http://vincentverheyen.com/node/4
Een enorm lang artikel over Heel en zijn geschiedenis die niet erg fris is. Talloze referenties. Interessant om te lezen dat MediNatura in feite gewoon de voorzetting van Heel in de VS is, en helemaal geen overname door een reeds bestaande partij.
Wel vreselijk jammer dat het een typografie en lay-out bevat die schreeuwt: lees mij niet! Lees mij niet!
Kopiëren en plakken-onopgemaakt in Word maakt het iets leesbaarder.
Dat artikel moet heel wat voorbereidingstijd gekost hebben. Toch wel een mooie synchroniteit met jouw artikel: Post date:
21/3/2015
Share on researchgateShare on linkedinShare on mendeleyShare on addthis
Last modified:
28/3/2015
Inderdaad, zeg dat wel! “Niet erg fris” is een wel heel mild eufemisme!
Ik kan me al jaren niet aan de voorzichtige indruk onttrekken dat er veel meer verbanden te vinden zijn tussen ultrarechts en alternatieve praktijken.
Is u of een van de lezers van deze site ermee bekend of daar literatuur over is?
Wat te denken van de banden tussen mevrouw Rost van Tonningen en Mellie Uyldert? Maar daarmee dwalen we waarschijnlijk te veel af van het onderwerp.
Klein terzijde, kwakkers roepen vaak dat chemotherapie gemaakt wordt door bedrijven die al in de oorlog actief waren en ook mosterdgas gemaakt hebben.
Over Mellie Uyldert in relatie tot andere zieke geesten ging het kortgeleden al. Eigenlijk teveel eer voor deze griezelige toverkol om haar opnieuw voor het voetlicht te halen…
Die kwakkers die over mosterdgas praten, hebben de klepel horen luiden maar weten niet waar chemisch gezien de bel hangt. Zo gebeurden er vast ook wel eens ongelukken met stoommachines en ging men toch gewoon door met die nuttige uitvinding.
Precies. Mosterdgas werd trouwens al in de eerste wereldoorlog gebruikt. Als kwakkers het over “de” oorlog hebben, bedoelen ze altijd de gaskamers in WOII, maar ook wat dat betreft zitten ze er dus naast. Mosterdgas werd gebruikt op het slagveld van WOI, zowel door de Duitsers als door de geallieerden. Het chemotherapeuticum cyclofosfamide is een van mosterdgas afgeleide verbinding.
In lagere dosering wordt cyclofosfamide overigens ook voor een aantal andere aandoeningen gebruikt, waaronder ernstige vormen van lupus, reumatoïde artritis en ms. Maar daar hoor je kwakkers nooit over, zullen ze wel niet weten.
Ik liet me er met opzet niet al te duidelijk over uit want ik wil de zalfkwakkers in chemische zin niet wijzer maken dan ze zijn. Ze zoeken het zelf maar even op in hun inleidingscursusje Chemie voor Dummies. Dan blijven ze nl. dit soort onzin orakelen. Des te gemakkelijker zijn ze als oplichters te detecteren.
Ik heb al ik weet niet hoe vaak te horen gekregen dat ik behandeld ben met “mosterdgas”. En of ik wel wist dat dat ook “in de oorlog” gebruikt werd, “door de nazi’s!”. Het heeft geen zin om uit te leggen dat het niet om mosterdgas gaat, en dat het evenmin gebruikt is in de kampen in WOII, want als je iets probeert uit te leggen gaat onmiddellijk het luik dicht en valt er niet meer te communiceren.
Keken ze maar eens in chemie voor dummies Hans, dan zouden ze misschien ietsje minder stom kletsen. De meeste mensen die roepen dat mosterdgas wordt gebruikt als chemotherapie weten niet eens wat chemie is.
Inderdaad. Het enige dat men “weet”, is dat chemie eng is.
Fritz Haber, een joodse chemicus, heeft een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van mosterdgas en chloorgas. Ook vond hij zyklon B uit, dat oorspronkelijk bedoeld was als insecticide. Er bestaat geen chemotherapie die is afgeleid van zyklon B. Er zijn kwak-antisemieten die beweren dat “de gaskamers” bedacht zijn door een jood (Haber) die zich daar – uiteraard, wat kun je anders verwachten van een jood – heel goed voor liet betalen. Ze vergeten dan altijd dat Haber al in 1934 overleed. Haber heeft in 1918 de Nobelprijs voor de chemie gekregen voor een chemisch proces dat aan de basis ligt voor de productie van kunstmest.
Helaas ben ik ermee bekend, ik heb me er ooit in verdiept naar aanleiding van hele nare mails die ik ontving en kwak-websites met griezelige teksten. Ik ben nog steeds van plan om er iets over te schrijven maar moet er dan echt voor in de stemming zijn.
Ik kijk er naar uit. Openheid hierover is een goede zaak.
Ik zag me genoodzaakt om weer wat reacties te verwijderen die erg afdwaalden van het onderwerp en eigenlijk nergens meer over gingen. Graag inhoudelijk blijven en niet in ‘gezellig’ geklets vervallen in de comments bij de artikelen, daar is het ‘Skeptisch Chatten’ voor.
Het skeptisch chatten kan ik helaas wegens persoonlijke reden nooit meer gebruiken.
Ter Info:
SUMMARY: The Food and Drug Administration (FDA) is announcing a public hearing to obtain information and comments from stakeholders about the current use of human drug and biological products labeled as homeopathic, as well as the Agency’s regulatory framework for such products.
Data: The public hearing will be held on April 20 and 21, 2015, from 9 a.m.
to 4 p.m.
Bron: http://www.homeowatch.org/reg/fda_hearing_2015/announcement.pdf
Roeland