In kringen van mensen die een groene en duurzame wereld nastreven worden GMO’s (genetisch gemodificeerde organismen) en vooral het bedrijf Monsanto weggezet als zowat het ergste wat de mensheid momenteel bedreigt. Vaak met onjuiste argumenten. Zo gaven de Duurzame Meisjes op hun webpagina GMO’s en Monsanto als belangrijkste reden om tegen het verdrag met Oekraïne te stemmen. Omdat kritiek op hun Facebook-pagina werd beloond met een block, heb ik ze een open brief geschreven. Daarin ik laat zien waar deze Duurzame Meisjes de mist in gaan in hun kritiek op GMO’s, en waarom genetische modificatie een belangrijk hulpmiddel kan zijn om duurzaam en veilig voedsel te produceren.
Het artikel gaat met name in op herbicidetolerante (HT) en insectresistente (IR) gewassen. Volgens de auteur, Duurzaam Meisje Helen Buijs, zorgt de RoundUp-Ready eigenschap dat planten zelf glyfosaat produceren en gaan mensen die Bt maïs eten vanzelf ook Bt produceren. In werkelijkheid reageert de actieve stof in RoundUp, glyfosaat, met een belangrijk enzym van de plant op zo’n manier dat de plant niet meer goed groeit. In de genetisch gemodificeerde gewassen is dit enzym net wat anders. Het bindt nog steeds aan glyfosaat, maar de normale werking wordt niet verhinderd. Het gemodificeerde gewas is dus resistent tegen glyfosaat, maar er is dus geen sprake van glyfosaat-productie in de planten zelf.
Zowel de RoundUp-Ready als de Bt gewassen zijn onderzocht op effecten na consumptie. De Europese Commissie en de European Academy Science Advisory Council (EASAC) zijn het erover eens dat GMO’s (waaronder Bt gewassen) niet per se gevaarlijker zijn dan gangbare gewassen. Sterker nog, het overschakelen naar Bt gewassen heeft voor veel boeren gezorgd dat ze minder pesticiden hoeven te spuiten. Beter voor de boeren (met name in arme landen) en beter voor de biodiversiteit binnen een gewas.
De auteur noemt ook dat 90% van de Amerikaanse ondervraagden een GMO-label wil, maar is kennelijk niet bekend met het onderzoek dat deze vraag anders formuleerde. Toen het Rutgers (School of Environmental and Biological Sciences) vroeg of de mensen iets miste op het voedseletiket, antwoordde slechts 7% dat ze een GMO-label willen. Zo interessant vindt de burger dit dus niet.
De schrijfster lijkt zich werkelijk niet voor te kunnen stellen dat Monsanto ergens niet bij betrokken is – tot tweemaal toe beschuldigt ze het bedrijf vals. Eerst rondom terugtrekking van het artikel Seralini et al. 2012 (die kennen jullie vast nog). En daarna in verband met een interview over glyfosaat met dr. Patrick Moore, promotor van Golden Rice, een man die niks met Monsanto en niks met pesticiden te maken heeft. Uit dit alles leidt dit Duurzame Meisje af dat Monsanto een gevaar is voor zowel natuur en volksgezondheid. Ik ben het daar niet helemaal mee eens.
Zie de hele open brief op mijn website voor een volledige behandeling van het artikel. Hoewel ik het ergens niet verwacht, hoop ik oprecht dat de Duurzame Meisjes open staan voor deze discussie en laten zien dat ze niet alleen voor duurzaamheid zijn als het hip is, maar ook als het ongemakkelijk is.
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
Tom. Ik zou het volgende citaat even omzetten in gewone mensentaal. Het is nu allen begrijpelijk voor insiders: “In werkelijkheid blokkeert de actieve stof in RoundUp, glyfosaat, een enzym in een essentiële keten (Shikimate-pathway), waardoor het enzym niet meer in de pathway past. De resistente vorm van het enzym in de genetisch gemodificeerde gewassen bindt nog steeds aan glyfosaat, maar wordt hierdoor niet gehinderd in zijn functioneren. Er is dus geen sprake van glyfosaat productie in de planten zelf.”
Ik vrees dat het omzetten in “gewone mensen- taal” niet of nauwelijks mogelijk is zonder er een uitvoerig stuk tekst van te maken. Het is en blijft een tamelijk lastig stuk chemie, moeilijk te overzien, zeker voor leken. Zou nu juist niet dát een van de zaken zijn waar de protesten door worden veroorzaakt?
Dit stukje tekst was al wat vereenvoudigd door mij, maar het blijft misschien inderdaad nog wat pittig te volgen.
Zou dit misschien een optie zijn?
“Het artikel … insectresistente (Bt) gewassen. Volgens de auteur… Bt-gif produceren. In werkelijkheid verstoort glyfosaat de werking van een enzym dat nodig is voor de groei van de maisplant. De genetische modificatie verandert dit enzym zodat het niet meer gevoelig is voor glyfosaat. Er is dus geen sprake van glyfosaat productie in de planten zelf.”
Of algemener
“Het artikel … insectresistente (Bt) gewassen. Volgens de auteur… Bt-gif produceren. In werkelijkheid verstoort glyfosaat de groei van de maisplant. De genetische modificatie brengt een verandering aan zodat de plant niet meer gevoelig is voor de insecticide. Er is dus geen sprake vanglyfosaat productie in de planten zelf.”
De eerst alinea klopt nog steeds niet, maar is dan iets beter.
Ik heb die alinea aangepast, volgens mij is het wel beter nu.
Ja. Beter zo!
Op zich geen slechte suggestie. Als ik hierin groei door metabolisme vervang, dan klopt het grotendeels wel. Ik durf alleen even niet te zeggen of de genetische modificatie het enzym vervangt, of dat het een extra enzym toevoegt dat niet meer gevoelig is voor glyfosaat. Het laatste lijkt me op dit moment waarschijnlijker.
Deze punten meenemend, zou ik het zo formuleren:
In werkelijkheid verstoort glyfosaat de productie van enkele aminozuren die noodzakelijk zijn voor het metabolisme van een plant. Door aan één enzym (EPSPS) te binden wordt de stofwisseling grotendeels stilgelegd, waardoor de plant sterft. Bij de resistente variant kan glyfosaat nog steeds aan het enzym binden, maar het enzym wordt hierdoor niet gehinderd in zijn functioneren.
Is dat beter?
Bedankt voor de reactie Frank. Ik snap je punt, maar ik kreeg niet echt een manier bedacht om het te vereenvoudigen. De pathway is bij mensen onbekend, de aminozuren zijn onbekend en de eiwitten die uiteindelijk geproduceerd worden zijn onbekend (het is niet dat ik dit hele traject wel ken). Zou het helpen als ik dit nog toevoeg aan het artikel:
“In planten produceert deze pathway specifieke aminozuren die centraal staan in het metabolisme van een plant. Het zijn uitgangsstoffen van hormonen, vitaminen en andere onderdelen van het metabolisme waar planten niet zonder kunnen.”
Ik twijfel even over de bron die ik daar dan voor zou moeten gebruiken. Bij de meeste artikelen wordt dit namelijk wel in de introductie genoemd, maar gaat het artikel zelf veel dieper (te diep voor mij en veel van de lezers vermoed ik) erop in. Zou een Wikipedia link ook wel voldoende zijn hiervoor?
Had je gezien dat Pepijn al een aanpassing in de tekst gemaakt heeft?
Ik denk dat als je wil overtuigen, je hier in dit korte artikel helemaal niet zo diep hoeft te gaan. Dat doet het duurzame meisje ook niet en daarom is haar boodschap best krachtig. De reden waarom de plant gemodificeerd is, is dan relevant. Dat een plant GEEN glyfosaat produceert, is dan relevant. Wat die modificatie PRECIES doet, is NIET relevant. Dat hij de modificatie zelf niet giftig is, is wel weer relevant. Etc.
Mijn opmerkingen hebben overigens alleen betrekking op het begin van dit korte artikel, hoor. Mij, de geïnteresseerde lezer, heb je naar je open brief ‘gelokt’. Daar heb je meer ruimte om dieper op de materie in te gaan. En ik vind dat je in je open brief haar argumenten, goed en to-the-point weerlegt!
Haha ja, ik zat steeds zo lang over mijn reacties na te denken dat er alweer van alles tussendoor was gekomen. Ik heb de aanpassing inderdaad gezien, ziet er prima uit zo. De mate van detail was inderdaad niet nodig.
Het origineel heb ik ook even aangepast zodat het lekkerder loopt. Bedankt voor de suggestie! En natuurlijk bedankt voor het compliment 😀
Meer dan 100 Nobelprijswinnaars hebben een brief ondertekend waarin Greenpeace wordt opgeroepen om hun oppositie tegen GMO’s te stoppen: https://www.washingtonpost.com/news/speaking-of-science/wp/2016/06/29/more-than-100-nobel-laureates-take-on-greenpeace-over-gmo-stance/
De
Franse skeptici hebben er een persbericht met toelichting van gemaakt ter
ondersteuning :
http://www.pseudo-sciences.org/spip.php?article2666
De Volkskrant had een bericht op de wetenschapspagina’s ; ik kan mij helaas niet
herinneren of NRC erover publiceerde. Trouw had er niets over, althans op de site kan ik niets vinden.
Vers van de pers:
https://downtoearthmagazine.nl/gentech-debat/
Moeten we nog wel tegen gentech strijden?
Koen Moons | 4 november 2016
De anti-gentechbeweging bedient zich soms van pseudowetenschappelijke argumenten. Toch hebben de grote milieuorganisaties redenen om hun afwijzende standpunt ten opzichte van gentech niet bij te stellen. Wie heeft het gelijk aan zijn kant? Een zoektocht naar de effectiefste strategie tegen de grote problemen in de landbouw.
De groep milieuactivisten die gentechvoedsel niet langer verwerpt en soms zelfs omarmt, is groeiende. De bekende Britse milieuactivist Mark Lynas, ooit nog betrokken bij het vernielen van gentechproefvelden, maakte publiekelijk een draai. Oud-Greenpeace-directeur Stephen Tindale en Greenpeace-grondlegger Patrick Moore roepen die milieuorganisatie op het verzet tegen gentech te staken. In Nederland is het nog vrij stil, maar in België deed Stijn Bruers vorig jaar flink stof opwaaien met zijn blog:……………..