Wijsgeerde en troep

Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma

Gerard Reve woonde in zijn Geheime Landgoed in Frankrijk en had er in het jaar des heren 1987 aanzienlijke lekkage. Gelukkig kon hij op 26 februari zijn vriend Bert de Groot melden dat het huis wederom droog was en dat de schade meeviel. Er waren alleen boeken van hemzelf beschadigd, over wijsgeerde en troep, maar ze waren nog zeer goed bruikbaar en hetzelfde gold voor de uitperste sinaasappelen.

Reve mocht bij tijd en wijle graag poseren als semi-analfabeet, die nauwelijks in staat was tot foutloze spelling en die gemakkelijk toegaf niet geheel goed bij zijn ‘hoopht’ te zijn. Maar hij maakte er wel muziek bij, placht hij daar aan toe te voegen.
Wijsbegeerte heet tegenwoordig filosofie en dat diepe denken beleeft momenteel een grote bloei, af te lezen aan het aantal boeken dat erover verschijnt, het aantal HOVO-cursussen over filosofie en aan het steeds toenemend lezersaantal van het Filosofie Magazine. Een hot spot van de Nederlandse filosofie bevindt zich – al weer – op een Landgoed, dit maal te Leusden en deze Internationale School voor Wijsbegeerte ISVW werd lange tijd geleid door René Gude (1957-2015), eens Denker des Vaderlands en tot kort voor zijn overlijden een populaire gast in De Wereld Draait Door.
De studiegids 2017 van het ISVW is dikker dan ooit en de zoeker kan ene keuze maken uit tientallen programma’s, die het gehele gebied van de klassieke en hedendaagse filosofie bestrijken. Het docentencorps is van hoge kwaliteit.
Op pagina 34 staat een achtdaagse cursus aangekondigd Filosofie en gezondheid, bedoeld voor beleidsmakers en directieleden, (para)medische professionals en meer speciaal hen met bestuurlijke aspiraties. Voor artsen is de cursus ruimhartig geaccrediteerd. So far, so good, maar welk koekoeksei troffen wij aan in het docentencorps van de module Ziekte en gezondheid? Houd u vast: een van de docenten is niemand minder dan Arie Bos. Hij wordt geïntroduceerd als ‘Dr. Arie Bos is arts en filosoof. Hij is universitair docent in het VU Medisch Centrum en doceert wetenschapsfilosofie aan de Universiteit van Utrecht. Hij publiceerde in 2014 het spraakmakende boek Mijn brein denkt niet. Ik wel.’

Deze korte introductie staat bol van de onwaarheden. Ten eerste is deze gepensioneerde antroposofisch huisarts (1947) niet gepromoveerd en maakt zich met die dr.-titel schuldig aan titelfraude en overtreding van de wetgeving op dit gebied. Ook is hij niet verbonden aan de beide universiteiten, maar was dat eerder wel. Zowel de Utrechtse als de VU-huisartsenopleiding accepteert alternatief praktiserende huisartsen als opleiders, een misstand waarop al vaker gewezen is. Utrecht heeft zelfs al eerder een antroposoof als docent wetenschapsfilosofie voor medische studenten gehad. En dat o zo spraakmakende boek? Uitgegeven bij de antroposofische uitgeverij Christofoor en verder nergens gezien, laat staan besproken.

Dit alles zou nog niet zo erg zijn als zijn denken maar enigszins gedisciplineerd zou zijn, maar dat is helaas niet het geval. Ik beschreef enkele jaren geleden zijn warrige optreden op een symposium waar ook ik als spreker was uitgenodigd en bij dat stuk citeer ik ook een aantal kenmerkende zinnen uit een eerder boek van zijn hand, ook te Zeist uitgegeven. Zie Een driedubbeltalent, of: wie is Arie Bos? NTdK, 2010.

Als u na kennisneming van deze feiten en van mijn artikel nog steeds begrijpt waarom ISVW-programmadirecteur Erno Eskens deze Bos als docent heeft aangesteld, dan zou ik daarvan graag op de hoogte gebracht willen worden. Brieven naar de redactie.