• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Columns / Kwakzalverijbestrijding: een kind kan (soms) de was doen

Kwakzalverijbestrijding: een kind kan (soms) de was doen

24 February 2020 by Cees Renckens Leave a Comment

Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma
Cees Renckens schrijft columns voor Kloptdatwel. Van 1988 tot 2011 was hij voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij. Foto: Klaas Jaarsma

In discussies met homeopaten pleeg ik altijd op te merken dat kennis der scheikunde op havo-niveau volstaat om te snappen dat een sub-Avogadro verdunde oplossing geen werkzame moleculen meer bevat en dus geen geneeskundig effect meer kan hebben. Homeopaten zijn al ruim 200 jaar bezig te zoeken naar een verklarende theorie, die niet strijdig is met onze kennis van natuur- en scheikunde.
De frauderende Franse fysioloog Benveniste beweerde in 1988 te hebben aangetoond dat water een geheugen heeft en dat de weg verdunde moleculen een afdruk zouden kunnen achterlaten in het homeopathische watertje. Fatsoenlijk bewijs voor die theorie is nooit geleverd en Benveniste bleek met zijn proeven te hebben vals gespeeld. Zijn publikatie erover in Nature werd door de redactie teruggenomen. Ik geef u drie voorbeelden van succesvolle ontmaskering van alternatief-geneeskundige kwakzalverij door scholieren.

De toen nog 9-jarige Amerikaanse Emily Rosa, dochter van een verpleegkundige, zag in 1996 een tv-programma over therapeutic touch, waarin werd beweerd dat het mogelijk is bij mensen hun energievelden te voelen en daarmee ook verstoringen daarvan te kunnen repareren en aldus ziekten te genezen. Zij geloofde het niet en bedacht een simpel experiment, waarin de bewering van de TT’ers kon worden onderzocht. Ze liet ervaren TT’ers voor een ondoorzichtig scherm plaatsnemen met twee openingen waardoor de armen gestoken konden worden. Ze vroeg hen dan te voelen waar nabij zich de arm van Rosa, die zich aan de andere kant van het scherm plaatste, met bijbehorend energieveld bevond: bij de linker- of de rechterarm van de therapeut. Zij scoorden in minder dan 50% correct en hadden dus net zo goed een dobbelsteen kunnen opgooien.
In 1998 publiceerde Rosa haar experiment samen met haar moeder en Stephen Barrett in het toonaangevende medisch tijdschrift JAMA. Het Amsterdamse wetenschapsmuseum NEMO heeft over dit onderzoek een plaquette gemaakt, die daar aan de muur hangt, omdat men het een schoolvoorbeeld vindt van hoe je wetenschap bedrijft.

Kwakzalverijbestrijding: een kind kan (soms) de was doen 5

Tweede voorbeeld. In 2007 publiceerden twee gymnasiumleerlingen van het Stedelijk Gymnasium te Nijmegen samen met hun biologieleraar een onderzoek naar de bewering dat er met urine-onderzoek vastgesteld zou kunnen worden of iemand zijn vermoeidheidsklachten zou kunnen toeschrijven aan de ‘stofwisselingsziekte HPU’. Het ziektebeeld HPU was eind jaren 90 beschreven door de kwakzalvende biochemicus dr. J. Kamsteeg, die de test vooral uitventte in kringen van natuurgeneeskundig artsen. De aandoening zou optreden bij 1% van de jongens en bij 10% van de meisjes.
De bevindingen onder de 75 deelnemende gymnasiasten werden gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde en ze waren vernietigend voor de HPU-theorie. Er werd geen correlatie gevonden tussen een positieve urine-test en het bestaan van vermoeidheidsklachten. Ruim dertig procent van de deelnemers had een positieve test en bij jongens vaker dan bij meisjes! De ziekte HPU bestaat helemaal niet.

Recent deed zich een derde geval voor van uitstekend werk door een scholier en deze maal ging het om de homeopathie, die vaak waarschuwt voor de gevaren van vaccinaties en meer speciaal over die homeopaten, die beweren dat je van vaccinaties autisme kan krijgen, een fabel ooit in de wereld geholpen door de frauderende Britse kinderarts Wakefield, inmiddels uit het ambt gezet. Diens absurde theorie werd door wijlen de Nederlandse homeopathisch arts Tinus Smits uitgewerkt tot CEASE. Deze afkorting staat voor Complete Elimination of Autistic Spectrum Expression. Stapsgewijs zouden de oorzakelijke factoren van autisme kunnen worden uitgeschakeld, vooral met homeopathica.
De 16-jarige Amsterdamse havo-scholier Elijah Delsink heeft zelf klassiek autisme en ontstak in grote verontwaardiging toen hij zich verdiepte in de dwaalleer der homeopathie, in de onzinnige CEASE therapie en in de (on)mogelijkheden van zgn. homeopathische Profylaxe (HP) als alternatief voor het Rijksvaccinatieprogramma.

Zijn als profielwerkstuk opgezette tekst liep uit op een gedegen en gedetailleerde studie, waarmee Elijah zelfs bewondering en bijval oogstte van de staatssecretaris Blokhuis, die zijn ambtenaren aan het werk zette om de door de scholier geconstateerde misstanden en kwakzalverijen aan te pakken. Onder anderen op de websites van De Monitor, VtdK, Reclame Code Commissie en VWS verschenen berichten over het zeer verdienstelijke werk van de scholier. De scriptie is nog niet openbaar hangende het onderzoek dat de NZA thans in opdracht van de staatssecretaris verricht.
Een aanzienlijk deel van de beweringen en onthullingen van Elijah zijn natuurlijk al veel eerder gedaan door instellingen als Skepsis, Reclame Code Commissie en Vereniging tegen de Kwakzalverij. En de opwinding van de staatssecretaris nu kan niets anders betekenen dan dat hij zich niet  op de hoogte heeft gehouden van deze praktijken door het bezoeken van onze websites en het lezen van de gedegen informatie die daarover op die sites te vinden is. Jammer misschien voor de auteurs die in die stukken zoveel research en energie hebben gestoken, maar dat kan Elijah niet worden verweten. Als zijn scriptie ertoe kan leiden dat de bezem door die halfslachtige erkenning en tolerantie van overheidswege van de homeopathische dwaalleer wordt gehaald, wie zal daar dan nog over zeuren?

Steun Kloptdatwel

Kwakzalverijbestrijding: een kind kan (soms) de was doen 6Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
De linke weekendbijlage (8-2020)
Next Entry »
De linke weekendbijlage (9-2020)

Filed Under: Columns

Reader Interactions

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Fluoride-angst?
30 June 2025 - Ward van Beek
Fluoride-angst?

Raad eens’, vraagt Cor van Loveren: ‘Het is begin jaren zeventig. Hoeveel gaatjes denk je dat een kind van vijf gemiddeld had?’ Het antwoord: achttien. ‘In haast elke tand zat wel een gat.’ Gemiddeld genomen dan. Er waren ook tanden…Lees meer Fluoride-angst? › [...]

James Randi test wichelroedelopers in Australië
11 June 2025 - SkepsisSiteBeheerder
James Randi test wichelroedelopers in Australië

In 1980 bezocht James Randi Australië op uitnodiging van Dick Smith om daar een test uit te voeren met wichelroedelopers.Lees meer James Randi test wichelroedelopers in Australië › [...]

Polarisatie juist goed voor democratie?
5 June 2025 - Ward van Beek
Polarisatie juist goed voor democratie?

.Soms lijkt het wel alsof we elkaar de hele dag de tent uit vechten. Op social media, bij verjaardagsfeestjes en in talkshows zijn we het oneens over vaccins, over Gaza, over vrouwenrechten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal…Lees meer Polarisatie juist goed voor democratie? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Why the Brain is the Most Interesting Organ
8 August 2025 - Jonathan Howard

I mean it's not even close. The post Why the Brain is the Most Interesting Organ first appeared on Science-Based Medicine. [...]

HHS To Cut Funding for Vaccine Research
6 August 2025 - Steven Novella

I get it. I am as tired of writing about RFK Jr.’s dismantling of the evidence-based federal medical infrastructure as you are of reading about it. I have tried to focus on anything else, as you can see from my recent articles here. There is still a lot of bad medical science and misinformation out there that needs dealing with. But I […] The post HHS To Cut Funding for Vaccine Research first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Dr. Vinay Prasad’s Legacy is Shattered Trust & 11 Other Thoughts on His Decision to Spend More Time with His Family
5 August 2025 - Jonathan Howard

Anyone who defends Dr. Vinay Prasad today is admitting he failed to restore trust. The post Dr. Vinay Prasad’s Legacy is Shattered Trust & 11 Other Thoughts on His Decision to Spend More Time with His Family first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc JacobsOp grond van o.a. onderstaande informatie van Frank Stassen heb ik vandaag bij de IGJ een nieuwe klacht ingediend tegen
  • Hans1263 on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Klaas van Dijk OK, dat is dan tenminste iets. Ik doe vrijwel niets met "social media" dus dat heb ik
  • Klaas van Dijk on Bedenkingen bij het rapport over oversterfte van Ronald Meester en Marc Jacobs@Hans1263, op LinkedIn zijn er wel degelijk collega's van de Radboud UMC arts Jona Walk die openlijk kanttekeningen zetten bij
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (31-2025)@Renate, Dat zien we hier ook min of meer als we vrij laten dat mensen allerlei vormen van kwakzalverij kunnen
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (31-2025)@ Hans, Dat is het hele idee achter 'medical freedom' en 'right to try', dat centraal staat bij de mensen

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in