• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)
You are here: Home / Skepticisme / TFE gebaseerd op ongeldige logica?

TFE gebaseerd op ongeldige logica?

28 March 2025 by Arthur Bijl 1 Comment

In deze tweede post met het thema logica kijken we naar The Final Experiment (TFE). Volgens sommige platte aarde-gelovigen zou dit experiment een vorm van een ongeldige redenering zijn. 

Zoals we in de eerdere post hebben geleerd kunnen deductieve redeneringen (redeneringen waarbij als de premissen waar zijn het niet anders kan dan dat de conclusie waar is) geldig of ongeldig zijn. Ongeldige deductieve redeneringen hebben een vorm waarbij de waarheid van de premisse niet leidt tot de waarheid van de conclusie vanwege de vorm van de redenering. 

De platte aarde-gelovigen presenteren TFE in de volgende vorm:

Premisse 1: Als p dan q

Premisse 2: q

Conclusie : Dus p

Waarbij p staat voor “de aarde is bolvormig” en q “de zon staat 24 uur aan de hemel in de zomer in Union Glacier Antarctica”.

De volledige redenering, iets aangepast, wordt dan de volgende: 

Als de aarde bolvormig is, dan staat de zon 24 uur aan de hemel in de zomer in Union Glacier Antarctica. De zon staat 24 uur aan de hemel in de zomer in Union Glacier Antartica. Dus is de aarde bolvormig. 

De vorm van deze redenering is inderdaad ongeldig en staat bekend als affirmatie van het consequent (ofwel bevestigen van de “dan q” gedeelte van de eerste premisse (Als p dan q)) (de Jong, p.148).

 

TFE gebaseerd op ongeldige logica? 3
Bericht van platte aarde-gelovige

Dat deze vorm fout is, kan men illustreren met een simpel voorbeeld. Dit is een bekende:

Als het regent dan worden de straten nat. De straten zijn nat. Dus het regent. 

De fout zit ‘m er hier in dat er ook andere oorzaken kunnen zijn voor natte straten. Bijvoorbeeld een gebarsten waterleiding, een dijkdoorbraak of een te enthousiaste sproeier. Dus de conclusie van de redenering kan onwaar zijn terwijl de premissen waar zijn. De eerste premisse geeft alleen aan dat als het regent de straten nat worden maar niet dat alle natte straten door de regen veroorzaakt worden. 

Zo ook met de TFE. Als de aarde bolvormig is dan verwacht je de 24 uurszon op die plek in Antarctica, maar de 24 uurszon op die plek in Antarctica garandeert niet dat de aarde bolvormig is. Platte aarde-gelovigen hebben allemaal ideeën bedacht waardoor deze waarneming mogelijk zou zijn als de aarde niet bolvormig zou zijn. Bijvoorbeeld CGI, een tweede zon (echt of nagemaakt), of reflecties vanaf het firmament door de zon. Als we de waarschijnlijkheid van deze voorbeelden even negeren, zien we wel duidelijk dat het een ongeldige redenering is. De premissen kunnen namelijk waar zijn en de conclusie onwaar. 

De bolvormige aarde gelovigen die meededen met TFE zijn het ermee eens dat de redenering zoals die tot nu toe is gepresenteerd een ongeldige redenering is. Ze beweren echter dat dit niet de redenering is die zij volgen. Zij beweren dat ze een andere redenering volgen, namelijk het testen van een hypothese. Dit is een vorm van inductief redeneren. Inductief redeneren is “wanneer de conclusie […] tot op zekere hoogte aannemelijk of waarschijnlijk wordt gemaakt door de premissen” (de Jong, p.124). De vorm van deze redenering ziet er als volgt uit (Herrick, p.55):

Premisse 1: Als hypothese h waar is, verwachten wij fenomeen p te observeren.

Premisse 2: Fenomeen p wordt geobserveerd.

Conclusie: Dus hypothese h is (waarschijnlijk) waar. 

Met h: “de aarde is bolvormig” en p: “de zon staat 24 uur aan de hemel in de zomer in Union Glacier Antarctica”. 

De hypothese voorspelt een fenomeen dat te observeren valt als de hypothese waar is. Als het fenomeen geobserveerd wordt dan geldt dat als bewijs voor de hypothese, als het fenomeen niet geobserveerd wordt geldt dat als bewijs tegen de hypothese. Maar het maakt de hypothese niet gelijk waar of onwaar, slechts meer waarschijnlijk. 

Eén vereiste van deze redeneervorm is dat er ook daadwerkelijk een voorspelling was voordat de observatie plaatsvond. Dit was daadwerkelijk het geval, de voorspelling werd uitgesproken door de organisator Will Duffy en staat ook op de website van één van de deelnemers genaamd MCToon. Hierdoor lijkt het mij juist om te spreken van het testen van een hypothese in plaats van de ‘affirmatie van de consequent’-redenering.

 

Literatuur:

Herrick, Paul. Introduction to Logic. Oxford university press. 2013. 

De Jong, W. R. Argumentatie en formele structuur, basisboek logica. Uitgeverij Boom, Amsterdam. 2005.

Steun Kloptdatwel

TFE gebaseerd op ongeldige logica? 4Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).

NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.

« Previous Entry
Ig Nobel Night – 15 april in NEMO
Next Entry »
Blinde vlek bij journalisten voor genocide-ontkenning

Filed Under: Skepticisme Tagged With: logica, platte aarde, the final experiment

Reader Interactions

Comments

  1. Henk Schuring says

    28 March 2025 at 14:59

    Allemaal leuk en aardig, maar volgens mij was er een andere drijfveer voor Will Duffy om dit te organiseren. Vrijwel alle flatties gingen uit van een platte-aarde
    “model” waarin er geen 24 u zon boven Antarctica mogelijk was en dat beelden daarvan dus nep waren. Daarbovenop hielden ze vol dat je niet naar Antarctica mocht reizen. De redenering was dus zoiets als: als de aarde plat is (volgens hun model) dan is er geen 24u zon in Antarctica. Als er wel een 24u zon is, dan klopt het platte aarde model dus niet.
    Hoe zeg je dat kort: als p, dan niet q. Dus als q, dan niet p?
    Voor de zekerheid moesten er een of meer flatties mee, om de voordehandliggende reactie, dat dit ook fake was te neutraliseren. Niet gelukt overigens, want behalve e meegereisde Jeran, die ook inderdaad van mening is veranderd, reageerde de rest van Platland met uitvluchten en beschuldigingen.

    Log in to Reply

Leave a Reply Cancel reply

You must be logged in to post a comment.

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
KNAW symposium “Debating the Facts”
8 September 2025 - Ward van Beek
KNAW symposium “Debating the Facts”

. Maandagmiddag 15 september organiseert de KNAW het symposium “Debating the Facts”, met onder andere Nobelprijs-winnaar Guido Imbens en onze Skepsis-voorzitter, Eric-Jan Wagenmakers. Hoe te voorkomen dat feiten ‘ook maar een mening’ worden… Er zijn nog een paar plaatsen. Voor meer…Lees meer KNAW symposium “Debating the Facts” › [...]

Global Skeptics in The Pub-marathon
18 August 2025 - Ward van Beek
Global Skeptics in The Pub-marathon

 Verspreid over de wereld zijn er talloze organisaties die zich inzetten voor het bevorderen van kritisch denken. En op vrijdag 22 augustus 2025 kunnen zij elkaar online ontmoeten!Die dag duiken skeptici vanuit de gehele wereld gezamenlijk (voor de tweede keer)…Lees meer Global Skeptics in The Pub-marathon › [...]

Videos European Skeptics Congres 2024
18 August 2025 - Ward van Beek
Videos European Skeptics Congres 2024

 In 2024 organiseerde afis, de Franse zusterorganisatie van Skepsis, het 20ste European Skeptics Congress, in Lyon. Een aantal van de bijdragen zijn ook online te bekijken: [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Robert F. Kennedy, Jr. is definitely coming for your vaccines, part 2: VAERS, the FDA, and ACIP
15 September 2025 - David Gorski

The Food and Drug Administration appears to be about to weaponize a classic antivax trope against COVID-19 vaccines, the abuse of reports to the Vaccine Adverse Events Reporting System to falsely portray them as deadly, even as news reports suggest that RFK Jr. will further restrict access to COVID-19 and three childhood vaccines. Here we go again. The post Robert F. Kennedy, Jr. is definitely coming for your vaccines, part 2: VAERS, the FDA, and ACIP first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Dr. Jay Bhattacharya: From Massively Overhyping to Limiting and Defunding Vaccines in 4 Years
12 September 2025 - Jonathan Howard

Who could be to blame for the lack of trust in mRNA vaccines? The post Dr. Jay Bhattacharya: From Massively Overhyping to Limiting and Defunding Vaccines in 4 Years first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Stocking Your Home First Aid Kit: A Pharmacist’s Guide
11 September 2025 - Scott Gavura

A well-stocked home first aid kit saves time, stress, and urgent trips to the pharmacy. The post Stocking Your Home First Aid Kit: A Pharmacist’s Guide first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Helemaal eens met Sjamadriaan. Ook ik erger me aan programma's waarin zonodig tegenover de deskundige een totale onbenul op het
  • Renate1 on Astrologie in het Teylers MuseumPlacebo vind ik ook onethisch. Maar de 'logica' van platte-aarde-gelovigen is niet zo ver verwijderd van de 'logica' van mensen
  • Hans1263 on Astrologie in het Teylers MuseumJe kunt toch ook zo'n goed gesprek beginnen zonder die malle verzinsels met sterrenbeelden en planeten? Maar OK, misschien geeft
  • Renate1 on Astrologie in het Teylers MuseumAstrologie is onzin, net als tarot en andere vormen van zweefkezerij. Aan de andere kant zou je kunnen zeggen dat
  • Hans1263 on Astrologie in het Teylers MuseumIk heb zelfs nog een minimale fractie meer waardering voor de platte aardegelovigen dan voor astrologen. Die platte aardelieden proberen

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in