De Engelse publicist Ben Goldacre gaf in 2011 een interessante TED-Talkover ‘bad science’. Elke dag zijn er nieuwsberichten over nieuwe gezondheidsadviezen, maar hoe kun je weten of ze kloppen? Arts en epidemioloog Ben Goldacre toont ons op hoge snelheid op welke manieren bewijsmateriaal wordt gemanipuleerd, van de verblindend voor de hand liggende voedingsclaims tot de zeer subtiele trucs van de farmaceutische industrie. Met Nederlandse ondertiteling.
Ben Goldacre is de auteur van ‘Bad Science’ — unpicking dodgy scientific claims made by scaremongering journalists, dubious government reports, evil pharmaceutical corporations, PR companies and quacks.
Wie geen videoscherm ziet kan hier klikken.
Begin 2011 zetten we ook al een lezing van Ben Goldacre op Kloptdatwel.
Steun Kloptdatwel
Waardeer je dit artikel? Je kunt onze site steunen met een financiële bijdrage. Dat waarderen wij dan weer! Een donatie kun je doen via dit betaalverzoek (of klik op de afbeelding hiernaast).
NB de rekening staat op naam van Maarten Koller, formeel eigenaar van deze site.
Alvast wat aanvullende informatie:
http://cryptocheilus.wordpress.com/2012/02/13/bad-science-foei/
Bad Science, foei!
februari 13, 2012 door Bram Hengeveld
en:
http://cryptocheilus.wordpress.com/2011/10/29/cryptoliteratuurtip-testing-treatments/
oktober 29, 2011 door cryptocheilus
Cryptoliteratuurtip: Testing Treatments
Vijf jaar geleden brachten Imogen Evans, Hazel Thornton, Iain Chalmers en Paul Glasziou de eerste editie van Testing Treatments (Better Research for Better Healthcare) uit. Een verhelderend boek over de vraag hoe we weten of een behandeling werkt. Ben Goldacre schreef voor de nieuwe editie (oktober 2011) het voorwoord.
Tweehonderdzesentwintig pagina’s verplichte literatuur. Het mooiste voor den Nederlander?
HET IS GRATIS TE DOWNLOADEN!
Maar zou dat boek eigenlijk wel echt betrouwbaar zijn? 😉
Wat let je om het te lezen en dan hier een gefundeerde, inhoudelijke bespreking te plaatsen?
Misschien zou je al die op niets gefundeerde medische weetjes gewoonweg naast je neer moeten leggen, je leest zoveel van dergelijke onzin, tomatenketchup schijnt een stof in te zitten (lycopeen) dat bijv weer een preventieve werking bevat t.a.v het krijgen van bepaalde kankersoorten, met name aan de prostaat, onlangs vertelde een goede tennisvriendin me, dat wanneer je als vrouw van middelbare leeftijd elke dag een half uurtje jogt, de kans op borstkanker aanzienlijk reduceert. Wat kun je zoal nog meer bedenken.
Dan lees je weer dat ernstig ziek worden ook met je geestesgesteldheid te maken kan hebben, wie weet, maar mensen die goed in hun vel zitten, worden ook ziek, vreugde kan voor de gezondheid even belastend zijn als verdriet, misschien is onverstoorbaar blijven wel de meest gunstige conditie, maar dat valt in de praktijk van het leven ook niet altijd mee, de enige verstandige uitspraak die ik hier ooit over heb gehoord is: Het lichaam gaat zijn eigen gang en daar hebben we niet al te veel zicht op.
Teveel gepreoccupeerd zijn met je gezondheid en hoe die in stand te houden creert ook weer een spanningsveld.
Er zal best wel een relatie tussen kanker, voeding en lichaamsbeweging en genetica zijn, maar dat hebben we gewoonweg nog niet wetenschappelijke goed in kaart.
Dat is ook zo ongelovelijk complex, of we daar ooit de vinger op zullen kunnen leggen..
Ik zag ooit eens een medisch specialist op tv beweren, dat medische ellende voor, even grofmazig gesteld, veertig procent met genetica en zestig procent met leefgewoonten te maken had, ik dacht toen meteen. tja, alweer eventjes zo’n bewering uit de losse pols.
Zo lus ik er nog wel een. Wat moet je daar nu mee.
Wat ze de bevolking zoal niet op de mouw spelden.
Dat Cryptocheilus is trouwens wel een informatief blog. Ik heb al het e.e.a ervan doorgelezen.
Ik zei dus: wat let je om het boek te lezen en hier een gefundeerde, inhoudelijke bespreking ervan te plaatsen?
Dit is mijn uitspraak, hier zul je het mee moeten doen. 😉
Maar besef je dan niet dat dat geen antwoord is?
[image: DISQUS]
Maar besef jij nu wel dat je wat te snel met je conclusie was?
Eh nee?
Maarten,
@Maarten: Hij zou als het goed is ook zijn conclusie helder moeten onderbouwen zodat iedereen kan beoordelen of zijn redenatie juist is. Daarbij zou hij moeten refereren naar de onderzoeken en artikelen waar zijn conclusies op gebaseerd zijn. Wederom zodat iedereen zijn conclusies zelf kan nagaan.
Dit alles ter beoordeling van de leek (iedereen) die niet in de bewuste wetenschappelijke discipline is opgeleid?, hoe zou die nu de waarde een dergelijk betoog kunnen beoordelen c.q. onderschrijven?
Enkel door middel van vertrouwen en geloof in de bewuste wetenschapper?, waar zou dat dan op gebaseerd moeten zijn, je gaat m.i. aan een belangrijk punt voorbij.
Afijn, Mw Atsou-Pier had je daar ook al (terecht) op geattendeerd.
Een leek heeft door alle referenties de mogelijkheid om zich van zijn leek-dom te ontdoen. Als het goed is zou een mailtje naar de auteur van de artikelen voldoende moeten zijn voor de originele materialen. Dat is in elk geval gebruikelijk.
Waar het om gaat is dat de conclusies die getrokken worden nagelopen kunnen worden. Dat kan soms lastig zijn, maar dat is niet altijd te verhelpen. Ik mis de kennis en kunde om veel technische zaken te beoordelen. Dat ligt aan mijzelf. Anderen zullen de kennis en kunde missen om andere zaken te beoordelen. Helaas. In zo’n geval moet je inderdaad iemand het vertrouwen geven. En degene die zo transparant is dat hij mensen met de juiste capaciteiten de mogelijkheid biedt om zijn gedachtengang na te gaan is daarmee betrouwbaarder dan iemand die zegt ‘zo en zo is het’ zonder uitleg en onderbouwing.
Ik wil overigens ook het juiste gebruik van de regels der logica nog eens benadrukken. Ik vind dat ik het belang daarvan in mijn vorige bericht te weinig duidelijk heb gemaakt.
Dus, kan je als leek de materie zelf niet beoordelen, dan kan je vaak wel de randvoorwaarden beoordelen.
2012/7/19 Disqus
Nee.
Mij was al eens opgevallen dat het spreektempo in de media tegenwoordig steeds hoger wordt (of ligt dat aan mij ?), maar Ben Goldacre kan er ook wat van.
Zowel Maarten Koller als JennyJo laten hierboven een mijns inziens zeer belangrijke vraag van Ragnar liggen, namelijk waarom zou iemand eerder Ben Goldacre moeten geloven dan de partijen die hij bekritiseert ?
Het advies om “Testing Treatment” te lezen volstaat niet, want dan rijst weer de vraag waarom dit boek beter is dan een ander. Dat is immers voor iemand zonder wetenschappelijke opleiding niet te beoordelen.
Een serieus antwoord zou mijns inziens moeten gaan over de vraag wat kennis is, en dan met name wat wetenschappelijke kennis is (en waarom die tot betrouwbaarder kennis over de waarneembare werkelijkheid leidt dan huis-tuin-en-keuken-kennis), en wat de functie van wetenschappelijke kennis in de maatschappij is c.q. behoort te zijn (en in dit laatste geval : wie wil dit en waarom). Plus nog het een en ander over redeneren, logica en drogredeneringen, etc. Met andere woorden, waarom een willekeurige bezoeker van deze blogs de ene wetenschapper wel zouden moeten geloven en de andere niet.
Men dient niet uit het oog te verliezen dat de meerderheid van de bevolking niet zodanig is opgeleid dat zij kennis heeft van wetenschappelijke methoden en technieken. En ook onder de journalisten die onze informatie verzorgen en geacht worden, of liever gezegd werden, zin van onzin te kunnen onderscheiden, schijnt wetenschappelijke kennis dun gezaaid te zijn.
Vooral onder journalisten!
Ik vermaak me kostelijk als er weer eens een brand is geweest waarbij geen schadelijke stoffen zijn vrijgekomen.
Maar … dan zijn er wel enkele mensen met ademhalingsproblemen in het ziekenhuis onderzocht.
Mogelijk dat het de autoriteiten zijn die zo’n mededeling doen over schadelijke stoffen, maar de journalisten schrijven het zonder blikken of blozen op.
U bent me net eventjes voor met reageren en stelt inderdaad terecht waarom we dan wel als leek Ben Goldacre serieus zou moeten nemen, dit feit had ik ook al in mijn antwoord onder de aandacht van Maarten Koller willen brengen.
Voor de rest kan ik me ook uitstekend in uw betoog vinden en zoals we het van u gewend zijn heeft u het e.e.a. wederom zeer helder, overtuigend en duidelijk verwoord.
Wat het spreektempo van Ben Goldarcre betreft, dat ben ik wel met u eens, als veilingmeester zou hij het ook beslist niet slecht gedaan hebben, had wel wat minder staccato gemogen, allemachtig zeg.
Het boek zelf ken ik niet. Dat gezegd hebbende hebben skeptici over het algemeen geen belang bij een voor of tegenstandpunt (ze hebben geen baat bij het wel werkzaam zijn van alternatieve therapieen, want ze zijn geen alternatieve behandelaar – ze hebben geen baat bij het niet-werkzaam zijn, want ze krijgen ook geen geld van de farmaceutische industrie). Over het algemeen natuurlijk.
In elk geval zijn goede skeptici alleen geinteresseerd in het wetenschappelijke proces, is dat juist uitgevoerd? Meneer Goldacre staat er om bekend dat hij dat ook hoog in het vaandel heeft. Hij zou dus na een objectieve beoordeling van de voor- en tegenargumenten conclusies moeten trekken die volgens de huidige wetenschappelijke stand van zaken juist is. Hij zou als het goed is ook zijn conclusie helder moeten onderbouwen zodat iedereen kan beoordelen of zijn redenatie juist is. Daarbij zou hij moeten refereren naar de onderzoeken en artikelen waar zijn conclusies op gebaseerd zijn. Wederom zodat iedereen zijn conclusies zelf kan nagaan. En dit alles moet gebeuren zonder de regels van de logica te overtreden. En wat belangrijk is: mocht hij fouten maken en daarop gewezen worden/bekend mee zijn, dan moet hij ze zo snel mogelijk herstellen.
Eigenlijk is dit een (korte) onderbouwing waarom skeptici betrouwbaarder zouden zijn dan de gemiddelde medemens, niet alleen Goldacre. Mogelijk hebben andere nog aanvullingen of opmerkingen op deze beschrijving.
Maarten ik geef steeds een respons op jouw posten maar dat zou ik dan toch omgekeerd ook mogen verwachten.
Maarten: Een leek heeft door alle referenties de mogelijkheid om zich van zijn leek-dom te ontdoen.
Door in dit specifieke geval dan maar medicijnen te gaan studeren. ;-
Maarten: In zo’n geval moet je inderdaad iemand het vertrouwen geven.
Eens.
Maarten: En degene die zo transparant is dat hij mensen met de juiste capaciteiten de mogelijkheid biedt om zijn gedachtengang na te gaan is daarmee betrouwbaarder dan iemand die zegt ‘zo en zo is het’ zonder uitleg en onderbouwing.
Maar de meeste mensen beschikken niet over de juiste capaciteiten.
Een complex medisch verhaal in Jip en Janneke taal is voor veel mensen zelfs al moeilijk te bevatten.
Maar altijd nog beter dan een medicus die zich helemaal niets aan enige vorm van uitleg op wat voor manier dan ook, gelegen laat liggen.
Maarten: Dus, kan je als leek de materie zelf niet beoordelen
En de logische conclusie die je daaruit kunt trekken is dat welke reguliere arts ook maar wat roept, je
het in feite als leek nooit echt op zijn merites kunt beoordelen.
Het redelijk kunnen inschatten van de randvoorwaarden is hierin echt niet voldoende, lijkt mij.
Zo en nu zijn we weer terug bij af. 😉