Het verhaal van de Egyptische detector waarmee hepatitis C opgespoord zou kunnen worden, wordt steeds bizarder. Vorig jaar dook het apparaat, dat sterke overeenkomsten vertoont met valse drugs- en bomdetectors, op in de Engelse krant The Guardian. Daarna werd het verdoezeld op een posterpresentatie op een congres in Amsterdam. In februari dit jaar werd het apparaat opeens als grootse uitvinding gepresenteerd door het Egyptische leger, samen met een machine die patiënten met aids en hepatitis C zou kunnen genezen. Intussen heeft het Egyptische leger de lijn pseudowetenschappelijke producten uitgebreid.
Op een beurs voor medische apparatuur in Cairo presenteerde het een hele reeks nieuwe detectoren voor allerlei virussen. Ondanks alle kritiek van wetenschappers die uitleggen dat het idee achter het apparaat compleet flauwekul is, en skeptici die erop wijzen dat het om het ideomotorisch effect draait, zoals bij alle wichelroedes, zet het leger dus door.
De Egyptische arts Mostafa Hoessein besloot zelf eens poolshoogte te nemen. Op de beurs zag hij dat de wichelroedes werden gedemonstreerd met een hepatitis C monster dat in een plastic hoesje was verpakt. Eén persoon bediende de C-Fast en de andere bewoog het plaatje heen en weer. De antenne van het apparaat volgde het plastic hoesje. Toen Hoessein aan de bediener van het apparaat vroeg om zijn ogen dicht te houden, lukte het natuurlijk niet meer om het monster te volgen. Als smoes merkte hij op dat hij pas twee weken training had gehad met het apparaat en al die tijd met open ogen.
Het verzoek van Hoessein aan de uitvinder van het apparaat, brigadier Ahmed Ibrahim, om een demonstratie te mogen filmen waarbij de bediener zijn ogen dicht zou houden, werd in eerste instantie ingewilligd. Maar toen puntje bij paaltje kwam, wilde hij niet dat zijn medewerkers dat op die manier zouden laten zien: “off with you. Who uses a device with his eyes closed?” We moeten het dus doen met de beelden waarop het apparaat wel lijkt te werken.
https://www.youtube.com/watch?v=WKQ3gBU3MAE
Lees het verslag van Hoessein op zijn website, die meer artikelen bevat over deze #koftagate-affaire (merendeels in Arabisch, maar met Google-translate is het wel te volgen). Zie ook de blog van Rena Netjes; zij vertaalde voor het Parool vorige maand ook een stuk dat de positie van het leger in de Egyptische samenleving weergeeft, de achtergrond waartegen dit soort rare ontwikkelingen mogelijk wordt (via Blendle).
Over die andere vinding die in februari gepresenteerd werd, de Complete Cure Device, die patiënten met aids en hepatitis C zou kunnen genezen, is er niet heel veel nieuwe informatie naar voren gekomen. Wel een inschrijfformulier waarvan ik de echtheid niet kan vaststellen, maar je moet wel gek zijn om dat zomaar in te vullen, lijkt me.
(afbeeldingen via Creative Commons van moftasa.net)
Jan Willem Nienhuys says
Dat je natuurlijk een apparaat niet met je ogen dicht bedient, lijkt me wel een redelijke opmerking. Maar je kunt naturulijk ook zes kartonnen dozen neerzetten, in een daarvan het hepatitismonster stoppen, afhankelijk van de uitkomst met het gooien van 1 dobbelsteen, en dan de wichelaar binnen laten komen en laten aangeven in welke doos het monster zit.
Dit is natuurlijk geen wereldschokkende ontdekking, en ik ben er zeker van dat elke wetenschapper in Egypte en elke behoorlijk opgeleide arts hetzelfde advies had kunnen geven. Die hebben toch allemaal geleerd over dubbelblinde randomized trials?
Hans1263 says
Mee eens, maar het leger spreek je daar niet tegen, uit angst voor de gevolgen.
Hoe dom het ook is wat daar wordt beweerd.
FVerweven says
Wat niet onderschat moet worden is de legercultuur die hier een rol kan spelen.
Een meerdere spreekt men niet tegen dus er hoeft maar één hoge pief te zijn die zegt dat het werkt en iedereen binnen het leger gaat mee. Het denken in wij/zij c.q. militair/burger is niet ongewoon in het leger.
Bovendien heeft elke misstap zware consequenties voor je vast uitgestippelde promotiepad, dus fouten worden het liefst verzwegen of op conto van een ander geschoven. Vandaar ons grootste schandaal, de zaak Spijkers; http://nl.wikipedia.org/wiki/Fred_Spijkers
Renate1 says
Hebben ze misschien ook een detector voor MERS? Dat is misschien wel handig voor de kamelen en dromedarissen.
FVerweven says
Zie het blog van Rena Netjes: “Zaterdag bleek dat het C-fast, legerapparaat, ook MERS, malaria en H1N1 kan genezen.”
Dat zegt niets over “detector”, maar dat zal wel hetzelfde verhaal zijn.
Ragnar764 says
Hopelijk gaat dat virus zich trouwens niet verspreiden, (ik had het interview met de viroloog Ap Dijksterhuis gezien), want dan hebben we echt een probleem.
Renate1 says
De kans dat het virus zich verspreid lijkt niet zo groot te zijn, zoals ook Ap Osterhaus al zei. Als we zien dat er iets van ruim 500 gevallen bekend zijn in een omgeving waar toch heel wat mensen in de buurt van kamelen rondlopen, dan is het kennelijk niet zo vreselijk besmettelijk.
Ragnar764 says
Nee, maar het is toch wel een serieus te nemen risicofactor. Zover ik de heer Dijksterhuis tenminste had begrepen.
Renate1 says
Wie is die heer Dijksterhuis? Ik heb alleen de heer Osterhaus gezien en die was van mening dat het risico hier nu ook weer niet zo groot was, zeker niet gezien de maatregelen die men in de ziekenhuizen had genomen.
Ragnar764 says
Ja, je hebt volledig gelijk, Osterhaus.
Ik was even in de war met Ap Dijksterhuis, hoogleraar psychologie en de schrijver van het boekje “Het slimme onbewuste”. Aanrader.
Maar dit is even off-topic.
Je hoort ook weer tegengestelde geluiden, misschien is het verloop ook wel moeilijk in te schatten, zelfs door deskundigen.
Quote link: De WHO maakt zich steeds meer zorgen over verspreiding van het virus, maar er is nog geen sprake van een wereldwijde noodsituatie. Einde Quote.
Bronvermelding: http://www.elsevier.nl/Nederland/nieuws/2014/5/Nederlander-besmet-met-MERS-moeten-we-ons-zorgen-maken-1522711W/
Henk001 says
Hij heet Ab
Renate1 says
Tja, ik raakte in de war door de Ap van Ragnar. Nu je het zegt realiseer ik me inderdaad dat het Ab moet zijn.
Henk001 says
Ab, niet ap
Ragnar764 says
Wat één medeklinkertje al niet teweeg kan brengen.
Renate1 says
Een medeklinker kan heel wat teweeg brengen. Vergelijk deze twee koppen maar:
‘Bejaarde vrouw mishandelt’
‘Bejaarde vrouw mishandeld’
Ragnar764 says
En als je het zegt hoor je het verschil praktisch niet eens.
Net als met Ap en Ab. 🙂
Constantia Oomen says
Bebaarde vrouw mishandeld?
Ragnar764 says
Wie neemt dit soort van berichten nu serieus, is het nu echt nog nodig dergelijke belachelijke claims nog aan te gaan vechten?
Renate1 says
Gezien het feit dat het Egyptische leger hier geld aan uitgeeft, is het wel duidelijk dat er mensen dit soort claims serieus nemen. Tenzij u meent dat onzin wel verspreid mag worden in landen in Afrika of zo.
Oplichting blijft oplichting, of vindt u het misschien ook niet erg als men in Afrika met allerlei kwakbehandelingen voor ernstige ziekten als AIDS en malaria komt?
Ragnar764 says
Natuurlijk zijn er mensen die dit soort van claims wel serieus nemen, maar wat moeten wij daar nu mee, hoe denk je dan daar zaken te kunnen tegenhouden, op welke manier dan, het is daar geen Europa.
FVerweven says
Denk eens na, er gaan doden vallen!
Ja, ook als u op vakantie in Egypte bent wordt u met zo’n apparaat genezen verklaard en met MERS naar Nederland gestuurd.
Ragnar764 says
Ja, dat besef ik wel, maar dat houd een column op dit blog ook niet tegen.
Volgens mij kun je je beter richten op wat zich inzake oplichting en bedrog op welk terrein dan ook, in Nederland afspeelt.
FVerweven says
Alsof een column over homeopathie op dit blog opeens alle homeopathie tegenhoudt. U vind niks doen gewoon beter?
Elk berichtje is een radartje in een lawine van berichten die uiteindelijk zelfs Egypte kunnen bereiken, of de WHO, noem maar op. Het Egyptische leger mag nooit kunnen zeggen dat ze niet gewaarschuwd zijn.
Ragnar764 says
Okay, maar de homeopathie is via restricties gegenereerd door veel terechte ophef, toch wat meer in bepaalde banen geleid, echter een bloemetje op de verpakking doet bij grote volksstammen ook nog steeds wonderen, maar dit is echt teveel de ver van ons bed show.
Je veronderstelt toch niet dat het Egyptische leger zich hier ook maar iets van gaat aantrekken.
FVerweven says
Elk berichtje is een radartje in een lawine van berichten ….
En moet er misschien een komma tussen restricties en gegenereerd? Nu staat er pure onzin.
Ragnar764 says
Achter restricties behoort inderdaad een komma, goed gezien.
Pepijn van Erp says
Ik heb over deze kwestie contact met Engelse skeptici die zich bezig houden met die valse bomdetectoren en via hun is bijv. ook de JREF op de hoogte. Wellicht dat als er van verschillende kanten meer publiciteit komt in ieder geval het Egyptische publiek te weten komt dat er meer speelt dan een welles-nietes spelletje tussen het leger en tegenstanders. Maar Engelstalige stukken zijn natuurlijk belangrijker, die op mijn eigen site zijn vanui Egypte goed bezocht in feb-mrt.
Ragnar764 says
Je hebt ook een Engelstalige eigen site, of staan er tevens Engelstalige stukken op, ik ga eens op zoek.
Op deze wijze opereer je wel op veel grotere schaal en dat maakt zeer zeker verschil.
Leon Korteweg says
Bij Guerrilla Skepticism on Wikipedia hebben wij het artikel over die nepbomdetector in het Nederlands vertaald. https://nl.wikipedia.org/wiki/ADE_651
Randi zelf heeft erover gevlogd. https://www.youtube.com/watch?v=i163sq2SIHw
Renate1 says
Tja, we geven ook lintjes aan mensen die in Afrika proberen mensen van Aids en Malararia te genezen met kwakzalverij. Als dit soort stukjes mensen hier aan het denken zet, lijkt me toch een wereld gewonnen. Ook hier zijn mensen die in allerlei onzin geloven.
Pepijn van Erp says
Het Egyptische leger had eerst aangekondigd per 30 juni met behandelingen te beginnen, maar vandaag verteld het dat er toch nog eerst zes maanden extra testen nodig zijn: http://www.madamasr.com/content/armed-forces-say-miracle-hcv-cure-needs-6-months-further-testing
FVerweven says
Hmm, zouden ze het CC stiekem een stille dood willen laten sterven?