De firma Xlens verkoopt gekleurde brillen als hulpmiddel tegen dyslexie. Artikelen op de website van Skepsis laten zien dat er nauwelijks bewijs is voor de werkzaamheid van hun product. Dat is Xlens een doorn in het oog. Het bedrijf probeert op slinkse wijze tegengas te geven. Wie nu in Google zoekt op “Skepsis” kan de volgende Google Ads tegenkomen:
en
Als je de link van de advertentietekst volgt naar het artikel op de website van Xlens, kom je de volgende openingszinnen tegen:
Teksten met een wetenschappelijk karakter misleiden de oppervlakkige lezer. Nader onderzoek toont aan dat Skepsis (auteur dhr. Van Erp) haar lezers bewust op verkeerde been zet.
De tekst is een kritiek op het artikel Een gekleurde kijk – Peperdure brillen tegen dyslexie dat op de website van Skepsis staat en in 2005 verscheen in Skepter. Het is echter niet geschreven door ‘dhr. Van Erp’ (ik dus), maar door Leen van der Linden wat er toch vrij duidelijk boven staat.
Misschien zijn ze bij Xlens een beetje in de war geraakt. In 2014 hadden ze zich beklaagd bij de redactie van Skepter over dat stuk van Van der Linden. Toen heb ik (Pepijn van Erp, dus) hun klacht onderzocht en het zogenaamde nieuwe wetenschappelijk bewijs voor de werkzaamheid van de gekleurde bril bekeken. Dat bleek wederom uiterst dun. Het stuk dat ik daarover schreef staat ook op de website van Skepsis: De woorden door een gekleurde bril.
Als belangrijkste argument voor de vermeende werking van hun brillen stuurde Xlens toen het n=1 onderzoekje van neuropsycholoog dr. Edwin Verstraeten. Xlens wilde duidelijk niet dat ik zelf contact zou opnemen met Verstraeten ( “Verder wilt hij zich niet mengen in een nieuwe discussie betreffende Skepsis versus Xlens.”). Dat deed ik natuurlijk toch en kreeg van hem te horen dat hij het voorbarig vond dat Xlens deze ene casus als bewijs voor effectiviteit van de bril brengt.
Xlens had ook nog de conclusies van onderzoekjes van studenten van de Universiteit Utrecht in hun voordeel verdraaid. Daar was de universiteit niet zo over te spreken en zij dwong Xlens hun reclameteksten aan te passen.
Maar Skepsis is niet de enige partij die het moet ontgelden. Ook de Vereniging tegen de Kwakzalverij komt aan de beurt: hun artikel over de klachten die ze indienden bij de Reclame Code Commissie (ze kregen gelijk) zou misleidend zijn. En ook hier heeft Xlens doelgerichte Google Ads ingezet: wie op “kwakzalverij” googelt kan nu advertenties van Xlens met de tekst “Xlens is geen Kwakzalverij – Xlens helpt wel degelijk” aantreffen.
Misschien dat de VtdK nog eens goed naar de claims van Xlens moet kijken, ze beweren nu ook doodleuk dat de bril helpt bij ADHD en ADD (zie hiernaast).
Xlens gaat dus alleen maar tekeer tegen het Skepter-artikel uit 2005 en waagt niet in te gaan op mijn recente artikel waarin hun nieuwe bewijs wordt besproken. In een stuk over de tik op de vingers die ze kregen van de Reclame Code Commissie schrijft Xlens dat ze “inmiddels met een gerenommeerde Universiteit en dyslexie specialisten de eerste stappen aan het maken [zijn] voor een degelijk wetenschappelijk onderzoek.” Wat dat werkelijk voorstelt, moeten we maar afwachten. Intussen doet het bedrijf alsof een klanttevredenheidsonderzoek de discussie over het wetenschappelijk bewijs door Skepsis al heeft weerlegd.
Tevreden klanten?
‘Gerenommeerd’ vindt Xlens een fijn woord, zo noemen ze ook de website waarop ze hun klanttevredenheidspeiling draaien. “In een tijd waarin negatieve reacties gemakkelijk en zonder omwegen gedeeld worden, zijn we hier bijzonder trots op”, schrijft Xlens. Die peiling gooit echter tevredenheid over de behandeling als klant en de vermeende werkzaamheid op een hoop. Dat is ook wel duidelijk als je wat reviews doorleest. Iemand die schrijft “De Xlens bril heeft totaal geen toegevoegde waarde. Achteraf gezien dus weggegooid geld.” geeft toch nog een 4 als cijfer. En een ander schrijft: “Onze zoon van net 7 heeft de Xlens sinds april. Zijn lezen is zeer vooruit gegaan. Omdat hij zo jong is vind ik het lastig te zeggen of het door de bril komt of doordat hij het lezen door heeft. Maar we gaan het niet uitproberen. Hij houdt zijn bril gewoon op” en geeft een 8. Zo’n onderzoek zegt sowieso erg weinig als je niet kunt zien of de verwerkte reviews representief zijn voor de tevreden én ontevreden klanten.
Xlens schrijft boven een advertentie in het Algemeen Dagblad: “Uitkomsten onafhankelijk tevredenheidsonderzoek spreken critici tegen”, maar dat klanttevredenheidsonderzoek kunnen we volgens mij vooralsnog veel beter samenvatten als: “Klanten die zich (nog) niet bekocht voelen, zijn heel positief over Xlens”.
FVerweven says
Nou niet allemaal tegelijk naar ‘kwakzalverij’ googelen om op de advertentie van Xlens te klikken, dat is niet netjes.
Laurens Dragstra says
“Conclusie Skepsis weerlegt” (i.p.v. weerlegd)
Naast een leesbril zou een cursus Nederlands geen kwaad kunnen.
FVerweven says
“Het RCC heeft onze hernieuwde advertenties goedgekeurd.”
Is dat zo? Geeft het RCC ‘goedkeuring’ of meer een ‘geen bezwaar’ verklaring?
http://www.xlens.com/kwakzalverij-of-vooruitgang/
Laurens Dragstra says
Nee, dat is de zoveelste leugen van Xlens. De RCC doet alleen uitspraken na klachten van personen of organisaties. Je kunt niet je advertentie voorleggen met de vraag “is het zo goed?”. Dat weten ze best bij Xlens.
Jan Willem Nienhuys says
Iets preciezer, als de adverteerder de advertenties maar een beetje aanpast, wordt die al als ‘compliant’ gerekend. Als je als consument bezwaar hebt tegen de nieuwe advertentie, dan kun je daar weer op reageren. Zo’n stuk tegen “Skepsis” telt al gauw als reclame, zou ik zeggen. De functie ervan is toch mogelijke kopers over de streep te trekken?
Heeck says
Gezien onderstaande kan je wel degelijk een RCC-advies laten uitbrengen:
http://www.checkdereclamecode.nl
http://www.checksrc.nl
“. . . Wilt u weten of en op welke aspecten een (nog niet geopenbaarde) reclame-uiting in overtreding is met de NRC? Dan hebt u in de vierde stap onder bepaalde voorwaarden toegang tot het aanvragen van copy advies (tegen betaling). . .”
Roeland
FVerweven says
[ copy advies ]
Is dat hetzelfde als goedkeuren? Lijkt me niet.
Wilma S. says
Nee goedkeuren is inderdaad heel iets anders:
http://www.checksrc.nl/copy_advies/
Het advies wordt gegeven door de afdeling Copy Advies, een (separate) afdeling van de Stichting Reclame Code.
Laurens Dragstra says
Nog iets preciezer: de adverteerder hoeft alleen maar een compliance formulier in te vullen. Dat is genoeg om als compliant genoteerd te worden, ook al pas je als adverteerder geen letter aan. Als de klager vervolgens aan de Afdeling compliance meldt dat de uitspraak niet wordt nageleefd, dan gaat die afdeling wel even bellen met de mededeling dat dit niet de bedoeling is. En dan is drie komma’s en een punt aanpassen inderdaad voldoende om weer even van de SRC af te zijn.
Wilma S. says
Er lopen nu twee zaken door elkaar voor mijn gevoel: Copy Advies en Compliance. Laat ik voorop stellen dat de firma Xlens op geen enkele wijze goedkeuring heeft gekregen, dus ook wat dit betreft zeer misleidend bezig is.
Meer over compliance:
https://www.reclamecode.nl/adverteerder/default.asp?paginaID=39
SRC vindt het belangrijk dat beslissingen van de (voorzitter van de) Reclame Code Commissie en de beslissingen van het College van Beroep worden nageleefd. Daarom gaat de afdeling Compliance, een onafhankelijke afdeling binnen SRC, bij een overtreding van de Nederlandse Reclame Code (NRC) na of de betrokken adverteerder gevolg geeft aan de uitspraak. Zo wordt het effect van zelfregulering zichtbaar en kan SRC aantonen dat het adverterend bedrijfsleven de regels daadwerkelijk ondersteunt en bij overtreding de beslissing opvolgt.
Compliance formulier
Aan de adverteerder wordt i.v.m. het voorgaande een compliance formulier* beschikbaar gesteld met het verzoek deze getekend te retourneren.
Door invulling en ondertekening van dit formulier zegt de adverteerder toe dat hij de betreffende reclame-uiting intrekt dan wel aanpast en dus gevolg geeft aan de uitspraak van de (voorzitter van de) Reclame Code Commissie (dan wel het College van Beroep).
* = Wanneer de adverteerder in zijn verweerschrift aangeeft dat hij gehoor zal geven aan de beslissing, wordt geen formulier toegestuurd. Gelijktijdig met het verzenden van de beslissing wordt bevestigd dat de adverteerder compliant is……………
Er staat ook:
Ik waag het te betwijfelen dat Xlens in aanmerking komt voor een jaarlijks verzoek voor de SRC-bijdrage:
Ik denk zelf dat SRC zich mogelijk wat teveel baseert op het te goeder trouw zijn van adverteerders en hun zelfreinigende vermogen, en zich zodoende eigenlijk geen raad weet met de handel en wandel van het kwakzalversgilde.
FVerweven says
Helpt tegen automatiseringsproblemen?
Aanbevolen voor elke IT’er?
https://kloptdatwel.nl/wp-content/uploads/xlens-ADD-ADHD1.jpg
Laurens Dragstra says
“Fotofobie kan veroorzaakt worden doordat de lichtprikkels die in het oog binnenkomen, onvoldoende worden verwerkt. De Xlens bril dempt deze lichtprikkels.”
(http://www.xlens.com/uw-xlens/)
Zoals een zonnebrilletje van de drogist van een paar euro.
Renate1 says
Wat moet ik met zo’n bril doen, als ik een automatiseringsprobleem heb? Het op de computer leggen?
En ik heb ook niet het idee dat een bril tegen kleurenblindheid helpt.
FVerweven says
Volgens mij had iemand een roze bril op en niet gezien dat de ‘autocorrect’ van de tekstverwerker had toegeslagen.
Jan Willem Nienhuys says
Als je bij een bedrijf werkt dat opeens heel veel meer dingen ‘met de computer’ gaat doen, zodat je (1) de godganse dag naar een beelscherm met kleine lettertjes zit te kijken in plaats van formulieren invullen/doorlezen, en (2) je dan last van hoofdpijn krijgt of andere klachten, dan moet je zo’n bril opzetten. Denk ik.
FVerweven says
Lettergrootte kan het haast niet zijn: CTRL en “+”
Pepijn van Erp says
‘automatiseren’ staat hier voor het snel rekensommetjes kunnen maken, of rijtjes woorden oplezen. Dat doen ze op de basisschool. Dan krijgen de leerlingen bijvoorbeeld een a4-tje met simpele sommen (tafeltjes!) en dan kijken ze hoever ze daarmee komen in 1 minuut.
FVerweven says
Ik heb wat gemist geloof ik.
“Automatiseren (ook: inoefenen) is het verwerven van standaardprocedures die rechtstreeks naar een oplossing voeren en zonder lang nadenken uitgevoerd kunnen worden.”
“Een vaardigheid als bijvoorbeeld letterherkenning is geautomatiseerd als de letter binnen 5 seconden herkend wordt. Als dit binnen 2 seconden lukt, is de vaardigheid gememoriseerd.”
Als ik iets op de ouderwetse manier “automatiseer” doe ik dat maar één keer met een machine of software en daarna gaat het proces vanzelf.
“Inoefenen” lijkt me een langdurig proces met veel herhalen tot die “black box” het eindelijk snapt. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat hier een mooi woord voor “leren” is gezocht, of is het taalkundig gezien volkomen correct?
https://nl.wikipedia.org/wiki/Automatiseren_(didactiek)
Wilma S. says
Het zou ook kunnen dat Xlens automatiseringsproblemen benoemt in samenhang met dyslexie:
http://www.alfabetcode.be/een-automatiseringsprobleem/
Dyslexie is in wezen een automatiseringsprobleem, zo luidt een populaire stelling. Daar lijkt wat voor te zeggen: dyslectici slagen er maar niet in iets te doen wat voor anderen vanzelf gaat, automatisch dus. Laten we dat idee eens van dichterbij bekijken.
http://www.glencannon.nl/2015/wat-is-dyslexie/2-2/
Automatiseringsproblemen
Naast de problemen met lezen en schrijven kan bij dyslexie ook sprake zijn van andere problemen. Het onthouden van welke boodschappen er gedaan moeten worden, kan een probleem zijn. Ze hebben soms de grootste moeite om namen of telefoonnummers te onthouden.
Het automatiseren van sommige handelingen kan moeilijk zijn. Iemand met dyslexie moet dan blijven nadenken hoe ze iets moeten doen. Twee dingen tegelijk doen is voor iemand met dyslexie heel moeilijk, bijvoorbeeld het tegelijk moeten luisteren en schrijven. Sommige mensen met dyslexie kunnen hun gedachten moeilijk onder woorden brengen.
Ook hebben dyslectici vaak moeite met het automatisering van……
http://www.steunpuntdyslexie.nl/wat-is-dyslexie/herkennen-van-dyslexie/bijkomende-problemen/
Bekende bijkomende problemen die leerlingen met dyslexie kunnen hebben zijn:
*een trage verwerkingssnelheid van (talige) informatie
Dit heeft te maken met een algemeen automatiseringsprobleem. De prestaties nemen dan ook zichtbaar af bij meerdere taken en werken onder druk
*niet begrijpen van complexe vragen, terwijl ze het antwoord wel weten
Dit komt door moeite met plannen en vasthouden van de volgorde van denkstappen.
*niet onthouden van……….
FVerweven says
Wat een raar bedrijf dat tevreden.nl.
Ze maken onverbloemd reclame voor xlens, zijn die wel onafhankelijk?
Zelfs in het tabje van de browser staat “xlens filters helpen wel degelijk bij lees… etc. “, dat lijkt gericht op Google.
Het lijkt me eerder een bedrijf dat tevredenheidsonderzoek doet met als enkel doel een reclamevehikel te creëren.
https://www.tevreden.nl/xlens-filters/
“Twee maanden geleden liep hij op een congres de directeur van Xlens tegen het lijf en bood hij zo’n onderzoek aan. “Als jullie ons zeg 25.000 euro geven, zorgen wij voor de proefpersonen en de uitvoering, zei ik tegen hem. Onder één voorwaarde: wat er ook uitkomt, wij publiceren het resultaat. Niets meer op gehoord.”
http://www.trouw.nl/tr/nl/6700/Wetenschap/article/detail/4282110/2016/04/14/Geen-enkel-bewijs-dat-een-kleurenbril-helpt-bij-dyslexie.dhtml
Heeck says
FVerweven,
Het gaat om omzet veilig stellen & verbeteren dus maak je van advies een goedkeuring.
Zie ook:
https://www.tevreden.nl
” . . Tevreden.nl biedt onderzoeksoplossingen enerzijds voor het verbeteren van interne processen en anderzijds voor externe transparantie als marketinginstrument, zoals het inzetten van online reviews om potentiële klanten te overtuigen. . . . ”
Roeland
FVerweven says
Precies, het mixen van onderzoek én adviseren/consulteren, iets dat uiterst schadelijk is gebleken bij de grote accountantsfirma’s.
Dat consultant Mariola Barth in al haar domheid op basis van slechts een tevredenheidsonderzoek verklaart dat “Xlens filters wel degelijk helpen bij leesproblemen en visuele dyslexie”, zegt het al.
Jammer dat ik geen tevredenheidsonderzoek van tevreden nl kan vinden over Volkswagen diesels. Dat zou leuk zijn ;-))
Pepijn van Erp says
Intussen al twee keer gemaild naar Xlens en een bericht op hun Facebook pagina achtergelaten, maar nog steeds hebben ze niets gewijzigd aan hun stuk.
lvdbergen says
Xlens zou zich ook toe moeten leggen op het ontwikkelen van ‘n bril ter verbetering van het herkennen van gezichten..
Misschien dan dubbel geslepen glazen op de markt brengen ..onderste lens tegen dyslexie , bovenste lens tegen niet herkennen van gezichten??
Naar gelang de ernst v.d. aandoening , kunnen de lenzen dan op sterkte worden geslepen..
Niet goed geld niet terug garantie.
Jan Willem Nienhuys says
Het stuk op http://www.xlens.com/skepsis/ is aangepast.
Er is een aparte alinea toevoegd die begint met
“In een update uit 2015 (Skepter 27.2), geschreven daar auteur Pepijn van Erp,…”
maar daar staan geen argumenten, behalve dan dat de titel een woordspeling is.
Pepijn van Erp says
Wederom een uitspraak van de Reclame Code Commissie waarin Xlens op de vingers wordt getikt https://www.reclamecode.nl/webuitspraak.asp?ID=170141&acCode
FVerweven says
Er staat wel een raar stukje in van de ‘geïntimeerde’:
“De hele populatie Xlens-gebruikers vanaf januari 2015 tot april 2016 (2.401 personen) is door Tevreden.nl uitgenodigd mee te doen aan het ‘onderzoek’. 333 hebben reviews/antwoorden ingeleverd. Dit betekent dat er extreem veel uitval is. Slechts 11% antwoordt en 89% van de klanten wilde dus niet meedoen aan het onderzoek. Deze grote groep heeft blijkbaar niets aan de bril gehad. Brilgebruikers met negatieve ervaringen zullen geen grote behoefte hebben mee te doen aan een peiling. ”
Maar 11% respons op een enquête is in principe helemaal niet slecht. Het is moeilijk te zeggen wat een standaardpercentage respons zou moeten zijn, dat hangt sterk van de klantrelatie af en eventuele incentives om te antwoorden. Maar 100% zal het in ieder geval nooit zijn.
Het is dus ook niet waar dat 89% dus ‘niet wilde meedoen’, daarin zit immers ook een groep ‘vergeten’, ‘nu even niet’, ‘bericht kwijtgeraakt’, ‘ziek’ en zo voorts.
“Deze grote groep heeft blijkbaar niets aan de bril gehad” is een onaanvaardbare conclusie. De kans is zelfs groot dat als je de non-responders een tweede keer benaderd, dat er ongeveer dezelfde resultaten uit komen.
Ook de bewering “Brilgebruikers met negatieve ervaringen zullen geen grote behoefte hebben mee te doen aan een peiling” is mijns inziens zonder grond. Het kan ook zijn dat deze ontevreden klanten deze kans juist aangrijpen om hun gal eens goed te spuien.
Van het tevredenheidsonderzoek is mij niet duidelijk of degenen die de bril retour gezonden hebben ook ondervraagd zijn en wat de respons binnen die groep was. De benaming gebruiker en klant worden door elkaar gebruikt, maar een klant hoeft geen ‘gebruiker’ (meer) te zijn. Men moet voor correcte percentages de populatie ‘kopers’ onderzoeken, dus inclusief de retourneerders die mogelijk niet als ‘klant’ worden gezien.
Renate1 says
Ook op de website van de VtdK staat weer een stukje:
http://www.kwakzalverij.nl/nieuws/xlens-kan-werking-dyslexiebril-niet-bewijzen/
FVerweven says
Dan is Broer Scholtens de klager die ik hierboven bekritiseer.
Laurens Dragstra says
Xlens is inmiddels op de non-compliant-lijst geplaatst:
https://www.reclamecode.nl/consument/default.asp?paginaID=92
Niet dat dat enig rechtsgevolg heeft, het blijft bij ‘naming and shaming’. Bij de RCC is dat het hoogst haalbare.
FVerweven says
Ik vrees dat in deze tijd van Wilders, Trump, Kuzu en zo voorts, steeds minder bedrijven zich iets van de sociale druk van een RCC-veroordeling zullen aantrekken.
Waren kranten en rtv vroeger geneigd veroordeelde advertenties te weigeren?
Met ieder zijn eigen website en social media is dat een heel ander verhaal geworden.
Wilma S. says
Vanavond bij Kassa:
Gekleurde brillenglazen verminderen dyslexie niet
Er bestaan brillen met gekleurde glazen, waarvan wordt beweerd dat ze dyslexie verhelpen. Een bril kost al gauw 550 euro. Maar volgens organisaties helpt zo’n bril niet om dyslexie te verminderen.
http://kassa.vara.nl/nieuws/zaterdag-in-kassa-zogenaamde-dyslexiebrillen-verminderen-dyslexie-niet
Wilma S. says
Update met uitgebreid artikel en het item in de uitzending:
http://kassa.vara.nl/gemist/nieuws/xlens-misleidt-dyslectici-met-gekleurde-brillen
Xlens misleidt dyslectici met gekleurde brillen
Het bedrijf Xlens stelt dat hun gekleurde brillenglazen dyslexie verminderen en zelfs helemaal zouden verhelpen. De kosten voor twee gekleurde glazen exclusief brilmontuur? 550 euro. Het bedrijf is al eerder op de vingers getikt voor haar misleidende uitspraken over de werking van de gekleurde glazen bij dyslexie, en wij waren benieuwd of Xlens haar werkwijze inmiddels aangepast zou hebben. Kassa besloot de proef op de som te nemen en zelf een afspraak te maken bij een Xlens vestiging om met proefpersoon Timo van 10 jaar oud te zien hoe het bedrijf te werk gaat. En dat was niet mis.
http://kassa.vara.nl/media/371453
Pepijn van Erp says
Op de Facebook-pagina van Kassa lijkt wel een blik Xlens aanhangers opengetrokken: https://www.facebook.com/VaraKassa/videos/10154609081479315/
Wilma S. says
Op die Facebook-pagina reageert ene Gidi van de Wiel meerdere malen, en in de uitzending is Pim van de Wiel aan het woord als directeur van Xlens. Familiebedrijfje?
Wilma S. says
Als dit inderdaad een student geneeskunde is, lijkt er toch iets mis gegaan te zijn bij het verplichte Belgische toelatingsexamen:
http://kassa.vara.nl/nieuws/zaterdag-in-kassa-zogenaamde-dyslexiebrillen-verminderen-dyslexie-niet
https://www.uantwerpen.be/nl/onderwijs/opleidingsaanbod/bachelor-geneeskunde/toelatingsexamen-arts/
Het toelatingsexamen arts is verplicht voor iedereen die in Vlaanderen geneeskunde wil studeren.
Er zijn twee onafhankelijke examenmomenten: begin juli en eind augustus. Het examen neemt een volledige dag in beslag. Inschrijven is verplicht en doe je online.
Het examen bestaat uit twee delen:
Kennis en Inzicht in de Wetenschappen (KIW)peilt naar je kennis van en inzicht in biologie, fysica, chemie en wiskunde.
Informatie Verwerven en Verwerken (IVV) peilt naar je vermogen om informatie adequaat op te nemen én om die informatie te verwerken.