Nadat er in voorgaande jaren geen enkel medium op zijn besloten feestje ‘bal der helderzienden‘ afkwam, moet comedian-mentalist Gili gedacht hebben dat het misschien beter is om het nog wat groter aan te pakken. Nu dus een heus GALABAL der helderzienden met een uiterst aantrekkelijk programma! Dit weekend dus! Ergens! Als er nu nog geen medium of helderziende zin heeft om te komen ….
Het graancirkelsseizoen wil wederom niet echt op gang komen in Wiltshire, Zuidwest-Engeland, terwijl dat toch traditioneel ‘the place to be’ is voor deze kunstvorm. Dit jaar valt het aantal formaties tot nu toe op de vingers van één hand te tellen, terwijl we in voorgaande jaren omstreeks deze tijd al op enkele tientallen zaten. Hoe komt dit?
Volgens een artikel in The Western Daily Press van 1 juni jl. zou de tegenvallende opbrengst te maken hebben met de activiteiten van de Nederlandse zakenvrouw Monique Klinkenbergh. Zij daalde enige jaren geleden neer op de graancirkelgemeenschap van Wiltshire en bemoeit zich er sindsdien intensief mee. Maar niet tot ieders genoegen.
Waar de boeren zich vroeger enigszins wisten te compenseren voor de aangerichte schade aan hun gewassen door het plaatsen van een box voor donaties, bedacht mevrouw Klinkenbergh dat het wel een goed idee zou zijn om een pasje in het leven te roepen dat je toegang zou verlenen tot de graancirkels. Ideaal voor graancirkeltoeristen: maar één keer 10 pond aftikken bij de club van Klinkenbergh voor een heel seizoen bezoek aan de formaties en dan zouden de boeren vanuit die organisatie een gedeelte van de opbrengst krijgen. Als die tenminste in zee zouden gaan met haar Crop Circle Access Scheme en daarmee toegang verlenen aan de formaties op hun land voor de pasjeshouders.
Dat plannetje is niet bepaald een succes gebleken vorig jaar en het jaar daarvoor. En ook dit jaar is van het schamele aantal graancirkels dat er überhaupt is, er niet één toegankelijk met het pasje.
Boeren zouden niet blij zijn met het toenemende aantal toeristen dat met busladingen tegelijk de formaties in hun velden komt bekijken en gaan steeds sneller over tot het stukmaken van de patronen zo gauw ze die ontdekken. En ook de makers van de graancirkels zijn er niet zo blij mee dat iemand van buiten een slaatje probeert te slaan uit hun creatieve inspanningen. Matthew Williams, de enige graancirkelmaker die ooit voor dat kunstje veroordeeld is, verwoordt de onvrede:
Neither circlemakers nor their traditional adversaries, the farmers, want this access scheme, especially because Monique doesn’t acknowledge they are man-made artwork.
Op zijn YouTube-kanalen is Williams wat minder subtiel.
Klinkenbergh is volgens haar eigen website al sinds 2007 geïntrigeerd door graancirkels en na het verkopen van haar bedrijf in 2009 houdt ze zich er fulltime mee bezig. Dat alle graancirkels door mensen gemaakt worden, gaat er bij haar niet in.
Voor Monique zijn graancirkels bij uitstek een punt waar wetenschap en spiritualiteit elkaar kunnen ontmoeten. “Ik ben ervan overtuigd dat een verbinding tussen deze twee tot wezenlijk nieuwe inzichten kan leiden in ons mens- en wereldbeeld.”
Het lijkt er sterk op dat Klinkenbergh vergeten is dat ze in de eerste plaats een goede verbinding tot stand had moeten brengen met de mensen in Wiltshire die echt verstand hebben van het graancirkelgebeuren daar.
Het krantenartikel van The Western Daily Press is overigens offline gehaald, daarom moeten we het met een net leesbaar screenshot doen. Waarom het verwijderd is, is niet zo duidelijk. Het zou kunnen zijn dat Klinkenbergh er een klacht over heeft ingediend.
Op zaterdag 27 juni om 20:00 uur zal in De Balie aan het Leidseplein in Amsterdam een vertoning zijn van de documentaire ‘An honest liar’. Deze documentaire is een biografie van James ‘The Amazing’ Randi. Voorafgaande aan de vertoning is er een discussie met Herman de Regt (wetenschapsfilosoof aan de Universiteit Tilburg), Lars Gierveld (presentator van RamBam, een onderzoeksprogramma van de Vara) en Rob Mollien (mentalist en finalist van het programma “De nieuwe Uri Geller”).
Na de vertoning is er een live interview met James Randi vanuit Amerika! Hierbij zal het mogelijk zijn om vragen te stellen aan de bekende skepticus.
De toegangsprijs voor de hele avond is slechts 10 euro. Bestel kaarten!
Meer over James Randi en de documentaire:
James ‘The Amazing’ Randi, meester-illusionist, is de oprichter van de James Randi Educational Foundation (JREF). De JREF is bekend van ‘The Million Dollar Challenge’ die 1 miljoen dollar belooft aan iedereen die kan aantonen over paranormale gaven te beschikken. Hoewel Randi zijn faam verwierf als ontsnappingsartiest en goochelaar heeft hij uiteindelijk besloten zijn kennis en kunde in te zetten om oplichters en kwakzalvers te ontmaskeren. Want wie heeft er nou meer kennis van illusie en bedrog dan een illusionist?
Randi begon aan zijn waarheidsmissie door middel van onderzoeken naar oplichters en het opzetten van hoaxes. Met deze hoaxes hield hij de media, onderzoekers en een goedgelovig publiek voor de gek, maar altijd met een hoger doel, namelijk om het belang van bewijs en het gevaar van magisch denken te demonstreren. Ook behandelt de film Randi’s privéleven en volgen we Randi en zijn partner tijdens een dramatische wending in hun leven.
De vertoning wordt mede mogelijk gemaakt door Stichting Skepsis.
De Telegraaf en het Algemeen Dagblad berichten over diverse meldingen op Twitter van een merkwaardig fenomeen: een zwart kringetje dat door de de lucht boven Utrecht lijkt te zweven. Meerdere foto’s zijn er van te vinden op Twitter. Het gaat hier vermoedelijk om een rookkring, in het Engels klinkt het wat interessanter: ‘ring-shaped vortex’. Het is een bekend fenomeen, maar volgens de Belgische website Caelestia.be betrekkelijk zeldzaam en de achterliggende natuurkundige verklaring is ook nog niet zo simpel.
Een van de tweets met een foto van de rookkring boven Utrecht
Perfecte ronde #cirkel boven #Utrecht Oost. Wat is het? pic.twitter.com/Lg7rKxuUtH
— Bianca (@BvanZwol) June 16, 2015
Update 08:06 uur
Het blijkt inderdaad om een rookkring te gaan, maar dan wel eentje die bewust werd veroorzaakt – als special effect door Operagezelschap Holland Opera. Dat bereidt het nieuwe stuk ‘The Day After’ voor, dat op Fort Rijnauwen wordt gespeeld. “De opera gaat over de ondergang van de aarde en daarbij hoort een explosie”, zegt een woordvoerder van de opera tegen RTV Utrecht. De uitvoeringen zijn van 18 juni tot 11 juli, dus het verschijnsel zal vast nog vaker te zien zijn. [toevoeging: uit de berichtgeving wordt niet meteen duidelijk of de rookkring het bedoelde effect was van die explosie, of dat het een onbedoeld bijeffect was en mogelijk niet bij elke opvoering optreedt]
Een angstaanjagende naam, imposante casuïstiek breed uitgedragen in de media, enkele wetenschappelijke sympathisanten die erin geloven en onderzoek gaan opzetten, activistische voorlopers die een patiëntenvereniging oprichten en een complex van vage klachten, die tot een syndroom worden gebombardeerd: zie daar enkele kenmerken van de modeziekte. Sinds eind vorige eeuw is er vanuit Engeland ophef ontstaan onder piloten, later ook cabinepersoneel en nog later ook onder ‘frequent flyers’ over de mogelijke gevaren van verontreinigde cabinelucht: zij zouden – indien daarvoor speciaal gevoelig – kunnen gaan lijden aan het ‘aerotoxic syndrome’ (ATS), ook wel pilotenziekte genoemd.
De klachten bestaan uit oververmoeidheid, concentratiestoornissen, duizeligheid, burn out en slapeloosheid. Hoe zit dat nu precies? In cabinelucht zijn minieme concentraties aanwezig van het ‘zenuwgif’ tricresylfosfaat (TCP). Britse luchtvaart autoriteiten deden als eerste onderzoek naar de concentratie van deze stof en die bleek ver onder het eventueel gevaarlijke drempelniveau te liggen. Toxicologen wezen erop dat de symptomen van het ATS weinig specifiek zijn en overeenkomen met de bijwerkingen die in vrijwel elke Fase 1 geneesmiddelenstudie worden gerapporteerd en eveneens een sterke gelijkenis vertonen met het chronisch vermoeidheidssyndroom, chronische stress, chronische hyperventilatie en ‘chronische Lyme’. In 2013 publiceerde de Londense hoogleraar luchtvaartgeneeskunde Bagshaw een gezaghebbende analyse van de stand der wetenschap. Enkele citaten uit zijn artikel ‘Cabin Air Quality: A review of current aviation medical understanding’ (pdf):
It would be highly unlikely, if not impossible, for such small concentrations of contaminant to cross the alveolar membrane so as to cause organophosphate poisoning through inhalation. It is important to note in this regard that there are no published peer reviewed reports of acute organophosphate poisoning with analytical confirmation of the diagnosis after cabin air fume exposures.
En:
A syndrome is a symptom complex, consistent and common to a given condition. Sufferers of the ‘aerotoxic syndrome’ describe a wide range of inconsistent symptoms and signs with much individual variability.
Hij stelde vast dat het aerotoxic syndroom niet bestaat. De gegevens waarop Bagshaw zich baseerde werden onafhankelijk van elkaar mede beoordeeld door de Britse Aerospace Medical Association, de US National Academy of Sciences en de Australian CASA Expert Panel. Zij deelden Bagshaw’s conclusie dat er echt niet zo iets als een aerotoxic syndroom bestaat.
Het rapport van Bagshaw was bepaald geen overbodige luxe want een toenemend aantal lijders aan het syndroom procedeert inmiddels tegen hun luchtvaartmaatschappij en een lijkschouwer uit Dorset, die sectie verrichte op een piloot die op 43-jarige leeftijd overleed na een periode van jaren waarin hij leed aan vermoeidheid, misselijkheid en hoofdpijnen, beweerde daarbij aanwijzingen te hebben gezien dat er sprake zou kunnen zijn van de gevolgen van een hoge concentratie van TCP in het lichaam van de piloot. Hij vond als doodsoorzaak een ‘lymfocytaire myocarditis en/of pentobarbital vergiftiging’. TCP-concentraties werden niet bepaald. Daarmee werd hij desalniettemin de held van de ATS-activisten en zij kregen daarmee voor het eerst iets dat zij zagen als een medische erkenning.
Ons land blijft inmiddels niet achter. Activisten verspreiden catastroferende informatie en advocaten kwamen al in actie, KLM deed onderzoek en kon niets gevaarlijks vinden, Kamerleden eisen van de regering nader onderzoek en geruststellend onderzoek van TNO, alsmede door het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten kunnen vooralsnog het tij niet keren. Onderzoekers van het AMC zijn terughoudend maar de activist Michel Mulder, zelf arts en piloot én slachtoffer, juichte reeds dat er bij MRI onderzoek van het brein nu duidelijke bewijzen voor het bestaan van het ATS waren gevonden.
De staatssecretaris voor Infrastructuur en Milieu Wilma Mansveld weet het ook niet meer en stelde, aldus berichtgeving in het NRC van 3 juni, dat zij een breed samengestelde Nationale Adviesgroep Cabinelucht heeft ingesteld, die haar gaat adviseren. De uitkomst van deze rituele dans is voorspelbaar, zodat Mulder zich in hetzelfde artikel alvast maar indekte: hij verwacht er helemaal niets van want ‘de belangen zijn te groot’. Ook deze achterdocht en paranoia zijn kenmerkend voor veel modeziekten, dus ik moet mij al sterk vergissen als ik de verwachting uitspreek dat wij over een paar jaar niets meer van dit angstaanjagende ziektebeeld zullen vernemen.