In het Verenigd Koninkrijk is de website NHS Choices een belangrijke bron van informatie over gezondheidszaken. Volgens eigen zeggen ‘de voordeur van de National Health Services en de grootste website van het land op het gebied van gezondheid’. De website bevat ruim 20.000 artikelen die aan strenge eisen voldoen, althans als je ervan uitgaat dat de ‘Editorial Policy‘ zo strikt wordt toegepast als voorgeschoteld. Daarin staat dat de website is ‘toegewijd aan het verstrekken van objectieve en betrouwbare informatie en richtlijnen omtrent alle aspecten van gezondheid en gezondheidszorg. In alle gevallen streven we ernaar om er voor te zorgen dat de inhoud evidence based is, met andere woorden dat het gebaseerd is op de beste wetenschappelijke kennis die op het moment beschikbaar is.‘
Dat klinkt heel mooi, maar gaat niet op bij informatie over alternatieve gezondheidszorg en met name homeopathie. Hoe dat komt? De ambtenaren van het Department of Health (Ministerie van Gezondheidszorg) blijken te zijn gezwicht voor de lobby van organisaties die nauw zijn verbonden met leden van het Engelse Koninklijk Huis.
Vooraanstaand skepticus, professor David Colquhoun, doet op zijn blog DC’s Improbable Science uit te doeken hoe de tekst over homeopathie op de website verschillende keren is aangepast en hoe die aanpassingen tot stand zijn gekomen. Om dit precies te kunnen nagaan, deed hij een beroep op de Freedom of Information Act om inzage te krijgen in de correspondentie tussen NHS Choices en het Department of Health. Het werd namelijk duidelijk dat alle informatie op de site uiteindelijk nog door het ministerie goedgekeurd moest worden.
Tot eind 2010 had er een tekst gestaan die niet erg in overeenstemming was met de beste wetenschappelijke kennis die op het moment beschikbaar is, maar een vrij kritiekloos verhaal dat homeopaten zelf vertellen. Ook de links bij het artikel verwezen hoofdzakelijk naar websites van homeopathische organisaties. Er was veel commentaar op die pagina en NHS Choices besloot het stuk off line te halen en te werken aan een betere versie. Eind 2012 verscheen echter ongeveer dezelfde tekst weer op de site. Was er dan niets gebeurd? Integendeel, achter de schermen blijkt zich een felle (pennen)strijd te hebben afgespeeld tussen NHS Choices, het Department of Health en anderen.
Een stukje uit één van de documenten met commentaar in de zijlijn geeft eigenlijk heel aardig weer wat er zoal speelde:
Uit de vrijgegeven documentatie blijkt duidelijk dat vooral The Prince’s Foundation for Integrated Health stevig heeft zitten lobbyen om de prima concepttekst (die Colquhoun had gekregen van iemand die bij NHS Choices werkte) te verdunnen totdat een voor homeopaten acceptabel gehalte aan kritiek overbleef (hoewel dit vanuit hun idee over hoe verdunnen werkt weer heel tegenstrijdig klinkt). In één mail werd heel duidelijk gesteld dat de informatie van NHS Choices weliswaar op bewijsmateriaal gebaseerd moet zijn, maar niet mag botsen met beleidsuitspraken van het Department of Health. En blijkbaar zijn ze daar te bang om het bewijsmateriaal te laten spreken en daarmee tegen de haren van Prins Charles en mogelijk ook Koningin Elizabeth II zelf, in te strijken. Colquhoun spreekt treffend van ‘Policy-based evidence‘.
Die stichting van Prins Charles ging in 2010 ten onder na een fraudeschandaal, maar heeft een opvolger die voortgaat onder de even verhullende naam The College of Medicine. Ze kwam in actie toen NHS Choices de nieuwe conceptteksten aan dé expert, professor Edzart Ernst, voorlegde (overigens op voorspraak van de oprichter van de veel geroemde Cochrane Collaboration, Sir Iain Chalmers). Tussen Ernst en Prins Charles botert het al heel lang niet, maar de Koninklijke Familie heeft meer banden met homeopathische instellingen. Zo is Koningin Elizabeth II de beschermvrouwe van wat nu het Royal London Hospital for Integrated Medicine heet, maar nog niet zo lang geleden de naam Royal London Homeopathic Hospital droeg.
Maar lees vooral het blog van Colquhoun zelf voor de ‘juicy details’; uitgebreid, maar zeer de moeite waard.
Policy-based evidence. Department of Health and Prince’s Foundation censor accurate information about magic medicines
In het Verenigd Koninkrijk is er meer te doen over alternatieve gezondheidszorg. Leek het met het parlementaire onderzoek uit 2010 helemaal de goede kant op te gaan (aangeraden werd om financiering van onderzoek naar homeopathie stop te zetten en de onbewezen claims met betrekking tot homeopathische middelen te verbieden), inmiddels zit er een staatssecretaris op gezondheidszorg, die een voorstander is van homeopathie (Jeremy Hunt) en is pas een nog uitgesprokener voorstander van allerhande kwakzalverij en astrologie (David Tredinnick) toegetreden tot datzelfde parlementaire comité voor Science and Technology dat eerder zo goed werk verrichte.
Zie ook het stuk in The Guardian: Prince’s charity lobbied government to water down homeopathy criticism
