• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

robert ten brink

Helderzienden hebben geen bijzondere kennis

26 June 2012 by Gert Jan van 't Land 567 Comments

In NRC Handelsblad van afgelopen zaterdag trekt de Maastrichtse hoogleraar psychologie Harald Merckelbach ten strijde tegen de alsmaar voortdurende aandacht voor paragnosten/helderzienden. Terwijl onderzoek geen spaan heel laat van hun vermeende vaardigheden. Met name Robert ten Brink en het tv-programma ‘Het Zesde Zintuig’ (RTL) krijgen er van langs. 

Helderzienden hebben geen bijzondere kennis 1
Harald Merckelbach (haraldmerckelbach.nl)

Merckelbach legt uit dat in de afgelopen vijftig jaar veel onderzoek is gedaan naar de vermeende vaardigheden van paragnosten. Dat heeft niets opgeleverd:

‘Neem het werk van Martin Rieser, de eerste politiepsycholoog in de Verenigde Staten. Rieser ging in 1968 aan de slag bij de Los Angeles Police Department. Daar raakte hij geïnteresseerd in police psychics. Dit zijn paragnosten die de politie graag een handje willen helpen. Als de politie ten einde raad is, neemt ze zo’n uitnodiging wel eens aan. Maar heb je iets aan zulke paragnosten? Of stichten ze alleen maar verwarring? Reiser wilde het weten. Hij bedacht een simpel experiment. Hij gaf paragnosten en studenten sporen die op een heuse plaats delict waren veilig gesteld. Het kon gaan om een wapen, kleding of een stuk papier. Alleen de politie kende de details van het misdrijf. Met de sporen in de hand moesten de proefpersonen van Reiser het misdrijf zien te reconstrueren. De paragnosten ratelden er zelfverzekerd op los. Ze vertelden zes keer zoveel als de studenten. Maar ze kwamen nooit met meer correcte informatie op de proppen. Per saldo creëerden de paragnosten dus mist. Vandaar de conclusie van Reiser; niet doen, die para’s.’

Volgens Merckelbach staan deze resultaten (en die van andere onderzoeken die ook niets opleverden) in schril contrast met de aandacht in de media voor paragnosten, niet alleen in de de Verenigde Staten, maar ook in Nederland. Hollywood-series zoals Psychic Detectives vormden in Nederland inspiratie voor het tv-programma Het Zesde Zintuig.

Helderzienden hebben geen bijzondere kennis 2
Robert ten Brink presenteerde in de jaren tachtig ‘cijfers en letters’. Met dit programma droeg Ten Brink nog bij aan ons denkvermogen. Nu hij betrokken is bij Het Zesde Zintuig is daarvan helaas veel minder sprake (foto: Wikipedia).

Volgens Merckelbach laten de paragnosten onder leiding van Robert ten Brink (tegenwoordig: Lieke van Lexmond) goed zien waarop hun succes berust: ze ‘retrofitten’ hun uitspraken totdat die voldoende lijken op de werkelijkheid. Een paragnost ‘krijgt een puntdak door’. Geconfronteerd met de werkelijkheid wordt het puntdak uiteindelijk ‘een friettent’. Zo kun je elke voorspelling achteraf terugredeneren (‘retrofitten’) naar de werkelijkheid. Van serieuze toetsing van voorspellingen is geen sprake. Volgens Merckelbach voedt de dankbaarheid van onzekere klanten de zelfverzekerdheid van de paragnosten. En Robert ten Brink helpt ze om hun onbewezen kunsten maatschappelijk aanvaardbaar te houden.

In het verleden heeft Skepsis contact opgenomen met de redacties van paranormale tv-programma’s en omroepbesturen. De reactie daar was onveranderlijk ‘waar maken jullie je dik om, dit is toch maar amusement’. De redacties en de omroepen weten natuurlijk wel beter. Het gaat om geld verdienen met de lichtgelovigheid van anderen.

 

 

Wie meer wil weten over helderziendheid en paragnosten kan de volgende artikelen op de website van Skepsis lezen:

  • Paragnosten onder de loep (een bespreking van een Nederlands promotieonderzoek naar paragnosten).
  • Helderziendheid bekeken (het boek van H.G. Boerenkamp).
  • Er is zoveel meer, googlen met Robbert van den Broeke.
  • De professor en de paragnost.

 

 

Illustratie voorpagina: aaarghcartoons.blogspot.nl

Filed Under: Paranormaal, Uit het nieuws Tagged With: harald merckelbach, helderziend, helderziende, het zesde zintuig, paragnost, paranormaal, robert ten brink, voorspelling

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Fluoride-angst?
30 June 2025 - Ward van Beek
Fluoride-angst?

Raad eens’, vraagt Cor van Loveren: ‘Het is begin jaren zeventig. Hoeveel gaatjes denk je dat een kind van vijf gemiddeld had?’ Het antwoord: achttien. ‘In haast elke tand zat wel een gat.’ Gemiddeld genomen dan. Er waren ook tanden…Lees meer Fluoride-angst? › [...]

James Randi test wichelroedelopers in Australië
11 June 2025 - SkepsisSiteBeheerder
James Randi test wichelroedelopers in Australië

In 1980 bezocht James Randi Australië op uitnodiging van Dick Smith om daar een test uit te voeren met wichelroedelopers.Lees meer James Randi test wichelroedelopers in Australië › [...]

Polarisatie juist goed voor democratie?
5 June 2025 - Ward van Beek
Polarisatie juist goed voor democratie?

.Soms lijkt het wel alsof we elkaar de hele dag de tent uit vechten. Op social media, bij verjaardagsfeestjes en in talkshows zijn we het oneens over vaccins, over Gaza, over vrouwenrechten. Dat blijkt ook uit onderzoek van het Sociaal…Lees meer Polarisatie juist goed voor democratie? › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

The Book “The War on Science” Reveals How 39 Renowned Scientists and Scholars Enabled the War on Science
1 August 2025 - Jonathan Howard

While many "progressives" tried to warn about Trump's threat to science, these renown scientists and scholars sat on the sidelines and undermined them. The post The Book “The War on Science” Reveals How 39 Renowned Scientists and Scholars Enabled the War on Science first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Ivermectin to Control Malaria — A Cluster-Randomized Trial
31 July 2025 - Tim Noonan

Another use for Ivermectin from last week's NEJM The post Ivermectin to Control Malaria — A Cluster-Randomized Trial first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Review Recommends High Dose Statins
30 July 2025 - Steven Novella

The exact role of different types of dietary fat and the best approach to prevention in cardiovascular disease has been somewhat controversial. However, the level of controversy among experts is much less than that being generated in the public by outliers and contrarians. Since cardiovascular disease remains a major source of morbidity and mortality, it’s important for the public to be kept […] The post Review Recommends High Dose Statins first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (29-2025)@Renate1 Het klinkt eerder walgelijk dan sympathiek.
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (29-2025)Inmiddels heeft een andere redacteur van De Volkskrant een behoorlijk kritisch artikel over de uitspraken van mevrouw Timmer geschreven, waa
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (29-2025)@Renate1 Haha, dan zie ik meteen voor me dat men het heeft over positieve resp. negatieve energie. En dus het
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (29-2025)@ Hans, Dat wist ik niet. Maar kwakzalvers gebruiken wel vaker begrippen waarvan ze de betekenis niet echt begrijpen. Kijk
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (29-2025)@Renate1 Wikipedia geeft beide spellingen die volgens het Groene Boekje beide juist zouden zijn. Hoe het ook zij: kwakzalvers gebruiken

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in