• Skip to primary navigation
  • Skip to main content
  • Skip to primary sidebar

Kloptdatwel?

  • Home
  • Onderwerpen
    • (Bij)Geloof
    • Columns
    • Complottheorieën
    • Factchecking
    • Gezondheid
    • Hoax
    • Humor
    • K-d-Weetjes
    • New Age
    • Paranormaal
    • Pseudowetenschap
    • Reclame Code Commissie
    • Skepticisme
    • Skeptics in the Pub
    • Skeptische TV
    • UFO
    • Wetenschap
    • Overig
  • Skeptisch Chatten
  • Werkstuk?
  • Contact
  • Over Kloptdatwel.nl
    • Activiteiten agenda
    • Colofon – (copyright info)
    • Gedragsregels van Kloptdatwel
    • Kloptdatwel in de media
    • Interessante Links
    • Over het Bol.com Partnerprogramma en andere affiliate programma’s.
    • Social media & Twitter
    • Nieuwsbrief
    • Privacybeleid
    • Skeptisch Chatten
      • Skeptisch Chatten (archief 1)
      • Skeptisch Chatten (archief 2)
      • Skeptisch Chatten (archief 3)
      • Skeptisch Chatten (archief 4)

robert ten brink

Helderzienden hebben geen bijzondere kennis

26 June 2012 by Gert Jan van 't Land 567 Comments

In NRC Handelsblad van afgelopen zaterdag trekt de Maastrichtse hoogleraar psychologie Harald Merckelbach ten strijde tegen de alsmaar voortdurende aandacht voor paragnosten/helderzienden. Terwijl onderzoek geen spaan heel laat van hun vermeende vaardigheden. Met name Robert ten Brink en het tv-programma ‘Het Zesde Zintuig’ (RTL) krijgen er van langs. 

Helderzienden hebben geen bijzondere kennis 1
Harald Merckelbach (haraldmerckelbach.nl)

Merckelbach legt uit dat in de afgelopen vijftig jaar veel onderzoek is gedaan naar de vermeende vaardigheden van paragnosten. Dat heeft niets opgeleverd:

‘Neem het werk van Martin Rieser, de eerste politiepsycholoog in de Verenigde Staten. Rieser ging in 1968 aan de slag bij de Los Angeles Police Department. Daar raakte hij geïnteresseerd in police psychics. Dit zijn paragnosten die de politie graag een handje willen helpen. Als de politie ten einde raad is, neemt ze zo’n uitnodiging wel eens aan. Maar heb je iets aan zulke paragnosten? Of stichten ze alleen maar verwarring? Reiser wilde het weten. Hij bedacht een simpel experiment. Hij gaf paragnosten en studenten sporen die op een heuse plaats delict waren veilig gesteld. Het kon gaan om een wapen, kleding of een stuk papier. Alleen de politie kende de details van het misdrijf. Met de sporen in de hand moesten de proefpersonen van Reiser het misdrijf zien te reconstrueren. De paragnosten ratelden er zelfverzekerd op los. Ze vertelden zes keer zoveel als de studenten. Maar ze kwamen nooit met meer correcte informatie op de proppen. Per saldo creëerden de paragnosten dus mist. Vandaar de conclusie van Reiser; niet doen, die para’s.’

Volgens Merckelbach staan deze resultaten (en die van andere onderzoeken die ook niets opleverden) in schril contrast met de aandacht in de media voor paragnosten, niet alleen in de de Verenigde Staten, maar ook in Nederland. Hollywood-series zoals Psychic Detectives vormden in Nederland inspiratie voor het tv-programma Het Zesde Zintuig.

Helderzienden hebben geen bijzondere kennis 2
Robert ten Brink presenteerde in de jaren tachtig ‘cijfers en letters’. Met dit programma droeg Ten Brink nog bij aan ons denkvermogen. Nu hij betrokken is bij Het Zesde Zintuig is daarvan helaas veel minder sprake (foto: Wikipedia).

Volgens Merckelbach laten de paragnosten onder leiding van Robert ten Brink (tegenwoordig: Lieke van Lexmond) goed zien waarop hun succes berust: ze ‘retrofitten’ hun uitspraken totdat die voldoende lijken op de werkelijkheid. Een paragnost ‘krijgt een puntdak door’. Geconfronteerd met de werkelijkheid wordt het puntdak uiteindelijk ‘een friettent’. Zo kun je elke voorspelling achteraf terugredeneren (‘retrofitten’) naar de werkelijkheid. Van serieuze toetsing van voorspellingen is geen sprake. Volgens Merckelbach voedt de dankbaarheid van onzekere klanten de zelfverzekerdheid van de paragnosten. En Robert ten Brink helpt ze om hun onbewezen kunsten maatschappelijk aanvaardbaar te houden.

In het verleden heeft Skepsis contact opgenomen met de redacties van paranormale tv-programma’s en omroepbesturen. De reactie daar was onveranderlijk ‘waar maken jullie je dik om, dit is toch maar amusement’. De redacties en de omroepen weten natuurlijk wel beter. Het gaat om geld verdienen met de lichtgelovigheid van anderen.

 

 

Wie meer wil weten over helderziendheid en paragnosten kan de volgende artikelen op de website van Skepsis lezen:

  • Paragnosten onder de loep (een bespreking van een Nederlands promotieonderzoek naar paragnosten).
  • Helderziendheid bekeken (het boek van H.G. Boerenkamp).
  • Er is zoveel meer, googlen met Robbert van den Broeke.
  • De professor en de paragnost.

 

 

Illustratie voorpagina: aaarghcartoons.blogspot.nl

Filed Under: Paranormaal, Uit het nieuws Tagged With: harald merckelbach, helderziend, helderziende, het zesde zintuig, paragnost, paranormaal, robert ten brink, voorspelling

Primary Sidebar

Steun ons via:
Een aankoopbol.com Partner (meer info)
Of een donatie

Schrijf je in voor de nieuwsbrief!

Skeptic RSS feed

  • Skepsis
  • Error
  • SBM
Kernenergie is een keuze
3 October 2025 - Ward van Beek
Kernenergie is een keuze

.In sceptische kringen is kernenergie geen taboe. Maar veel argumenten vóór kernenergie zijn op wensdenken gebaseerd. door Frank Biesboer, voormalig hoofdredacteur van De Ingenieur, Skepter 38.3 Voor de Nederlandse energiewereld was de brief die minister Hermans van Klimaat en Groene Groei in mei publiceerde over…Lees meer Kernenergie is een keuze › [...]

Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?
16 September 2025 - Ward van Beek
Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger?

.In het dagelijks leven loop je als skepticus tegen heel andere zaken aan dan klassieke skeptische thema’s als homeopathie of een platte aarde. Dubieuze kleurentests op werk, vasten zou gezond zijn, en de kracht van positieve mindsets. Skepsis-podcastpresentator Richard Engelfriet sluist u door alledaagse…Lees meer Hebben we minder gemeenschapszin dan vroeger? › [...]

KNAW symposium “Debating the Facts”
8 September 2025 - Ward van Beek
KNAW symposium “Debating the Facts”

. Maandagmiddag 15 september organiseert de KNAW het symposium “Debating the Facts”, met onder andere Nobelprijs-winnaar Guido Imbens en onze Skepsis-voorzitter, Eric-Jan Wagenmakers. Hoe te voorkomen dat feiten ‘ook maar een mening’ worden… Er zijn nog een paar plaatsen. Voor meer…Lees meer KNAW symposium “Debating the Facts” › [...]

RSS Error: A feed could not be found at `https://skepp.be/feed`; the status code is `404` and content-type is `text/html; charset=UTF-8`

Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines
6 October 2025 - David Gorski

People who keep whistling past the graveyard (of vaccines) to assure themselves that RFK Jr,. won't take away their vaccines are deluding themselves. One seven-minute video he posted last week shows that, weaponizing an old one deceptive antivax trope claiming that vaccines didn't do that much to improve global health. The post Robert F. Kennedy Jr. weaponizes an old antivax trope in his quest to eliminate vaccines first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Everyone Else is Lying to You: My Book is Done!
3 October 2025 - Jonathan Howard

The pandemic’s biggest disinformation superspreaders are now in charge. How did this happen? The post Everyone Else is Lying to You: My Book is Done! first appeared on Science-Based Medicine. [...]

FDA approves novel gene therapy delivery platform for a rare retinal disorder
2 October 2025 - David Weinberg

Treatment introduces an expansion of the scope of gene therapies that might lead to similar treatments for neurodegenerative diseases in other parts of the body The post FDA approves novel gene therapy delivery platform for a rare retinal disorder first appeared on Science-Based Medicine. [...]

Recente reacties

  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)Tja, dan maar blind, als straf van het opperhoofd. Knots!
  • Renate1 on De linke weekendbijlage (37-2025)@ Hans Het sleutelwoord is dreigend.
  • Klaas van Dijk on Artsencollectief geeft podium aan kankerkwakzalver William Makis op hun quackfestVerder kan iedereen op https://bmjpublichealth.bmj.com/content/2/1/e000282eoc lezen dat de uitgever en de redactie van het wetenschappelijk
  • Klaas van Dijk on Artsencollectief geeft podium aan kankerkwakzalver William Makis op hun quackfestDe correspondentie met uitgever BMJ en met leden van de redactie van BMJ Public Health over de vele problemen met
  • Hans1263 on De linke weekendbijlage (37-2025)@Renate1 Er zijn massa's geneesmiddelen die preventief worden gebruikt. Ik noem maar een voorbeeld: bij dreigend glaucoom. Dat mag dan

Archief Kloptdatwel.nl

Copyright © 2025 · Metro Pro on Genesis Framework · WordPress · Log in