Een verslag van het optreden van mentalist Gili in Bemmel.
Al eerder werd er op kloptdatwel.nl geschreven over Gili. Een lid van de KAN-werkgroep van Skepsis bezocht een voorstelling en schreef het volgende verslag:
Enkele dagen nadat ik met veel interesse gekeken had naar mentalist Gili bij het programma Pauw en Witteman, was ik mijn oud papier aan het sorteren. Wat schetst mijn verbazing als ik plotseling oog in oog sta met deze Gili? Vanaf de voorkant van een plaatselijk uitboekje staart hij mij indringend aan. Verder bladeren leerde mij dat hij slechts een week later een optreden zou verzorgen in het theater in Bemmel, enkele kilometers van mijn huis vandaan. Dat kon geen toeval zijn! Ik heb natuurlijk gelijk een kaartje gereserveerd en zaterdagavond 28 november was het zover.
De zaal zat helemaal vol en ik was benieuwd naar de verwachtingen van het publiek… zouden er true-believers tussen zitten? Het decor en de sfeer waren heel mystiek, weinig licht, rookeffecten en geheimzinnig muziek. Boven het podium hing een met hangsloten afgesloten kistje…Gili laat er echter van af zijn entree geen twijfel over bestaan dat hetgeen er die avond gaat gebeuren niets te maken heeft met paranormale krachten. Toch werd mijn skeptische houding behoorlijk op de proef gesteld toen ik als proefpersoon het podium op mocht komen voor een heuse seance. Ik moest de naam van een mij dierbaar overleden persoon opschrijven en hem of haar een vraag over de toekomst stellen. Dit papiertje moest ik opvouwen en het werd op tafel gelegd… er werd een kaars bovenop gezet.
Gili zou contact gaan opnemen met de door mij opgegeven persoon. Er werd een spannende sfeer opgebouwd, en ik speelde natuurlijk mee. Gili voelde al snel de aanwezigheid van een entiteit…was het mijn oma? De teleurstelling was voor alle aanwezigen groot toen Gili dacht te maken te hebben met een mannelijke geest… maar hij corrigeerde zich direct toen ik liet weten dat dit niet kon kloppen. Tegelijkertijd kraste mijn mede-proefpersoon, in een soort trance gebracht, de naam van mijn oma op een schoolbordje: ‘Teun’. Ietwat vaag geschreven maar het stond er ontegenzeggelijk! (de naam van mijn oma verklaart wellicht ook het feit dat Gili in eerste instantie dacht te maken te hebben met een mannelijke geest). Ik kan deze seance trouwens alleen verklaren als ik aanneem dat mijn mede-proefpersoon onderdeel was het complot. Daarbij moest Gili de vraag, die ik aan mijn oma moest stellen en die hij ook goed raadde, hebben kunnen lezen. (hoe en wanneer dat is me nog niet duidelijk, ik heb het papiertje niet laten zien, maar deze zat wel op een blok… misschien zat daar toch een carbonpapiertje tussen). Het al met al beslist een wonderbaarlijke avond. Hij kan niet alleen zelf gedachten lezen maar laat dat ook mensen uit het publiek doen. Dat wil zeggen (schijnbaar willekeurige) woorden, getallen en personen raden die anderen in hun hoofd hebben. De avond eindigde spectaculair toen het afgesloten kistje naar beneden werd gehaald en daar een langwerpig doek werd uitgerold waarop allerlei zaken (termen, getallen, personen) die die avond de revue waren gepasseerd opgeschreven stonden. Gili heeft absoluut gevoel voor show en hij heeft humor, ik vond hem live nog overtuigender dan op televisie. Hij verklapt zijn trucs echter niet. Wat hij wel laat zien is hoe je veel dingen kunt aflezen aan iemands lichaamstaal, daar heb je geen zesde zintuig voor nodig…maar het blijft wel knap. Achteraf kun je voor veel trucs wel bedenken hoe deze in elkaar steken, maar tijdens de show ben je toch regelmatig bijzonder verrast. Na de voorstelling ben ik met andere aanwezigen dan ook flink gaan speculeren en brainstormen, dat bracht wel helderheid in een aantal ‘onverklaarbare’ zaken. Ondanks de overtuigende show zit er zoveel scherts en ironie in zijn performance dat, naar ik toch echt mag hopen, elke verdwaalde true-believer toch kan begrijpen dat hij genept wordt, en hopelijk tot inzicht komt. Kortom, de show is echt een aanrader en skeptici mogen erg blij zijn met deze Gili.
Het hoort bij de ‘kunst’ van de mentalist om te zeggen dat ze lichaamstaal gebruiken, terwijl ze eigenlijk iets anders gebruiken. Voor dingen die gegarandeerd moeten werken zoals een getal of woord ‘raden’ werkt lichaamstaal niet, denk ik.
Mentalisten kunnen fantastisch zijn. Het wordt vervelend als ze beweren bovennatuurlijke dingen te doen. Ik zou Gili best een keer willen zien.
Ik was bij de voorstelling van Gili in Lanaken en zat pal op de eerste rij. Gili vroeg wie er van ver kwam, uit het buitenland. Ja, ik dus, sprak de gek. Waarop Gili wilde weten of ik GPS had. Die heb ik wel, maar niet voor een ritje naar Lanaken.
Pas later heb ik me gerealiseerd dat dit waarschijnlijk zo’n “Barnum-statement” was, een vraag over een simpel statistisch gegeven. Hoeveel mensen rijden er immers inmiddels niet met GPS ?
Een vogende keer, zo die er komt, zeg ik: ja ! en dan kijken hoe het verder gaat. (Sorry Gili, alles voor de wetenschap ! :-)) )
In Lanaken kwam ook een vrouw op het podium die een vraag stelde aan haar oma. Ik vermoed dat veel vrouwen dat doen, zeker wanneer zij op de leeftijd zijn waarop een dierbare hen al een tijd geleden verlaten heeft, zoals Gili hen vraagt. Hij wil geen emotionele situaties vanwege recent verdriet, attent van hem ! En erg handig om de keuzes te beperken.
De speellijst van Gili vind je op zijn website, http://www.gili.be
“Het wordt vervelend als ze beweren bovennatuurlijke dingen te doen.”
Daarom zeggen Derren Brown en zijn navolgers dat ze juist het tegendeel willen doen. Ze willen aantonen hoe ze zonder paranormale gaven hetzelfde kunnen als helderzienden. Het nabootsen van paranormale vermogens is al heel lang een tak van de goochelkunst, die mentalisme wordt genoemd. Mentalisten presenteren zich liever niet als goochelaars, want dat klinkt wat banaal. Tegenwoordig suggereren ze graag dat ze gebruikmaken van mentale trucs, mentale manipulatie, suggestie, hypnose, non-verbale signalen en dergelijke.
Voor zover ik het op basis van YouTube-filmpjes kan beoordelen, gebruikt Gili eenvoudige trucs die ik al vaak ben tegengekomen in literatuur over het mentalisme (al ben ik geen groot kenner) en die je meestal ook voor weinig geld bij online goochelshops kunt kopen.
Een paar voorbeelden:
http://www.youtube.com/watch?v=GFNuQs5fB5w
De zak die Gili hier gebruikt, kun je online aanschaffen of zelf maken.
http://www.youtube.com/watch?v=u3fFQ35IKOw
Gili gebruikt hier een bekend hulpmiddel waarmee hij het getal opschrijft nadat het genoemd is. Je kunt goed zien hoe hij dat na afloop nogal onhandig in zijn zak stopt.
De verklaring voor de tweede truc, kun je waarschijnlijk zelf bedenken, als je weet dat Gili alleen de eerste letter van het gekozen woord nodig heeft.
Je zou kunnen zeggen dat Gili beginnerstrucs gebruikt (ik heb niet nagezocht hoe lang hij in het vak zit), Maar hij presenteert het veel leuker en met meer flair dan de gemiddelde mentalist. Daar heeft hij zijn succes ongetwijfeld aan te danken.