Al eerder schreef Kloptdatwel.nl over het feit dat er tijdens een discussie over medicatie gebruik bij kinderen met ADHD ook een homeopaat aanwezig zou zijn. Ik uitte toen al mijn bezorgdheid richting het SPS-NIP (Sectie Psychologie Studenten van het Nederlands Instituut van Psychologen). Zij waren het echter niet met mij eens en door beide partijen aan het woord te laten wilden zij de studenten de kans geven om hun eigen conclusies te trekken. Lees verder om te zien of dat gelukt is.
De zitting begon met een documentaire van Louis Theroux over kinderen met psychiatrische stoornissen. Het waren bepaald geen typische ADHD’ers. Deze kinderen hadden allemaal meerdere psychiatrische diagnoses. Het kind ‘Hugh’, dat het meeste in beeld was en waar Louis een aantal dagen in het gezin doorgebracht had, had behalve ADHD ook last van ODD (Oppositional Defiant Disorder), bipolaire stoornis en bij vlagen suïcidaliteit.
Na dit atypische beeld waarin de vraag of medicatie goed voor kinderen is, centraal stond, maar vrijwel uitsluitend (over het algemeen positieve) ervaringen werden besproken en geen onderzoeken, werd de discussie geopend met een voorstelronde.
De homeopaat (Gerda Zaalberg) bleek bestuurslid te zijn van de Nederlandse Vereniging voor de Klassieke Homeopathie. Zij zag in haar praktijk veel kinderen met ADHD-problematiek en vanuit die positie zat zij daar.
De kinderartsen Ellen Fliers en Rob Rodrigues Pereira noemden eerst hun opleidingen (geneeskunde + specialisaties) en ervaring. Beiden doen onderzoek naar wat werkzaam is bij ADHD.
Als eerste valt me tijdens het begin van de discussie op dat na een vraag over eventuele veranderingen aan de hersens bij een kind dat vanaf jonge leeftijd medicatie gebruikt, de homeopaat als eerste het woord neemt. Alsof homeopaten iets leren over hersenstructuren, neurotransmitters, synapsen, invloeden van hormonen, inhibitie en excitatie etcetera. Toegegeven, ze zegt slechts dingen die je met gezond verstand zelf ook kan verzinnen. Bijvoorbeeld dat pizza niet goed is voor de ontwikkeling van een jong brein. (Ik neem aan dat ze een dieet van pizza bedoelt, en niet dat een stukje pizza al een negatief effect zou hebben).
Van dhr. Pereira horen we dat de laatste onderzoeken met methylfenidaat (Ritalin bijv.) een verbetering van de hersenschors lijken te laten zien. De dikte van de hersenschors bij een 11-jarige met ADHD zou vergelijkbaar zijn met de die van een normale 7-jarige. De invloed van methylfenidaat zou te zien zijn doordat de dikte van de hersenschors van een kind met ADHD een normaler ontwikkelingspatroon laat zien (dikker dan verwacht op die leeftijd met ADHD). Dit betrof een recent onderzoek uit 2009 en moet nog verder bevestigd worden, maar het kan als een aanwijzing gezien worden dat de medicatie juist een positieve invloed op de ontwikkeling heeft.
Een ander lopend onderzoek laat zien dat het INCA-‘dieet’ zou kunnen helpen bij ADHD. Dit dieet is extreem streng. In de eerste vijf weken mag er slechts een beperkt aantal producten door het kind gegeten worden (zoals groente, kalkoen, rijst en sla) waarna er heel langzaam steeds voedselproducten in kleine hoeveelheden aan worden toegevoegd. De voorlopige conclusie lijkt te zijn dat dit werkzaam is. Echter is dit vooralsnog uitsluitend vanwege een klinische verbetering (merkbaar in het gedrag) en als er objectieve maatstaven (bijvoorbeeld bloedwaarden) zijn die veranderen, dan zijn die nog niet ontdekt.
Hierop merkte de homeopaat nog tussen neus en lippen op dat dit erg overeenkomt met homeopathie wegens “de zeer kleine hoeveelheden die toegediend worden”.
Een andere vraag gaat over of de diagnose ADHD tegenwoordig niet meer voorkomt. Een van de kinderartsen zegt daarop dat de herkenning van de stoornis is verbeterd, maar ook dat de wereld ingewikkelder is geworden waardoor het mogelijk problematischer kan zijn wanneer concentratie een probleem is.
Een volgende vraag is: ‘Hoe gaat dat nou, zo’n homeopathische behandeling?’.
Sowieso wordt eerst het reguliere traject gevolgd. Vaak komen ouders van jonge kinderen die de medicatie toch wat eng vinden. Wanneer er wordt gestart met een homeopathisch middel, wordt dat genomen naast het reguliere middel. Het homeopathische middel krijgt vervolgens twee maanden (!) de kans om te gaan werken. Als er werking ervaren wordt, wordt het reguliere middel langzaam afgebouwd. Dit gebeurt dan wel altijd in overleg met een reguliere arts/psychiater.
Ik besluit mijn vragen er maar eens in te gooien en simpel te beginnen: “Wat is een homeopathisch middel precies?”. Ik verwacht een antwoord over verdunnen en schudden maar niets is minder waar. Ik krijg namelijk een verhaal over ziektebeelden en dat het karakter van Hugh erg goed bij het ziektebeeld ‘Mercurius’ past. En de homeopathische middelen die bij Mercurius horen zijn dus geschikt voor Hugh.
Ik houd me van de domme en vraag “ja… maar wat is een homeopathisch middel precies?” Krijg ik nu dan het schudden en verdunnen verhaal? Alsof het allemaal niet zo makkelijk is zegt ze enigszins lacherig: “Nou daar kan ik wel een hele dag over vertellen dus als je daar geïnteresseerd in bent dan kan je dat beter nalezen op mijn website of op andere plaatsen op internet of we kunnen het er beter na afloop over hebben”. Ik kan mijn oren bijna niet geloven, het lijkt er wel heel sterk op alsof ze het gewoon niet wíl vertellen! Zou ze zelf ook wel weten dat het onzin is? Schaamt ze zich ofzo? En hoezo zou ze een hele dag nodig hebben om uit te leggen dat je een beetje schudt, en heel veel verdunt?
Gelukkig kon de kinderarts het schudden en verdunnen verhaal wel direct oplepelen en had daar slechts vier zinnen voor nodig.
“Maar hoe werkt dat dan?”, is mijn volgende vraag. Het blijkt dat alles trilt. Ik tril, jij trilt, de tafel trilt. Doordat alles trilt en uit energie bestaan en homeopathie al 250 jaar daarop gebaseerd is zijn de middelen zeer werkzaam en voelbaar. (Dat je voelt dat het werkt).
Erg interessant, al 250 jaar zelfs… Knap dat de man die homeopathie verzon dat blijkbaar al op vijfjarige leeftijd deed. 200 jaar was dichter in de buurt geweest.
Ik merk door de blikken die ik van de organisatoren krijg dat men me al een beetje lastig begint te vinden. Maar elke keer wanneer ik een stilte laat vallen, wordt die niet opgevuld door een medestudent die ook een vraag wil stellen, dus daar gaan we maar weer:
“Ik snap het nog niet helemaal denk ik, want als ik u zo hoor en u zegt dat het al 250 jaar bestaat en zeer werkzaam en zelfs voelbaar is, waarom zeggen fabrikanten en verkopers dan dat ze geen bewijs hebben? Waarom staat er dan in de literatuur dat het niet werkzaam is boven het placebo-effect?”
Het antwoord was simpel: “Het werkt wel.” Geen onderbouwing, nee, gewoon ertegenin gaan. Toen ik begon tegen te sputteren werd ik helaas onderbroken en er werd gezegd dat we dit misschien later moesten voorzetten. Het dreigde op dit punt een welles-nietessituatie te worden dus dat deden we dan ook.
Na afloop sprak ik de homeopaat en zei haar dat ik altijd had begrepen dat het niet werkte, maar dat als zij andere informatie had ik daar graag de referenties van wilde hebben. Vooral omdat ik in The Lancet gepubliceerde onderzoeken ken waarin de onwerkzaamheid staat. “Er zijn ook nog andere bladen dan The Lancet“, kreeg ik te horen en ik geloof het graag, de Happinez bijvoorbeeld? Of het vakblad Homeopathy, waar we ook vast geen onderzoeken in terug zullen vinden die het bestaansrecht ervan ontkrachten. In ieder geval beloofde ze me de verwijzingen zo snel mogelijk te sturen en noteerde ook mijn naam en e-mailadres. Het zou uiterlijk januari worden en ze zei nog dat ze het leuk vond dat ik zo geïnteresseerd was. Helaas is het nu februari en heb ik nog niets van haar mogen ontvangen.
Ik sprak na afloop ook de kinderartsen en die beaamden ook weer: homeopathie werkt niet. En hoe kan het ook, er zit nu eenmaal niets in.
Conclusie: ik ben bang dat veel van de aanwezigen door deze discussie juist gesterkt zijn in het idee dat homeopathie werkt. Ik denk dat voornamelijk vanwege haar aanwezigheid (ze mag toch niet voor niets achter het tafeltje met de spreekwoordelijke microfoon plaatsnemen?) en de op dat moment oncontroleerbaarheid van haar uitspraken. Als je niet achteraf de moeite neemt om uit te zoeken hoe het zit, zul je er niet achter komen dat ze niet kloppen. Daarnaast kwamen er behalve vanuit mijn kant geen verdere vragen over eventuele werkzaamheid, methodiek of ideeën over homeopathie. Blijkbaar slikte iedere student de “alles trilt”-opmerking voor zoete koek.
N.B. Ik heb mijn best gedaan om al het onderzoek en gegevens over ADHD zo correct mogelijk te beschrijven. Hoewel zeer interessant heb ik me in mijn aantekeningen voornamelijk gericht op de homeopathie. Aangezien het even geduurd heeft voordat ik dit stuk schreef kan ik niet garanderen dat wat betreft de onderzoeken alle informatie 100% volledig en/of juist is.
Jan Willem Nienhuys says
Je kunt op internet diverse beschrijvingen vinden van wat de Mercurius-patiënt kenmerkt. Ik vond op
http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/alternatief/17458-homeopatisch-geneesmiddel-mercuriusnatrium-muriaticum.html
het volgende:
agnes tieben says
Ben ook wel benieuwd naar die verwijzingen, in elk geval heb ik er vast een voor haar gevonden:
‘Homeopathie is uitentreure wetenschappelijk onderzocht en de werking ervan is bewezen’ uit R. Martina, Royal remedies the next revolution in healing body mind and soul p.11.
Jan Willem Nienhuys says
Dit prachtboek kan men gratis downloaden van de site van Roy Martina. De reden waarom Martina over de homeopathie begint is:
Hij stelt ook ‘Homeopathie is kwantumfysica in een flesje.’ Hij beweert ook: ‘Een D12 heeft 17 nullen, een D30 heeft 29 nullen’, dus rekenen kan hij ook al niet. Zijn scheikunde bevindt zich op dit niveau: ‘de 4 elementen, de basis van het universum: aarde, vuur, water en lucht.’ Hij is dus nog niet eens zover als de oude wijze Chinezen die al vijf elementen kenden: http://en.wikipedia.org/wiki/Wu_Xing . Hoe zo iemand dokter heeft kunnen worden, is me een raadsel.
Wim Jansen says
Het is een oud verhaal, maar het ultieme bewijs voor homeopathie lijkt voor de wetenschap nog niet geleverd. Tenminste, dat vindt men bij skepsis. Maar misschien is het volgende verhaaltje illustratief: Na het neersabelen van de (achteraf bevestigde) bevindingen van Jaques Benveniste over de ‘oneindige verdunningen’ verzon goochelaar James Randi in overleg met het tijdschrift Nature een prijs: een groot bedrag, zo’n 100,000 dollar of iet dergelijks werd uitgeloofd voor degeen die het bewijs voor homeopathie kon leveren. De Griekse homeopaat George Vithoulkas nam deze uitnodiging aan en kwam aanvankelijk met Randi tot overeenstemming. Na enige tijd echter vroeg Randi uitstel: hij kreeg het bedrag niet bij elkaar van de aanvankelijke sponsors. Het oorspronkelijk goedgekeurde onderzoeksprotocol moest drastisch worden gewijzigd. Vithoulkas, ook de beroerdste niet, stemde toe in een aantal van de wijzigingen, maar vervolgens meldde Randi zich ziek. Na een aantal verwijten over de onwillige homeopaten (sic!) liet Randi niets meer van zich horen, Nature trok zich terug….. Kunnen we dus zeggen dat homeopathie nog steeds niet “bewezen” is? Of moeten we eerder vaststellen dat een bange goochelaar het er samen met een kwaliteitsblad op aangestuurd heeft om de bewijsvoering te saboteren? Het is voor mij de vraag wat erger is. Maar de homeopathie is al tweehonderd jaar een betrouwbare ervaringsgeneeskunde en dat een zelfverklaarde inquisitie dat met pseudo-wetenschappelijke knoeierij blijft bestrijden doet daaraan niets af.
Jan Willem Nienhuys says
Homeopaat Wim Jansen schakelt hier een serie half begrepen en verkeerd navertelde verhalen aan elkaar.
1. De bevindingen van Benveniste (die van meet af aan al op een opvallende manier niet deugden) werden gecontroleerd door drie personen, en daarbij bleek dat Benveniste foute statistische methoden had gebruikt (een ‘vertrouwde’ medewerker ongeblindeerd tellingen laten verrichten). Het is trouwens Jacques, niet Jaques.
2. De proeven van Benveniste zijn ook door diverse groepen onafhankelijke wetenschappers overgedaan en ze bleken niet repliceerbaar.
3. Benveniste is zelf doorgegaan en heeft nog meer wonderlijks ‘ontdekt’ maar weinigen namen hem serieus.
4. Randi had al heel lang een standaardaanbod van 1000 dollar, later 10.000 dollar voor iedereen die een willekeurig paranormaal fenomeen kon vertonen. Rond 1996 werd het bedrag verhoogd tot 1 miljoen. Het bedrag is ogenblikkelijk beschikbaar, maar zo lang het niet wordt gewonnen staat het in de vorm van een soort obligaties (negotiable bonds) op de bank. Er is geen samenwerking met Nature. Samenwerking met Nature was toen Benveniste zijn stuk in dat blad gepubliceerd had gekregen, op voorwaarde dat een comité van Nature in het lab van Benveniste mochten komen kijken. Dat was 1988.
5. Randi meldde zich niet alleen ziek, hij was ook ziek. Hij kreeg een bypass-operatie.
6. Wat de proef van Vithoulkas inhield, weet ik niet precies maar uit de beschrijvingen maak ik op dat het iets was dat als gewoon geneeskundig onderzoek duizenden euro’s per patiënt kost (loonkosten van onderzoeker en ondersteunend personeel, maar dan heb je ook een jaar lang follow-up).
7. Na Randi’s operatie heeft Randi bedacht dat Vithoulkas gewoon maar een formulier moest invullen, net zoals alle 360 anderen die tot nu voor het miljoen zijn opgegaan. Een van degenen die het probeerden was Madeleine Ennis, die een variant van de Benvenisteclaim had. Zie voor meer hierover
http://www.skepsis.nl/blog/2011/01/de-eu-consumentenbedrog-en-homeopathie/
De visie van Randi en forumdiscussies kun je nalezen op:
http://www.randi.org/site/index.php/swift-blog/174-swift-march-14-2008.html#i1
Daar was Vithoulkas zo boos over dat hij eiste dat het hele stuk zou worden ingetrokken,
en anders wou hij geen zaken meer doen. Zie echter het onderschrift van dat stuk. Het
ging over een mogelijke uitvoering van de V-test in Hongarije.
http://www.randi.org/site/index.php/swift-blog/235-george-vithoulkas-homeopathy-challenge-starting-anew.html
http://forums.randi.org/showthread.php?s=440be0331c58c9799da04b6489e76a29&t=125709
http://www.randi.org/site/index.php/swift-blog/334-maybe-qalternatingq-rather-than-qalternateq.html
http://www.randi.org/site/index.php/swift-blog/364-a-correction.html
Voor zover ik begrijp kan Vithoulkas best nog wel dingen naar de prijs, maar hij weigert het formulier in te vullen. Gesteld dat Vithoulkas slaagt, dan is dat niet het ultieme bewijs. Dat zou het eerste duidelijke bewijs zijn. De condities van Randi’s proeven zijn altijd zo dat als iemand slaagt het niet een gebeurtenis is die nog een redelijke kans had om stomtoevallig ook te slagen. Denk aan 35 maal van de 40 het vallen (kop of munt) van een munt correct voorspellen. Dus: apotheek bepaalt bij 40 patiënten of die een homeopathisch middel krijgen of een placebo, en de behandelaar beoordeelt dan aan de patiënt of die het echte middel of niet gekregen heeft. Uiteraard moeten er dan ijzeren garanties zijn dat de apotheek of iemand anders die bij de loting betrokken is de uitkomst van de munt niet doorbrieft aan de behandelaar. Of dat het plan van Vithoulkas was weet ik niet.
Natalie Buskin says
Is het niet tijd dat we allemaal tot de conclusie komen dat er verschillende wegen naar Rome kunnen leiden.Mijn man is zowel kinderarts EN klassiek homeopaat,heeft een succesvolle praktijk al 10 jaar.Afhankelijk van de klachten behandelt hij.Er zijn ziektes waar de reguliere wereld (nog) geen antwoord op heeft zoals eczeem.Homeopathy kan dit wel,we hebben 10 jaar lang vele kinderen gefilmd voor en na behandeling met homeopathy en de resultaten zijn goed. Mijn man zegt altijd dat als hij een kind in het ziekenhuis helpt iedereen aan neemt dat het door zijn behandeling komt en als hij als homeopaat helpt het toeval is.Hij heeft gelukkig een goed gevoel voor humor,doet zijn eigen ding en weet dat het uiteindelijk alleen maar gaat om te grote ego’s in het reguliere circuit die nog steeds gillen dat alleen hun weg de juiste is.Er is veel onderzoek gedaan naar homeopathie en kijkende naar de ontwikkelingen gaat er nog veel meer komen. Ik zou zeggen,ga eerst eens een jaar met een homeopaat meelopen,leer een nieuwe wereld kennen en denk breder.Voor mijn man is er een hele nieuwe manier van behandelen bij gekomen die (zijn woorden)zoveel minder schadelijk en zoveel meer interessanter is…..oordeel niet te snel en laat je ego los. Natalie Buskin
HomeopathieGerda says
Geachte Maarten,
Her is een beetje jammer dat u in uw stukje stelt dat u van mij nooit reactie heeft gehad en meer informatie materiaal, waar u zelf er kennelijk voor koos mij een onjuist en onvolledig adres van u te geven… de door mij u toegezonden materialen kwamen enige tijd later als onbestelbaar retour.
met vriendelijke groeten,
Gerda Zaalberg
Maarten Koller says
Ik heb u mijn juiste gegevens gegeven destijds, als ik me goed herinner hebben we dat samen ook nog even gecontroleerd maar ik kan me vergissen. In elk geval was het wel mijn bedoeling om de juiste gegevens te verstrekken: maartenkoller@gmail.com .
2012/7/12 Disqus