Gisteren schreef ik over het afwegen van de risico’s en voordelen van alternatieve geneeswijzen. Onderzoeker Edzard Ernst publiceerde een overzicht van de gedocumenteerde fatale gevallen van de afgelopen jaren binnen een drietal alternatieve geneeswijzen: 86 doden door acupuntuur sinds 1965, 9 door chelatietherapie sinds 1990, 26 door chiropraxie sinds 1936. Volgens Ernst is dit slechts het topje van de ‘complicaties-bij-alternatieve-geneeswijzen’-ijsberg.
In 2001 bijvoorbeeld publiceerde(1) hij met collega’s de resultaten van een enquête die was gehouden onder Britse neurologen. In de enquête werd de neurologen gevraagd of zij alle gevallen van de afgelopen 12 maanden wilden rapporteren waarin binnen 24 uur neurologische complicaties optraden na een manipulatie aan de nek (cervicale wervelkolom), zoals die gedaan worden in bijvoorbeeld fysiotherapie, orthomanuele therapie, osteopathie en chiropraxie. Als de neurologen één of meer gevallen rapporteerden werd vervolgens naar zoveel mogelijk details gevraagd.
Er volgde een hoge respons, 239 (74%) neurologen stuurden een reactie terug. In totaal werden er 35 gevallen van ernstige neurologische complicaties binnen 24 uur na een nekmanipulatie gevonden, in het afgelopen jaar.
Slechts 16 neurologen konden meer informatie verstrekken over de aard van de complicaties: In 9 gevallen betrof het een beroerte, in 1 geval betrof een subduraal hematoom (hersenbloeding), 3 gevallen van myelopathie (aandoening aan het ruggemerg) en 3 gevallen van cervicale radiculopathie.
Overigens is het bij deze gevallen onbekend wat de oorzaak was van de complicaties, wat voor nekmanipulatie er precies was gedaan en door welke discipline.
Maar het punt is dat geen van deze gevallen ooit eerder als casus was gerapporteerd. En daarmee zijn gerapporteerde casussen dus een slechte indicatie van de frequentie van complicaties.
Als je bedenkt dat er alleen onder neurologen navraag was gedaan en dat zij zich hoogstwaarschijnlijk niet alle gevallen konden herinneren die het afgelopen jaar hadden plaatsgevonden (dit gaven ze namelijk zelf al aan) en ik denk dat iedereen het met me eens zal zijn wanneer ik Ernst gelijk geef dat de gerapporteerde complicaties en doden zeer waarschijnlijk slechts het topje van de ijsberg zijn. Alleen al in dit geval betreft het een onderrapportage van 100%.
Als je daar werk van maakt, maak je een goede kans zelf te worden vervolgd, zoals de geschiedenis van de rechtzaak van mw. Sickesz tegen de Vereniging tegen de Kwakzalverij aantoont.
In dit verband wil ik nog maar eens uit eigen werk citeren:
De neuroloog Brad Stewart,
werkzaam in het ziekenhuis van de universiteit van Edmonton, zegt dat
hij wel elke maand patiënten met herseninfarcten ziet binnenkomen die
veroorzaakt zijn door chiropraxie. Aangezien het verzorgingsgebied van
zijn ziekenhuis hooguit een miljoen personen telt en de VS en Canada
samen ongeveer 330 miljoen mensen tellen, komt dit neer op een veelvoud
van 4000 beroertes door chiropraxie. Zie: Rose Shapiro, Suckers: How Alternative Medicine makes Fools of Us All. (Londen, 2008), p. 150.
(zie: http://www.kwakzalverij.nl/843/De_onwaarheden_van_de_CAM , naschrift)
Het probleem met chiropraxie en andere alternatieve behandelwijzen is dat de schade zich niet uit doordat de patiënten ter plekke dood neervallen. Als er meer dan een uur verloopt tussen de behandeling en de nadelige gevolgen, legt niemand het verband.
Ik denk troouwens niet dat je zo makkelijk wordt vervolgd voor het verschaffen van neutraal geformuleerde informatie. De VtdK is helemaal niet vervolgd (d.w.z. dat het het OM een vervolging instelde). Sickesz deed de VtdK een proces aan wegens aantasting van haar goede naam. Uiteindelijk maakte ze geen enkel bezwaar tegen de inhoud van het stukje over haar, maar tegen de aanduiding ‘kwakzalver’, tegen de aanduiding ‘notoire genezer’ en tegen het feit dat ze op één lijn gesteld werd met niet-artsen zoals Jomanda en Greet Hofmans en het Staphorster Boertje.
Toen puntje bij paaltje kwam, ging het niet over de inhoud, maar over de toon.
En daardoor komt mevrouw er mee weg dat ze een onwerkzame (en zelfs potentieel gevaarlijke) “behandeling” toepast. Ze is ook nog even uit haar functie gezet, maar welke krant schrijft daar over?
Nog niet zolang geleden een uitzending van Zembla (als ik me de naam goed herinner) over dit soort behandelingen, waarin zelfs een sterfgeval van een baby aan de orde kwam. En wat horen we verder over actie van de Inspectie? Oorverdovende stilte.
Meer over Zembla op
http://www.kwakzalverij.nl/1194/Zembla_over_Levensgevaarlijke_Genezers
misschien is het OM nog met die zaak van die baby bezig. Maar bij het OM is geen medische deskundigheid. IGZ bemoeit zich als het even kan niet met personen zonder BIG-registratie, en als er iets misgaat is de enige vraag voor hen: gaat deze ene persoon misschien nog eens in de fout?
De manier voor wetshandhaving is dat men (a) actief op zoek gaat naar overtreders van regels en (b) bij geconstateerde vergrijpen meteen fors beboeten. Dat kan men ook bij IGZ: bestuurlijke boetes opleggen. Maar lees bij de VtdK over Manhave:
http://www.kwakzalverij.nl/1350/Ayurvedisch_arts_Manhave_geschorst_door_tuchtcollege
Die wet BIG is een mislukking. Op ingeschreven deskundigen wordt scherp gelet, tot in het belachelijke toe. En de kwakzalvers kunnen hun gang gaan.
Overigens is mw. Sickesz wel degelijk arts. Dus of de Inspectie nu zo bovenop dit soort praktijiken zit, valt te betwijfelen.
Patienten krijgen na een nekmanipulatie van de behandelaar te horen dat ze zich nog een tijdje beroerd en moe kunnen voelen door de behandeling. Logisch dat velen niet klagen.
Volgens mij heeft een nekmanipulatie dezelfde impact als een whiplashletsel. Zowel bij whiplash als bij nekmanipulatie worden de spieren, banden en gewrichten van de nek voorbij het toelaatbare gerekt en bewogen.
Er zijn tegenwoordig ook behandelaars die alleen het alanto-axiale gewricht behandelen, want een stoornis in dat gewricht is de oorzaak van alles en het is zo effe rechtgezet.